Show
Vì sao bạn đi chùa?Với câu hỏi đó, trang PG-TT thực hiện khảo sát với những bạn trẻ là Phật tử độ tuổi từ 18 đến 30, kết quả nhận được: tất cả đều đi chùa với mong muốn hướng tới điều lành.
Bên cạnh đó, cũng có số ít bạn đi chùa... theo phong trào hoặc đi cùng người thân với suy nghĩ là đi chùa để cầu xin Phật ban điều lành.  Bạn trẻ đi chùa học Phật, rèn luyện các kỹ năng
Đến chùa - mong ước bình an Trong số những người được phỏng vấn, chúng tôi ước tính có khoảng 40% số người đi lễ chùa là theo phong trào. Họ đi đến chùa để cầu xin từ chuyện bình an, sức khỏe đến việc mong “trời Phật phù hộ” cho chuyện học hành, làm ăn, buôn bán sẽ thuận lợi và ngày càng tốt hơn. Thông thường, nhóm này đi chùa vào các ngày rằm và mồng một hàng tháng hoặc khi có các sự kiện Phật giáo. Nguyễn Hữu Duy (ở Tiền Giang) tâm sự: “Mình hay đi chùa để cầu cho gia đình được bình an, ba mẹ luôn mạnh khỏe. Nhớ lúc nhỏ, những ngày theo mẹ đi lễ chùa chỉ để nhặt xác pháo, xin lộc đầu năm; nay lớn rồi thì biết cầu mong cho bản thân. Đi chùa thì chỉ nên cầu bình an, còn tài lộc, sự thăng tiến đều phải dựa vào năng lực bản thân cùng một chút may mắn”. Bạn Trương Thị Ánh Son (sinh viên Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Vinatex TP.HCM) cho biết, trước đây chưa từng đi chùa, nhưng khi lên thành phố học - ở trọ cùng bạn, vào những ngày cuối tuần được bạn rủ nhau đi chùa nên đi theo. Vô chùa, Son thấy bạn lạy Phật cũng lạy theo, nhưng “thú thật dù quỳ lạy nhưng mình cũng chưa biết hết tên những vị Phật mà mình đã đảnh lễ”. Cũng có nhiều bạn đi chùa theo truyền thống gia đình như Triệu Tấn Đạt (22 tuổi) thừa nhận: “Gia đình mình theo đạo Phật, vào những ngày rằm mẹ hay kêu đi theo đến chùa lễ Phật và cầu bình an. Sau này thành thông lệ vào những ngày rằm, lễ lớn dù mẹ mình không nhắc nhưng mình vẫn đến chùa để cầu bình an cho gia đình”. Bạn Nguyễn Ngọc Trúc Hương (SV Trường Cao đẳng Phát thanh-Truyền hình II) thì: “Mình biết đi chùa, biết đến Phật pháp cũng nhờ bà cố. Mình sống với ba mẹ ở Bình Thuận mỗi khi có dịp vào TP.HCM thăm cố, bà hay mở đĩa giảng kinh cho nghe. Bà là Phật tử nên có nhiều sách, kinh Phật nên hay cho mình xem và giảng giải. Mình thấy triết lý nhà Phật rất hay, dạy con người ta biết yêu thương, hướng thiện, cách để tâm ta an lạc mà vui sống. Từ đó mình bắt đầu tìm hiểu Phật pháp nhiều hơn và mỗi dịp rằm hay mùng 1 Tết, mình cùng gia đình đi chùa để lễ bái, cầu an cho bà cố”. Ngoài ra còn một số bạn đến chùa vì gặp khúc mắc trong cuộc sống, như khi thi trượt, đau khổ vì chia tay người yêu, thất nghiệp,… và khi không thể giải quyết được những vấn đề khó khăn, rơi vào trạng thái khủng hoảng, bế tắc. Những bạn trẻ ấy cho biết, đến chùa để cầu Phật gia hộ, cho tâm an bớt phần nào... Đi chùa không nên cầu xin Bạn Lê Thị Mỹ Huyền (25 tuổi, ở TP.HCM) chia sẻ rằng, hay rủ bạn thân đi chùa vào các ngày lễ lớn. “Ngày thường mỗi người đều có hoàn cảnh, cuộc sống gia đình riêng nên ít khi được gặp nhau để trao đổi việc tu hành, cùng nhau động viên, nhắc nhở về lời Phật dạy. Nhân ngày lễ ở chùa, mọi người tụ hội về cùng thăm hỏi nhau trong tình bạn đạo, cùng gặp thầy, cùng giãi bày và chia sẻ với nhau những kinh nghiệm tu hành để ngày càng hoàn thiện chính mình. Bên cạnh đó tụi mình cũng thường tham gia các hoạt động từ thiện do mấy thầy tổ chức”, bạn Mỹ Huyền bộc bạch. Còn Nguyễn Hoàng Yến (21 tuổi, quận 11, TP.HCM) chia sẻ: “Là một Phật tử tu theo pháp môn Tịnh độ, tôi đến chùa không phải vì đau khổ hay buồn bã như một số người thường nghĩ. Với tôi, đến chùa vì mọi người xung quanh, vì gia đình, vì cha mẹ, luôn muốn mang sự an vui đến cho mọi người. Bản thân chỉ nguyện cầu khi lâm chung sẽ được Đức Phật A Di Đà tiếp dẫn về Tây phương Cực lạc”. Nguyễn Thái Vũ (quận 12, TP.HCM) bày tỏ, trong quá trình tu học cần phải có trao đổi và ứng dụng giáo lý vào thực tiễn thì mới tiến bộ. Theo đó, Vũ chia sẻ: “Có nhiều lúc ở nhà đọc kinh, mình tưởng rằng đã ngộ ra được những chân lý hay nhưng khi đến chùa hỏi lại các thầy mới biết là mình đã hiểu sai. Đến chùa mình cũng gặp được các bạn cùng chí hướng về Phật pháp, hướng về những điều thiện. Tụi mình cùng rủ nhau đi làm từ thiện, cùng ấn tống kinh sách”. Bạn Nguyễn Nhựt Minh (22 tuổi, Gò Công Tây, Tiền Giang) nói nên thường xuyên đi chùa để lạy Phật, nhờ thầy chỉ dạy, tìm hiểu Phật pháp, để tập tu cho đúng.Chùa là “ đất lành” cho hạt giống thiện Bạn Phạm Thị Kiều Diễm (xã Tịnh Kỳ, TP.Quảng Ngãi) cho biết, lúc đầu đi chùa cũng để cho vui nhưng khi đi nhiều lần, tiếp xúc với các sư thầy, cô, chú trong chùa đã học hỏi được nhiều điều ý nghĩa, triết lý sâu sắc bên trong mỗi người. “Từ ngày đi chùa mình cảm thấy bản thân thay đổi rất nhiều: biết quan tâm, nhường nhịn mọi người trong gia đình, đặc biệt là tính nóng nảy, hấp tấp cũng chế ngự được nhiều”. Nói rồi Diễm tư vấn: “Mỗi khi đi chùa tôi đều mua kinh, sách, đĩa thuyết giảng của quý thầy để người nhà xem. Mọi người trong gia đình rất thích, nhờ vậy mà cả nhà hay tổ chức đi chùa lễ Phật”. Bạn Nguyễn Thị Phương Nga (huyện Bù Đốp, Bình Phước) thì cho biết thích đến chùa để ngắm cảnh vật ở chùa, cảm nhận được không khí bình yên, tĩnh lặng. Không đi chùa thì dễ sa đà vào những hoạt động giải trí như xem tivi, lướt Facebook, bạn bè rủ đi chơi. Bị cuốn vào những điều ấy theo Nga là hơi... phí, vì đến chùa mỗi người sẽ có thời gian ngồi lại để suy ngẫm, chiêm nghiệm mọi thứ xung quanh, những khổ đau mà mình trải qua để biết quý trọng cuộc sống, biết yêu thương mọi người hơn. Đến chùa còn để mình sám hối trước Đức Phật những việc sai trái, lỗi lầm mình gây ra, xin Ngài minh chứng và nguyện làm điều lành, hướng thiện không dám làm những việc gây tổn thương, đau khổ cho người khác nữa - Phương Nga bộc bạch. Đối với bạn Trịnh Minh Quang (20 tuổi, ở Thủ Đức, TP.HCM) cho rằng, đi chùa lễ lạy Phật để thấy mình còn ngu si, mê muội quá nhiều vì sự tham lam và ích kỷ - từ đó xả bỏ dần những thói quen cống cao ngã mạn, khinh thường người khác. “Thói quen của nhiều người là lúc nào cũng thấy mình hơn thiên hạ nên tự cao tự đại, chẳng coi ai ra gì. Ðó là thói quen xấu nhiều đời nhiều kiếp đã ăn sâu vào tàng thức khiến chúng ta dễ bị lánh xa. Những lúc đi chùa là mình cảm thấy thanh thản nhất, quên đi những buồn phiền bực tức hàng ngày”, Quang kể. Chùa luôn là mảnh đất lành cho hạt giống thiện của con người, bạn Võ Phạm Đông Quỳnh chia sẻ, thay vì đến vũ trường, quán rượu để bị say mê, hay đến một nơi đầy quen thuộc để bị kỷ niệm dằn vặt, mình chọn đến chùa để sám hối những lỗi lầm, để học những điều thiện.Thầy THÍCH CHÂN PHÁP LỘ (chùa Pháp Vân, quận Tân Phú, TP.HCM): Tôi nghĩ, có duyên đến chùa là điều tốt, nhưng các Phật tử khi đến chùa phải suy nghiệm rằng: Đi chùa để cầu xin - điều này hoàn toàn không đúng với tinh thần Phật giáo, trái với luật nhân quả mà Phật đã dạy. Muốn điều tốt lành đến với mình thì chỉ có cách duy nhất là gieo nhân lành. Chúng ta tự nghiệm xét những gì chúng ta xin đó, nếu được hết thì chắc rằng Phật tử đều giàu, đều vui vẻ, không ai khổ phải không? Nhưng kiểm lại trong giới Phật tử có giàu hết chưa, có hết khổ hoàn toàn chưa? Nếu Phật cho thì phải cho đều, người này cho thì người kia cũng phải cho. Sao có người xin được, có người xin không được?Lạy Phật để làm gì? Chúng ta lạy Phật với tất cả tấm lòng biết ơn. Biết ơn đối với người thầy đã chỉ ta lối đi, người giúp ta thoát khỏi khổ đau. Để báo đáp phần nào công ơn ấy, trong khi quỳ lạy dưới chân Phật, chúng ta phải nguyện noi gương Phật xa lìa tất cả việc ác, làm tất cả việc lành để cứu độ chúng sanh như Phật đã và đang làm. Phàm bất cứ việc gì, nếu muốn có kết quả tốt thì chúng ta cần có phương pháp đúng đắn. Việc lễ Phật cũng không ngoại lệ. Nếu chúng ta lạy Phật giống như một cái máy - chỉ biết đứng lên rồi lạy xuống hoặc là vừa lạy vừa suy nghĩ lung tung, tâm trí cứ nghĩ hết chuyện này sang chuyện khác thì e rằng việc lạy Phật chỉ uổng công vô ích, và nếu có lợi thì chỉ chút ít không đáng kể.Ý nghĩa của tụng kinh: Kinh có nghĩa là những lời Phật dạy, bao gồm những bài thuyết pháp của Đức Phật từ buổi thuyết pháp đầu tiên tại Vườn Nai cho đến lúc Phật nhập Niết-bàn. Tụng kinh là để ôn lại những lời Phật dạy và để tự nhắc nhở mình ứng dụng lời của Phật dạy vào cuộc sống hàng ngày là không làm các việc ác, làm các việc lành và tự thanh lọc tâm ý chứ không phải tụng kinh là để cho Phật nghe. Khi tụng kinh, do chú tâm vào lời kinh nên cả ba nghiệp là thân, khẩu và ý không có cơ hội tạo tác. Do đó xa lìa được các gốc rễ của khổ đau như tham lam, sân hận, si mê, đem lại lợi lạc cho mình và người. ĐI CHÙA ĐỂ LÀM GÌ? Từ xưa đến nay, đi lễ chùa – một hoạt động gắn liền với đạo Phật đã trở thành một tập tục đẹp luôn được duy trì trong mỗi người con, mỗi gia đình Việt. Tuy nhiên, không phải ai đến chùa cũng có những mục đích giống nhau. Chúng ta hãy cùng lắng nghe những tâm sự của các phật tử. Đầu tháng 4 năm 2015, theo gợi ý của thầy giáo, chúng tôi đã có khảo sát trong phạm vi nhỏ tại một số ngôi chùa ở Hà Nội với các phật tử, những người yêu mến đạo Phật câu hỏi “Đi chùa để làm gì? Vì sao quý vị đến chùa?”