| Cây ổi còn có tên gọi phan thạch lựu, tên khoa học: Psidium guajava L thuộc họ Sim – Myrtaceae, nguồn gốc từ Châu Mỹ nhiệt đới. Show Ổi thuộc cây ăn quả thân gỗ, chiều cao khoảng 3-7m, sống lâu lên tới 40-60 năm. Thân cây trơn nhẵn, bong ra từng mảng. Hoa ổi màu trắng mọc ở nách lá, tạo thành chùm 2-3 chiếc. Hoa ổi lưỡng tính có 5 cánh gần đều, có lá bắc con dạng vẩy. Quả ổi có nhiều hình dạng: hình trứng, hình cầu, hình quả lê, đường kính khoảng 3-12 cm, ở đầu có sẹo do đài để lại. Thị giữa dày có nhiều màu vàng, đỏ, trắng, hồng.Quả có nhiều hạt, màu vàng nâu.Ổi ra hoa vào tháng 3-4, quả vào tháng 8-9. >>> Xem thêm: Trồng ổi ruột hồng thơm ngon khỏi lo đầu ra Ổi hiện nay có nhiều giống: ổi đào, ổi nghệ, ổi mỡ, ổi Bo, ổi xá lỵ,… ngoài ra hiện nay có một số giống ổi không hạt: ổi Phugi, Đài Loan, MT1,MT2… Cây ổi giống hiện nay được bán rộng rãi trên thị trường chủ yếu xuất xứ nước ngoài, được nhân giống bằng cách chiết cành nên nhanh ra quả, chỉ chăm bón đầy đủ 4-6 tháng là cây đã cho quả đầu tiên. Tuy nhiên loại cây giống này nhanh bị suy yếu nếu để cây có quá nhiều quả, có trường hợp cây chỉ cho một đợt quả rồi suy yếu. Nếu bạn muốn trồng ổi trong chậu thì nên lựa chọn các giống có sức sinh trưởng mạnh và dễ chăm sóc: ổi lê, ổi nữ hoàng hoặc Đài Loan Kỹ thuật trồng chăm sóc cây ổiCách trồng cây ổiNếu vườn nhà bạn đã trồng ổi, để cây sai quả, bạn nên cải tạo lại vườn:
Sau đợt bón phân lúc cưa nhánh, cần xới đất khoảng 1-2 tháng, rồi bón phân định kỳ 20-25 ngày/ lần với lượng 150-200g NPK 20-20-15 kích thích ra rễ, chồi mới, ra hoa, nuôi quả mới. Bón phân tăng dần theo tuổi cây. Cách trồng chăm sóc cây ổi
Đất trồng: Ổi có thể sống ở nhiều loại đất, không kén kể cả đất xấu, tuy nhiên nếu trồng đất tơi xốp, thoát nước tốt, có trộn thêm phân hữu cơ bón lót , tro trấu, trấu hun, xơ dừa, theo tỷ lệ: 2 tro trấu : 0,5 xơ dừa + 0,5 trấu hun : 1 phân hữu cơ là tốt nhất.
+ Rệp sáp, rệp dính, rầy mềm… trị bằng Applaud Mip, Trebon, Supracide … + Ruồi đục quả: bao quả lại bằng nilong hoặc các chất dẫn dụ sinh học Protêin thủy phân hay Viziubon- D. + Bệnh thán thư: trên cành có các đốm tròn đen, lõm sâu, các đốm liên kết tạo thành các vệt lớn làm lá vặn vẹo, cành chết khô, ngọn cành bị cháy.Quả bị thán thư có các đốm tròn nâu đậm và lõm vào thịt. Có thể phòng trị bằng Mancozeb 0,2%, Antracol 0,2%, Benomyl … + Bệnh thối quả: do nấm Phytophthora parasitica gây ra khi độ ẩm cao đặc biệt vào mùa mưa, trên quả xuất hiện các đốm nâu tròn lan rộng làm quả bị thối mềm và có mùi hôi. Để phòng trừ bệnh thì dùng thuốc Aliette, Ridomyl, Bavistin, Anvil… cần chú ý vệ sinh vườn, thông thoáng tán, tránh ẩm thấp. Thu hoạch quả: Mùa quả có từ tháng 10 đến tháng 4, có loại cho quả quanh năm như ổi nữ hoàng. Sau khi quả đậu 2,5-3 tháng thì thu hoạch được quả, 5-7 ngày/ lần.
