Bệnh nang giả tụy trong tiếng anh là gì năm 2024

Phần lớn trường hợp mắc bệnh nang tụy đều không có triệu chứng, chỉ được phát hiện tình cờ khi người bệnh thăm khám và thực hiện các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh.

Bệnh nang giả tụy trong tiếng anh là gì năm 2024

Nang tụy thường là tổn thương lành tính nhưng số ít vẫn có thể tiến triển thành ác tính. Vì thế, khi được chẩn đoán mắc bệnh nang tụy, người bệnh nên thường xuyên thăm khám sức khỏe định kỳ để được theo dõi, có biện pháp xử trí sớm khi cần.

Nang tụy là gì?

Nang tụy là các túi chứa chất lỏng phát triển ở trên hay trong tuyến tụy. Có 2 loại nang gồm nang tụy và nang giả tụy. Nang tụy là những nang thật sự, được lót một lớp tế bào đặc biệt chịu trách nhiệm cho chất lỏng tiết ra tạo thành nang. Trong khi, nang giả tụy là những nang giả, không chứa những tế bào lót đặc biệt đó. Những nang giả phát triển trong những khoang hay khoảng trống của tụy, được bao quanh bằng những mô sợi, không có biểu mô.

Bệnh nang giả tụy trong tiếng anh là gì năm 2024
Nang tụy là những túi chứa chất lỏng phát triển ở trên hoặc trong tuyến tụy

Nang tụy thật gồm nang thanh dịch và nang nhầy. Hai loại nang được phân biệt bởi chất lỏng bên trong, cụ thể:

  • Nang thanh dịch: Loại nang này chứa chất lỏng, thường lành tính. Nang thanh dịch thường gặp ở phụ nữ trung niên. Nang thường xuất hiện ở thân hay đuôi tụy, có kích thước nhỏ, không gây triệu chứng.
  • Nang nhầy: Loại nang này chứa chất dịch dày, nhớt hơn nang thanh dịch. Nang nhầy có nguy cơ cao chứa những tế nào ung thư. Nang nhầy được phân thành những nhóm nhỏ hơn như u nang nhầy chứa mô buồng trứng, u nhầy nhú trong ống tụy…

Nguyên nhân gây nang tụy

Hiện tại, nguyên nhân hình thành nang tụy vẫn chưa được xác định. Theo các chuyên gia, sự xuất hiện của những nang tụy thật thường liên quan tới những bệnh lý di truyền hiếm gặp như bệnh Von Hippel-Lindau (một dạng rối loạn di truyền ảnh hưởng tới não, tuyến thượng thận, thận, tuyến tụy), bệnh thận đa nang…

Triệu chứng nang tụy

Những nang tụy và nang giả tụy thường ít gây triệu chứng. Những nang ở tụy thường được phát hiện khi người bệnh đang siêu âm tụy hay chụp CT vùng bụng vì một bệnh lý khác.

Những triệu chứng nếu có như:

  • Buồn nôn và nôn, chướng bụng do nang chèn ép lên dạ dày hay tá tràng
  • Bị đau bụng dai dẳng, cơn đau thường lan đến sau lưng do những u nang chèn ép các mô và những dây thần kinh xung quanh. Cơn đau tăng sau khi người bệnh ăn uống
  • Sưng ở vùng bụng trên, chạm thấy khối u tại vùng thượng vị
  • Chán ăn, sụt cân
  • Tình trạng tắc nghẽn ống mật do các nang tụy lớn có thể gây vàng mắt, vàng da, nước tiểu sậm màu
  • Tăng áp lực tĩnh mạch cửa
  • Nhiễm trùng nang
    Bệnh nang giả tụy trong tiếng anh là gì năm 2024
    Người bệnh có thể bị nôn và chướng bụng do nang chèn ép dạ dày, tá tràng

Chẩn đoán nang tụy

Khi chẩn đoán nang tụy, bác sĩ thường dựa vào triệu chứng thực thể, xem xét tiền sử bệnh của người bệnh; đồng thời dựa vào kết quả của các phương pháp chẩn đoán như:(1)

  • Siêu âm vùng bụng
  • Chụp CT và MRI: Phương pháp này giúp làm nổi bật những chi tiết của nang tụy, cho biết những thành phần có nguy cơ bị ung thư
  • Siêu âm nội soi (EUS): Người bệnh sẽ được đưa vào miệng một ống nội soi có đầu dò siêu âm trên đỉnh, qua thực quản, dạ dày vào tá tràng. Tại vị trí này, bác sĩ có thể thấy được hình ảnh chi tiết của tụy, gan, túi mật. Thông qua siêu âm nội soi, có thể tiến hành lấy mô hay dịch của nang bằng kim nhỏ. Thủ thuật này được gọi là chọc hút bằng kim nhỏ qua siêu âm nội soi (EUS – FNA). Những mẫu thu được sẽ mang đi xét nghiệm, phân tích xem có chứa những tế bào ung thư hay tiền ung thư không.