. Theo đó, dựa trên kết quả khảo sát, chúng tôi tạm chia thành 4 nhóm đối tượng thường hay đến chùa. Đi chùa theo truyền thống gia đình Trong số những người được phỏng vấn, chúng tôi ước tính có khoảng 50% số người đi lễ chùa là theo truyền thống gia đình. Từ đời này qua đời khác với những nhà theo đạo Phật từ lâu thì việc đi lễ chùa đã trở thành một hoạt động thường ngày. Họ đi đến chùa để cầu xin từ chuyện cầu bình an, sức khỏe đến việc mong “trời Phật phù hộ” cho kết quả học tập của con cái, hay chuyện làm ăn, buôn bán sẽ thuận lợi và ngày càng tốt hơn. Thông thường, mọi người sẽ đi chùa vào các ngày Rằm và mồng Một hằng tháng hoặc khi có các sự kiện Phật giáo. Một phật tử ở chùa Bà Đá (Hà Nội) tâm sự: “Bác luôn mong cầu gia đình được hạnh phúc, con gái ngoan hiền, học giỏi. Trong kí ức của bác, những ngày theo mẹ đi lễ chùa xưa chỉ để nhặt xác pháo, xin lộc đầu năm, nay lớn lên rồi thì biết cầu mong cho bản thân. Đi chùa thì chỉ nên cầu bình an, còn tài lộc, sự thăng tiến đều phải dựa vào năng lực bản thân cùng một chút may mắn”. Bà Hiền một phật tử chùa Pháp Vân (Hà Nội) chia sẻ: “Bà hay đi chùa vào những ngày Rằm, mồng Một, ngày lễ Phật giáo, Tết Nguyên đán hoặc những ngày gia đình có việc hệ trọng, bà luôn thành tâm cầu khấn hồng ân chư Phật, chư đại Bồ Tát, Hiền Thánh tăng gia hộ cho bản thân và gia đình mạnh khỏe, tai qua nạn khỏi, hạn ách tiêu trừ, gia đình hòa thuận”. Đi chùa vì đạo Phật là đạo của trí tuệ Ngoài ra, cũng có những phật tử đã bày tỏ quan điểm rằng họ đến chùa để học giáo lý nhà Phật, để hiểu được lý Nhân – Quả sao cho sống tốt hơn, tìm sự bình an cho gia đình. Từ đó có thể dạy lại cho con cháu sống tốt hơn, hướng thiện hơn”. Cô Đỗ Hoài Thu – phật tử chùa Hòe Nhai – Hà Nội tâm sự: “Cô hay đi chùa Trấn Quốc, chùa Hòe Nhai để học điều thiện, giáo lý của đức Phật, tu tâm dưỡng tính, tập từ bi hỷ xả đối với tất cả mọi người trong gia đình cũng như ngoài xã hội”. Như vậy, đạo Phật đã trở thành một triết lý sống, là lý tưởng sống tốt đẹp mà mỗi phật tử luôn muốn hướng tới mỗi khi đến chùa. Đi chùa để bình tâm và cầu tình duyên Với thanh thiếu niên thì phần lớn họ đến chùa vì gặp khúc mắc trong cuộc sống như không thi đỗ vào trường Đại học mình muốn, đau khổ vì chia tay người yêu, thất nghiệp…Và khi không thể giải quyết được những vấn đề khó khăn, rơi vào trạng thái bế tắc thì họ nghĩ đến chùa. Với họ, đến chùa không những giúp bình tâm trở lại mà đôi khi còn giúp họ tìm thấy được con đường hay nói cách khác là cách giải quyết những trăn trở của mình. Những năm gần đây, vào dịp đầu năm các bạn trẻ hay rủ nhau đi cầu duyên hay cắt tình duyên ảnh hưởng rất nhiểu đến mặt tâm lý. Thay vì đến chùa để học theo những giáo lý của đức Phật truyền lại qua lời dạy của các Thầy hay trong kinh sách, các bạn trẻ lại hướng đến việc cầu duyên. Việc cầu duyên không sai nhưng quá lạm dụng để nó biến tướng thì không ổn chút nào. Bởi khi cầu duyên không thành các bạn trẻ dù mới ở độ tuổi hai mươi đã rủ nhau đi cắt tình duyên. Như một vòng luẩn quẩn cứ đi từ chùa này đến chùa khác xin làm các khóa lễ mà không biết được mọi sự trên đời đều bởi do nhân quả. Có những việc không phải cầu là có được. Ngoài việc tốn thời gian, tiền bạc của gia đình cũng như của bản thân thì việc đi quá nhiều nơi ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe. Thiết nghĩ, nếu được định hướng đúng đắn chắc các bạn sẽ không mê mờ như vậy. Đi chùa để giác ngộ Chùa Tứ Kỳ (Hà Nội) vì đến đúng ngày tu của đạo tràng niệm Phật nên khi được hỏi về đề tài của mình tôi đã có những câu trả lời khác hẳn với các phật tử ở các chùa khác. Vì các phật tử ở đây tu theo pháp môn Tịnh độ, chuyên tụng kinh Vô Lượng Thọ và niệm Phật nên hầu hết mọi người đều trả lời “đến chùa để tu dựa trên tha lực của Phật A Di Đà, đến chùa học Phật, để làm theo những lời Phật dạy, để được giải thoát, được vãng sinh”. Phật Thích Ca Mâu Ni có lần thuyết giảng: “Một viên đá dù nhỏ đến mấy mà ném xuống nước thì nó cũng chìm, nhưng nếu một hòn đá dù to đến mấy mà đặt trên bè thì nó cũng nổi”. Phật tử Diệu Dần chia sẻ: “Thứ 7, Chủ Nhật và thứ Tư là ngày tu của đạo tràng. Cô đến chùa không phải vì đau khổ hay buồn bã như một số người thường nghĩ. Với cô, đến chùa vì mọi người xung quanh, vì gia đình, vì cha mẹ, vì dòng họ mình. Cô luôn muốn mang sự an vui đến cho mọi người. Cô chỉ nguyện cầu khi lâm mệnh chung thời sẽ được đức Phật A Di Đà tiếp dẫn về Tây Phương Cực Lạc”. Có một chú phật tử trẻ ngoài 40 cũng có một câu trả lời rất hay: “Chú đi chùa để đi tìm tâm Bồ Đề. Bồ Đề chính là giải thoát. Giải thoát chính là Giác ngộ. Giác ngộ chính là Phật.” Như vậy, với những ai chuyên sâu về pháp môn Tịnh độ thì mục đích khi đến chùa của họ đơn giản chỉ là cầu sự giải thoát, để giác ngộ được chân lý của đức Phật A Di Đà, mong cầu được vãng sinh._____________________ Xem thêm bài viết:
Xem thêm bài viết khác:
ĐI CHÙA ĐỂ LÀM GÌ
Bà con nghèo nhận quà từ thiện tại Chùa Liên Trì, Chùa nhiều, Phật “đông” nhưng “quỷ ma” nhan nhản. Những bức tượng Phật “cao nhất Đông Nam Á” và những ngôi chùa “lớn nhất Đông Nam Á” đã mọc lên trên một quốc gia có những điều tồi tệ, vốn bị nghiêm cấm trong giáo lý nhà Phật, có lẽ cũng thuộc vào hạng nhất nhì Đông Nam Á, từ ăn cắp, hiếp dâm, đến thậm chí giết bố mẹ ruột… Cuộc khủng hoảng đạo đức xã hội, thật mỉa mai cùng cực, lại tỷ lệ thuận với cơn lốc xây chùa và cơn sốt đi chùa. Chùa chiền đang được “xã hội hóa” thì tại sao giáo lý Phật giáo đã không được “xã hội hóa” để giúp xã hội tốt hơn, con người sống tốt hơn, lòng người chân thành hơn, tâm trí chúng sinh bình an hơn? Nếu nhà chùa đang gieo “nhân” tốt thì tại sao “quả” gặt được lại kinh khủng đến vậy? Luật “nhân-quả” nào có thể giải thích điều này? Thực tế thì sự bùng nổ chùa chiền đã gieo những cái “nhân” khác, hơn là “nhân” đạo lý. Khó có thể có cái “quả” tốt, khi mà chính nhà chùa và nhà sư trong đó, đã tự gạt ra yếu tố đạo đức cá nhân và phẩm hạnh nhà tu, để trở thành một phần của cái gọi là thị trường “buôn thánh, bán thần”.“Phật giả”, “giả Phật”; “chùa giả”, “giả chùa”; “tăng giả”, “giả tăng”. Chỉ có điều này là thật: “Mạt pháp”! “Phật thật” đang khóc (có lẽ vậy).“Phật giả” vừa đếm tiền vừa cười (hẳn thế). “Bồ tát thật” đang tụng niệm để Phật giáo thoát khỏi kiếp nạn tai ương. “Bồ tát giả” thì lần tràng hạt “phổ độ chúng sinh” bằng ngoa ngôn ma mị. Câu hỏi lớn nhất cần được quan tâm không chỉ là tình trạng “kinh doanh” Phật giáo mà còn là tại sao ngày càng có nhiều Phật tử không nhìn thấy được “Phật giả” trong những kiến trúc “giả chùa”? Những hàng hàng lớp lớp người đi chùa không cho thấy Phật giáo đang phát triển. Mà là ngược lại. Nhang khói càng nghi ngút, dường như, càng che mờ con đường giác ngộ đích thực mà giáo lý Phật giáo truyền dạy. “Đi chùa viếng Phật” – một nét văn hóa tôn giáo trang nghiêm gắn liền với văn hóa dân tộc – đã biến thành một hoạt động “đi mua sắm” để mua đủ các thứ mà “thị trường” ngoài đời không thể mua, từ giấc mơ, khát vọng, đến danh và “lộc”. “Bồ tát nào “chứng”, “Phật” nào “chứng”? Cơn lốc xây chùa có thể không bùng nổ nếu những kẻ “buôn thánh, bán thần” không “nắm bắt” được “tâm lý” và “nhu cầu thị trường”. Trong What The Buddha Taught – một trong những tác phẩm kinh điển và căn bản về giáo lý Phật giáo, Hòa thượng Walpola Rahula (1907-1997) viết: “Theo Phật học, vị trí của con người là tối thượng. Con người là chủ nhân của chính mình, và không có một thực thể hay quyền năng nào cao hơn để định đoạt số phận của nó. Đức Phật dạy: “Người ta là nơi nương tựa của chính mình, còn ai khác nữa có thể làm nơi nương tựa?”. Ngài khuyên các môn đệ hãy là “một nơi nương tựa cho chính mình” và không bao giờ nên tìm nơi nương tựa hay sự giúp đỡ của bất cứ người nào khác. Ngài giảng dạy, khuyến khích và cổ vũ mỗi người hãy tự mở mang và tìm sự giải thoát cho chính mình, vì con người có năng lực giải thoát mình ra khỏi mọi ràng buộc, bằng trí tuệ và nỗ lực riêng. Đức Phật dạy: “Các người nên làm công việc của mình, vì các Đức Như Lai chỉ dạy con đường mà thôi”. Nếu Đức Phật được gọi là một người “cứu thế” đi nữa thì cũng chỉ có nghĩa rằng Ngài đã tìm ra và chỉ con đường đi đến Giải thoát, Niết Bàn. Nhưng chúng ta phải bước trên Con đường ấy bằng chính mình” (*). Trong quyển Thấy Phật, giáo sư Cao Huy Thuần viết: “Ngài ở cùng khắp, Ngài ở chung quanh chúng ta, ai cũng có thể thấy Ngài nếu tâm sáng, và tùy tâm sáng đến đâu thì thấy Phật rõ đến đấy. Niệm Phật là làm cho tâm sáng và tâm sáng thì Phật hiện, bởi vì Phật ở cùng khắp thì tất nhiên Phật cũng ở trong tâm ta... Ai đi sâu vào Phật học sẽ thán phục mối tương quan sâu thẳm giữa trí tuệ và lòng tin. Trong Phật giáo, lòng tin luôn dựa trên trí tuệ, và trí tuệ chỉ có thể sáng chiếu đến chân lý nếu được lòng tin hỗ trợ. Thấy Phật cũng chỉ bình thường vậy thôi. Không phải ở trên ngôi sao kia, mà ở ngay trong lòng. Ra đời cách đây 2.546 năm, Đức Phật vẫn còn ở quanh ta để luôn nói với ta tiếng nói từ trong tâm, rằng: Ta đã sinh làm người, và từ người, chứ không từ đâu khác, từ Ta, từ chính Ta, Ta đã chứng ngộ…”. Thật khó có thể đòi hỏi một người “bình dân” “thấy” được Phật như cách ông Cao Huy Thuần “thấy” hoặc nhìn ra được “Con đường” để đi bằng chính mình như cách Hòa thượng Walpola Rahula viết. Tuy nhiên, Phật giáo là uyên thâm nhưng Phật tử thì không cần tu học đến uyên bác như các bậc Tuệ Sĩ hay Lê Mạnh Thát để hiểu thấu đáo Phật pháp. Muốn “thấy Phật” không phải là điều bất khả. Ai cũng có thể “thấy” rằng, Phật không ở trong chùa; Phật ở trong tâm. Không Phật tử nào mà không ít nhất một lần nghe như vậy. Chưa có bất kỳ quyển giáo lý hoặc triết học Phật giáo nào nhắc đến những hành vi mê tín ngưỡng vọng như là “phương tiện” để được chứng giám sự “thành tâm” hoặc để giúp tìm đến chân lý tối thượng của đạo Phật. Có thể có những Phật tử tu và hành cả đời theo những gì giáo lý Phật giáo truyền dụ cũng chưa “gặp” được Phật nhưng chắc chắn rằng họ sẽ chẳng bao giờ “thấy” được Phật cho dù họ đi chùa bao nhiêu lần, quỳ lạy tượng Phật bao nhiêu cái và “cúng dường” bao nhiêu tiền. Chừng nào còn mang đến chùa những thứ mà Phật giáo căn bản khuyên dạy cần phải buông bỏ, chừng nào mà trí còn loạn và tâm còn “đóng” trước cửa nhà Phật thì làm sao có thể “thấy” được Phật ngay cả khi tượng Phật sờ sờ trước mắt? (*) Nguyên văn: Man's position, according to Buddhism, is supreme. Man is his own master, and there is no higher being or power that sits in judgment over his destiny. “One is one's own refuge, who else could be the refuge?” said the Buddha. He admonished his disciples to “be a refuge to themselves”, and never to seek refuge in or help from anybody else. He taught, encouraged and stimulated each person to develop himself and to work out his own emancipation, for man has the power to liberate himself from all bondage through his own personal effort and intelligence. The Buddha says: “You should do your work, for the Tathagatas only teach the way.' If the Buddha is to be called a “saviour” at all, it is only in the sense that he discovered and showed the Path to Liberation, Nirvana. But we must tread the Path ourselves.
