Các chi tiết đặc sắc của văn bản Tôi đi học

Truyện ngắn Tôi đi học của tác giả Thanh Tịnh đã diễn tả cảm xúc của nhân vật tôi trong buổi đầu tiên đến trường hết sức tinh tế. Thành công của truyện ngắn này được thể hiện trước tiên qua các thủ pháp nghệ thuật được sử dụng trong tác phẩm.

- Truyện kết hợp hài hòa giữa miêu tả, tự sự và biểu cảm; bốcục được sắp xếp theo dòng hồi tưởng của nhân vật về buổi tựu trường đầu tiên nên dễ cảm nhận.

- Truyện có nhiều tình cảm dạt dào về một thời tuổi thơ nên đậm chất trữ tình. Truyện cũng để lại nhiều chi tiết thú vị:

+ Lòng yêu mến, sự lo toan của người lớn đối với trẻ con trong lần đầu tiên các em được cắp sách đến trường.

+ Hình ảnh một buổi sớm mai đầy sương thu và gió lạnh, con đường làng vừa quen vừa lạ, ngôi trường Mĩ Lí, lớp học mới, bạn bè mới...

- Đặc biệt là những hình ảnh so sánh gắn với thiên nhiên, diễn tả cảm xúc và tâm trạng nhân vật:

+ Những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mây cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng,

+ Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi.

+ Họ như con chim con đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ.

Tất cả các chi tiết trên đã góp phần tạo nên chất thơ, chất trữ tình đằm thắm, thiết tha cho tác phẩm.

Khái quát đặc sắc về nội dung và nghệ thuật văn bản Tôi đi học

1. Nội dung

Truyện ngắn "Tôi đi học" men theo theo hồi tưởng của nhân vật "tôi" ghi lại những kỉ niệm tươi đẹp của tuổi học trò trong buổi tựu trường đầu tiên đón chào nãm học mới.

2. Nghệ thuật

- Tự sự xen lẫn miêu tả
- Ngôn ngữ truyện giản dị, trong sáng, giàu chất thơ.

--------------------HẾT---------------------

Tôi đi học của Thanh Tịnh gợi ra trong tâm hồn mỗi người những kí ức thân thương, trong sáng nhất trong lần đầu tiên đến trường. Cùng tìm hiểu về những cảm xúc vừa lo lắng, vừa hồi hộp, mong chờ của nhân vật tôi trong Tôi đi học, các em hãy cùng tham khảo thêm: Soạn bài Tôi đi học, Tóm tắt Tôi đi học, Phân tích truyện ngắn Tôi đi học của Thanh Tịnh, Sơ đồ tư duy truyện Tôi đi học.

Khái quát đặc sắc về nội dung và nghệ thuật văn bản Tôi đi học dưới đây đã tổng kết ngắn gọn toàn bộ những nét đặc sắc của văn bản thông qua hoạt động phân tích truyện ngắn Tôi đi học trên lớp. Các em hãy cùng tham khảo để củng cố thêm kiến thức bài học.

Khái quát đặc sắc về nội dung và nghệ thuật bài Lời tiễn dặn Khái quát đặc sắc về nội dung và nghệ thuật Truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy Khái quát giá trị nội dung, nghệ thuật bài Buổi học cuối cùng Khái quát giá trị nội dung, nghệ thuật đặc sắc truyện Treo biển Khái quát đặc sắc về nội dung và nghệ thuật Uy - lit - xơ trở về Khái quát đặc sắc Nội dung, nghệ thuật truyện Cô bé bán diêm

Soạn bài Tôi đi học sẽ cho bạn đầy đủ cảm xúc nhất của ngày đầu tựu trường là thế nào qua nhân vật “tôi”. Nhà văn Thanh Tịnh ẩn mình trong nhân vật “tôi” để truyền tải chân thực nhất có thể cảm xúc bồi hồi của cậu học sinh ngày khai trường. Cùng Kiến Guru tham khảo bài soạn văn Tôi đi học để cảm nhận rõ hơn điều đó nhé.

Tìm hiểu chung để soạn bài Tôi đi học

1. Tác giả

– Thanh Tịnh (1911 – 1988) tên khai sinh của ông là Trần Văn Ninh, quê ở Gia Lạc, ven sông Hương, thành phố Huế.

Các chi tiết đặc sắc của văn bản Tôi đi học
Các chi tiết đặc sắc của văn bản Tôi đi học

Thanh Tịnh (1911 – 1988)

– Các tác phẩm nổi tiếng của tác giả như Quê mẹ (1941), Hận chiến trường (1937), Ngậm ngải tìm trầm (1943), …

2. Tác phẩm

Tác phẩm Tôi đi học được in trong tập Quê mẹ (1941), tác phẩm theo thể loại hồi ký ghi lại cảm xúc và những kỷ niệm đẹp, đáng nhớ của tuổi thơ trong ngày tựu trường.

– Bố cục gồm 3 phần:

+ Đoạn đầu (từ đầu đến “trên ngọn núi”): Tâm trạng nôn nao, háo hức về kỉ niệm ngày tựu trường đầu tiên.

+ Đoạn thứ hai (tiếp theo đến “tôi cũng lấy làm lạ”): Tâm trạng nhân vật “tôi” và khung cảnh ở sân trường làng trong ngày khai trường.

+ Đoạn cuối (phần còn lại): Cảm xúc của nhân vật “tôi” khi bước vào lớp đón nhận giờ học.

II. Tìm hiểu chi tiết để soạn bài Tôi đi học

Câu 1 (trang 9 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

– Những chi tiết làm gợi lên trong nhân vật “tôi” về cái buổi tựu trường đầu tiên, quá khứ được khơi nguồn cảm xúc từ hiện tại trước mắt: khi đó là “cuối thu lá rụng”, “mây bàng bạc”, “mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ”.

