Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Tiếp nối các phần trước đây,Diễn đàn Toán Casio sẽ đưa ra thêm một vài phương trình lượng giác thường gặp trong Toán lớp 11 để các bạn luyện tập

Phương trình bậc nhất đối với sin và cos là một dạng phương trình thường gặp trong chương trình Toán lớp 11. Tiếp nối Phần 1 , Phần 2 Phần 3, trong bài viết này Diễn đàn Toán Casio sẽ tiếp tục đưa ra thêm một vài bài toán luyện tập

Bài toán. Giải các phương trình lượng giác sau:

Câu a. $\sqrt{3}\sin x+\cos x=2\cos 3x$

Câu b. $\sqrt{3}\sin 5x-\cos 5x=2\sin \left( 7x-\dfrac{\pi }{3} \right)$

Hướng dẫn giải

Câu a. $\sqrt{3}\sin x+\cos x=2\cos 3x$

Sử dụng máy tính Casio fx- 580VNX để chuyển đổi phương trình đã cho về dạng phương trình lượng giác cơ bản

Bước 1. Chuyển máy tính về chế độ Radian qw22

Bước 2. Chuyển đổi phương trình đã cho về dạng phương trình lượng giác cơ bản

Tính $Pol\left( \sqrt{3};1 \right)$ q+s3$q)1=

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Như vậy ta có:

$\sqrt{3}\sin x+\cos x=2\cos 3x$

$\Leftrightarrow \sin \left( x+\dfrac{\pi }{6} \right)=\cos 3x$

$\Leftrightarrow \sin \left( x+\dfrac{\pi }{6} \right)=\sin \left( \dfrac{\pi }{2}-3x \right)$

$\Leftrightarrow \left[ \begin{align} & x+\dfrac{\pi }{6}=\dfrac{\pi }{2}-3x+k2\pi  \\  & x+\dfrac{\pi }{6}=\dfrac{\pi }{2}+3x+k2\pi  \\ \end{align} \right.,k\in \mathbb{Z}$

$\Leftrightarrow \left[ \begin{align}  & x=\dfrac{\pi }{12}+\dfrac{k\pi }{2} \\  & x=\dfrac{-\pi }{6}-k\pi  \\ \end{align} \right.,k\in \mathbb{Z}$

Câu b. $\sqrt{3}\sin 5x-\cos 5x=2\sin \left( 7x-\dfrac{\pi }{3} \right)$

Sử dụng máy tính Casio fx- 580VNX để chuyển đổi phương trình về dạng phương trình lượng giác cơ bản

Bước 1. Chuyển máy tính về chế độ Radian qw22

Bước 2. Chuyển đổi phương trình đã cho về dạng phương trình lượng giác cơ bản

Tính $Pol\left( \sqrt{3};-1 \right)$: q+s3$q)p1= 

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Như vậy ta có:

$\sqrt{3}\sin 5x-\cos 5x=2\sin \left( 7x-\dfrac{\pi }{3} \right)$

$\Leftrightarrow \sin \left( 5x-\dfrac{\pi }{6} \right)=\sin \left( 7x-\dfrac{\pi }{3} \right)$

$\Leftrightarrow \left[ \begin{align}  & 5x-\dfrac{\pi }{6}=7x-\dfrac{\pi }{3}+k2\pi  \\ & 5x-\dfrac{\pi }{6}=\pi -\left( 7x-\dfrac{\pi }{3} \right)+k2\pi  \\ \end{align} \right.,k\in \mathbb{Z}$

$\Leftrightarrow \left[ \begin{align} & x=\dfrac{\pi }{12}-k\pi  \\  & x=\dfrac{\pi }{8}+\dfrac{k\pi }{6} \\ \end{align} \right.,k\in \mathbb{Z}$

Mọi ý kiến đóng góp và các câu hỏi thắc mắc về các bài viết hướng dẫn giải toán casio cũng như các vấn đề về máy tính Casio fx 580vnx , bạn đọc có thể gởi tin nhắn trực tiếp về fanpage DIỄN ĐÀN TOÁN CASIO

Ai trong chúng ta cũng biết việc giải phương trình nói chung hay phương trình lượng giác nói riêng là tìm tất cả các giá trị của ẩn thỏa mãn phương trình đã cho