. Page 2 ĐI CHÙA ĐỂ LÀM GÌ? Từ xưa đến nay, đi lễ chùa – một hoạt động gắn liền với đạo Phật đã trở thành một tập tục đẹp luôn được duy trì trong mỗi người con, mỗi gia đình Việt. Tuy nhiên, không phải ai đến chùa cũng có những mục đích giống nhau. Chúng ta hãy cùng lắng nghe những tâm sự của các phật tử. Đầu tháng 4 năm 2015, theo gợi ý của thầy giáo, chúng tôi đã có khảo sát trong phạm vi nhỏ tại một số ngôi chùa ở Hà Nội với các phật tử, những người yêu mến đạo Phật câu hỏi “Đi chùa để làm gì? Vì sao quý vị đến chùa?”. Theo đó, dựa trên kết quả khảo sát, chúng tôi tạm chia thành 4 nhóm đối tượng thường hay đến chùa. Đi chùa theo truyền thống gia đình Trong số những người được phỏng vấn, chúng tôi ước tính có khoảng 50% số người đi lễ chùa là theo truyền thống gia đình. Từ đời này qua đời khác với những nhà theo đạo Phật từ lâu thì việc đi lễ chùa đã trở thành một hoạt động thường ngày. Họ đi đến chùa để cầu xin từ chuyện cầu bình an, sức khỏe đến việc mong “trời Phật phù hộ” cho kết quả học tập của con cái, hay chuyện làm ăn, buôn bán sẽ thuận lợi và ngày càng tốt hơn. Thông thường, mọi người sẽ đi chùa vào các ngày Rằm và mồng Một hằng tháng hoặc khi có các sự kiện Phật giáo. Một phật tử ở chùa Bà Đá (Hà Nội) tâm sự: “Bác luôn mong cầu gia đình được hạnh phúc, con gái ngoan hiền, học giỏi. Trong kí ức của bác, những ngày theo mẹ đi lễ chùa xưa chỉ để nhặt xác pháo, xin lộc đầu năm, nay lớn lên rồi thì biết cầu mong cho bản thân. Đi chùa thì chỉ nên cầu bình an, còn tài lộc, sự thăng tiến đều phải dựa vào năng lực bản thân cùng một chút may mắn”. Bà Hiền một phật tử chùa Pháp Vân (Hà Nội) chia sẻ: “Bà hay đi chùa vào những ngày Rằm, mồng Một, ngày lễ Phật giáo, Tết Nguyên đán hoặc những ngày gia đình có việc hệ trọng, bà luôn thành tâm cầu khấn hồng ân chư Phật, chư đại Bồ Tát, Hiền Thánh tăng gia hộ cho bản thân và gia đình mạnh khỏe, tai qua nạn khỏi, hạn ách tiêu trừ, gia đình hòa thuận”. Đi chùa vì đạo Phật là đạo của trí tuệ Ngoài ra, cũng có những phật tử đã bày tỏ quan điểm rằng họ đến chùa để học giáo lý nhà Phật, để hiểu được lý Nhân – Quả sao cho sống tốt hơn, tìm sự bình an cho gia đình. Từ đó có thể dạy lại cho con cháu sống tốt hơn, hướng thiện hơn”. Cô Đỗ Hoài Thu – phật tử chùa Hòe Nhai – Hà Nội tâm sự: “Cô hay đi chùa Trấn Quốc, chùa Hòe Nhai để học điều thiện, giáo lý của đức Phật, tu tâm dưỡng tính, tập từ bi hỷ xả đối với tất cả mọi người trong gia đình cũng như ngoài xã hội”. Như vậy, đạo Phật đã trở thành một triết lý sống, là lý tưởng sống tốt đẹp mà mỗi phật tử luôn muốn hướng tới mỗi khi đến chùa. Đi chùa để bình tâm và cầu tình duyên Với thanh thiếu niên thì phần lớn họ đến chùa vì gặp khúc mắc trong cuộc sống như không thi đỗ vào trường Đại học mình muốn, đau khổ vì chia tay người yêu, thất nghiệp…Và khi không thể giải quyết được những vấn đề khó khăn, rơi vào trạng thái bế tắc thì họ nghĩ đến chùa. Với họ, đến chùa không những giúp bình tâm trở lại mà đôi khi còn giúp họ tìm thấy được con đường hay nói cách khác là cách giải quyết những trăn trở của mình. Những năm gần đây, vào dịp đầu năm các bạn trẻ hay rủ nhau đi cầu duyên hay cắt tình duyên ảnh hưởng rất nhiểu đến mặt tâm lý. Thay vì đến chùa để học theo những giáo lý của đức Phật truyền lại qua lời dạy của các Thầy hay trong kinh sách, các bạn trẻ lại hướng đến việc cầu duyên. Việc cầu duyên không sai nhưng quá lạm dụng để nó biến tướng thì không ổn chút nào. Bởi khi cầu duyên không thành các bạn trẻ dù mới ở độ tuổi hai mươi đã rủ nhau đi cắt tình duyên. Như một vòng luẩn quẩn cứ đi từ chùa này đến chùa khác xin làm các khóa lễ mà không biết được mọi sự trên đời đều bởi do nhân quả. Có những việc không phải cầu là có được. Ngoài việc tốn thời gian, tiền bạc của gia đình cũng như của bản thân thì việc đi quá nhiều nơi ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe. Thiết nghĩ, nếu được định hướng đúng đắn chắc các bạn sẽ không mê mờ như vậy. Đi chùa để giác ngộ Chùa Tứ Kỳ (Hà Nội) vì đến đúng ngày tu của đạo tràng niệm Phật nên khi được hỏi về đề tài của mình tôi đã có những câu trả lời khác hẳn với các phật tử ở các chùa khác. Vì các phật tử ở đây tu theo pháp môn Tịnh độ, chuyên tụng kinh Vô Lượng Thọ và niệm Phật nên hầu hết mọi người đều trả lời “đến chùa để tu dựa trên tha lực của Phật A Di Đà, đến chùa học Phật, để làm theo những lời Phật dạy, để được giải thoát, được vãng sinh”. Phật Thích Ca Mâu Ni có lần thuyết giảng: “Một viên đá dù nhỏ đến mấy mà ném xuống nước thì nó cũng chìm, nhưng nếu một hòn đá dù to đến mấy mà đặt trên bè thì nó cũng nổi”. Phật tử Diệu Dần chia sẻ: “Thứ 7, Chủ Nhật và thứ Tư là ngày tu của đạo tràng. Cô đến chùa không phải vì đau khổ hay buồn bã như một số người thường nghĩ. Với cô, đến chùa vì mọi người xung quanh, vì gia đình, vì cha mẹ, vì dòng họ mình. Cô luôn muốn mang sự an vui đến cho mọi người. Cô chỉ nguyện cầu khi lâm mệnh chung thời sẽ được đức Phật A Di Đà tiếp dẫn về Tây Phương Cực Lạc”. Có một chú phật tử trẻ ngoài 40 cũng có một câu trả lời rất hay: “Chú đi chùa để đi tìm tâm Bồ Đề. Bồ Đề chính là giải thoát. Giải thoát chính là Giác ngộ. Giác ngộ chính là Phật.” Như vậy, với những ai chuyên sâu về pháp môn Tịnh độ thì mục đích khi đến chùa của họ đơn giản chỉ là cầu sự giải thoát, để giác ngộ được chân lý của đức Phật A Di Đà, mong cầu được vãng sinh._____________________ Xem thêm bài viết:
Xem thêm bài viết khác:
ĐI CHÙA ĐỂ LÀM GÌ
Bà con nghèo nhận quà từ thiện tại Chùa Liên Trì, Chùa nhiều, Phật “đông” nhưng “quỷ ma” nhan nhản. Những bức tượng Phật “cao nhất Đông Nam Á” và những ngôi chùa “lớn nhất Đông Nam Á” đã mọc lên trên một quốc gia có những điều tồi tệ, vốn bị nghiêm cấm trong giáo lý nhà Phật, có lẽ cũng thuộc vào hạng nhất nhì Đông Nam Á, từ ăn cắp, hiếp dâm, đến thậm chí giết bố mẹ ruột… Cuộc khủng hoảng đạo đức xã hội, thật mỉa mai cùng cực, lại tỷ lệ thuận với cơn lốc xây chùa và cơn sốt đi chùa. Chùa chiền đang được “xã hội hóa” thì tại sao giáo lý Phật giáo đã không được “xã hội hóa” để giúp xã hội tốt hơn, con người sống tốt hơn, lòng người chân thành hơn, tâm trí chúng sinh bình an hơn? Nếu nhà chùa đang gieo “nhân” tốt thì tại sao “quả” gặt được lại kinh khủng đến vậy? Luật “nhân-quả” nào có thể giải thích điều này? Thực tế thì sự bùng nổ chùa chiền đã gieo những cái “nhân” khác, hơn là “nhân” đạo lý. Khó có thể có cái “quả” tốt, khi mà chính nhà chùa và nhà sư trong đó, đã tự gạt ra yếu tố đạo đức cá nhân và phẩm hạnh nhà tu, để trở thành một phần của cái gọi là thị trường “buôn thánh, bán thần”.“Phật giả”, “giả Phật”; “chùa giả”, “giả chùa”; “tăng giả”, “giả tăng”. Chỉ có điều này là thật: “Mạt pháp”! “Phật thật” đang khóc (có lẽ vậy).“Phật giả” vừa đếm tiền vừa cười (hẳn thế). “Bồ tát thật” đang tụng niệm để Phật giáo thoát khỏi kiếp nạn tai ương. “Bồ tát giả” thì lần tràng hạt “phổ độ chúng sinh” bằng ngoa ngôn ma mị. Câu hỏi lớn nhất cần được quan tâm không chỉ là tình trạng “kinh doanh” Phật giáo mà còn là tại sao ngày càng có nhiều Phật tử không nhìn thấy được “Phật giả” trong những kiến trúc “giả chùa”? Những hàng hàng lớp lớp người đi chùa không cho thấy Phật giáo đang phát triển. Mà là ngược lại. Nhang khói càng nghi ngút, dường như, càng che mờ con đường giác ngộ đích thực mà giáo lý Phật giáo truyền dạy. “Đi chùa viếng Phật” – một nét văn hóa tôn giáo trang nghiêm gắn liền với văn hóa dân tộc – đã biến thành một hoạt động “đi mua sắm” để mua đủ các thứ mà “thị trường” ngoài đời không thể mua, từ giấc mơ, khát vọng, đến danh và “lộc”. “Bồ tát nào “chứng”, “Phật” nào “chứng”? Cơn lốc xây chùa có thể không bùng nổ nếu những kẻ “buôn thánh, bán thần” không “nắm bắt” được “tâm lý” và “nhu cầu thị trường”. Trong What The Buddha Taught – một trong những tác phẩm kinh điển và căn bản về giáo lý Phật giáo, Hòa thượng Walpola Rahula (1907-1997) viết: “Theo Phật học, vị trí của con người là tối thượng. Con người là chủ nhân của chính mình, và không có một thực thể hay quyền năng nào cao hơn để định đoạt số phận của nó. Đức Phật dạy: “Người ta là nơi nương tựa của chính mình, còn ai khác nữa có thể làm nơi nương tựa?”. Ngài khuyên các môn đệ hãy là “một nơi nương tựa cho chính mình” và không bao giờ nên tìm nơi nương tựa hay sự giúp đỡ của bất cứ người nào khác. Ngài giảng dạy, khuyến khích và cổ vũ mỗi người hãy tự mở mang và tìm sự giải thoát cho chính mình, vì con người có năng lực giải thoát mình ra khỏi mọi ràng buộc, bằng trí tuệ và nỗ lực riêng. Đức Phật dạy: “Các người nên làm công việc của mình, vì các Đức Như Lai chỉ dạy con đường mà thôi”. Nếu Đức Phật được gọi là một người “cứu thế” đi nữa thì cũng chỉ có nghĩa rằng Ngài đã tìm ra và chỉ con đường đi đến Giải thoát, Niết Bàn. Nhưng chúng ta phải bước trên Con đường ấy bằng chính mình” (*). Trong quyển Thấy Phật, giáo sư Cao Huy Thuần viết: “Ngài ở cùng khắp, Ngài ở chung quanh chúng ta, ai cũng có thể thấy Ngài nếu tâm sáng, và tùy tâm sáng đến đâu thì thấy Phật rõ đến đấy. Niệm Phật là làm cho tâm sáng và tâm sáng thì Phật hiện, bởi vì Phật ở cùng khắp thì tất nhiên Phật cũng ở trong tâm ta... Ai đi sâu vào Phật học sẽ thán phục mối tương quan sâu thẳm giữa trí tuệ và lòng tin. Trong Phật giáo, lòng tin luôn dựa trên trí tuệ, và trí tuệ chỉ có thể sáng chiếu đến chân lý nếu được lòng tin hỗ trợ. Thấy Phật cũng chỉ bình thường vậy thôi. Không phải ở trên ngôi sao kia, mà ở ngay trong lòng. Ra đời cách đây 2.546 năm, Đức Phật vẫn còn ở quanh ta để luôn nói với ta tiếng nói từ trong tâm, rằng: Ta đã sinh làm người, và từ người, chứ không từ đâu khác, từ Ta, từ chính Ta, Ta đã chứng ngộ…”. Thật khó có thể đòi hỏi một người “bình dân” “thấy” được Phật như cách ông Cao Huy Thuần “thấy” hoặc nhìn ra được “Con đường” để đi bằng chính mình như cách Hòa thượng Walpola Rahula viết. Tuy nhiên, Phật giáo là uyên thâm nhưng Phật tử thì không cần tu học đến uyên bác như các bậc Tuệ Sĩ hay Lê Mạnh Thát để hiểu thấu đáo Phật pháp. Muốn “thấy Phật” không phải là điều bất khả. Ai cũng có thể “thấy” rằng, Phật không ở trong chùa; Phật ở trong tâm. Không Phật tử nào mà không ít nhất một lần nghe như vậy. Chưa có bất kỳ quyển giáo lý hoặc triết học Phật giáo nào nhắc đến những hành vi mê tín ngưỡng vọng như là “phương tiện” để được chứng giám sự “thành tâm” hoặc để giúp tìm đến chân lý tối thượng của đạo Phật. Có thể có những Phật tử tu và hành cả đời theo những gì giáo lý Phật giáo truyền dụ cũng chưa “gặp” được Phật nhưng chắc chắn rằng họ sẽ chẳng bao giờ “thấy” được Phật cho dù họ đi chùa bao nhiêu lần, quỳ lạy tượng Phật bao nhiêu cái và “cúng dường” bao nhiêu tiền. Chừng nào còn mang đến chùa những thứ mà Phật giáo căn bản khuyên dạy cần phải buông bỏ, chừng nào mà trí còn loạn và tâm còn “đóng” trước cửa nhà Phật thì làm sao có thể “thấy” được Phật ngay cả khi tượng Phật sờ sờ trước mắt? (*) Nguyên văn: Man's position, according to Buddhism, is supreme. Man is his own master, and there is no higher being or power that sits in judgment over his destiny. “One is one's own refuge, who else could be the refuge?” said the Buddha. He admonished his disciples to “be a refuge to themselves”, and never to seek refuge in or help from anybody else. He taught, encouraged and stimulated each person to develop himself and to work out his own emancipation, for man has the power to liberate himself from all bondage through his own personal effort and intelligence. The Buddha says: “You should do your work, for the Tathagatas only teach the way.' If the Buddha is to be called a “saviour” at all, it is only in the sense that he discovered and showed the Path to Liberation, Nirvana. But we must tread the Path ourselves.
