1 con bò bao nhiêu pía?

Nuôi bò vàng, bò thịt vốn đã phát triển từ nhiều năm trước ở huyện Củ Chi (TPHCM). Tuy nhiên 2 năm trở lại đây, đặc sản “bò tơ Củ Chi” bắt đầu nổi tiếng và lan rộng khắp miền Nam.

Bỗng chốc, nhu cầu mua bò tơ (bê non) tăng lên đột biến, khiến con bò lên giá mạnh.

Ở huyện Củ Chi, nông dân bắt đầu nuôi bò vàng, bò thịt từ cách đây vài chục năm. Hồi đó, đa phần nuôi theo kiểu truyền thống, tức là bò cái thì để làm giống, sinh sản, bò đực nuôi từ 1,5- 2 năm thì bán thịt, lợi nhuận cũng không đáng kể, người nuôi lấy công làm lãi.

Khoảng 2 năm trở lại đây, người ta biết đến bò Củ Chi nhiều hơn thông qua món ăn đặc sản ưa thích của các dân nhậu: “Bò tơ Củ Chi”. Ban đầu, nó mới chỉ nhen nhóm ở quanh khu vực thị trấn và các xã lân cận, với số lượng cũng hạn hẹp. Nhưng tới nay, nó đã có mặt tại nhiều địa điểm ăn uống lớn ở TPHCM. Nhiều dân nhậu thành phố còn đích thân đi xe con lên tận thị trấn Củ Chi để thưởng thức món đặc sản này.

Theo đó, giá bò tơ (bê non) vốn chỉ lẹt đẹt 7 – 8 triệu đồng/con những năm trước thì nay đã tăng vọt lên 12- 13 triệu đồng/con. Nhiều nông dân nuôi bò thịt tại địa bàn cũng quan tâm và chăm chút hơn cho những chú bê mới sinh này.

Chúng tôi tìm gặp anh Ngô Văn An (tổ 3, khu phố 6, thị trấn Củ Chi) là một người nuôi bò thịt nổi tiếng. Dẫn khách lại chuồng bò của mình, anh liệt kê hết những con bò có tại chuồng về độ tuổi, lúc nào có thể bán, lứa nào để nuôi. Anh nói: “Gia đình tôi nuôi bò thịt cũng hơn 30 năm rồi. Nhưng hồi đó nuôi bò lớn mới bán, chứ không bán bò tơ. Gần đây giá bò tơ tăng cao, lái đi mua nhiều, gia đình cũng có các lứa xuất bán, đem về thu nhập rất khá”.

Theo anh, bò tơ tương đối dễ nuôi, ít bệnh, mà giá lại cao. Anh nắm rất chắc kỹ thuật nuôi bò thịt. Bê con khi mới sinh bú hoàn toàn bằng sữa mẹ cho tới 3 - 4 tháng đầu tiên. Tới tháng thứ 5 anh chăm sóc đều đặn bằng cách cho bê ăn cỏ, uống nước cám, chăn dắt thường xuyên mỗi chiều. Vào cuối tháng thứ 5 cho tới tháng 6 thì bê con có thể bán lấy thịt. Lúc này giá vào khoảng 200 ngàn đ/kg, bê con khoảng 60 – 70kg thịt, được từ 12 – 14 triệu đồng/con.

Anh chia sẻ, nếu muốn nuôi bò thuần cho sinh sản, thì con mẹ phải lựa chọn thật kỹ. Bò mẹ cho giống tốt thì con sẽ khỏe mạnh, chăm bú sữa, ít bệnh, thịt cũng sẽ mềm và thơm hơn. Trung bình, một con bò mẹ giống tốt có giá khoảng 20 – 30 triệu đồng.

Bò đẻ 1 con/ năm, kéo dài 10 năm thì triệt sản và chuyển sang bán thịt. Như vậy, một con bò mẹ có thể cho tới 10 bê con trong 10 năm, thu về tổng cộng từ 120 -140 triệu đồng. Năm vừa rồi, gia đình anh xuất hơn 100 con bê, thu lãi hơn 200 triệu đồng.

Hiện tại, gia đình anh có hơn 20 bê các loại, 2 bò mẹ cho giống và 1 bò đực. Mới đây, anh vừa bán 4 con bê con và mua lại 1 bò mẹ. “ Để chuồng trống là tôi không chịu được”, anh cười nói. Vì sao bò tơ lại được ưa chuộng, anh lý giải rằng, thịt bò tơ lúc mới lột da nhìn trắng như thịt heo, khi ăn rất mềm, thơm mùi sữa và bổ, khác hẳn với thịt bò đực già 2 năm tuổi, ăn rất dai và không thơm.