Tương ứng với mỗi loại phương trình sẽ có các cách giải khác nhau, với phương trình lượng giác thì thường giải bằng cách đưa về giải các phương trình lượng giác cơ bản

Cụ thể là đưa về một trong bốn phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
,
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
,
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
với
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Trong phạm vi ngắn gọn của bài viết này, mình sẽ hướng dẫn các bạn sử dụng máy tính CASIO fx-580VN X hỗ trợ giải một số lớp phương trình lượng giác thường gặp

1 Công thức nghiệm của các phương trình lượng giác cơ bản

  • Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
    với
    Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
  • Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
    với
    Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
  • Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
    với
    Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
  • Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
    với
    Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Trong cùng một công thức nghiệm của một phương trình lượng giác không được dùng đồng thời nhiều đơn vị góc

2 Phương trình lượng giác cơ bản

Máy tính CASIO fx-580VN X có thể sử dụng để hỗ trợ giải một số lớp phương trình lượng giác. Tuy nhiên đối với phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
máy tính chỉ cho kết quả là
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Lúc bấy giờ theo công thức nghiệm đã biết chúng ta sẽ kết luận các nghiệm của phương trình này là

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
với
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

  • Nếu
    Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
    có giá trị là một “số đẹp” thì ghi số đó
  • Nếu
    Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
    có giá trị là một “số xấu” thì ghi
    Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Thực hiện tương tự đối với các phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
,
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Chúng ta nên thiết lập đơn vị góc mặc định là Radian trước khi giải các phương trình lượng giác bằng máy tính CASIO fx-580VN X

Giải phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 1 Nhấn phím

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 2 Nhập

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 3 Nhấn phím =

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Vậy nghiệm của phương trình đã cho là

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
với
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Giải phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 1 Nhấn phím

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 2 Nhập

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 3 Nhấn phím =

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Vậy nghiệm của phương trình đã cho là

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
với
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Giải phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 1 Nhấn phím

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 2 Nhập

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 3 Nhấn phím =

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 4 Sử dụng tính năng SOLVE giải phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Vậy nghiệm của phương trình đã cho là

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
với
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

  • Dễ thấy
    Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
  • Thao tác chia nghiệm tìm được cho
    Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
    là để tìm ra nghiệm chính xác

Giải phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Sử dụng tính năng SOLVE giải phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Vậy nghiệm của phương trình đã cho là

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
với
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

3 Phương trình bậc nhất đối với một hàm số lượng giác

Phương trình bậc nhất đối với một hàm số lượng giác là phương trình có dạng

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
trong đó
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
là các hằng số
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
và là một trong các hàm số
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Phương pháp giải

  • Chuyển vế
  • Chia hai vế của phương trình cho
    Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
    để đưa phương trình về phương trình lượng giác cơ bản
  • Giải phương trình lượng giác cơ bản vừa tìm được

Giải phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Biến đổi sơ cấp

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Dễ thấy phương trình đã cho vô nghiệm, thật vậy

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Giải phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 1 Biến đổi sơ cấp

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 2 Giải phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Vậy nghiệm của phương trình đã cho là

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
với
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

4 Phương trình bậc hai đối với một hàm số lượng giác

Phương trình bậc hai đối với một hàm số lượng giác là phương trình có dạng

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
trong đó
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
là các hằng số
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
và là một trong các hàm số
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Phương pháp giải

  • Đặt biểu thức lượng giác bằng ẩn phụ
  • Đặt điều kiện cho ẩn phụ (nếu có)
  • Giải phương trình bậc hai vừa tìm được
  • Giải các phương trình lượng giác cơ bản vừa tìm được

Giải phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 1 Đặt

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
với
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
phương trình trở thành
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 2 Giải phương trình bậc hai

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Nghiệm

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
nhận, nghiệm
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
loại

Tập giá trị của hàm

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
và hàm
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 3 Giải phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Vậy nghiệm của phương trình đã cho là

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
với
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Giải phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 1 Đặt

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
phương trình đã cho trở thành
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 2 Giải phương trình bậc hai

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 3 Giải phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Bước 4 Giải phương trình

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio

Vậy nghiệm của trình đã cho là

Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
arccot
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
arccot
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio
với
Cách giải phương trình lượng giác bằng máy tính casio