. Page 3 ĐI CHÙA ĐỂ LÀM GÌ? Từ xưa đến nay, đi lễ chùa – một hoạt động gắn liền với đạo Phật đã trở thành một tập tục đẹp luôn được duy trì trong mỗi người con, mỗi gia đình Việt. Tuy nhiên, không phải ai đến chùa cũng có những mục đích giống nhau. Chúng ta hãy cùng lắng nghe những tâm sự của các phật tử. Đầu tháng 4 năm 2015, theo gợi ý của thầy giáo, chúng tôi đã có khảo sát trong phạm vi nhỏ tại một số ngôi chùa ở Hà Nội với các phật tử, những người yêu mến đạo Phật câu hỏi “Đi chùa để làm gì? Vì sao quý vị đến chùa?”. Theo đó, dựa trên kết quả khảo sát, chúng tôi tạm chia thành 4 nhóm đối tượng thường hay đến chùa. Đi chùa theo truyền thống gia đình Trong số những người được phỏng vấn, chúng tôi ước tính có khoảng 50% số người đi lễ chùa là theo truyền thống gia đình. Từ đời này qua đời khác với những nhà theo đạo Phật từ lâu thì việc đi lễ chùa đã trở thành một hoạt động thường ngày. Họ đi đến chùa để cầu xin từ chuyện cầu bình an, sức khỏe đến việc mong “trời Phật phù hộ” cho kết quả học tập của con cái, hay chuyện làm ăn, buôn bán sẽ thuận lợi và ngày càng tốt hơn. Thông thường, mọi người sẽ đi chùa vào các ngày Rằm và mồng Một hằng tháng hoặc khi có các sự kiện Phật giáo. Một phật tử ở chùa Bà Đá (Hà Nội) tâm sự: “Bác luôn mong cầu gia đình được hạnh phúc, con gái ngoan hiền, học giỏi. Trong kí ức của bác, những ngày theo mẹ đi lễ chùa xưa chỉ để nhặt xác pháo, xin lộc đầu năm, nay lớn lên rồi thì biết cầu mong cho bản thân. Đi chùa thì chỉ nên cầu bình an, còn tài lộc, sự thăng tiến đều phải dựa vào năng lực bản thân cùng một chút may mắn”. Bà Hiền một phật tử chùa Pháp Vân (Hà Nội) chia sẻ: “Bà hay đi chùa vào những ngày Rằm, mồng Một, ngày lễ Phật giáo, Tết Nguyên đán hoặc những ngày gia đình có việc hệ trọng, bà luôn thành tâm cầu khấn hồng ân chư Phật, chư đại Bồ Tát, Hiền Thánh tăng gia hộ cho bản thân và gia đình mạnh khỏe, tai qua nạn khỏi, hạn ách tiêu trừ, gia đình hòa thuận”. Đi chùa vì đạo Phật là đạo của trí tuệ Ngoài ra, cũng có những phật tử đã bày tỏ quan điểm rằng họ đến chùa để học giáo lý nhà Phật, để hiểu được lý Nhân – Quả sao cho sống tốt hơn, tìm sự bình an cho gia đình. Từ đó có thể dạy lại cho con cháu sống tốt hơn, hướng thiện hơn”. Cô Đỗ Hoài Thu – phật tử chùa Hòe Nhai – Hà Nội tâm sự: “Cô hay đi chùa Trấn Quốc, chùa Hòe Nhai để học điều thiện, giáo lý của đức Phật, tu tâm dưỡng tính, tập từ bi hỷ xả đối với tất cả mọi người trong gia đình cũng như ngoài xã hội”. Như vậy, đạo Phật đã trở thành một triết lý sống, là lý tưởng sống tốt đẹp mà mỗi phật tử luôn muốn hướng tới mỗi khi đến chùa. Đi chùa để bình tâm và cầu tình duyên Với thanh thiếu niên thì phần lớn họ đến chùa vì gặp khúc mắc trong cuộc sống như không thi đỗ vào trường Đại học mình muốn, đau khổ vì chia tay người yêu, thất nghiệp…Và khi không thể giải quyết được những vấn đề khó khăn, rơi vào trạng thái bế tắc thì họ nghĩ đến chùa. Với họ, đến chùa không những giúp bình tâm trở lại mà đôi khi còn giúp họ tìm thấy được con đường hay nói cách khác là cách giải quyết những trăn trở của mình. Những năm gần đây, vào dịp đầu năm các bạn trẻ hay rủ nhau đi cầu duyên hay cắt tình duyên ảnh hưởng rất nhiểu đến mặt tâm lý. Thay vì đến chùa để học theo những giáo lý của đức Phật truyền lại qua lời dạy của các Thầy hay trong kinh sách, các bạn trẻ lại hướng đến việc cầu duyên. Việc cầu duyên không sai nhưng quá lạm dụng để nó biến tướng thì không ổn chút nào. Bởi khi cầu duyên không thành các bạn trẻ dù mới ở độ tuổi hai mươi đã rủ nhau đi cắt tình duyên. Như một vòng luẩn quẩn cứ đi từ chùa này đến chùa khác xin làm các khóa lễ mà không biết được mọi sự trên đời đều bởi do nhân quả. Có những việc không phải cầu là có được. Ngoài việc tốn thời gian, tiền bạc của gia đình cũng như của bản thân thì việc đi quá nhiều nơi ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe. Thiết nghĩ, nếu được định hướng đúng đắn chắc các bạn sẽ không mê mờ như vậy. Đi chùa để giác ngộ Chùa Tứ Kỳ (Hà Nội) vì đến đúng ngày tu của đạo tràng niệm Phật nên khi được hỏi về đề tài của mình tôi đã có những câu trả lời khác hẳn với các phật tử ở các chùa khác. Vì các phật tử ở đây tu theo pháp môn Tịnh độ, chuyên tụng kinh Vô Lượng Thọ và niệm Phật nên hầu hết mọi người đều trả lời “đến chùa để tu dựa trên tha lực của Phật A Di Đà, đến chùa học Phật, để làm theo những lời Phật dạy, để được giải thoát, được vãng sinh”. Phật Thích Ca Mâu Ni có lần thuyết giảng: “Một viên đá dù nhỏ đến mấy mà ném xuống nước thì nó cũng chìm, nhưng nếu một hòn đá dù to đến mấy mà đặt trên bè thì nó cũng nổi”. Phật tử Diệu Dần chia sẻ: “Thứ 7, Chủ Nhật và thứ Tư là ngày tu của đạo tràng. Cô đến chùa không phải vì đau khổ hay buồn bã như một số người thường nghĩ. Với cô, đến chùa vì mọi người xung quanh, vì gia đình, vì cha mẹ, vì dòng họ mình. Cô luôn muốn mang sự an vui đến cho mọi người. Cô chỉ nguyện cầu khi lâm mệnh chung thời sẽ được đức Phật A Di Đà tiếp dẫn về Tây Phương Cực Lạc”. Có một chú phật tử trẻ ngoài 40 cũng có một câu trả lời rất hay: “Chú đi chùa để đi tìm tâm Bồ Đề. Bồ Đề chính là giải thoát. Giải thoát chính là Giác ngộ. Giác ngộ chính là Phật.” Như vậy, với những ai chuyên sâu về pháp môn Tịnh độ thì mục đích khi đến chùa của họ đơn giản chỉ là cầu sự giải thoát, để giác ngộ được chân lý của đức Phật A Di Đà, mong cầu được vãng sinh._____________________ Xem thêm bài viết:
Xem thêm bài viết khác:
ĐI CHÙA ĐỂ LÀM GÌ
Bà con nghèo nhận quà từ thiện tại Chùa Liên Trì, Chùa nhiều, Phật “đông” nhưng “quỷ ma” nhan nhản. Những bức tượng Phật “cao nhất Đông Nam Á” và những ngôi chùa “lớn nhất Đông Nam Á” đã mọc lên trên một quốc gia có những điều tồi tệ, vốn bị nghiêm cấm trong giáo lý nhà Phật, có lẽ cũng thuộc vào hạng nhất nhì Đông Nam Á, từ ăn cắp, hiếp dâm, đến thậm chí giết bố mẹ ruột… Cuộc khủng hoảng đạo đức xã hội, thật mỉa mai cùng cực, lại tỷ lệ thuận với cơn lốc xây chùa và cơn sốt đi chùa. Chùa chiền đang được “xã hội hóa” thì tại sao giáo lý Phật giáo đã không được “xã hội hóa” để giúp xã hội tốt hơn, con người sống tốt hơn, lòng người chân thành hơn, tâm trí chúng sinh bình an hơn? Nếu nhà chùa đang gieo “nhân” tốt thì tại sao “quả” gặt được lại kinh khủng đến vậy? Luật “nhân-quả” nào có thể giải thích điều này? Thực tế thì sự bùng nổ chùa chiền đã gieo những cái “nhân” khác, hơn là “nhân” đạo lý. Khó có thể có cái “quả” tốt, khi mà chính nhà chùa và nhà sư trong đó, đã tự gạt ra yếu tố đạo đức cá nhân và phẩm hạnh nhà tu, để trở thành một phần của cái gọi là thị trường “buôn thánh, bán thần”.“Phật giả”, “giả Phật”; “chùa giả”, “giả chùa”; “tăng giả”, “giả tăng”. Chỉ có điều này là thật: “Mạt pháp”! “Phật thật” đang khóc (có lẽ vậy).“Phật giả” vừa đếm tiền vừa cười (hẳn thế). “Bồ tát thật” đang tụng niệm để Phật giáo thoát khỏi kiếp nạn tai ương. “Bồ tát giả” thì lần tràng hạt “phổ độ chúng sinh” bằng ngoa ngôn ma mị. Câu hỏi lớn nhất cần được quan tâm không chỉ là tình trạng “kinh doanh” Phật giáo mà còn là tại sao ngày càng có nhiều Phật tử không nhìn thấy được “Phật giả” trong những kiến trúc “giả chùa”? Những hàng hàng lớp lớp người đi chùa không cho thấy Phật giáo đang phát triển. Mà là ngược lại. Nhang khói càng nghi ngút, dường như, càng che mờ con đường giác ngộ đích thực mà giáo lý Phật giáo truyền dạy. “Đi chùa viếng Phật” – một nét văn hóa tôn giáo trang nghiêm gắn liền với văn hóa dân tộc – đã biến thành một hoạt động “đi mua sắm” để mua đủ các thứ mà “thị trường” ngoài đời không thể mua, từ giấc mơ, khát vọng, đến danh và “lộc”. “Bồ tát nào “chứng”, “Phật” nào “chứng”? Cơn lốc xây chùa có thể không bùng nổ nếu những kẻ “buôn thánh, bán thần” không “nắm bắt” được “tâm lý” và “nhu cầu thị trường”. Trong What The Buddha Taught – một trong những tác phẩm kinh điển và căn bản về giáo lý Phật giáo, Hòa thượng Walpola Rahula (1907-1997) viết: “Theo Phật học, vị trí của con người là tối thượng. Con người là chủ nhân của chính mình, và không có một thực thể hay quyền năng nào cao hơn để định đoạt số phận của nó. Đức Phật dạy: “Người ta là nơi nương tựa của chính mình, còn ai khác nữa có thể làm nơi nương tựa?”. Ngài khuyên các môn đệ hãy là “một nơi nương tựa cho chính mình” và không bao giờ nên tìm nơi nương tựa hay sự giúp đỡ của bất cứ người nào khác. Ngài giảng dạy, khuyến khích và cổ vũ mỗi người hãy tự mở mang và tìm sự giải thoát cho chính mình, vì con người có năng lực giải thoát mình ra khỏi mọi ràng buộc, bằng trí tuệ và nỗ lực riêng. Đức Phật dạy: “Các người nên làm công việc của mình, vì các Đức Như Lai chỉ dạy con đường mà thôi”. Nếu Đức Phật được gọi là một người “cứu thế” đi nữa thì cũng chỉ có nghĩa rằng Ngài đã tìm ra và chỉ con đường đi đến Giải thoát, Niết Bàn. Nhưng chúng ta phải bước trên Con đường ấy bằng chính mình” (*). Trong quyển Thấy Phật, giáo sư Cao Huy Thuần viết: “Ngài ở cùng khắp, Ngài ở chung quanh chúng ta, ai cũng có thể thấy Ngài nếu tâm sáng, và tùy tâm sáng đến đâu thì thấy Phật rõ đến đấy. Niệm Phật là làm cho tâm sáng và tâm sáng thì Phật hiện, bởi vì Phật ở cùng khắp thì tất nhiên Phật cũng ở trong tâm ta... Ai đi sâu vào Phật học sẽ thán phục mối tương quan sâu thẳm giữa trí tuệ và lòng tin. Trong Phật giáo, lòng tin luôn dựa trên trí tuệ, và trí tuệ chỉ có thể sáng chiếu đến chân lý nếu được lòng tin hỗ trợ. Thấy Phật cũng chỉ bình thường vậy thôi. Không phải ở trên ngôi sao kia, mà ở ngay trong lòng. Ra đời cách đây 2.546 năm, Đức Phật vẫn còn ở quanh ta để luôn nói với ta tiếng nói từ trong tâm, rằng: Ta đã sinh làm người, và từ người, chứ không từ đâu khác, từ Ta, từ chính Ta, Ta đã chứng ngộ…”. Thật khó có thể đòi hỏi một người “bình dân” “thấy” được Phật như cách ông Cao Huy Thuần “thấy” hoặc nhìn ra được “Con đường” để đi bằng chính mình như cách Hòa thượng Walpola Rahula viết. Tuy nhiên, Phật giáo là uyên thâm nhưng Phật tử thì không cần tu học đến uyên bác như các bậc Tuệ Sĩ hay Lê Mạnh Thát để hiểu thấu đáo Phật pháp. Muốn “thấy Phật” không phải là điều bất khả. Ai cũng có thể “thấy” rằng, Phật không ở trong chùa; Phật ở trong tâm. Không Phật tử nào mà không ít nhất một lần nghe như vậy. Chưa có bất kỳ quyển giáo lý hoặc triết học Phật giáo nào nhắc đến những hành vi mê tín ngưỡng vọng như là “phương tiện” để được chứng giám sự “thành tâm” hoặc để giúp tìm đến chân lý tối thượng của đạo Phật. Có thể có những Phật tử tu và hành cả đời theo những gì giáo lý Phật giáo truyền dụ cũng chưa “gặp” được Phật nhưng chắc chắn rằng họ sẽ chẳng bao giờ “thấy” được Phật cho dù họ đi chùa bao nhiêu lần, quỳ lạy tượng Phật bao nhiêu cái và “cúng dường” bao nhiêu tiền. Chừng nào còn mang đến chùa những thứ mà Phật giáo căn bản khuyên dạy cần phải buông bỏ, chừng nào mà trí còn loạn và tâm còn “đóng” trước cửa nhà Phật thì làm sao có thể “thấy” được Phật ngay cả khi tượng Phật sờ sờ trước mắt? (*) Nguyên văn: Man's position, according to Buddhism, is supreme. Man is his own master, and there is no higher being or power that sits in judgment over his destiny. “One is one's own refuge, who else could be the refuge?” said the Buddha. He admonished his disciples to “be a refuge to themselves”, and never to seek refuge in or help from anybody else. He taught, encouraged and stimulated each person to develop himself and to work out his own emancipation, for man has the power to liberate himself from all bondage through his own personal effort and intelligence. The Buddha says: “You should do your work, for the Tathagatas only teach the way.' If the Buddha is to be called a “saviour” at all, it is only in the sense that he discovered and showed the Path to Liberation, Nirvana. But we must tread the Path ourselves.