Cây ổi dễ trồng, có thể sinh trưởng phát triển trên nhiều loại đất, độ pH thích hợp khá rộng, từ 4,5 – 8,0 (Thích hợp nhất ở pH 5,0 – 6,5). – Thiết kế vườn trồng ổi phải đảm bảo các yêu cầu sau: + Thoát nước tốt trong mùa mưa. + Hạn chế và ngăn chặn các sâu bệnh hại xâm nhiễm từ bên ngoài. + Chống xói mòn để giữ độ phì cho đất (đối với đất dốc) + Đảm bảo vườn thông thoáng, hạn chế sâu bệnh gây hại. Tuỳ theo địa hình đất cao hay thấp để thiết kế mương thoát nước cho phù hợp: Mương phụ: rộng 0,3 -0,4 m; sâu 0,3 – 0,4m. Mương chính: rộng 0,5- 0,8m; sâu: 0,5 – 0,8m. – Xác định mật độ trồng: Mật độ trồng phụ thuộc vào 1 số yếu tố như: Giống, điều kiện đất đai, chế độ chăm sóc, kỹ thuật cắt tỉa, …. Khoảng cách cây trung bình là 3,5 – 4 x 2 – 2,5m
– Đào hố trồng cây: Kích thước hố trồng 50 cm x 50 cm x 50 cm. Để riêng lớp đất mặt và lớp đất đáy – Bón lót: 10-15 kg phân chuồng hoai mục 0,5 – 1,0 kg super lân Toàn bộ hỗn hợp bón lót được trộn đều với phần đất mặt và được lấp đầy trở lại hố, định vị lại vị trí trồng cây (tâm hố). Công việc này phải được hoàn thiện trước khi trồng cây 15 – 20 ngày
– Thời vụ trồng: Nên chọn thời gian thuận lợi để tỉ lệ sống cao. Các tỉnh miền Bắc nên trồng vào vụ xuân, T3-T4 hoặc mùa thu tháng 8-9 – Trồng cây: Xé túi bầu cây giống, lưu ý tránh làm vỡ bầu, xới đất đặt cây giống vào vị trí đã xác định (tâm hố), cắm cọc buộc cây để tránh gió lay gốc. – Tưới nước, giữ ẩm (tủ gốc) cho cây mới trồng Lưu ý: Sau trồng thường xuyên thăm vườn, duy trì độ ẩm trong khoảng 1 tháng, kịp thời trồng dặm cây chết, cây có biểu hiện sinh trưởng phát triển kém, đảm bảo mật độ trồng
Chăm sóc thời kỳ KTCB Là giai đoạn kiến thiết nên bộ khung tán cho cây ( 1 – 2 năm sau trồng). Khâu kỹ thuật quan trọng trong giai đoạn này là cắt tỉa tạo tán. – Cắt tỉa tạo bộ khung, tán: Khi chiều cao cây đạt 50 – 60 cm, bấm ngọn tạo cành cấp 1. Khi cành cấp 1 đạt 30 – 40 cm, bấm ngọn tạo cành cấp 2. Tiếp tục tạo tán ở giai đoạn KTCB. Tỉa bỏ hoa và quả non để cây tập trung dinh dưỡng để nuôi loạc lá để tạo bộ khung tán cho cây. – Bón phân: Ổi yêu cầu nhiều phân, do đó cần cung cấp liên tục cho cây từ khi trồng đến khi cho trái. Lượng phân bón cung cấp cần gia tăng dần khi cây lớn, lượng phân bón tuỳ theo tuổi của cây. Ở giai đoạn kiến thiết cơ bản nên ngâm phân để tưới Năm thứ 1: Lượng phân bón trong năm đầu