Gần đó, gia đình anh Ngô Văn Linh trước đây chỉ mua đi bán lại như kiểu lái, chủ yếu là bò giống. Nhưng 2 năm trở lại đây, bê con bắt đầu có giá, gia đình anh quyết định đầu tư chuồng trại, tậu gần chục con bò giống. “Năm rồi, tôi bán một lứa bê, thu về cũng ngót 100 triệu đồng” – anh khoe.

Theo ông Nguyễn Văn Phơn, cán bộ nông nghiệp huyện Củ Chi, bò vàng (bò thịt) trên địa bàn huyện có khoảng 10.000 con và đàn bò chủ yếu phát triển mạnh khoảng 2 năm trở lại đây. Ông Phơn cũng cho rằng, cùng với bò sữa là thế mạnh thì việc nuôi bò thịt có thể được coi là một mô hình kinh tế mới, đầy tiềm năng của Củ Chi. Thời gian tới, huyện sẽ có chính sách hỗ trợ cho người dân nuôi bò vàng, bò thịt, song song với đẩy mạnh phát triển đàn bò sữa chủ lực.

1. Cách chọn giống bò cái sinh sản

Ngoại hình:

Dáng phải nhanh nhẹn, da mỏng, lông thưa, thuần tính, hiền lành, thân hình có sự hài hòa giữa các phần đầu và cổ, thân và vai.

Đầu thanh nhẹ, mõm rộng, mũi to, hàm răng phải đều đặn, trắng bóng, cổ dài vừa phải và thanh, da cổ có nhiều nếp nhăn.

Phần ngực sâu, rộng. Xương sườn mở rộng, cong về phía sau, bụng to nhưng không bị sệ, bốn chân bò thẳng và mảnh, móng khít, mông nở, lưng ít dốc.

Bầu vú phát triển đều về phía sau, 4 núm vú đều, dài vừa phải, không có vú kẹ, da vú mỏng, tĩnh mạch ở vú nổi rõ, phân thành nhánh ngoằn nghoèo.

Chọn bò cái sinh sản:

Giống bò tốt phải có khả năng đẻ sớm và khoảng cách giữa 2 lứa để ngắn.

Bò động dục vào lần đầu tiên khoảng từ 18 – 21 tháng tuổi, thời gian từ 27 – 30 tháng tuổi đã có thể đẻ lứa đầu.

Khoảng cách giữa 2 lứa đẻ ngắn, thời gian từ 12 – 14 tháng đẻ 1 con bê con.
 

2. Phối giống cho bò

Phát hiện động dục và phối giống

Để bò cái khi phối giống khả năng thụ tinh cao, phát kịp đúng lúc kịp thời bò cái động dục. Thông thường bò cái động dục thường có biểu hiện: bò kêu rống, đi lại dáng bồn chồn, phá chuồng, kém ăn hoặc bỏ ăn, hưng phấn cao độ, thích nhảy lên lưng con khác sau đó đứng yên để con khác nhảy lên, âm hộ hơi mở, có màu đỏ hồng, niêm dịch từ âm hộ chảy ra như nhựa chuối.

Phối giống cho bò gồm có 2 phương pháp

Thụ tinh nhân tạo: Có thể dùng tinh cọng rạ đông lạnh và dụng cụ để dẫn tinh viên phối giống nhân tạo vào bò cái. Kết quả của thụ tinh nhân tạo là bê lai đẻ ra do thụ tinh nhân tạo sẽ đẹp và to hơn so với cách thức thông thường là sử dụng bò đực cho phối giống trực tiếp.

Dùng bò đực các giống Zebu giống thuần hoặc lai cho nhảy trực tiếp: ở những vùng sâu, vùng xa hầu như chưa có điều kiện để phối giống nhân tạo. Để phối giống hiệu quả nhất nên lựa chọn bò đực giống lai F2 có ¾ máu của 1 trong số những giống bò Red Sindhi, Sahiwal, Brahman.
 

Phương pháp thụ tinh nhân tạo cho bò.

Ảnh: giongcaytrongeakmat.com 

Chăm sóc, nuôi dưỡng bò đẻ và bê

Chăm sóc bò chửa: Thời gian này bò cần được ăn uống đầy đủ, mỗi ngày nên ăn khoảng 30–35 kg cỏ tươi, 2 kg rơm ủ, 1kg thức ăn tinh (như ngô, cám…), 25–30 gr bột xương. Không bắt bò làm những công việc nặng như: cày bừa, kéo xe,… Tránh việc xua đuổi mạnh đối với bò đang mang chửa tháng thứ 3, tháng thứ 7, tháng thứ 8 và thứ 9.