. Page 4 ĐI CHÙA ĐỂ LÀM GÌ? Từ xưa đến nay, đi lễ chùa – một hoạt động gắn liền với đạo Phật đã trở thành một tập tục đẹp luôn được duy trì trong mỗi người con, mỗi gia đình Việt. Tuy nhiên, không phải ai đến chùa cũng có những mục đích giống nhau. Chúng ta hãy cùng lắng nghe những tâm sự của các phật tử. Đầu tháng 4 năm 2015, theo gợi ý của thầy giáo, chúng tôi đã có khảo sát trong phạm vi nhỏ tại một số ngôi chùa ở Hà Nội với các phật tử, những người yêu mến đạo Phật câu hỏi “Đi chùa để làm gì? Vì sao quý vị đến chùa?”. Theo đó, dựa trên kết quả khảo sát, chúng tôi tạm chia thành 4 nhóm đối tượng thường hay đến chùa. Đi chùa theo truyền thống gia đình Trong số những người được phỏng vấn, chúng tôi ước tính có khoảng 50% số người đi lễ chùa là theo truyền thống gia đình. Từ đời này qua đời khác với những nhà theo đạo Phật từ lâu thì việc đi lễ chùa đã trở thành một hoạt động thường ngày. Họ đi đến chùa để cầu xin từ chuyện cầu bình an, sức khỏe đến việc mong “trời Phật phù hộ” cho kết quả học tập của con cái, hay chuyện làm ăn, buôn bán sẽ thuận lợi và ngày càng tốt hơn. Thông thường, mọi người sẽ đi chùa vào các ngày Rằm và mồng Một hằng tháng hoặc khi có các sự kiện Phật giáo. Một phật tử ở chùa Bà Đá (Hà Nội) tâm sự: “Bác luôn mong cầu gia đình được hạnh phúc, con gái ngoan hiền, học giỏi. Trong kí ức của bác, những ngày theo mẹ đi lễ chùa xưa chỉ để nhặt xác pháo, xin lộc đầu năm, nay lớn lên rồi thì biết cầu mong cho bản thân. Đi chùa thì chỉ nên cầu bình an, còn tài lộc, sự thăng tiến đều phải dựa vào năng lực bản thân cùng một chút may mắn”. Bà Hiền một phật tử chùa Pháp Vân (Hà Nội) chia sẻ: “Bà hay đi chùa vào những ngày Rằm, mồng Một, ngày lễ Phật giáo, Tết Nguyên đán hoặc những ngày gia đình có việc hệ trọng, bà luôn thành tâm cầu khấn hồng ân chư Phật, chư đại Bồ Tát, Hiền Thánh tăng gia hộ cho bản thân và gia đình mạnh khỏe, tai qua nạn khỏi, hạn ách tiêu trừ, gia đình hòa thuận”. Đi chùa vì đạo Phật là đạo của trí tuệ Ngoài ra, cũng có những phật tử đã bày tỏ quan điểm rằng họ đến chùa để học giáo lý nhà Phật, để hiểu được lý Nhân – Quả sao cho sống tốt hơn, tìm sự bình an cho gia đình. Từ đó có thể dạy lại cho con cháu sống tốt hơn, hướng thiện hơn”. Cô Đỗ Hoài Thu – phật tử chùa Hòe Nhai – Hà Nội tâm sự: “Cô hay đi chùa Trấn Quốc, chùa Hòe Nhai để học điều thiện, giáo lý của đức Phật, tu tâm dưỡng tính, tập từ bi hỷ xả đối với tất cả mọi người trong gia đình cũng như ngoài xã hội”. Như vậy, đạo Phật đã trở thành một triết lý sống, là lý tưởng sống tốt đẹp mà mỗi phật tử luôn muốn hướng tới mỗi khi đến chùa. Đi chùa để bình tâm và cầu tình duyên Với thanh thiếu niên thì phần lớn họ đến chùa vì gặp khúc mắc trong cuộc sống như không thi đỗ vào trường Đại học mình muốn, đau khổ vì chia tay người yêu, thất nghiệp…Và khi không thể giải quyết được những vấn đề khó khăn, rơi vào trạng thái bế tắc thì họ nghĩ đến chùa. Với họ, đến chùa không những giúp bình tâm trở lại mà đôi khi còn giúp họ tìm thấy được con đường hay nói cách khác là cách giải quyết những trăn trở của mình. Những năm gần đây, vào dịp đầu năm các bạn trẻ hay rủ nhau đi cầu duyên hay cắt tình duyên ảnh hưởng rất nhiểu đến mặt tâm lý. Thay vì đến chùa để học theo những giáo lý của đức Phật truyền lại qua lời dạy của các Thầy hay trong kinh sách, các bạn trẻ lại hướng đến việc cầu duyên. Việc cầu duyên không sai nhưng quá lạm dụng để nó biến tướng thì không ổn chút nào. Bởi khi cầu duyên không thành các bạn trẻ dù mới ở độ tuổi hai mươi đã rủ nhau đi cắt tình duyên. Như một vòng luẩn quẩn cứ đi từ chùa này đến chùa khác xin làm các khóa lễ mà không biết được mọi sự trên đời đều bởi do nhân quả. Có những việc không phải cầu là có được. Ngoài việc tốn thời gian, tiền bạc của gia đình cũng như của bản thân thì việc đi quá nhiều nơi ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe. Thiết nghĩ, nếu được định hướng đúng đắn chắc các bạn sẽ không mê mờ như vậy. Đi chùa để giác ngộ Chùa Tứ Kỳ (Hà Nội) vì đến đúng ngày tu của đạo tràng niệm Phật nên khi được hỏi về đề tài của mình tôi đã có những câu trả lời khác hẳn với các phật tử ở các chùa khác. Vì các phật tử ở đây tu theo pháp môn Tịnh độ, chuyên tụng kinh Vô Lượng Thọ và niệm Phật nên hầu hết mọi người đều trả lời “đến chùa để tu dựa trên tha lực của Phật A Di Đà, đến chùa học Phật, để làm theo những lời Phật dạy, để được giải thoát, được vãng sinh”. Phật Thích Ca Mâu Ni có lần thuyết giảng: “Một viên đá dù nhỏ đến mấy mà ném xuống nước thì nó cũng chìm, nhưng nếu một hòn đá dù to đến mấy mà đặt trên bè thì nó cũng nổi”. Phật tử Diệu Dần chia sẻ: “Thứ 7, Chủ Nhật và thứ Tư là ngày tu của đạo tràng. Cô đến chùa không phải vì đau khổ hay buồn bã như một số người thường nghĩ. Với cô, đến chùa vì mọi người xung quanh, vì gia đình, vì cha mẹ, vì dòng họ mình. Cô luôn muốn mang sự an vui đến cho mọi người. Cô chỉ nguyện cầu khi lâm mệnh chung thời sẽ được đức Phật A Di Đà tiếp dẫn về Tây Phương Cực Lạc”. Có một chú phật tử trẻ ngoài 40 cũng có một câu trả lời rất hay: “Chú đi chùa để đi tìm tâm Bồ Đề. Bồ Đề chính là giải thoát. Giải thoát chính là Giác ngộ. Giác ngộ chính là Phật.” Như vậy, với những ai chuyên sâu về pháp môn Tịnh độ thì mục đích khi đến chùa của họ đơn giản chỉ là cầu sự giải thoát, để giác ngộ được chân lý của đức Phật A Di Đà, mong cầu được vãng sinh._____________________ Xem thêm bài viết:
Xem thêm bài viết khác:
ĐI CHÙA ĐỂ LÀM GÌ
Bà con nghèo nhận quà từ thiện tại Chùa Liên Trì, Chùa nhiều, Phật “đông” nhưng “quỷ ma” nhan nhản. Những bức tượng Phật “cao nhất Đông Nam Á” và những ngôi chùa “lớn nhất Đông Nam Á” đã mọc lên trên một quốc gia có những điều tồi tệ, vốn bị nghiêm cấm trong giáo lý nhà Phật, có lẽ cũng thuộc vào hạng nhất nhì Đông Nam Á, từ ăn cắp, hiếp dâm, đến thậm chí giết bố mẹ ruột… Cuộc khủng hoảng đạo đức xã hội, thật mỉa mai cùng cực, lại tỷ lệ thuận với cơn lốc xây chùa và cơn sốt đi chùa. Chùa chiền đang được “xã hội hóa” thì tại sao giáo lý Phật giáo đã không được “xã hội hóa” để giúp xã hội tốt hơn, con người sống tốt hơn, lòng người chân thành hơn, tâm trí chúng sinh bình an hơn? Nếu nhà chùa đang gieo “nhân” tốt thì tại sao “quả” gặt được lại kinh khủng đến vậy? Luật “nhân-quả” nào có thể giải thích điều này? Thực tế thì sự bùng nổ chùa chiền đã gieo những cái “nhân” khác, hơn là “nhân” đạo lý. Khó có thể có cái “quả” tốt, khi mà chính nhà chùa và nhà sư trong đó, đã tự gạt ra yếu tố đạo đức cá nhân và phẩm hạnh nhà tu, để trở thành một phần của cái gọi là thị trường “buôn thánh, bán thần”.“Phật giả”, “giả Phật”; “chùa giả”, “giả chùa”; “tăng giả”, “giả tăng”. Chỉ có điều này là thật: “Mạt pháp”! “Phật thật” đang khóc (có lẽ vậy).“Phật giả” vừa đếm tiền vừa cười (hẳn thế). “Bồ tát thật” đang tụng niệm để Phật giáo thoát khỏi kiếp nạn tai ương. “Bồ tát giả” thì lần tràng hạt “phổ độ chúng sinh” bằng ngoa ngôn ma mị. Câu hỏi lớn nhất cần được quan tâm không chỉ là tình trạng “kinh doanh” Phật giáo mà còn là tại sao ngày càng có nhiều Phật tử không nhìn thấy được “Phật giả” trong những kiến trúc “giả chùa”? Những hàng hàng lớp lớp người đi chùa không cho thấy Phật giáo đang phát triển. Mà là ngược lại. Nhang khói càng nghi ngút, dường như, càng che mờ con đường giác ngộ đích thực mà giáo lý Phật giáo truyền dạy. “Đi chùa viếng Phật” – một nét văn hóa tôn giáo trang nghiêm gắn liền với văn hóa dân tộc – đã biến thành một hoạt động “đi mua sắm” để mua đủ các thứ mà “thị trường” ngoài đời không thể mua, từ giấc mơ, khát vọng, đến danh và “lộc”. “Bồ tát nào “chứng”, “Phật” nào “chứng”? Cơn lốc xây chùa có thể không bùng nổ nếu những kẻ “buôn thánh, bán thần” không “nắm bắt” được “tâm lý” và “nhu cầu thị trường”. Trong What The Buddha Taught – một trong những tác phẩm kinh điển và căn bản về giáo lý Phật giáo, Hòa thượng Walpola Rahula (1907-1997) viết: “Theo Phật học, vị trí của con người là tối thượng. Con người là chủ nhân của chính mình, và không có một thực thể hay quyền năng nào cao hơn để định đoạt số phận của nó. Đức Phật dạy: “Người ta là nơi nương tựa của chính mình, còn ai khác nữa có thể làm nơi nương tựa?”. Ngài khuyên các môn đệ hãy là “một nơi nương tựa cho chính mình” và không bao giờ nên tìm nơi nương tựa hay sự giúp đỡ của bất cứ người nào khác. Ngài giảng dạy, khuyến khích và cổ vũ mỗi người hãy tự mở mang và tìm sự giải thoát cho chính mình, vì con người có năng lực giải thoát mình ra khỏi mọi ràng buộc, bằng trí tuệ và nỗ lực riêng. Đức Phật dạy: “Các người nên làm công việc của mình, vì các Đức Như Lai chỉ dạy con đường mà thôi”. Nếu Đức Phật được gọi là một người “cứu thế” đi nữa thì cũng chỉ có nghĩa rằng Ngài đã tìm ra và chỉ con đường đi đến Giải thoát, Niết Bàn. Nhưng chúng ta phải bước trên Con đường ấy bằng chính mình” (*). Trong quyển Thấy Phật, giáo sư Cao Huy Thuần viết: “Ngài ở cùng khắp, Ngài ở chung quanh chúng ta, ai cũng có thể thấy Ngài nếu tâm sáng, và tùy tâm sáng đến đâu thì thấy Phật rõ đến đấy. Niệm Phật là làm cho tâm sáng và tâm sáng thì Phật hiện, bởi vì Phật ở cùng khắp thì tất nhiên Phật cũng ở trong tâm ta... Ai đi sâu vào Phật học sẽ thán phục mối tương quan sâu thẳm giữa trí tuệ và lòng tin. Trong Phật giáo, lòng tin luôn dựa trên trí tuệ, và trí tuệ chỉ có thể sáng chiếu đến chân lý nếu được lòng tin hỗ trợ. Thấy Phật cũng chỉ bình thường vậy thôi. Không phải ở trên ngôi sao kia, mà ở ngay trong lòng. Ra đời cách đây 2.546 năm, Đức Phật vẫn còn ở quanh ta để luôn nói với ta tiếng nói từ trong tâm, rằng: Ta đã sinh làm người, và từ người, chứ không từ đâu khác, từ Ta, từ chính Ta, Ta đã chứng ngộ…”. Thật khó có thể đòi hỏi một người “bình dân” “thấy” được Phật như cách ông Cao Huy Thuần “thấy” hoặc nhìn ra được “Con đường” để đi bằng chính mình như cách Hòa thượng Walpola Rahula viết. Tuy nhiên, Phật giáo là uyên thâm nhưng Phật tử thì không cần tu học đến uyên bác như các bậc Tuệ Sĩ hay Lê Mạnh Thát để hiểu thấu đáo Phật pháp. Muốn “thấy Phật” không phải là điều bất khả. Ai cũng có thể “thấy” rằng, Phật không ở trong chùa; Phật ở trong tâm. Không Phật tử nào mà không ít nhất một lần nghe như vậy. Chưa có bất kỳ quyển giáo lý hoặc triết học Phật giáo nào nhắc đến những hành vi mê tín ngưỡng vọng như là “phương tiện” để được chứng giám sự “thành tâm” hoặc để giúp tìm đến chân lý tối thượng của đạo Phật. Có thể có những Phật tử tu và hành cả đời theo những gì giáo lý Phật giáo truyền dụ cũng chưa “gặp” được Phật nhưng chắc chắn rằng họ sẽ chẳng bao giờ “thấy” được Phật cho dù họ đi chùa bao nhiêu lần, quỳ lạy tượng Phật bao nhiêu cái và “cúng dường” bao nhiêu tiền. Chừng nào còn mang đến chùa những thứ mà Phật giáo căn bản khuyên dạy cần phải buông bỏ, chừng nào mà trí còn loạn và tâm còn “đóng” trước cửa nhà Phật thì làm sao có thể “thấy” được Phật ngay cả khi tượng Phật sờ sờ trước mắt? (*) Nguyên văn: Man's position, according to Buddhism, is supreme. Man is his own master, and there is no higher being or power that sits in judgment over his destiny. “One is one's own refuge, who else could be the refuge?” said the Buddha. He admonished his disciples to “be a refuge to themselves”, and never to seek refuge in or help from anybody else. He taught, encouraged and stimulated each person to develop himself and to work out his own emancipation, for man has the power to liberate himself from all bondage through his own personal effort and intelligence. The Buddha says: “You should do your work, for the Tathagatas only teach the way.' If the Buddha is to be called a “saviour” at all, it is only in the sense that he discovered and showed the Path to Liberation, Nirvana. But we must tread the Path ourselves.