Dựa theo những cơ sở như độ tuổi, giới tính của bệnh nhân, đặc điểm và vị trí của nang tụy sẽ xác định được loại nang tụy. Những dạng nang tụy thường gặp như:

Bệnh nang giả tụy trong tiếng anh là gì năm 2024

  • Nang giả tụy: Đây là tổn thương dạng nang không ung thư (không tăng sinh), thường là do viêm tụy. Nang giả tụy cũng có thể xuất hiện sau các chấn thương ở bụng, phẫu thuật vùng tụy.
  • Nang thanh dịch: Loại nang này có thể phát triển lớn, chèn ép lên những cơ quan xung quanh. Lúc này, người bệnh có thể bị đau bụng, đầy bụng. Nang thanh dịch thường xuất hiện ở nữ giới trên 60 tuổi, hiếm trường hợp hoá ung thư.
  • U nang nhầy: U nang nhầy thường nằm tại thân hoặc đuôi tụy. Loại nang này thường gặp ở nữ giới, lứa tuổi trung niên. U nang nhầy là một loại u tiền ung thư. Chúng có nguy cơ tiến triển thành ung thư khi không được điều trị. Đôi khi, các u nang nhầy có kích thước lớn khi phát hiện đã ung thư hóa.
  • U nhầy nhú trong ống tụy (IPMN): U nhầy nhú xuất hiện trong ống tụy chính hoặc những nhánh ống tụy. IPMN có khả năng là tiền ung thư hoặc đã ung thư hoá. U này có thể xuất hiện ở cả nam giới và nữ giới, thường gặp ở người trên 50 tuổi. Tùy theo vị trí của u, người bệnh có thể cần tới điều trị phẫu thuật. Với u nhầy nhú trong ống tụy chính, bác sĩ sẽ cần phẫu thuật cắt tụy. Với những tổn thương ở các nhánh ống tụy, người bệnh sẽ được theo dõi định kỳ.
  • U đặc giả nhú tụy: U đặc giả nhú tụy thường nằm tại thân hay đuôi tụy. Nữ giới dưới 35 tuổi có nguy cơ cao gặp phải loại u này. Đây là loại u hiếm gặp, đôi khi có thể ung thư hoá. Tuy nhiên, tiên lượng điều trị tốt khi người bệnh được phẫu thuật.
  • U thần kinh nội tiết dạng nang: U thần kinh nội tiết dạng nang thường là u đặc. Tuy nhiên, chúng cũng có thể ở dạng giống nang, thường bị chẩn đoán nhầm với những dạng nang khác ở tụy. Khi được chẩn đoán, khối u có thể là tiền ung thư hay đã ung thư hoá.

Bệnh nang tụy có nguy hiểm không?

Nang tụy khi phát triển đến một mức độ nhất định sẽ bị vỡ ra. Tình trạng này có thể đe dọa trực tiếp tới sức khỏe của bệnh nhân, dẫn tới nhiều biến chứng nghiêm trọng như:

  • Phá huỷ hệ thống mô và mạch máu lân cận dẫn đến nhiễm trùng máu, viêm phúc mạc, xuất huyết tràn lan; nhất là khi nang tụy gây vỡ động mạch lách
  • Nang tụy gây tắc ruột, tắc mật khi chèn ép lên ruột và mật
  • Những biến chứng nghiêm trọng khác khi nang bị vỡ như sốt cao kéo dài dai dẳng, tim đập nhanh, đau nhiều tại vùng thượng vị, đau lan đến sau lưng, nôn ra máu, ngất không rõ nguyên nhân… Khi xuất hiện các biến chứng này cần đưa người bệnh vào bệnh viện càng sớm càng tốt để được cấp cứu kịp thời.

