* Chuẩn bị đọc
Em đã đọc truyện Thánh Gióng trong bài Lắng nghe lịch sử nước mình hãy chia sẻ với các bạn ấn tượng về nhân vật Thánh Gióng.
- Thánh Gióng là một nhân vật trong truyền thuyết.
- Ban đầu cậu nuôi mãi không lớn nhưng sau giặc Ân xâm lược, Thánh Gióng lớn nhanh như thổi xông pha ra trận đánh giặc.
- Sau khi chiến thắng, Thánh Gióng đã bay về trời và để lại câu chuyện truyền thuyết cho tới tận bây giờ.
* Trải nghiệm cùng văn bản
Điều gì đã làm nên sự phi thường của nhân vật Thánh Gióng?
- Là một người anh hùng với sức mạnh phi thường bởi vậy sự ra đời của Thánh Gióng cũng thật khác thường, không phải được mẹ mang thai chín tháng mười ngày mà Gióng được mẹ sinh sau một lần ướm thử vào vết chân lạ, mang thai đến mười hai tháng sau mới hạ sinh Gióng.
- Không dừng lại ở đó, Gióng sinh ra khôi ngôi, tuấn tú nhưng đã lên ba mà vẫn đặt đâu ngồi đó, không biết nói cũng chẳng biết cười. Có lẽ đây chính là dấu hiệu của một con người phi thường. - Tiếng nói đầu tiên của Gióng cho thấy ý thức và trách nhiệm của một công dân trước vận mệnh dân tộc ấy là tiếng nói đòi đi đánh giặc. Qua tiếng nói của Gióng các tác giả dân gian đồng thời gửi gắm tinh thần ý thức đánh giặc, cứu nước của dân tộc ta.
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
Hoàng Tiến Tựu (1933 - 1998)
- Quê quán: Thanh Hóa.
- Vị trí: Là nhà nghiên cứu hàng đầu về chuyên ngành Văn học dân gian.
2. Tác phẩm
- Thể loại: Nghị luận văn học.
- Phương thức biểu đạt: Nghị luận.
- Xuất xứ: Trích Bình giảng truyện dân gian (2001).
II. Đọc hiểu văn bản
1. Ý kiến: Nhân vật Thánh Gióng được xây dựng rất đặc sắc, vừa là một anh hùng phi thường với vẻ đẹp lí tưởng, vừa là một con người trần thế với những vẻ đẹp giản dị, gần gũi.
2. Lí lẽ, bằng chứng
- Lí lẽ 1: Thánh Gióng hội tụ những đặc điểm phi thường, thể hiện lý tưởng của nhân dân về người anh hùng đánh giặc cứu nước.
- Bằng chứng 1: Những chi tiết kì ảo.
+ Thể hiện qua những chi tiết về sự thụ thai thần kì của mẹ Gióng.
+ Sức mạnh của thể lực và tinh thần, ý chí: Nhổ từng bụi tre dằng ngà để truy kích, đánh giặc.
- Lí lẽ 2: Thánh Gióng có cái bình thường của con người trần thế,
- Bằng chứng:
+ Nguồn gốc, lai lịch rõ ràng, cụ thể, xác định.
+ Thể hiện sức mạnh của nhân dân trong công cuộc giữ nước.
3. Khẳng định lại vấn đề: Quá trình phát triển của nhân vật dồi dào ý nghĩa nhân sinh và nên thơ, nên họa.
III. Tổng kết
1. Nội dung
Bàn về nhân vật Thánh Gióng khẳng định Thánh Gióng được xây dựng đặc sắc, vừa là một anh hùng phi thường với vẻ đẹp lí tưởng, vừa là một con người trần thế với những vẻ đẹp giản dị, gần gũi.
2. Nghệ thuật
Bài văn nghị luận với ý kiến xác đáng, lập luận chặt chẽ, lí lẽ và bằng chứng xác thực.
* Suy ngẫm và phản hồi
1. Tác giả đã nêu ý kiến gì về nhân vật Thánh Gióng?
Tác giả đã nêu ra ý kiến của mình về nhân vật Thánh Gióng được xây dựng rất đặc sắc, vừa là một anh hùng phi thường với vẻ đẹp lí tưởng, vừa là một con người trần thế với những vẻ đẹp giản dị, gần gũi.