. Page 5 ĐI CHÙA ĐỂ LÀM GÌ? Từ xưa đến nay, đi lễ chùa – một hoạt động gắn liền với đạo Phật đã trở thành một tập tục đẹp luôn được duy trì trong mỗi người con, mỗi gia đình Việt. Tuy nhiên, không phải ai đến chùa cũng có những mục đích giống nhau. Chúng ta hãy cùng lắng nghe những tâm sự của các phật tử. Đầu tháng 4 năm 2015, theo gợi ý của thầy giáo, chúng tôi đã có khảo sát trong phạm vi nhỏ tại một số ngôi chùa ở Hà Nội với các phật tử, những người yêu mến đạo Phật câu hỏi “Đi chùa để làm gì? Vì sao quý vị đến chùa?”. Theo đó, dựa trên kết quả khảo sát, chúng tôi tạm chia thành 4 nhóm đối tượng thường hay đến chùa. Đi chùa theo truyền thống gia đình Trong số những người được phỏng vấn, chúng tôi ước tính có khoảng 50% số người đi lễ chùa là theo truyền thống gia đình. Từ đời này qua đời khác với những nhà theo đạo Phật từ lâu thì việc đi lễ chùa đã trở thành một hoạt động thường ngày. Họ đi đến chùa để cầu xin từ chuyện cầu bình an, sức khỏe đến việc mong “trời Phật phù hộ” cho kết quả học tập của con cái, hay chuyện làm ăn, buôn bán sẽ thuận lợi và ngày càng tốt hơn. Thông thường, mọi người sẽ đi chùa vào các ngày Rằm và mồng Một hằng tháng hoặc khi có các sự kiện Phật giáo. Một phật tử ở chùa Bà Đá (Hà Nội) tâm sự: “Bác luôn mong cầu gia đình được hạnh phúc, con gái ngoan hiền, học giỏi. Trong kí ức của bác, những ngày theo mẹ đi lễ chùa xưa chỉ để nhặt xác pháo, xin lộc đầu năm, nay lớn lên rồi thì biết cầu mong cho bản thân. Đi chùa thì chỉ nên cầu bình an, còn tài lộc, sự thăng tiến đều phải dựa vào năng lực bản thân cùng một chút may mắn”. Bà Hiền một phật tử chùa Pháp Vân (Hà Nội) chia sẻ: “Bà hay đi chùa vào những ngày Rằm, mồng Một, ngày lễ Phật giáo, Tết Nguyên đán hoặc những ngày gia đình có việc hệ trọng, bà luôn thành tâm cầu khấn hồng ân chư Phật, chư đại Bồ Tát, Hiền Thánh tăng gia hộ cho bản thân và gia đình mạnh khỏe, tai qua nạn khỏi, hạn ách tiêu trừ, gia đình hòa thuận”. Đi chùa vì đạo Phật là đạo của trí tuệ Ngoài ra, cũng có những phật tử đã bày tỏ quan điểm rằng họ đến chùa để học giáo lý nhà Phật, để hiểu được lý Nhân – Quả sao cho sống tốt hơn, tìm sự bình an cho gia đình. Từ đó có thể dạy lại cho con cháu sống tốt hơn, hướng thiện hơn”. Cô Đỗ Hoài Thu – phật tử chùa Hòe Nhai – Hà Nội tâm sự: “Cô hay đi chùa Trấn Quốc, chùa Hòe Nhai để học điều thiện, giáo lý của đức Phật, tu tâm dưỡng tính, tập từ bi hỷ xả đối với tất cả mọi người trong gia đình cũng như ngoài xã hội”. Như vậy, đạo Phật đã trở thành một triết lý sống, là lý tưởng sống tốt đẹp mà mỗi phật tử luôn muốn hướng tới mỗi khi đến chùa. Đi chùa để bình tâm và cầu tình duyên Với thanh thiếu niên thì phần lớn họ đến chùa vì gặp khúc mắc trong cuộc sống như không thi đỗ vào trường Đại học mình muốn, đau khổ vì chia tay người yêu, thất nghiệp…Và khi không thể giải quyết được những vấn đề khó khăn, rơi vào trạng thái bế tắc thì họ nghĩ đến chùa. Với họ, đến chùa không những giúp bình tâm trở lại mà đôi khi còn giúp họ tìm thấy được con đường hay nói cách khác là cách giải quyết những trăn trở của mình. Những năm gần đây, vào dịp đầu năm các bạn trẻ hay rủ nhau đi cầu duyên hay cắt tình duyên ảnh hưởng rất nhiểu đến mặt tâm lý. Thay vì đến chùa để học theo những giáo lý của đức Phật truyền lại qua lời dạy của các Thầy hay trong kinh sách, các bạn trẻ lại hướng đến việc cầu duyên. Việc cầu duyên không sai nhưng quá lạm dụng để nó biến tướng thì không ổn chút nào. Bởi khi cầu duyên không thành các bạn trẻ dù mới ở độ tuổi hai mươi đã rủ nhau đi cắt tình duyên. Như một vòng luẩn quẩn cứ đi từ chùa này đến chùa khác xin làm các khóa lễ mà không biết được mọi sự trên đời đều bởi do nhân quả. Có những việc không phải cầu là có được. Ngoài việc tốn thời gian, tiền bạc của gia đình cũng như của bản thân thì việc đi quá nhiều nơi ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe. Thiết nghĩ, nếu được định hướng đúng đắn chắc các bạn sẽ không mê mờ như vậy. Đi chùa để giác ngộ Chùa Tứ Kỳ (Hà Nội) vì đến đúng ngày tu của đạo tràng niệm Phật nên khi được hỏi về đề tài của mình tôi đã có những câu trả lời khác hẳn với các phật tử ở các chùa khác. Vì các phật tử ở đây tu theo pháp môn Tịnh độ, chuyên tụng kinh Vô Lượng Thọ và niệm Phật nên hầu hết mọi người đều trả lời “đến chùa để tu dựa trên tha lực của Phật A Di Đà, đến chùa học Phật, để làm theo những lời Phật dạy, để được giải thoát, được vãng sinh”. Phật Thích Ca Mâu Ni có lần thuyết giảng: “Một viên đá dù nhỏ đến mấy mà ném xuống nước thì nó cũng chìm, nhưng nếu một hòn đá dù to đến mấy mà đặt trên bè thì nó cũng nổi”. Phật tử Diệu Dần chia sẻ: “Thứ 7, Chủ Nhật và thứ Tư là ngày tu của đạo tràng. Cô đến chùa không phải vì đau khổ hay buồn bã như một số người thường nghĩ. Với cô, đến chùa vì mọi người xung quanh, vì gia đình, vì cha mẹ, vì dòng họ mình. Cô luôn muốn mang sự an vui đến cho mọi người. Cô chỉ nguyện cầu khi lâm mệnh chung thời sẽ được đức Phật A Di Đà tiếp dẫn về Tây Phương Cực Lạc”. Có một chú phật tử trẻ ngoài 40 cũng có một câu trả lời rất hay: “Chú đi chùa để đi tìm tâm Bồ Đề. Bồ Đề chính là giải thoát. Giải thoát chính là Giác ngộ. Giác ngộ chính là Phật.” Như vậy, với những ai chuyên sâu về pháp môn Tịnh độ thì mục đích khi đến chùa của họ đơn giản chỉ là cầu sự giải thoát, để giác ngộ được chân lý của đức Phật A Di Đà, mong cầu được vãng sinh._____________________ Xem thêm bài viết:
Xem thêm bài viết khác:
ĐI CHÙA ĐỂ LÀM GÌ
Bà con nghèo nhận quà từ thiện tại Chùa Liên Trì, Chùa nhiều, Phật “đông” nhưng “quỷ ma” nhan nhản. Những bức tượng Phật “cao nhất Đông Nam Á” và những ngôi chùa “lớn nhất Đông Nam Á” đã mọc lên trên một quốc gia có những điều tồi tệ, vốn bị nghiêm cấm trong giáo lý nhà Phật, có lẽ cũng thuộc vào hạng nhất nhì Đông Nam Á, từ ăn cắp, hiếp dâm, đến thậm chí giết bố mẹ ruột… Cuộc khủng hoảng đạo đức xã hội, thật mỉa mai cùng cực, lại tỷ lệ thuận với cơn lốc xây chùa và cơn sốt đi chùa. Chùa chiền đang được “xã hội hóa” thì tại sao giáo lý Phật giáo đã không được “xã hội hóa” để giúp xã hội tốt hơn, con người sống tốt hơn, lòng người chân thành hơn, tâm trí chúng sinh bình an hơn? Nếu nhà chùa đang gieo “nhân” tốt thì tại sao “quả” gặt được lại kinh khủng đến vậy? Luật “nhân-quả” nào có thể giải thích điều này? Thực tế thì sự bùng nổ chùa chiền đã gieo những cái “nhân” khác, hơn là “nhân” đạo lý. Khó có thể có cái “quả” tốt, khi mà chính nhà chùa và nhà sư trong đó, đã tự gạt ra yếu tố đạo đức cá nhân và phẩm hạnh nhà tu, để trở thành một phần của cái gọi là thị trường “buôn thánh, bán thần”.“Phật giả”, “giả Phật”; “chùa giả”, “giả chùa”; “tăng giả”, “giả tăng”. Chỉ có điều này là thật: “Mạt pháp”! “Phật thật” đang khóc (có lẽ vậy).“Phật giả” vừa đếm tiền vừa cười (hẳn thế). “Bồ tát thật” đang tụng niệm để Phật giáo thoát khỏi kiếp nạn tai ương. “Bồ tát giả” thì lần tràng hạt “phổ độ chúng sinh” bằng ngoa ngôn ma mị. Câu hỏi lớn nhất cần được quan tâm không chỉ là tình trạng “kinh doanh” Phật giáo mà còn là tại sao ngày càng có nhiều Phật tử không nhìn thấy được “Phật giả” trong những kiến trúc “giả chùa”? Những hàng hàng lớp lớp người đi chùa không cho thấy Phật giáo đang phát triển. Mà là ngược lại. Nhang khói càng nghi ngút, dường như, càng che mờ con đường giác ngộ đích thực mà giáo lý Phật giáo truyền dạy. “Đi chùa viếng Phật” – một nét văn hóa tôn giáo trang nghiêm gắn liền với văn hóa dân tộc – đã biến thành một hoạt động “đi mua sắm” để mua đủ các thứ mà “thị trường” ngoài đời không thể mua, từ giấc mơ, khát vọng, đến danh và “lộc”. “Bồ tát nào “chứng”, “Phật” nào “chứng”? Cơn lốc xây chùa có thể không bùng nổ nếu những kẻ “buôn thánh, bán thần” không “nắm bắt” được “tâm lý” và “nhu cầu thị trường”. Trong What The Buddha Taught – một trong những tác phẩm kinh điển và căn bản về giáo lý Phật giáo, Hòa thượng Walpola Rahula (1907-1997) viết: “Theo Phật học, vị trí của con người là tối thượng. Con người là chủ nhân của chính mình, và không có một thực thể hay quyền năng nào cao hơn để định đoạt số phận của nó. Đức Phật dạy: “Người ta là nơi nương tựa của chính mình, còn ai khác nữa có thể làm nơi nương tựa?”. Ngài khuyên các môn đệ hãy là “một nơi nương tựa cho chính mình” và không bao giờ nên tìm nơi nương tựa hay sự giúp đỡ của bất cứ người nào khác. Ngài giảng dạy, khuyến khích và cổ vũ mỗi người hãy tự mở mang và tìm sự giải thoát cho chính mình, vì con người có năng lực giải thoát mình ra khỏi mọi ràng buộc, bằng trí tuệ và nỗ lực riêng. Đức Phật dạy: “Các người nên làm công việc của mình, vì các Đức Như Lai chỉ dạy con đường mà thôi”. Nếu Đức Phật được gọi là một người “cứu thế” đi nữa thì cũng chỉ có nghĩa rằng Ngài đã tìm ra và chỉ con đường đi đến Giải thoát, Niết Bàn. Nhưng chúng ta phải bước trên Con đường ấy bằng chính mình” (*). Trong quyển Thấy Phật, giáo sư Cao Huy Thuần viết: “Ngài ở cùng khắp, Ngài ở chung quanh chúng ta, ai cũng có thể thấy Ngài nếu tâm sáng, và tùy tâm sáng đến đâu thì thấy Phật rõ đến đấy. Niệm Phật là làm cho tâm sáng và tâm sáng thì Phật hiện, bởi vì Phật ở cùng khắp thì tất nhiên Phật cũng ở trong tâm ta... Ai đi sâu vào Phật học sẽ thán phục mối tương quan sâu thẳm giữa trí tuệ và lòng tin. Trong Phật giáo, lòng tin luôn dựa trên trí tuệ, và trí tuệ chỉ có thể sáng chiếu đến chân lý nếu được lòng tin hỗ trợ. Thấy Phật cũng chỉ bình thường vậy thôi. Không phải ở trên ngôi sao kia, mà ở ngay trong lòng. Ra đời cách đây 2.546 năm, Đức Phật vẫn còn ở quanh ta để luôn nói với ta tiếng nói từ trong tâm, rằng: Ta đã sinh làm người, và từ người, chứ không từ đâu khác, từ Ta, từ chính Ta, Ta đã chứng ngộ…”. Thật khó có thể đòi hỏi một người “bình dân” “thấy” được Phật như cách ông Cao Huy Thuần “thấy” hoặc nhìn ra được “Con đường” để đi bằng chính mình như cách Hòa thượng Walpola Rahula viết. Tuy nhiên, Phật giáo là uyên thâm nhưng Phật tử thì không cần tu học đến uyên bác như các bậc Tuệ Sĩ hay Lê Mạnh Thát để hiểu thấu đáo Phật pháp. Muốn “thấy Phật” không phải là điều bất khả. Ai cũng có thể “thấy” rằng, Phật không ở trong chùa; Phật ở trong tâm. Không Phật tử nào mà không ít nhất một lần nghe như vậy. Chưa có bất kỳ quyển giáo lý hoặc triết học Phật giáo nào nhắc đến những hành vi mê tín ngưỡng vọng như là “phương tiện” để được chứng giám sự “thành tâm” hoặc để giúp tìm đến chân lý tối thượng của đạo Phật. Có thể có những Phật tử tu và hành cả đời theo những gì giáo lý Phật giáo truyền dụ cũng chưa “gặp” được Phật nhưng chắc chắn rằng họ sẽ chẳng bao giờ “thấy” được Phật cho dù họ đi chùa bao nhiêu lần, quỳ lạy tượng Phật bao nhiêu cái và “cúng dường” bao nhiêu tiền. Chừng nào còn mang đến chùa những thứ mà Phật giáo căn bản khuyên dạy cần phải buông bỏ, chừng nào mà trí còn loạn và tâm còn “đóng” trước cửa nhà Phật thì làm sao có thể “thấy” được Phật ngay cả khi tượng Phật sờ sờ trước mắt? (*) Nguyên văn: Man's position, according to Buddhism, is supreme. Man is his own master, and there is no higher being or power that sits in judgment over his destiny. “One is one's own refuge, who else could be the refuge?” said the Buddha. He admonished his disciples to “be a refuge to themselves”, and never to seek refuge in or help from anybody else. He taught, encouraged and stimulated each person to develop himself and to work out his own emancipation, for man has the power to liberate himself from all bondage through his own personal effort and intelligence. The Buddha says: “You should do your work, for the Tathagatas only teach the way.' If the Buddha is to be called a “saviour” at all, it is only in the sense that he discovered and showed the Path to Liberation, Nirvana. But we must tread the Path ourselves.
