Trai hát rong gặp gái kẹo kéo đem lòng yêu nhau, hình thành nên những cặp đôi trong làng kẹo kéo. “Kiếp cầm ca” kẹo kéo Những ngày theo chân ngược xuôi mưu sinh trên dọc các con đường nhậu, chúng tôi bắt gặp rất nhiều những “bóng hồng” hát rong bán kẹo. Có những cô gái còn rất trẻ như Hà Anh, Nhật Hạ, Kim Mơ... nhưng cũng có chị đã có gia đình, thậm chí đã ở độ tuổi U40, U50 như cô Ba Lài, chị Thanh Loan... Tuy vậy, mỗi người đều theo một dòng nhạc riêng, hát ở một địa bàn riêng, người hát nhạc trẻ, kẻ hát nhạc trữ tình nên ai cũng có đất sống với nghề. Có một điểm chung của những “đồng nghiệp” nữ, họ đều là dân tứ xứ thập phương đến Sài Gòn. Mới chỉ đi hát rong bán kẹo hơn hai tháng nhưng cô gái Nguyễn Thị Ái Trinh (26 tuổi) đã có trong tay rất nhiều mối “ruột”. Họ mời Trinh đến quán nhậu, “bao sô” trọn gói chỉ để nghe tiếng hát của cô gái xinh xắn người Đà Nẵng này. Trinh vào Sài Gòn bốn năm nay, kiếm tiền bằng chính giọng ca của mình ở các phòng trà bình dân. Mỗi tháng 30 ngày lo cơm áo gạo tiền nhưng không phải ngày nào cũng có nơi mời hát nên Trinh quyết định xuống đường hát rong bán kẹo những đêm không có sô. Đêm đầu tiên xuống đường Trường Sa - Hoàng Sa cầm micro hát Trinh thấy hụt hẫng vô cùng bởi nó khác xa với không khí phòng trà. “Hát trên sân khấu có ánh đèn, âm thanh nghe ấm cúng rồi khán giả chăm chú, trân trọng từng lời hát nên mình hát rất phiêu. Còn đây ra đường ồn ào, khách họ chỉ ngước lên trầm trồ một cái rồi tập trung vô bàn nhậu, chẳng ai đoái hoài nên tủi thân lắm” - cô nói. Ở đường Hoàng Sa - Trường Sa, chúng tôi thường xuyên bắt gặp hai cô gái trẻ măng đi chung xe, thay phiên nhau kẻ cầm micro hát, người đi mời kẹo. Điều đặc biệt, mỗi lần họ cất lên giọng ca là cả quán đều đắm đuối dõi theo và vỗ tay rần rần khi họ kết thúc một bản nhạc. Đó là Trần Thị Nhật Hạ và Trịnh Thị Quyên, hai “bóng hồng” kẹo kéo học cùng lớp, cùng trường. Hạ quê ở Quảng Bình, còn Quyên quê ở Đắk Lắk, cả hai vừa mới tốt nghiệp Trường CĐ Công thương TP.HCM. Cũng vì chất giọng mượt mà, ngoại hình xinh đẹp mà Hạ được giới kẹo kéo bờ kè nể phục bởi luôn được khách nhậu thích và đương nhiên luôn bán được nhiều kẹo. “Sướng quá, hôm nay vô mánh, mời bàn nào bàn nấy cũng mua, cho tiền nhiều quá thể luôn. Phải hai tháng rồi mới có một đêm sướng như thế” - Hạ kể khi đồng hồ đã điểm 23g. Khi còn là sinh viên, đọc thấy một mẩu tin trên mạng cần tuyển ca sĩ kẹo kéo, Hạ liều mình đi “casting” và trở thành ca nữ kẹo kéo đến bây giờ. Mới đầu, nữ sinh này vừa ngại vừa lo nên nhờ Quyên đi cùng để đỡ sợ... mấy ông khách xỉn. Đi riết với Hạ rồi Quyên cũng thành ca sĩ bán kẹo như bạn mình. Nhờ được nhiều khách nhậu mến mộ mà Hạ và Quyên đều có thu nhập không nhỏ để đóng tiền học và gửi về quê cho gia đình. Một chuyện tình kẹo kéo Nguyễn Thanh Hậu và Trần Kim Mơ quen nhau vào đầu năm 2015. Khi đó, Mơ làm phục vụ quán cà phê ở TP Mỹ Tho. Hậu quê ở Sóc Trăng nhưng phiêu dạt các tỉnh miền Tây để ca hát, bán kẹo mưu sinh. Gặp Hậu, Mơ quyết “theo chàng” để cùng làm nghề hát rong bán kẹo. Đến giữa năm 2015, Hậu quyết định cưới Mơ. “Mình là thằng bán kẹo kéo, mình không có gì ngoài tiếng hát nhưng con gái người ta dám đi theo thằng bán kẹo nên mình nghĩ phải thưa chuyện để cưới Mơ. Nếu không cưới, gia đình Mơ sẽ nghĩ mình là một thằng không có trách nhiệm” - Hậu nói. Những ngày trước khi cưới, Hậu và Mơ phải đi bán kẹo từ tỉnh này sang tỉnh khác, có ngày phải chạy cả 100km từ 3g sáng mới dành dụm đủ tiền làm đám cưới. Cưới xong, hai vợ chồng dắt nhau lên Sài Gòn mưu sinh cho đến bây giờ. Chúng tôi tìm về phòng trọ của hai vợ chồng “đồng nghiệp” nằm sát bên cánh đồng lúa dọc đại lộ Nguyễn Văn Linh ở huyện Bình Chánh. Trong dãy nhà trọ ọp ẹp lợp tôn nóng hầm hập có gần 20 lao động nhập cư của các tỉnh miền Tây tá túc, Hậu sống cùng vợ và con gái kháu khỉnh Huỳnh Ngọc Khả Phương mới được 10 tháng tuổi. “Mình hát tại Q.4, ở đây hơi xa trung tâm nhưng được cái giá thuê rẻ” - Hậu nói. Khi mới lên Sài Gòn, hai vợ chồng hát song ca dọc các quán nhậu để bán kẹo. Vừa mới chân ướt chân ráo đến khu Trung Sơn (Q.8) ca được nửa bài thì Hậu bị dân gạo cội dằn mặt: “Đây là lãnh địa của tao, mày muốn sống thì biến đi chỗ khác”. Từ đó, hai vợ chồng không bao giờ dám bén mảng đến khu Trung Sơn. Vòng qua nhiều nơi, cuối cùng Hậu cũng tìm được chốn dừng chân là các quán nhậu ở Q.4. Hai vợ chồng đều hát hay, được khách có cảm tình nên hằng đêm đi được nhiều quán. Theo Hậu, đi hát Hậu thường xuyên gặp những vị khách nhậu Sài Gòn rất thân tình, có người kêu tới bắt tay bo tiền hoặc gửi tặng thức ăn. Có cặp vợ chồng nọ vì quý mến nên thường mời vợ chồng Hậu đi ăn rồi tài trợ cho vợ Hậu đi học nghề thẩm mỹ viện, học phí 30 triệu đồng. Dù được đối xử tốt như vậy, Hậu vẫn chân chất, trung thực với hoàn cảnh của mình. Anh nói: “Nhiều khi khách mến, khách kêu lại ngồi cùng nhưng mình không bao giờ dám đụng đũa vì mình chỉ là thằng hát rong thôi, mình đụng đũa là tự đặt mình ngang hàng với khách, không nên!”.
_____________________________________ Kỳ tới: Từ lề đường đến ánh đèn sân khấu Thuộc vài bài hát, nhiều thanh niên mưu sinh về đêm bằng nghề bán kẹo ở quán nhậu vỉa hè. Bị dân nhậu xúc phạm, ca sĩ đường phố cố gượng cười vì miếng cơm manh áo.
Không riêng Cần Thơ, Sóc Trăng hay Bạc Liêu mà 13 tỉnh, thành miền Tây từ Long An đến Cà Mau đều có ca sĩ đường phố. Đó là những người nhà ít ruộng đất, thích ca hát nên chọn mưu sinh bằng nghề hát rong để mời dân nhậu thưởng thức những thanh kẹo kéo ngọt thơm dài khoảng gang tay. Tại Sóc Trăng có hơn chục ca sĩ đường phố tập trung những nơi có nhiều quán nhậu vỉa hè về đêm như TP Sóc Trăng, thị xã Ngã Năm và thị xã Vĩnh Châu. Thâm niên nhất là Thủy "Râu" với gần 10 năm gắn bó cùng kẹo kéo nhưng có đến 6 năm bán thuê cho ông chủ quê Nam Định.
Anh Thủy từng là nông dân nuôi tôm ở huyện Mỹ Xuyên (Sóc Trăng). Cuộc sống gặp khó khăn khi tôm liên tục mất mùa, anh lên Sài Gòn tìm việc ở tuổi 28. Được phụ nữ có chồng chuyên làm kẹo kéo chọn mặt tại một công ty xúc tiến việc làm, Thủy về nhà trọ của chủ dù chưa rõ việc. Lúc đầu anh nghĩ sẽ đạp xe đến các trường tiểu học bán kẹo kéo như thường thấy ở quê nhà nhưng khi nhận việc mới biết sở thích ca hát từ nhỏ của mình được phát huy ở... sân khấu đường phố. Những ngày đầu Thủy chọn các bài hát hay giao lưu với bạn bè ở đám tiệc để chủ thu nhạc không lời vào đĩa tập. Hát khớp nhạc gần chục bài, anh được giao chiếc xe máy cà tàng cùng bộ đồ nghề là amply, đầu đĩa, micro, bình ắcquy… để trổ tài nơi quán nhậu. "Vài tháng đầu chủ trả 300 đồng/cây kẹo, rồi sau đó nâng lên 400, 500 đồng. Mỗi ngày đi làm 16-23h, tôi bán được hơn 200 cây, lương tháng hơn 3 triệu", anh Thủy chia sẻ và cho biết, trong 6 năm sống ở quận Gò Vấp đã quen 25 người làm cùng nghề. Sau những lần được chủ nhờ vào bếp, Thủy tranh thủ học lỏm nghề làm kẹo rồi về miền Tây sắm đồ nghề, thuê nhà trọ tại TP Sóc Trăng để tự làm chủ xe kẹo và lấy vợ. "Giờ hát không cần đầu đĩa, nhạc nền chép thật nhiều vào USB rồi làm ca sĩ hàng đêm. Bình quân 1 kg đường với 0,5 kg đậu phộng rang là có hơn 200 cây kẹo bán giá 3.000 đồng/cây. Chịu khó 'cày' một đêm lãi hơn 500.000 đồng, một tháng lấy đủ vốn xe kẹo", anh Thủy khẳng định.
