Sau khi hoàn thành việc mua hàng hóa với chế độ chiết khấu đã được thỏa thuận, kế toán cần hạch toán hóa đơn đầu vào có chiết khấu. Vậy hạch toán chi tiết chiết khấu thương mại là gì? Kế toán bên mua và bên bán cần hạch toán vào những tài khoản nào, chi phí khoản này tính ra sao? Show  Hạch toán hóa đơn đầu vào có chiết khấu thương mại. 1. Hạch toán chiết khấu thương mại là gì?Chiết khấu thương mại là khoản doanh nghiệp bán giảm giá niêm yết cho khách hàng mua hàng hóa, dịch vụ với khối lượng, số lượng lớn. Hạch toán chiết khấu thương mại là nghiệp vụ mà kế toán doanh nghiệp cần thực hiện ghi bút toán theo đúng quy định. Kế toán cần phân biệt rõ ràng hai khái niệm chiết khấu thương mại và giảm giá hàng bán: - Chiết khấu thương mại là khoản doanh nghiệp bán giảm giá niêm yết cho khách hàng với số lượng, khối lượng lớn. - Giảm giá hàng bán là khoản giảm trừ cho người mua do hàng hóa không đáp ứng được một số yêu cầu như kém phẩm chất, sai quy cách,... 2. Tài khoản hạch toán hóa đơn hóa đơn đầu vào có chiết khấuCách hạch toán giảm giá hàng bán, hạch toán chiết khấu thương mại khi bán hàng và khi mua hàng (nhận được chiết khấu thương mại) được áp dụng theo Thông tư 200/2014/TT-BTC và Thông tư 133/2016/TT-BTC: - Nếu doanh nghiệp sử dụng chế độ kế toán theo Thông tư 200/2014/TT-BTC: Thực hiện hạch toán chiết khấu thương mại vào tài khoản 521 - Tài khoản dùng để thể hiện chi phí chiết khấu thương mại do mua hàng với khối lượng lớn nhưng chưa được ghi trên hóa đơn khi bán trong kỳ. - Doanh nghiệp sử dụng chế độ kế toán theo Thông tư 133/2016/TT-BTC: Kế toán tiến hành hạch toán chiết khấu thương mại vào TK 511. Trong đó, kết cấu tài khoản 521: Bên Nợ:
Bên Có:
Sử dụng tài khoản 521 hoặc 511 để hạch toán. Kết cấu và nội dung Tài khoản 511 - Phản ánh doanh thu bán hàng hóa cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán của hoạt động sản xuất, kinh doanh. Bên Nợ:
Bên Có: Doanh thu bán sản phẩm, hàng hóa, bất động sản đầu tư và cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp thực hiện trong kỳ kế toán. \>> Có thể bạn quan tâm: Hóa đơn điện tử, Báo giá hóa đơn điện tử. 3. Doanh nghiệp kê khai thuế GTGT theo phương pháp khấu trừĐối với doanh nghiệp kê khai thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, chiết khấu thương mại có 3 hình thức cụ thể bao gồm: Hóa đơn chiết khấu thương mại KHÔNG được ghi âm. Chỉ trong trường hợp có sai sót về giá trị thì được lập hóa đơn điều chỉnh, điều chỉnh tăng (ghi dấu dương), điều chỉnh giảm (ghi dấu âm). Cụ thể của vấn đề trên được quy định tại điểm đ khoản 6 Điều 10 Nghị định 123/2020/NĐ-CP, trường hợp cơ sở kinh doanh áp dụng hình thức chiết khấu thương mại dành cho khách hàng thì phải thể hiện rõ khoản chiết khấu thương mại, khuyến mại trên hóa đơn. Ngoài ra, tại khoản 2 Điều 19 Nghị định 123/2020/NĐ-CP cũng quy định trường hợp hóa đơn điện tử đã gửi cho người mua mà người mua/người bán phát hiện có sai sót về số tiền ghi trên hóa đơn, sai về thuế suất, tiền thuế thì được lựa chọn lập hóa đơn điều chỉnh/thay thế hóa đơn đã lập có sai sót. Điểm e khoản 1 Điều 7 Thông tư 78/2021/TT-BTC quy định đối với nội dung về giá trị có sai sót thì điều chỉnh tăng (ghi dấu dương), điều chỉnh giảm (ghi dấu âm) đúng với thực tế điều chỉnh. Thế nhưng tại khoản 22 Điều 7 Thông tư 219/2013/TT-BTC lại quy định rằng trường hợp số tiền chiết khấu được lập khi kết thúc chương trình (kỳ) chiết khấu hàng bán thì được lập hóa đơn điều chỉnh kèm bảng kê các số hóa đơn