. Page 6 ĐI CHÙA ĐỂ LÀM GÌ? Từ xưa đến nay, đi lễ chùa – một hoạt động gắn liền với đạo Phật đã trở thành một tập tục đẹp luôn được duy trì trong mỗi người con, mỗi gia đình Việt. Tuy nhiên, không phải ai đến chùa cũng có những mục đích giống nhau. Chúng ta hãy cùng lắng nghe những tâm sự của các phật tử. Đầu tháng 4 năm 2015, theo gợi ý của thầy giáo, chúng tôi đã có khảo sát trong phạm vi nhỏ tại một số ngôi chùa ở Hà Nội với các phật tử, những người yêu mến đạo Phật câu hỏi “Đi chùa để làm gì? Vì sao quý vị đến chùa?”. Theo đó, dựa trên kết quả khảo sát, chúng tôi tạm chia thành 4 nhóm đối tượng thường hay đến chùa. Đi chùa theo truyền thống gia đình Trong số những người được phỏng vấn, chúng tôi ước tính có khoảng 50% số người đi lễ chùa là theo truyền thống gia đình. Từ đời này qua đời khác với những nhà theo đạo Phật từ lâu thì việc đi lễ chùa đã trở thành một hoạt động thường ngày. Họ đi đến chùa để cầu xin từ chuyện cầu bình an, sức khỏe đến việc mong “trời Phật phù hộ” cho kết quả học tập của con cái, hay chuyện làm ăn, buôn bán sẽ thuận lợi và ngày càng tốt hơn. Thông thường, mọi người sẽ đi chùa vào các ngày Rằm và mồng Một hằng tháng hoặc khi có các sự kiện Phật giáo. Một phật tử ở chùa Bà Đá (Hà Nội) tâm sự: “Bác luôn mong cầu gia đình được hạnh phúc, con gái ngoan hiền, học giỏi. Trong kí ức của bác, những ngày theo mẹ đi lễ chùa xưa chỉ để nhặt xác pháo, xin lộc đầu năm, nay lớn lên rồi thì biết cầu mong cho bản thân. Đi chùa thì chỉ nên cầu bình an, còn tài lộc, sự thăng tiến đều phải dựa vào năng lực bản thân cùng một chút may mắn”. Bà Hiền một phật tử chùa Pháp Vân (Hà Nội) chia sẻ: “Bà hay đi chùa vào những ngày Rằm, mồng Một, ngày lễ Phật giáo, Tết Nguyên đán hoặc những ngày gia đình có việc hệ trọng, bà luôn thành tâm cầu khấn hồng ân chư Phật, chư đại Bồ Tát, Hiền Thánh tăng gia hộ cho bản thân và gia đình mạnh khỏe, tai qua nạn khỏi, hạn ách tiêu trừ, gia đình hòa thuận”. Đi chùa vì đạo Phật là đạo của trí tuệ Ngoài ra, cũng có những phật tử đã bày tỏ quan điểm rằng họ đến chùa để học giáo lý nhà Phật, để hiểu được lý Nhân – Quả sao cho sống tốt hơn, tìm sự bình an cho gia đình. Từ đó có thể dạy lại cho con cháu sống tốt hơn, hướng thiện hơn”. Cô Đỗ Hoài Thu – phật tử chùa Hòe Nhai – Hà Nội tâm sự: “Cô hay đi chùa Trấn Quốc, chùa Hòe Nhai để học điều thiện, giáo lý của đức Phật, tu tâm dưỡng tính, tập từ bi hỷ xả đối với tất cả mọi người trong gia đình cũng như ngoài xã hội”. Như vậy, đạo Phật đã trở thành một triết lý sống, là lý tưởng sống tốt đẹp mà mỗi phật tử luôn muốn hướng tới mỗi khi đến chùa. Đi chùa để bình tâm và cầu tình duyên Với thanh thiếu niên thì phần lớn họ đến chùa vì gặp khúc mắc trong cuộc sống như không thi đỗ vào trường Đại học mình muốn, đau khổ vì chia tay người yêu, thất nghiệp…Và khi không thể giải quyết được những vấn đề khó khăn, rơi vào trạng thái bế tắc thì họ nghĩ đến chùa. Với họ, đến chùa không những giúp bình tâm trở lại mà đôi khi còn giúp họ tìm thấy được con đường hay nói cách khác là cách giải quyết những trăn trở của mình. Những năm gần đây, vào dịp đầu năm các bạn trẻ hay rủ nhau đi cầu duyên hay cắt tình duyên ảnh hưởng rất nhiểu đến mặt tâm lý. Thay vì đến chùa để học theo những giáo lý của đức Phật truyền lại qua lời dạy của các Thầy hay trong kinh sách, các bạn trẻ lại hướng đến việc cầu duyên. Việc cầu duyên không sai nhưng quá lạm dụng để nó biến tướng thì không ổn chút nào. Bởi khi cầu duyên không thành các bạn trẻ dù mới ở độ tuổi hai mươi đã rủ nhau đi cắt tình duyên. Như một vòng luẩn quẩn cứ đi từ chùa này đến chùa khác xin làm các khóa lễ mà không biết được mọi sự trên đời đều bởi do nhân quả. Có những việc không phải cầu là có được. Ngoài việc tốn thời gian, tiền bạc của gia đình cũng như của bản thân thì việc đi quá nhiều nơi ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe. Thiết nghĩ, nếu được định hướng đúng đắn chắc các bạn sẽ không mê mờ như vậy. Đi chùa để giác ngộ Chùa Tứ Kỳ (Hà Nội) vì đến đúng ngày tu của đạo tràng niệm Phật nên khi được hỏi về đề tài của mình tôi đã có những câu trả lời khác hẳn với các phật tử ở các chùa khác. Vì các phật tử ở đây tu theo pháp môn Tịnh độ, chuyên tụng kinh Vô Lượng Thọ và niệm Phật nên hầu hết mọi người đều trả lời “đến chùa để tu dựa trên tha lực của Phật A Di Đà, đến chùa học Phật, để làm theo những lời Phật dạy, để được giải thoát, được vãng sinh”. Phật Thích Ca Mâu Ni có lần thuyết giảng: “Một viên đá dù nhỏ đến mấy mà ném xuống nước thì nó cũng chìm, nhưng nếu một hòn đá dù to đến mấy mà đặt trên bè thì nó cũng nổi”. Phật tử Diệu Dần chia sẻ: “Thứ 7, Chủ Nhật và thứ Tư là ngày tu của đạo tràng. Cô đến chùa không phải vì đau khổ hay buồn bã như một số người thường nghĩ. Với cô, đến chùa vì mọi người xung quanh, vì gia đình, vì cha mẹ, vì dòng họ mình. Cô luôn muốn mang sự an vui đến cho mọi người. Cô chỉ nguyện cầu khi lâm mệnh chung thời sẽ được đức Phật A Di Đà tiếp dẫn về Tây Phương Cực Lạc”. Có một chú phật tử trẻ ngoài 40 cũng có một câu trả lời rất hay: “Chú đi chùa để đi tìm tâm Bồ Đề. Bồ Đề chính là giải thoát. Giải thoát chính là Giác ngộ. Giác ngộ chính là Phật.” Như vậy, với những ai chuyên sâu về pháp môn Tịnh độ thì mục đích khi đến chùa của họ đơn giản chỉ là cầu sự giải thoát, để giác ngộ được chân lý của đức Phật A Di Đà, mong cầu được vãng sinh._____________________ Xem thêm bài viết:
Xem thêm bài viết khác:
ĐI CHÙA ĐỂ LÀM GÌ
Bà con nghèo nhận quà từ thiện tại Chùa Liên Trì, Chùa nhiều, Phật “đông” nhưng “quỷ ma” nhan nhản. Những bức tượng Phật “cao nhất Đông Nam Á” và những ngôi chùa “lớn nhất Đông Nam Á” đã mọc lên trên một quốc gia có những điều tồi tệ, vốn bị nghiêm cấm trong giáo lý nhà Phật, có lẽ cũng thuộc vào hạng nhất nhì Đông Nam Á, từ ăn cắp, hiếp dâm, đến thậm chí giết bố mẹ ruột… Cuộc khủng hoảng đạo đức xã hội, thật mỉa mai cùng cực, lại tỷ lệ thuận với cơn lốc xây chùa và cơn sốt đi chùa. Chùa chiền đang được “xã hội hóa” thì tại sao giáo lý Phật giáo đã không được “xã hội hóa” để giúp xã hội tốt hơn, con người sống tốt hơn, lòng người chân thành hơn, tâm trí chúng sinh bình an hơn? Nếu nhà chùa đang gieo “nhân” tốt thì tại sao “quả” gặt được lại kinh khủng đến vậy? Luật “nhân-quả” nào có thể giải thích điều này? Thực tế thì sự bùng nổ chùa chiền đã gieo những cái “nhân” khác, hơn là “nhân” đạo lý. Khó có thể có cái “quả” tốt, khi mà chính nhà chùa và nhà sư trong đó, đã tự gạt ra yếu tố đạo đức cá nhân và phẩm hạnh nhà tu, để trở thành một phần của cái gọi là thị trường “buôn thánh, bán thần”.“Phật giả”, “giả Phật”; “chùa giả”, “giả chùa”; “tăng giả”, “giả tăng”. Chỉ có điều này là thật: “Mạt pháp”! “Phật thật” đang khóc (có lẽ vậy).“Phật giả” vừa đếm tiền vừa cười (hẳn thế). “Bồ tát thật” đang tụng niệm để Phật giáo thoát khỏi kiếp nạn tai ương. “Bồ tát giả” thì lần tràng hạt “phổ độ chúng sinh” bằng ngoa ngôn ma mị. Câu hỏi lớn nhất cần được quan tâm không chỉ là tình trạng “kinh doanh” Phật giáo mà còn là tại sao ngày càng có nhiều Phật tử không nhìn thấy được “Phật giả” trong những kiến trúc “giả chùa”? Những hàng hàng lớp lớp người đi chùa không cho thấy Phật giáo đang phát triển. Mà là ngược lại. Nhang khói càng nghi ngút, dường như, càng che mờ con đường giác ngộ đích thực mà giáo lý Phật giáo truyền dạy. “Đi chùa viếng Phật” – một nét văn hóa tôn giáo trang nghiêm gắn liền với văn hóa dân tộc – đã biến thành một hoạt động “đi mua sắm” để mua đủ các thứ mà “thị trường” ngoài đời không thể mua, từ giấc mơ, khát vọng, đến danh và “lộc”. “Bồ tát nào “chứng”, “Phật” nào “chứng”? Cơn lốc xây chùa có thể không bùng nổ nếu những kẻ “buôn thánh, bán thần” không “nắm bắt” được “tâm lý” và “nhu cầu thị trường”. Trong What The Buddha Taught – một trong những tác phẩm kinh điển và căn bản về giáo lý Phật giáo, Hòa thượng Walpola Rahula (1907-1997) viết: “Theo Phật học, vị trí của con người là tối thượng. Con người là chủ nhân của chính mình, và không có một thực thể hay quyền năng nào cao hơn để định đoạt số phận của nó. Đức Phật dạy: “Người ta là nơi nương tựa của chính mình, còn ai khác nữa có thể làm nơi nương tựa?”. Ngài khuyên các môn đệ hãy là “một nơi nương tựa cho chính mình” và không bao giờ nên tìm nơi nương tựa hay sự giúp đỡ của bất cứ người nào khác. Ngài giảng dạy, khuyến khích và cổ vũ mỗi người hãy tự mở mang và tìm sự giải thoát cho chính mình, vì con người có năng lực giải thoát mình ra khỏi mọi ràng buộc, bằng trí tuệ và nỗ lực riêng. Đức Phật dạy: “Các người nên làm công việc của mình, vì các Đức Như Lai chỉ dạy con đường mà thôi”. Nếu Đức Phật được gọi là một người “cứu thế” đi nữa thì cũng chỉ có nghĩa rằng Ngài đã tìm ra và chỉ con đường đi đến Giải thoát, Niết Bàn. Nhưng chúng ta phải bước trên Con đường ấy bằng chính mình” (*). Trong quyển Thấy Phật, giáo sư Cao Huy Thuần viết: “Ngài ở cùng khắp, Ngài ở chung quanh chúng ta, ai cũng có thể thấy Ngài nếu tâm sáng, và tùy tâm sáng đến đâu thì thấy Phật rõ đến đấy. Niệm Phật là làm cho tâm sáng và tâm sáng thì Phật hiện, bởi vì Phật ở cùng khắp thì tất nhiên Phật cũng ở trong tâm ta... Ai đi sâu vào Phật học sẽ thán phục mối tương quan sâu thẳm giữa trí tuệ và lòng tin. Trong Phật giáo, lòng tin luôn dựa trên trí tuệ, và trí tuệ chỉ có thể sáng chiếu đến chân lý nếu được lòng tin hỗ trợ. Thấy Phật cũng chỉ bình thường vậy thôi. Không phải ở trên ngôi sao kia, mà ở ngay trong lòng. Ra đời cách đây 2.546 năm, Đức Phật vẫn còn ở quanh ta để luôn nói với ta tiếng nói từ trong tâm, rằng: Ta đã sinh làm người, và từ người, chứ không từ đâu khác, từ Ta, từ chính Ta, Ta đã chứng ngộ…”. Thật khó có thể đòi hỏi một người “bình dân” “thấy” được Phật như cách ông Cao Huy Thuần “thấy” hoặc nhìn ra được “Con đường” để đi bằng chính mình như cách Hòa thượng Walpola Rahula viết. Tuy nhiên, Phật giáo là uyên thâm nhưng Phật tử thì không cần tu học đến uyên bác như các bậc Tuệ Sĩ hay Lê Mạnh Thát để hiểu thấu đáo Phật pháp. Muốn “thấy Phật” không phải là điều bất khả. Ai cũng có thể “thấy” rằng, Phật không ở trong chùa; Phật ở trong tâm. Không Phật tử nào mà không ít nhất một lần nghe như vậy. Chưa có bất kỳ quyển giáo lý hoặc triết học Phật giáo nào nhắc đến những hành vi mê tín ngưỡng vọng như là “phương tiện” để được chứng giám sự “thành tâm” hoặc để giúp tìm đến chân lý tối thượng của đạo Phật. Có thể có những Phật tử tu và hành cả đời theo những gì giáo lý Phật giáo truyền dụ cũng chưa “gặp” được Phật nhưng chắc chắn rằng họ sẽ chẳng bao giờ “thấy” được Phật cho dù họ đi chùa bao nhiêu lần, quỳ lạy tượng Phật bao nhiêu cái và “cúng dường” bao nhiêu tiền. Chừng nào còn mang đến chùa những thứ mà Phật giáo căn bản khuyên dạy cần phải buông bỏ, chừng nào mà trí còn loạn và tâm còn “đóng” trước cửa nhà Phật thì làm sao có thể “thấy” được Phật ngay cả khi tượng Phật sờ sờ trước mắt? (*) Nguyên văn: Man's position, according to Buddhism, is supreme. Man is his own master, and there is no higher being or power that sits in judgment over his destiny. “One is one's own refuge, who else could be the refuge?” said the Buddha. He admonished his disciples to “be a refuge to themselves”, and never to seek refuge in or help from anybody else. He taught, encouraged and stimulated each person to develop himself and to work out his own emancipation, for man has the power to liberate himself from all bondage through his own personal effort and intelligence. The Buddha says: “You should do your work, for the Tathagatas only teach the way.' If the Buddha is to be called a “saviour” at all, it is only in the sense that he discovered and showed the Path to Liberation, Nirvana. But we must tread the Path ourselves.