Dù thu nhập cao nhưng nghệ sĩ đường phố hay bị dân nhậu khinh miệt. Anh Thủy với đồng nghiệp không ít lần gặp người chếnh choáng bia rượu quát mắng, thậm chí hắt bia hoặc nước chấm vào người vì cho rằng làm phiền họ lúc ăn uống. Chủ quán dễ tính cho ca sĩ vào mời kẹo, có nơi xua đuổi vì sợ ảnh hưởng đến khách. "Những lúc quên, mời bàn nhậu đến 2 lần thì bị khách chửi là 'mặt dày' hay mất lịch sự. Có ông say giật cả micro ném ra đường nhưng mình không thể 'sửng cồ' lại được mà phải cố gượng cười để tránh mất khách hay phật lòng chủ quán", một ca sĩ đường phố tâm sự. Không làm thuê nhiều năm cho chủ, Thành Công (huyện Châu Thành, Sóc Trăng) sau khi học xong lớp dạy nghề đã cưới cô gái học chung rồi được cha vợ dạy làm kẹo kéo. Với giọng hát được bạn bè ví như Đàm Vĩnh Hưng, anh Công sắm dàn âm ly nhỏ giá gần 10 triệu đồng, rong ruổi các quán nhậu vỉa hè từ chợ Trà Quýt đến TP Sóc Trăng, mỗi đêm bỏ túi trên 500.000 đồng. "Thu nhập thế này cao nhiều lần so với làm công nhân thủy sản, lại không tiếp xúc với môi trường có hóa chất độc hại nhưng nguy hiểm khi chạy xe một mình giữa đêm khuya. Gặp mối ruột mua giúp mình 10-20 cây kẹo, khách sẽ được mượn micro hát 1 bài", anh Công cho biết.
Tại huyện Thạnh Trị (Sóc Trăng), trưa nào cũng có hơn chục thanh niên tụm lại các quán cà phê quanh chợ Phú Lộc để nhận kẹo từ chủ rồi phân chia địa bàn có quán nhậu về đêm bên phía tỉnh Bạc Liêu. Ở Cà Mau cũng có hơn 20 ca sĩ đường phố, trong đó chỉ 1/3 tự làm chủ xe kẹo, còn lại đều bán thuê cho chủ, hưởng công 1.000 đồng/cây kẹo có giá 5.000 đồng (to hơn kẹo tại TP Sóc Trăng). Giới ca sĩ đường phố khu vực này nể nhất là chàng trai khuyết tật 27 tuổi, cao như cậu bé 6-7 tuổi nhưng hát hay, mời kẹo có duyên. Thanh niên này là Nguyễn Văn Đại, quê thị xã Ngã Năm nhưng không ở nhà mà tá túc trên thuyền neo ven sông ở thị trấn Phú Lộc của bà Hai Tài, người được cậu nhận làm mẹ nuôi. Hơn 4 năm trước Đại bán vé số mỗi ngày lãi 80.000-100.000 đồng. Trong lần được mời "chạy xô" đám cưới vì hàng xóm thấy cậu hát hay, Đại gặp rồi kết bạn với con trai bà Tài là người từng bán kẹo kéo thuê ở Sài Gòn. Lúc này vợ chồng Hai Tài cũng dừng nghiệp thương hồ sông nước, tìm nơi neo ghe kiếm nghề trên bờ. Nghe Đại ca hay, bà Tài bảo con trai làm kẹo kéo để cùng Đại mưu sinh quán nhậu vỉa hè miền Tây. Đại cho biết mỗi đêm con trai bà Tài chở cậu sang Bạc Liêu biểu diễn từ 18-23h, bán được 200-220 cây kẹo. Với khoảng 1 triệu đồng có được hàng đêm, Đại với thanh niên đi cùng mỗi người được 200.000 đồng sau khi chia đôi tiền công (1.800 đồng/chiếc).
Theo bà Tài, thấy nghề bán kẹo ít vất vả, thu nhập ổn định nên con trai lớn của bà ở thị xã Ngã Bảy (Hậu Giang) đã theo nghề này và thuê thêm người bán. Không ít lần những ca sĩ đường phố vì giành khách mà đánh nhau nhưng sau đó lại bắt tay làm hòa. "Ai cũng mưu sinh kiếm tiền bằng nghề chân chính. Cố tránh va chạm, thỏa thuận với nhau, chia đều địa bàn để ca sĩ nào cũng có điều kiện làm nghề, thu nhập ổn định", anh Thủy "Râu" đúc kết kinh nghiệm. |