2. Hãy xác định lí lẽ, bằng chứng mà tác giả đưa ra để củng cố ý kiến của mình và điền vào bảng.
- Lí lẽ 1: Thánh Gióng hội tụ những đặc điểm phi thường, thể hiện lý tưởng của nhân dân về người anh hùng đánh giặc cứu nước.
- Bằng chứng 1: Những chi tiết kì ảo.
+ Thể hiện qua những chi tiết về sự thụ thai thần kì của mẹ Gióng.
+ Sức mạnh của thể lực và tinh thần, ý chí: Nhổ từng bụi tre dằng ngà để truy kích, đánh giặc.
- Lí lẽ 2: Thánh Gióng có cái bình thường của con người trần thế,
- Bằng chứng:
+ Nguồn gốc, lai lịch rõ ràng, cụ thể, xác định.
+ Thể hiện sức mạnh của nhân dân trong công cuộc giữ nước.
3. Trong đoạn văn sau, câu nào thê hiện lí lẽ, câu nào thể hiện bằng chứng?
“Quá trình ra đời, trưởng thành và chiến thắng giặc ngoại xâm của Gióng đều gắn với những người dân bình dị. Dù có siêu nhiên kì ảo đến đâu, Giỏng vẫn phải “nằm trong bụng mẹ” (dù là mấy tháng), vẫn phải “uống nước, ăn cơm với cà” (dù là mấy nong), vẫn phải mặc quần áo bằng vải của dân làng Phù Đông (dù là cỡ rộng đến đâu). Và ngay cả ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt, của Gióng cũng là do vua Hùng tập hợp những người thợ rèn tài giỏi ở trong nước đúc nên."
Câu thể hiện lí lẽ là: Quá trình ra đời, trưởng thành và chiến thắng giặc ngoại xâm của Gióng đều gắn với những người dân bình dị.
Câu thể hiện bằng chứng là: Dù có siêu nhiên kì ảo đến đâu, Gióng vẫn phải “nằm trong bụng mẹ” (dù là mấy tháng), vẫn phải “uống nước, ăn cơm với cà” (dù là mấy nong), vẫn phải mặc quần áo bằng vải của dân làng Phù Đổng (dù là cỡ rộng đến đâu). Và ngay cả ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt, của Gióng cũng là do vua Hùng tập hợp những người thợ rèn tài giỏi ở trong nước đúc nên.
4. Hãy tóm tắt nội dung văn bản bằng một đoạn văn (khoảng 150 chữ).
Thánh Gióng là một nhân vật phi thường thể hiện lí tưởng của nhân dân về người anh hùng đánh giặc cứu nước. Điều đó được thể hiện từ sự thụ thai thần kì của mẹ Gióng, ướm thử bàn chân vào vết chân khổng lồ và bà đã mang thai nhưng mười hai tháng sau bà mới sinh ra Gióng. Gióng 3 tuổi vẫn chưa lớn cứ như đứa trẻ một tuổi. Ở Gióng thấy được cả thể lực và ý chí chiến đấu phi thường. Khi chưa có giặc Gióng chỉ là đứa trẻ nằm im không biết nói, không cười. Khi nghe tiếng gọi của non sông, Gióng lớn nhanh như thổi và cất lời nhận nhiệm vụ, đánh tan giặc Ân. Đánh thắng trận, Gióng đã bay về trời.
5. Có ý kiến cho rằng: Những góc nhìn, cách hiểu khác nhau của tác giả về nhân vật Thánh Gióng giúp chúng ta hiểu văn bản sâu hơn. Em có đồng ý với ý kiến này không? Vì sao?
Em đồng ý với ý liến của tác giả, vì ở mỗi góc nhìn khác nhau người đọc có thể cảm nhận, xem xét nhân vật dưới một góc độ khác nhau.
Bàn về nhân vật Thánh Gióng trang 44
- Chuẩn bị đọc
- Trải nghiệm cùng văn bản
- Theo dõi trang 44 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
- Suy ngẫm và phản hồi
- Câu 1 trang 45 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
- Câu 2 trang 45 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
- Câu 3 trang 46 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
- Câu 4 trang 46 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
- Câu 5 trang 46 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
Soạn Bàn về nhân vật Thánh Gióng trang 44 gồm có phần yêu cầu, phần đáp án chuẩn và phần giải thích, hướng dẫn chi tiết cho từng câu hỏi có trong cuốn sách giáo khoa Ngữ văn lớp 6 tập 2 thuộc bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống.
Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc. Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép với mục đích thương mại.