khoảng 150 gam ure + 200 gam supelân + 150 gam kaliclorua. Cây trồng được 15-30 ngày thì bắt đầu tưới phân, chia làm 4-6 lần/năm. Chăm sóc thời kỳ kinh doanh Giai đoạn kinh doanh (Từ năm thứ 3 trở đi, cây bắt đầu cho trái ổn định) – Cắt tỉa hàng năm: Cắt tỉa cành là biện pháp kỹ thuật quan trọng trong hệ thống các biện pháp kỹ thuật canh tác cây ăn quả nói chung và cây ổi nói riêng Cắt tỉa cành được coi là khâu kỹ thuật nền cho việc thực hiện các biện pháp kỹ thuật tiếp theo. Thực hiện cắt tỉa đúng phương pháp và đúng thời điểm giúp cân bằng sinh trưởng cho cây, hạn chế sâu bệnh hại. Đối với cây ổi, muốn ra trái nhiều, trái to, dễ thu hoạch và chăm sóc, cần chú ý cắt tỉa tạo tán cho cây ngay sau khi trồng. Khi cây phát triển được 4-5 cặp lá non thì tiến hành bấm ngọn, vặt bớt lá già, tiếp tục như thế vài lần để cây tạo nhiều cành. Nếu cây ra hoa thì tỉa bỏ. Mặt khác, việc tỉa bỏ cành mọc yếu, rậm rạp cần thực hiện thường xuyên. Trên cây chỉ giữ lại 1 số cành tốt mọc từ thân, cho trái đều, hướng đầy đủ ánh sáng. Như vậy cây thường thấp và có tán cân đối. Đến năm thứ 2, vào đầu mùa mưa, cắt hết ngọn ở độ cao 1m cách mặt đất, tạo mặt bằng để dễ xử lý ra hoa và hái trái. Vào các năm kế tiếp, sau mùa thu hoạch cũng cưa ngắn các nhánh, giữ cây cao hơn năm trước không quá 50 cm. – Bón phân Lượng bón:
+ Đợt 1 bón sau khi cắt tỉa vào tháng 1 (chuẩn bị cho cây ra lộc xuân): 40% ure + 50% supelân + 20% Kali + 100% phân hữu cơ vi sinh + 100% phân hữu cơ. Rạch rãnh xung quanh hình chiếu của tán cây với chiều rộng 20 – 30 cm, sâu 10 – 15 cm, rắc phân đều vào rãnh rồi lấp đất + Đợt 2 vào tháng tháng 4 (thúc hoa, quả): 20% ure + 50% supelân + 30% kali + Đợt 3 bón vào tháng 6 (thúc hoa, quả): 30% ure + 20% kaliclorua + Đợt 4: bón vào tháng 8 (thúc quả và dưỡng cây): 20% ure + 20% kaliclorua Đối với bón đợt 2, 3 và 4, có thể hòa phân với nồng độ 0,3 – 0,5% tưới xung quanh hình chiếu của tán hoặc rắc trực tiếp xung quanh gốc cây rồi xới nhẹ cho phân bị vùi vào đất. – Bao quả: Dùng bao xốp bên trong, bao nilon có dục lỗ bên ngoài khi quả có đường kính khoảng 3,0 – 3,5cm. Bao vào ngày thứ 2 sau khi xử lý sâu bệnh bằng cách phun thuốc trừ sâu bệnh. 5. Sâu bệnh hại: Câu cấu xanh lớn, Sâu ăn lá: Sâu cuốn lá, Rầy phấn trắng, Rệp phấn), Sâu đục trái, Bệnh muội đen, Bệnh thán thư, Bệnh thối trái Phạm Hồng Sơn – TTKN |
