Một số cách phân biệt L/N khi nói và viết tiếng ViệtThứ hai, 21/11/2011 - 09:17 (Dân trí) - Theo chuyên môn trị liệu ngôn ngữ -lời nói (language-speech therapy), nhầm lẫn l/n là lỗi phát âm ở dạng thay thế phụ âm đầu, nghĩa là lẫn từ âm này sang âm khác ở vị trí phụ âm đầu và cả hai phụ âm này đều có trong hệ thống âm vị tiếng Việt. Show
Lỗi thay thế phụ âm đầu /l/-/n/ xảy ra ở ba trường hợp: - Trường hợp 1: thay thế âm cố định /l/ thành /n/ (ví dụ: lạnh lẽo thành nạnh nẽo). - Trường hợp 2: thay thế âm cố định /n/ thành /l/ (ví dụ: núi non thành lúi lon). - Trường hợp 3: thay thế âm bất định, nghĩa là khi đúng khi sai, lẫn lộn không thể phân biệt, ví dụ: lúa nếp làng phát âm thành núa lếp làng. Bàn về việc trị liệu, sửa chữa và luyện tập để phát âm chuẩn hai âm này, có nhiều cách phân biệt l-n khi nói và viết tiếng Việt. Trong bài viết này, chúng tôi giới thiệu một số kĩ thuật (thường được gọi là mẹo) của một số nhà ngôn ngữ tiếng Việt đã gợi ý trong nhiều tài liệu ngôn ngữ tiếng Việt khác nhau. Ngoài ra, với chuyên môn về trị liệu âm ngữ, chúng tôi sẽ đề cập đến những cách phân biệt l-n trong khi nói và viết tiếng Việt dưới góc độ âm ngữ trị liệu tiếng Việt ở một bài viết khác. 1. Mẹo phân biệt viết con chữ l-n Để cho dễ phân biệt về con chữ khi viết, mẹo l cao, n thấp được sử dụng để mô tả chiều cao của hai con chữ thể hiện hai âm này. Nhưng nhiều người đã biến tấu thành mẹo n thấp, n cao hoặc l thấp, l cao dựa vào cách phát âm của chính mình. Thực chất, mẹo này chỉ phần nào giúp phân biệt khi viết con chữ hơn là khi nói. Ngược lại, khi bị biến tấu, mẹo này lại làm cho người nói càng lẫn hơn khi phát ngôn. (nguồn ảnh: tuoitrecuoi.com) 2. Mẹo phân biệt l-n khi nói và viết theo quy tắc cấu tạo âm tiết tiếng Việt Dựa trên cơ sở/quy tắc kết hợp trong cấu tạo âm tiết, 7 mẹo nêu dưới đây liệt kê hệ thống từ vựng có phụ âm đầu là /l/ và /n/ để khi nói hay viết sẽ không lẫn nhau. Mẹo thứ nhất: Trong âm tiết, /l/ chỉ đứng trước âm đệm nhưng /n/ thì không (trừ trường hợp đặc biệt noãn bào). Ví dụ, những từ sau phải phát âm là l: cái loa, chói lòa, loan phượng, vết dầu loang, nói lưu loát, luẩn quẩn, loắt choắt, loanh quanh, luật pháp, luyến tiếc, Mẹo thứ hai, khi không xác định được là /l/ hay /n/ trong một từ láy vần[1] mà phụ âm này xuất hiện ở tiếng thứ nhất thì đó chắc chắn là phụ âm /l/. Có thể liệt kê ra các từ láy vần bắt đầu bằng phụ âm /l/ như sau: lệt bệt, lò cò, lộp độp,lúi húi, lai dai, lơ mơ, lã chã, lăng xăng, lon ton, lai rai, lởn vởn, lênh khênh, lăng nhăng, luẩn quẩn, lằng nhằng, loằng ngoằng, Theo danh sách đầy đủ thì kiểu láy vần bắt đầu bằng /l/ như trên có khoảng hơn 300 từ. Ths. Phạm Thị Bền [1]Ở đây, tạm coi tất cả là những từ láy vần, bao gồm từ láy vần chính thức (láy lại phần vần từ hình vị gốc) và cả những từ có hình thức ngữ âm giống láy vần. ĐANG ĐƯỢC QUAN TÂM Vì sao không nên lạm dụng chêm ngoại ngữ vào tiếng Việt?Nơi duy nhất trên thế giới đàn ông và phụ nữ nói 2 ngôn ngữ khác nhau"Xem chữ ký, đoán tính người" dưới góc độ khoa họcBàn thêm về cách vượt khó khăn khi học vần tiếng Việt lớp 1Giải nghĩa các từ lóng yêu thích của cư dân mạng: "Khum","chằm Zn" là gì?Sản phẩm: Ứng dụng học tiếng Anh cho trẻ em ABCKid trên thiết bị di động thông minhÔn thi vào lớp 10 Ngữ văn: Cần xác định đúng vai trò của người kể chuyệnĐề Toán vào lớp 10: Điểm trung bình sẽ tập trung từ 6-6,5 điểm |