cần điều chỉnh, số tiền, tiền thuế điều chỉnh. Có nghĩa là trên hóa đơn điện tử phải thể hiện rõ khoản chiết khấu thương mại. Trường hợp việc chiết khấu được thực hiện sau thì bên bán phải lập hóa đơn điều chỉnh kèm bảng kê các số hóa đơn cần điều chỉnh, số tiền, tiền thuế điều chỉnh. Dựa vào các quy định trên, có thể rút ra được kết luận rằng chiết khấu thương mại không phải khoản điều chỉnh giảm do hóa đơn có sai sót nên không áp dụng việc ghi số âm nhưng phần giá trị chiết khấu sẽ được tính giảm trừ trong giá tính thuế GTGT. Chỉ trong trường hợp hóa đơn chiết khấu thương mại có sai sót về số tiền, thuế suất, tiền thuế thì mới được lập hóa đơn điều chỉnh tăng (ghi dấu dương) hoặc điều chỉnh giảm (ghi dấu âm). Hướng dẫn chi tiết cách viết hóa đơn chiết khấu thương mại (Hình ảnh từ Internet) Hướng dẫn chi tiết cách viết hóa đơn chiết khấu thương mạiĐối với trường hợp chiết khấu ngay khi mua hàng Nếu hàng hóa, dịch vụ áp dụng hình thức chiết khấu thương mại dành cho khách hàng thì trên hóa đơn sẽ ghi giá bán đã chiết khấu dành cho khách hàng, thuế GTGT, tổng giá thanh toán đã có thuế GTGT. Ví dụ: Ngày 12/08/2023, Công ty A tổ chức chương trình mua máy giặt LG 8kg trị giá 5.500.000 đồng/cái (giá chưa thuế) được chiết khấu ngay 5% (275.000 đồng/cái). Như vậy giá bán chưa thuế là: 5.500.000 - 275.000 = 5.225.000 đồng. Đối với trường hợp chiết khấu theo số lượng, doanh số Số tiền chiết khấu sẽ được điều chỉnh trên hóa đơn bán hàng hóa, dịch vụ của lần mua cuối cùng hoặc lần mua của kỳ tiếp theo: - Nếu số tiền chiết khấu nhỏ hơn so với số tiền trên hóa đơn của lần mua cuối cùng thì có thể trừ trực tiếp trên hóa đơn đó; - Nếu số tiền chiết khấu lớn hơn so với số tiền trên hóa đơn của lần mua cuối cùng thì phải lập hóa đơn điều chỉnh giảm kèm bảng kê chi tiết các hóa đơn trước đó. Ví dụ: Công ty A ký hợp đồng với Công ty B về việc mua 10 bếp nướng trị giá 4.000.000 đồng/cái được chiết khấu 10% (400.000 đồng/cái). Lần 1: Công ty B mua 4 cái: Đơn giá ghi trên hóa đơn 4.000.000 đồng/cái vì chưa đủ điều kiện hưởng chiết khấu; Lần 2: Công ty B mua 2 cái: Đơn giá ghi trên hóa đơn 4.000.000 đồng/cái vì chưa đủ điều kiện hưởng chiết khấu; Lần 3: công ty B mua 4 cái: Đủ điều kiện hưởng chiết khấu, nên công ty sẽ được chiết khấu 10%. Tổng số tiền chiết khấu: 400.000 x 10 = 4.000.000 nhỏ hơn giá trị của hóa đơn cuối cùng (4 x 4.000.000 = 20.000.000 đồng) nên có thể trừ số tiền chiết khấu vào hóa đơn này. Ví dụ: Công ty A ký hợp đồng với công ty B, nếu mua 10 máy lạnh 5.500.000 đồng/cái thì chiết khấu 12% (660.000 đồng/cái). Lần 1 công ty B mua 5 cái: đơn giá ghi trên hóa đơn 5.500.000 đồng/cái vì chưa đủ điều kiện hưởng chiết khấu; Lần 2 công ty B mua 4 cái: đơn giá ghi trên hóa đơn 5.500.000 đồng/cái vì chưa đủ điều kiện hưởng chiết khấu; Lần 3 công ty B mua 1 cái: đủ điều kiện hưởng chiết khấu, nên công ty sẽ được chiết khấu 12%. Tổng số tiền được chiết khấu: 660.000 x 10 = 6.600.000 lớn hơn giá trị của hóa đơn cuối cùng (1 x 5.500.000 = 5.500.000 đồng) không thể trừ vào hóa đơn cuối cùng nên phải lập 1 hóa đơn điều chỉnh giảm đơn giá kèm bảng kê các hóa đơn lần 1, lần 2 và lần 3. Đối với trường hợp số tiền chiết khấu được lập sau khi kết thúc chương trình hoặc kỳ chiết khấu Sau khi kết thúc chương trình chiết khấu thì người bán sẽ lập hóa đơn điều chỉnh kèm bảng kê các số hóa đơn cần điều chỉnh số tiền, tiền thuế điều chỉnh trước đó. Hóa đơn kèm bảng kê lập tương tự như ví dụ nêu trên của trường hợp 2. |