Chuẩn bị đọc
Em đã đọc truyện Thánh Gióng trong bài Lắng nghe lịch sử nước mình hãy chia sẻ với các bạn ấn tượng về nhân vật Thánh Gióng.
Trả lời
Học sinh trình bày ấn tượng về nhân vật Thánh Gióng theo cảm nhận của mình.
Gợi ý: Thánh Gióng là một người anh hùng của dân tộc ta. Anh ấy cao lớn và dũng mãnh, một mình xông pha tiêu diệt toàn bộ quân địch. Nhờ có Thánh Gióng, mà bờ cõi nước ta được yên ổn. Em rất yêu mến và ngưỡng mộ người anh hùng này.
Trải nghiệm cùng văn bản
Theo dõi trang 44 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
Điều gì đã làm nên sự phi thường của nhân vật Thánh Gióng?
Trả lời
Điều làm nên sự phi thường của nhân vật Thánh Gióng là:
- Sự thụ thai thần kì của mẹ Gióng (mang thai sau khi ướm bàn chân mình vào vết chân khổng lồ, mang thai 12 tháng mới sinh...)
- Gióng vừa có sức mạnh của thể lực, vừa có sức mạnh của tinh thần, ý chí, một mình chiến đấu, truy đuổi quân giặc đến không còn kẻ nào trên đất nước ta
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 trang 45 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
Tác giả đã nêu ý kiến gì về nhân vật Thánh Gióng?
Trả lời
Ý kiến của tác giả về nhân vật Thánh Gióng: "Nhân vật Thánh Gióng được xây dựng rất đặc sắc, vừa là một anh hùng phi thường với vẻ đẹp lí tưởng, vừa là một con người trần thế với những vẻ đẹp giản dị, gần gũi."
Câu 2 trang 45 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
Hãy xác định lí lẽ, bằng chứng mà tác giả đưa ra để củng cố ý kiến của mình và điền vào bảng sau:
| Ý kiến về nhân vật Thánh Gióng | Lí lẽ | Bằng chứng |
| Ý kiến 1: Thánh Gióng là một người anh hùng phi thường | ... | ... |
| Ý kiến 2: ... | ... | ... |
Trả lời
Điền vào bảng như sau:
Ý kiến về nhân vật Thánh Gióng | Lí lẽ | Bằng chứng |
Ý kiến 1: Thánh Gióng là một người anh hùng phi thường | - Sự phi thường của nhân vật Gióng thể hiện qua :
| - Mẹ của Gióng mang thai sau khi ướm bàn chân mình vào vết chân khổng lồ, mang thai 12 tháng mới sinh... - Một mình Gióng cưỡi ngựa sắt, mặc giáp sắt, cầm gậy sắt đánh đuổi toàn bộ giặc ngoại xâm đến khi không còn 1 tên giặc nào trên đất nước ta |
Ý kiến 2: Thánh Gióng là người anh hùng của nhân dân, của đất nước | - Lai lịch, nguồn gốc, quá trình ra đời, trưởng thành và chiến thắng giặc ngoại xâm của Gióng đều gắn liền với nhân dân, đất nước | - Gióng được mẹ sinh ra là người con của làng Phù Đổng, nước Văn Lang, đời Hùng Vương thứ sau - Gióng được mẹ và dân làng góp gạo nuôi lớn, trưởng thành trong sự yêu thương, mong chờ của cả làng - Ngựa sắt, áo giáp sắt, gậy sắt của Gióng là do nhà vua tập hợp người giỏi đúc nên |
Ý kiến 3: Nhân vật Thánh Gióng thể hiện sức mạnh của nhân dân trong công cuộc giữ nước | - Lực lượng chống giặc ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc của dân ta tiềm ẩn trong nhân dân, tương tự như chú bé làng Gióng nằm im không nói, không cười. | - Khi chưa có giặc, Gióng là đứa trẻ nằm im, không biết nói như bao người dân bình thường - Khi có giặc, Gióng vụt lớn lên, nhận nhiệm vụ, đánh tan giặc - đó chính là sự trỗi dậy của các lực lượng tiềm ẩn trong người dân ta |
Câu 3 trang 46 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
Trong đoạn văn sau, câu nào thể hiện lí lẽ, câu nào thể hiện bằng chứng?