Đỡ đẻ cho bò: Với những trường hợp bò đẻ bình thường (thai thuận) thì bà con không cần can thiệp hoặc chỉ cần hỗ trợ cho bò cái bằng cách dùng tay kéo nhẹ thai ra. Cắt dây rốn dài khoảng 10–12 cm (không cần buộc dây rốn) và sát trùng bằng loại cồn lốt 5%.

Vệ sinh sạch sẽ cho bò và bê như lau rớt rãi trong mũi mồm bê, tự để bò tự liếm bê con. Nên bóc móng để bê con đỡ bị trơn trượt khi mới bắt đầu tập đi. Vệ sinh sạch phần thần sau và bầu vú của bò mẹ, bổ sung thêm nước uống có pha thêm ít muối cho bò, có thể cho ăn thêm cám và nước ấm. Đối với những trường hợp bò khó để cần phải gọi cán bộ thú y để được hỗ trợ và can thiệp kịp thời.
 

Hỗ trợ đỡ đẻ đối với những trường hợp bò khó đẻ.

Ảnh: giongcaytrongeakmat.com

Chăm sóc, nuôi dưỡng bò đẻ và bê con

Đối với bò mẹ: 

Thời gian đầu khoảng 15–20 ngày đầu sau khi bò để cần cho bò ăn cháo (1–1,5 kg thức ăn tinh/con/ngày) và khoảng 25–30 gr muối ăn, 30–40 gr bột xương và phải có đủ cỏ non xanh ăn tại chuồng.

Vào những ngày tiếp theo, trong suốt khoảng thời gian nuôi con, một ngày cần phải cung cấp cho bò mẹ ăn khoảng 30kg cỏ tươi, 2–3kg rơm ủ, 1–2kg cám hoặc có thể dùng thức ăn hỗn hợp để bò mẹ hồi phục sức khỏe, nhanh động dục lần tiếp theo để phối giống.

Đối với bê con:

Thời gian 30 ngày tuổi đầu bê được nuôi tại nhà, cạnh bò mẹ. Lưu ý luôn giữ ấm cho bê, tránh gió lùa vào chuồng, chỗ bê con nằm phải sạch sẽ và khô ráo.

Trên 1 tháng tuổi: bê được chăn thả theo bò mẹ ở những bãi cỏ gần chuồng, tập thói quen cho bê ăn thức ăn tinh.

Từ 3–6 tháng tuổi: mỗi ngày cho ăn khoảng 5–10kg cỏ tươi và 0,2kg thức ăn tinh hỗn hợp. Tập cho bê ăn cỏ khô, nên để bê cai sữa vào khoảng 6 tháng tuổi.

Từ 6 – 24 tháng tuổi, thực hiện chăn thả là chính, mỗi ngày cho bê ăn thêm khoảng 10 – 20kg cỏ tươi, ngọn mía, cây ngô non. Vào thời điểm thiếu cỏ có thể cho ăn thêm 2 – 4kg cỏ khô một ngày.

4. Kỹ thuật ủ rơm với urê

Đặc điểm chính của bộ máy tiêu hóa của trâu, bò, dê có khả năng chuyển hóa đạm vô cơ của urê thành nguồn đạm cho cơ thể, vì vậy nên áp dụng phương pháp ủ rơm với urê để cung cấp đầy đủ nguồn đạm cho cơ thể bò.

Cách ủ: Cho urê, muối, vôi bột hòa tan trong nước rồi sử dụng bình phun tưới đều lên rơm khô theo từng lớp, sau đó ủ rơm trong bao ni-lông hoặc bể gạch, lưu ý phải đậy kín. Sau thời gian 7 ngày là có thể lấy ra cho bò ăn dần. Thông thường tỷ lệ chuẩn là urê 4kg cho 100kg rơm khô.
 

Kỹ thuật ủ rơm làm thức ăn cho gia súc.

Ảnh: giongcaytrongeakmat.com

5. Phòng bệnh ký sinh trùng cho bò, dê

Ký sinh trùng ngoài da (ve, ruồi, muỗi, ghẻ,…)

Dùng 1,25 g Neguvôn + 0,03 lít dầu ăn + 0,5 thìa xà phòng bột cho vào 1 lít nước rồi lắc cho thuốc tan đều. Lấy giẻ sạch tẩm dung dịch thuốc đã pha sát lên toàn thân trâu bò.

Giun sán

Thuốc Lêvavét để tẩy giun tròn. Cứ 1 gói 5gr dùng cho 13-20kg trọng lượng hơi của bò, bê.

Thuốc viên Fasinex 900 để tẩy sán lá gan. 1 viên cho 80-100 kg trọng lượng hơi của bò, bê, nhét trực tiếp vào miệng cho bò nuốt.
 

Theo giongcaytrongeakmat.com