– Những kỉ niệm được diễn tả theo trình tự thời gian (từ hiện tại → quá khứ) và không gian (trên con đường đến trường → ở sân trường Mĩ Lí → vào trong lớp học).

Câu 2 (trang 9 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Soạn bài Tôi đi học đến đoạn này ta sẽ thấy tâm trạng nôn nao, hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ:

– Trên đường nhân vật “tôi” đến trường cùng mẹ: thấy “lạ”, thấy trong lòng “đang có sự thay đổi lớn”, cậu tự nhiên cảm thấy không khí đầy trang trọng, nâng niu nhẹ nhàng mấy quyển vở, rồi đơn giản là muốn thử sức với việc cầm bút.

Các chi tiết đặc sắc của văn bản Tôi đi học

Cảm giác bỡ ngỡ của ngày đi học đầu tiên trong mỗi đứa trẻ

– Mới bước đến sân trường: ngạc nhiên, cảm thấy thân mình nhỏ bé, nỗi lo sợ dần xuất hiện.

– Nghe gọi tên rồi rời khỏi vòng tay mẹ: có chút giật mình, bỡ ngỡ, đầy lúng túng, sợ hãi mà tác giả đã ví von như quả tim ngừng đập.

– Ngồi vào trong lớp học: mùi hương lạ lẫm, bức hình được treo trên tường cũng thấy lạ, rồi cả lạm nhận bàn ghế, chỗ ngồi là của mình; nhân vật “tôi” chẳng còn sợ nữa, không thấy xa lạ với người bạn mới đang ngồi bên, bắt đầu quen với những là lẫm.

Câu 3 (trang 9 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Soạn văn Tôi đi học, ta nhận ra những thái độ và hành động bình dị rất đáng trân trọng của người lớn được tác giả đề cập đến đều vô cùng trách nhiệm, tạo ấn tượng tốt trước các em:

– Ông đốc: toát lên vẻ hiền từ, với giọng nói đầy căn dặn và động viên, luôn tươi cười nhẫn nại.

Các chi tiết đặc sắc của văn bản Tôi đi học

Ngày khai giảng trang trọng trong lòng các em học sinh

– Thầy giáo: tươi cười phấn khởi chờ đón.

– Phụ huynh các bé: âu yếm, ân cần, chuẩn bị chỉnh chu cho các con, cảm giác hồi hộp cùng với con.

Câu 4 (trang 9 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Các hình ảnh so sánh sống động, gần gũi với trẻ thơ:

– “… những cảm giác trong sáng ấy … trong lòng tôi như mấy cánh hoa tươi … giữa bầu trời quang đãng” → thứ tình cảm trong veo, đẹp đẽ bay bổng trong người cậu bé lần đầu đi học.

– “Ý nghĩ ấy thoáng qua … nhẹ nhàng như một làn mây … trên ngọn núi” → tâm hồn trẻ thơ tự do mơ mộng, thỏa sức ngắm nhìn thế giới mới mà không bận tâm quá nhiều điều.

– “Họ như con chim non … bên bờ tổ nhìn … trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ” → sự nhỏ dại, non nớt, nhưng cũng chất chứa những khát vọng của những cậu học sinh. Có chút rụt rè nhưng đáng yêu của những đứa bé lần đầu rời xa vòng tay mẹ

– “Hết co lên một chân, … lại duỗi mạnh”→ trong long bỗng thấy bồn chồn, hồi hộp với tiếng trống trường.

– “trường Mĩ Lí … xinh xắn, … oai nghiêm như … đình làng Hòa Ấp”→ sự ví von dễ thương với cái nhìn đẹp đẽ trong tư tưởng của trẻ thơ về ngôi trường.

Câu 5 (trang 9 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

– Nghệ thuật đặc sắc trong tác phẩm Tôi đi học:

+ Sự đan xen linh hoạt các yếu tố miêu tả và tự sự, bố cục chặt chẽ, hài hòa với nhau.

+ Là truyện nhưng mang chất thơ nhẹ nhàng.

+ Lời kể giàu chất biểu cảm, cuốn hút

III. Kết luận soạn bài Tôi đi học

1. Giá trị nội dung

– Tác phẩm tái hiện rõ nét cảm giác hồi hộp, tâm trạng bỡ ngỡ, kỉ niệm trong sáng tuổi học trò của nhân vật “tôi” buổi tựu trường đầu tiên.

2. Giá trị nghệ thuật

– Xây dựng tình huống truyện mới mẻ, độc đáo: lấy bối cảnh ngày đầu tiên đi học.

– Sự kết hợp linh hoạt, sáng tạo giữa các phương thức: miêu tả, tự sự và biểu cảm.

– Truyện được viết thành theo dòng hồi tưởng: từ bối cảnh hiện tại và nhớ về quá khứ.

– Giọng điệu trữ tình, trong sáng.

– Sử dụng ngôn ngữ giàu yếu tố biểu cảm, hình ảnh so sánh độc đáo ghi lại dòng liên tưởng, hồi tưởng của nhân vật tôi.

Soạn bài Tôi đi học của Thanh Tịnh cho ta những khoảng trời tuổi thơ trở về cảm xúc trong trẻo nhất thuở ngày đầu đi học. Hy vọng với bài soạn văn Tôi đi học ở trên, Kiến Guru đã giúp bạn nắm trọn vẹn ý nghĩa và nội dung tác giả muốn truyền tải. Bạn cũng có thể tìm hiểu thêm các bài học giá trị khác trên app học tập Kiến Guru để bổ sung kiến thức mỗi ngày nhé.