“Quá trình ra đời, trưởng thành và chiến thắng giặc ngoại xâm của Gióng đều gắn với những người dân bình dị. Dù có siêu nhiên kì ảo đến đâu, Gióng vẫn phải “nằm trong bụng mẹ” (dù là mấy tháng), vẫn phải “uống nước, ăn cơm với cà” (dù là mấy nong), vẫn phải mặc quần áo bằng vải của dân làng Phù Đông (dù là cỡ rộng đến đâu). Và ngay cả ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt, của Gióng cũng là do vua Hùng tập hợp những người thợ rèn tài giỏi ở trong nước đúc nên."
Trả lời
- Câu thể hiện lí lẽ là "Quá trình ra đời, trưởng thành và chiến thắng giặc ngoại xâm của Gióng đều gắn với những người dân bình dị."
- Câu thể hiện bằng chứng: "Dù có siêu nhiên kì ảo đến đâu, Gióng vẫn phải “nằm trong bụng mẹ” (dù là mấy tháng), vẫn phải “uống nước, ăn cơm với cà” (dù là mấy nong), vẫn phải mặc quần áo bằng vải của dân làng Phù Đông (dù là cỡ rộng đến đâu). Và ngay cả ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt, của Gióng cũng là do vua Hùng tập hợp những người thợ rèn tài giỏi ở trong nước đúc nên."
Câu 4 trang 46 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
Hãy tóm tắt nội dung văn bản bằng một đoạn văn (khoảng 150 chữ).
Trả lời
Đoạn văn tham khảo:
Bàn về nhân vật Thánh Gióng là văn bản bàn về người anh hùng trong truyền thuyết Thánh Gióng. Ở người anh hùng đó hội tụ đầy đủ những đặc điểm phi thường và thể hiện lí tưởng của người dân về người anh hùng đánh giặc cứu nước. Điều đó thể hiện qua sự ra đời kì lạ và sức mạnh thể lực to lớn của Gióng. Tuy nhiên, điều đó cũng không thể lấn át hết được nét trần thế trong con người Thánh Gióng. Chính những chi tiết về nơi sinh ra, quá trình lớn lên, chiến đấu của Gióng đã góp phần khẳng định rằng đây là người anh hùng của nước Việt, của muôn dân. Từ trong hình tượng người anh hùng Thánh Gióng, chúng ta nhìn thấy được sức mạnh của nhân dân ta trong cuộc chiến giữ nước. Nguồn sức mạnh ấy là kết tinh của tình yêu nước, tình đoàn kết, tinh thần kiên trì, bất khuất. Cũng như Gióng khi đất nước lâm nguy mới trưởng thành và đánh giặc. Thì nguồn sức mạnh thần kì ấy chỉ hiện lên khi đất nước cất lời kêu gọi.
>> Xem thêm Tóm tắt văn bản Bàn về nhân vật Thánh Gióng
Câu 5 trang 46 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
Có ý kiến cho rằng: Những góc nhìn, cách hiểu khác nhau của tác giả về nhân vật Thánh Gióng giúp chúng ta hiểu văn bản sâu hơn. Em có đồng ý với ý kiến này không? Vì sao?
Trả lời
- Em đồng ý với ý kiến trên.
- Vì ý kiến của tác giả được trình bày rõ ràng và mạch lạc với các luận điểm cụ thể. Mỗi luận điểm được lấy dẫn chứng xác thực từ trong chính văn bản. Từ đó giúp em hiểu sâu hơn về văn bản theo sự dẫn dắt của tác giả.
-------------------------------------------------
>> Tiếp theo: Soạn Góc nhìn trang 46
Ngoài bài Soạn Bàn về nhân vật Thánh Gióng trang 44 trên đây, chúng tôi còn biên soạn và sưu tầm chọn lọc nhiều đề thi KSCL đầu năm lớp 6, đề thi giữa kì 1 lớp 6, đề thi học kì 1 lớp 6, đề thi giữa kì 2 lớp 6 và đề thi học kì 2 lớp 6 tất cả các môn. Mời quý thầy cô, phụ huynh và các em học sinh tham khảo.
Để tiện trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về giảng dạy và học tập các môn học lớp 6, cùng các tài liệu học tập hay lớp 6, VnDoc mời các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và các bạn học sinh truy cập nhóm dành riêng cho lớp 6:
- Tài liệu học tập lớp 6
- Sách Chân Trời Sáng Tạo THCS: Giáo án, tài liệu dạy và học miễn phí
Rất mong nhận được sự ủng hộ, đóng góp tài liệu của các thầy cô và các bạn.