Điều trị nang tụy

Tùy theo tính chất, kích thước, vị trí, đặc điểm và triệu chứng (nếu có) của nang tụy, bác sĩ sẽ có hướng điều trị phù hợp, cụ thể:

1. Theo dõi

Đối với các trường hợp được xác định nang lành tính, không ảnh hưởng tới sức khỏe, người bệnh sẽ không cần phẫu thuật, trừ khi nang phát triển lớn gây ra triệu chứng. Tuy nhiên, tất cả người bệnh có nang tụy đều cần được theo dõi sức khỏe định kỳ. Hằng năm, người bệnh sẽ được đánh giá tình trạng nang thông qua siêu âm nội soi, chọc dò để tầm soát nguy cơ gây ung thư của nang tụy.

2. Phẫu thuật

Phẫu thuật thường được chỉ định trong cách trường hợp:

  • Người trẻ: Khi nang tụy lớn hơn khoảng 2cm có thể được chỉ định phẫu thuật cắt bỏ
  • Người lớn tuổi: Khi nang tụy lớn hơn khoảng 2cm kèm theo kết quả xét nghiệm là ung thư hay tiền ung thư, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định phẫu thuật cắt bỏ.

Phương pháp phòng ngừa nang tụy tiến triển

Để giảm thiểu nguy cơ nang tụy tiến triển, cần lưu ý:

  • Không uống rượu bia, đặc biệt là khi có tiền sử nghiện rượu hay bệnh nang tụy
  • Thực hiện chế độ ăn uống ít chất béo và cholesterol, tăng cường bổ sung trái cây, rau xanh và protein nạc, có thể giảm lượng chất béo trung tính.
    Bệnh nang giả tụy trong tiếng anh là gì năm 2024
    Chế độ ăn lành mạnh sẽ giúp người bệnh nâng cao sức khỏe, ngăn ngừa bệnh tiến triển

Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa (BVĐK Tâm Anh TP.HCM) và Khoa Ngoại Tổng hợp (BVĐK Tâm Anh Hà Nội) thuộc Hệ thống BVĐK Tâm Anh là những trung tâm y tế chuyên khoa Tiêu hóa uy tín, cung cấp dịch vụ thăm khám và điều trị cao cấp, hiệu quả cho người bệnh gặp các vấn đề về đường tiêu hóa từ nhẹ đến nặng.

Nơi đây quy tụ đội ngũ bác sĩ Nội soi tiêu hóa – Nội khoa và Ngoại khoa Tiêu hóa – Gan Mật Tụy – Hậu môn trực tràng chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm. Đặc biệt, các phương pháp ngoại khoa tiên tiến được áp dụng trong các lĩnh vực Nội soi và Phẫu thuật nội soi ít xâm lấn, giúp bệnh nhân nhanh hồi phục, không để lại sẹo bởi các tuổi hàng đầu như TS.BS Đỗ Minh Hùng, TTƯT.TS.BS Phạm Hữu Tùng, BS.CKII Nguyễn Quốc Thái, TS.BS Trần Thanh Bình, ThS.BS.CKII Trần Hiếu Nhân, BS.CKII Hồ Thị Bích Thủy, BS.CKI Đặng Lê Bích Ngọc; điều trị Gan Mật Tụy kỹ thuật hiện đại với TS.BS Phạm Công Khánh, BS.CKII Võ Ngọc Bích; thăm khám và tư vấn bệnh lý nội tiêu hóa với ThS.BS.CKII Lê Thanh Quỳnh Ngân, BS.CKI Huỳnh Văn Trung, BS.CKI Hoàng Đình Thành, ThS.BS Nguyễn Thị Ngọc Bích, ThS.BS.CKI Đoàn Hoàng Long; phẫu thuật trong điều trị các bệnh lý hậu môn trực tràng như ThS.BS Nguyễn Văn Hậu, ThS.BS Ngô Hoàng Kiến Tâm, ThS.BS Nguyễn Thanh Biên…

Ngoài ra, bệnh viện còn được trang bị hệ thống thiết bị y tế hiện đại, nhập khẩu từ nước ngoài, phục vụ tối đa nhu cầu thăm khám và điều trị của khách hàng.

Để đặt lịch thăm khám và điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa với các chuyên gia bác sĩ về Tiêu hóa của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, xin vui lòng liên hệ:

Nang tụy là một dạng tổn thương thường gặp ở tụy. Phần lớn trường hợp là lành tính. Một số ít nang tăng sinh có nguy cơ ung thư hóa. Do đó, khi phát hiện nang ở tụy, người bệnh cần được đi đến các cơ sở y tế uy tín để có biện pháp theo dõi, điều trị phù hợp.