. Page 7 ĐI CHÙA ĐỂ LÀM GÌ? Từ xưa đến nay, đi lễ chùa – một hoạt động gắn liền với đạo Phật đã trở thành một tập tục đẹp luôn được duy trì trong mỗi người con, mỗi gia đình Việt. Tuy nhiên, không phải ai đến chùa cũng có những mục đích giống nhau. Chúng ta hãy cùng lắng nghe những tâm sự của các phật tử. Đầu tháng 4 năm 2015, theo gợi ý của thầy giáo, chúng tôi đã có khảo sát trong phạm vi nhỏ tại một số ngôi chùa ở Hà Nội với các phật tử, những người yêu mến đạo Phật câu hỏi “Đi chùa để làm gì? Vì sao quý vị đến chùa?”. Theo đó, dựa trên kết quả khảo sát, chúng tôi tạm chia thành 4 nhóm đối tượng thường hay đến chùa. Đi chùa theo truyền thống gia đình Trong số những người được phỏng vấn, chúng tôi ước tính có khoảng 50% số người đi lễ chùa là theo truyền thống gia đình. Từ đời này qua đời khác với những nhà theo đạo Phật từ lâu thì việc đi lễ chùa đã trở thành một hoạt động thường ngày. Họ đi đến chùa để cầu xin từ chuyện cầu bình an, sức khỏe đến việc mong “trời Phật phù hộ” cho kết quả học tập của con cái, hay chuyện làm ăn, buôn bán sẽ thuận lợi và ngày càng tốt hơn. Thông thường, mọi người sẽ đi chùa vào các ngày Rằm và mồng Một hằng tháng hoặc khi có các sự kiện Phật giáo. Một phật tử ở chùa Bà Đá (Hà Nội) tâm sự: “Bác luôn mong cầu gia đình được hạnh phúc, con gái ngoan hiền, học giỏi. Trong kí ức của bác, những ngày theo mẹ đi lễ chùa xưa chỉ để nhặt xác pháo, xin lộc đầu năm, nay lớn lên rồi thì biết cầu mong cho bản thân. Đi chùa thì chỉ nên cầu bình an, còn tài lộc, sự thăng tiến đều phải dựa vào năng lực bản thân cùng một chút may mắn”. Bà Hiền một phật tử chùa Pháp Vân (Hà Nội) chia sẻ: “Bà hay đi chùa vào những ngày Rằm, mồng Một, ngày lễ Phật giáo, Tết Nguyên đán hoặc những ngày gia đình có việc hệ trọng, bà luôn thành tâm cầu khấn hồng ân chư Phật, chư đại Bồ Tát, Hiền Thánh tăng gia hộ cho bản thân và gia đình mạnh khỏe, tai qua nạn khỏi, hạn ách tiêu trừ, gia đình hòa thuận”. Đi chùa vì đạo Phật là đạo của trí tuệ Ngoài ra, cũng có những phật tử đã bày tỏ quan điểm rằng họ đến chùa để học giáo lý nhà Phật, để hiểu được lý Nhân – Quả sao cho sống tốt hơn, tìm sự bình an cho gia đình. Từ đó có thể dạy lại cho con cháu sống tốt hơn, hướng thiện hơn”. Cô Đỗ Hoài Thu – phật tử chùa Hòe Nhai – Hà Nội tâm sự: “Cô hay đi chùa Trấn Quốc, chùa Hòe Nhai để học điều thiện, giáo lý của đức Phật, tu tâm dưỡng tính, tập từ bi hỷ xả đối với tất cả mọi người trong gia đình cũng như ngoài xã hội”. Như vậy, đạo Phật đã trở thành một triết lý sống, là lý tưởng sống tốt đẹp mà mỗi phật tử luôn muốn hướng tới mỗi khi đến chùa. Đi chùa để bình tâm và cầu tình duyên Với thanh thiếu niên thì phần lớn họ đến chùa vì gặp khúc mắc trong cuộc sống như không thi đỗ vào trường Đại học mình muốn, đau khổ vì chia tay người yêu, thất nghiệp…Và khi không thể giải quyết được những vấn đề khó khăn, rơi vào trạng thái bế tắc thì họ nghĩ đến chùa. Với họ, đến chùa không những giúp bình tâm trở lại mà đôi khi còn giúp họ tìm thấy được con đường hay nói cách khác là cách giải quyết những trăn trở của mình. Những năm gần đây, vào dịp đầu năm các bạn trẻ hay rủ nhau đi cầu duyên hay cắt tình duyên ảnh hưởng rất nhiểu đến mặt tâm lý. Thay vì đến chùa để học theo những giáo lý của đức Phật truyền lại qua lời dạy của các Thầy hay trong kinh sách, các bạn trẻ lại hướng đến việc cầu duyên. Việc cầu duyên không sai nhưng quá lạm dụng để nó biến tướng thì không ổn chút nào. Bởi khi cầu duyên không thành các bạn trẻ dù mới ở độ tuổi hai mươi đã rủ nhau đi cắt tình duyên. Như một vòng luẩn quẩn cứ đi từ chùa này đến chùa khác xin làm các khóa lễ mà không biết được mọi sự trên đời đều bởi do nhân quả. Có những việc không phải cầu là có được. Ngoài việc tốn thời gian, tiền bạc của gia đình cũng như của bản thân thì việc đi quá nhiều nơi ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe. Thiết nghĩ, nếu được định hướng đúng đắn chắc các bạn sẽ không mê mờ như vậy. Đi chùa để giác ngộ Chùa Tứ Kỳ (Hà Nội) vì đến đúng ngày tu của đạo tràng niệm Phật nên khi được hỏi về đề tài của mình tôi đã có những câu trả lời khác hẳn với các phật tử ở các chùa khác. Vì các phật tử ở đây tu theo pháp môn Tịnh độ, chuyên tụng kinh Vô Lượng Thọ và niệm Phật nên hầu hết mọi người đều trả lời “đến chùa để tu dựa trên tha lực của Phật A Di Đà, đến chùa học Phật, để làm theo những lời Phật dạy, để được giải thoát, được vãng sinh”. Phật Thích Ca Mâu Ni có lần thuyết giảng: “Một viên đá dù nhỏ đến mấy mà ném xuống nước thì nó cũng chìm, nhưng nếu một hòn đá dù to đến mấy mà đặt trên bè thì nó cũng nổi”. Phật tử Diệu Dần chia sẻ: “Thứ 7, Chủ Nhật và thứ Tư là ngày tu của đạo tràng. Cô đến chùa không phải vì đau khổ hay buồn bã như một số người thường nghĩ. Với cô, đến chùa vì mọi người xung quanh, vì gia đình, vì cha mẹ, vì dòng họ mình. Cô luôn muốn mang sự an vui đến cho mọi người. Cô chỉ nguyện cầu khi lâm mệnh chung thời sẽ được đức Phật A Di Đà tiếp dẫn về Tây Phương Cực Lạc”. Có một chú phật tử trẻ ngoài 40 cũng có một câu trả lời rất hay: “Chú đi chùa để đi tìm tâm Bồ Đề. Bồ Đề chính là giải thoát. Giải thoát chính là Giác ngộ. Giác ngộ chính là Phật.” Như vậy, với những ai chuyên sâu về pháp môn Tịnh độ thì mục đích khi đến chùa của họ đơn giản chỉ là cầu sự giải thoát, để giác ngộ được chân lý của đức Phật A Di Đà, mong cầu được vãng sinh._____________________ Xem thêm bài viết:
Xem thêm bài viết khác:
ĐI CHÙA ĐỂ LÀM GÌ
Bà con nghèo nhận quà từ thiện tại Chùa Liên Trì, Chùa nhiều, Phật “đông” nhưng “quỷ ma” nhan nhản. Những bức tượng Phật “cao nhất Đông Nam Á” và những ngôi chùa “lớn nhất Đông Nam Á” đã mọc lên trên một quốc gia có những điều tồi tệ, vốn bị nghiêm cấm trong giáo lý nhà Phật, có lẽ cũng thuộc vào hạng nhất nhì Đông Nam Á, từ ăn cắp, hiếp dâm, đến thậm chí giết bố mẹ ruột… Cuộc khủng hoảng đạo đức xã hội, thật mỉa mai cùng cực, lại tỷ lệ thuận với cơn lốc xây chùa và cơn sốt đi chùa. Chùa chiền đang được “xã hội hóa” thì tại sao giáo lý Phật giáo đã không được “xã hội hóa” để giúp xã hội tốt hơn, con người sống tốt hơn, lòng người chân thành hơn, tâm trí chúng sinh bình an hơn? Nếu nhà chùa đang gieo “nhân” tốt thì tại sao “quả” gặt được lại kinh khủng đến vậy? Luật “nhân-quả” nào có thể giải thích điều này? Thực tế thì sự bùng nổ chùa chiền đã gieo những cái “nhân” khác, hơn là “nhân” đạo lý. Khó có thể có cái “quả” tốt, khi mà chính nhà chùa và nhà sư trong đó, đã tự gạt ra yếu tố đạo đức cá nhân và phẩm hạnh nhà tu, để trở thành một phần của cái gọi là thị trường “buôn thánh, bán thần”.“Phật giả”, “giả Phật”; “chùa giả”, “giả chùa”; “tăng giả”, “giả tăng”. Chỉ có điều này là thật: “Mạt pháp”! “Phật thật” đang khóc (có lẽ vậy).“Phật giả” vừa đếm tiền vừa cười (hẳn thế). “Bồ tát thật” đang tụng niệm để Phật giáo thoát khỏi kiếp nạn tai ương. “Bồ tát giả” thì lần tràng hạt “phổ độ chúng sinh” bằng ngoa ngôn ma mị. Câu hỏi lớn nhất cần được quan tâm không chỉ là tình trạng “kinh doanh” Phật giáo mà còn là tại sao ngày càng có nhiều Phật tử không nhìn thấy được “Phật giả” trong những kiến trúc “giả chùa”? Những hàng hàng lớp lớp người đi chùa không cho thấy Phật giáo đang phát triển. Mà là ngược lại. Nhang khói càng nghi ngút, dường như, càng che mờ con đường giác ngộ đích thực mà giáo lý Phật giáo truyền dạy. “Đi chùa viếng Phật” – một nét văn hóa tôn giáo trang nghiêm gắn liền với văn hóa dân tộc – đã biến thành một hoạt động “đi mua sắm” để mua đủ các thứ mà “thị trường” ngoài đời không thể mua, từ giấc mơ, khát vọng, đến danh và “lộc”. “Bồ tát nào “chứng”, “Phật” nào “chứng”? Cơn lốc xây chùa có thể không bùng nổ nếu những kẻ “buôn thánh, bán thần” không “nắm bắt” được “tâm lý” và “nhu cầu thị trường”. Trong What The Buddha Taught – một trong những tác phẩm kinh điển và căn bản về giáo lý Phật giáo, Hòa thượng Walpola Rahula (1907-1997) viết: “Theo Phật học, vị trí của con người là tối thượng. Con người là chủ nhân của chính mình, và không có một thực thể hay quyền năng nào cao hơn để định đoạt số phận của nó. Đức Phật dạy: “Người ta là nơi nương tựa của chính mình, còn ai khác nữa có thể làm nơi nương tựa?”. Ngài khuyên các môn đệ hãy là “một nơi nương tựa cho chính mình” và không bao giờ nên tìm nơi nương tựa hay sự giúp đỡ của bất cứ người nào khác. Ngài giảng dạy, khuyến khích và cổ vũ mỗi người hãy tự mở mang và tìm sự giải thoát cho chính mình, vì con người có năng lực giải thoát mình ra khỏi mọi ràng buộc, bằng trí tuệ và nỗ lực riêng. Đức Phật dạy: “Các người nên làm công việc của mình, vì các Đức Như Lai chỉ dạy con đường mà thôi”. Nếu Đức Phật được gọi là một người “cứu thế” đi nữa thì cũng chỉ có nghĩa rằng Ngài đã tìm ra và chỉ con đường đi đến Giải thoát, Niết Bàn. Nhưng chúng ta phải bước trên Con đường ấy bằng chính mình” (*). Trong quyển Thấy Phật, giáo sư Cao Huy Thuần viết: “Ngài ở cùng khắp, Ngài ở chung quanh chúng ta, ai cũng có thể thấy Ngài nếu tâm sáng, và tùy tâm sáng đến đâu thì thấy Phật rõ đến đấy. Niệm Phật là làm cho tâm sáng và tâm sáng thì Phật hiện, bởi vì Phật ở cùng khắp thì tất nhiên Phật cũng ở trong tâm ta... Ai đi sâu vào Phật học sẽ thán phục mối tương quan sâu thẳm giữa trí tuệ và lòng tin. Trong Phật giáo, lòng tin luôn dựa trên trí tuệ, và trí tuệ chỉ có thể sáng chiếu đến chân lý nếu được lòng tin hỗ trợ. Thấy Phật cũng chỉ bình thường vậy thôi. Không phải ở trên ngôi sao kia, mà ở ngay trong lòng. Ra đời cách đây 2.546 năm, Đức Phật vẫn còn ở quanh ta để luôn nói với ta tiếng nói từ trong tâm, rằng: Ta đã sinh làm người, và từ người, chứ không từ đâu khác, từ Ta, từ chính Ta, Ta đã chứng ngộ…”. Thật khó có thể đòi hỏi một người “bình dân” “thấy” được Phật như cách ông Cao Huy Thuần “thấy” hoặc nhìn ra được “Con đường” để đi bằng chính mình như cách Hòa thượng Walpola Rahula viết. Tuy nhiên, Phật giáo là uyên thâm nhưng Phật tử thì không cần tu học đến uyên bác như các bậc Tuệ Sĩ hay Lê Mạnh Thát để hiểu thấu đáo Phật pháp. Muốn “thấy Phật” không phải là điều bất khả. Ai cũng có thể “thấy” rằng, Phật không ở trong chùa; Phật ở trong tâm. Không Phật tử nào mà không ít nhất một lần nghe như vậy. Chưa có bất kỳ quyển giáo lý hoặc triết học Phật giáo nào nhắc đến những hành vi mê tín ngưỡng vọng như là “phương tiện” để được chứng giám sự “thành tâm” hoặc để giúp tìm đến chân lý tối thượng của đạo Phật. Có thể có những Phật tử tu và hành cả đời theo những gì giáo lý Phật giáo truyền dụ cũng chưa “gặp” được Phật nhưng chắc chắn rằng họ sẽ chẳng bao giờ “thấy” được Phật cho dù họ đi chùa bao nhiêu lần, quỳ lạy tượng Phật bao nhiêu cái và “cúng dường” bao nhiêu tiền. Chừng nào còn mang đến chùa những thứ mà Phật giáo căn bản khuyên dạy cần phải buông bỏ, chừng nào mà trí còn loạn và tâm còn “đóng” trước cửa nhà Phật thì làm sao có thể “thấy” được Phật ngay cả khi tượng Phật sờ sờ trước mắt? (*) Nguyên văn: Man's position, according to Buddhism, is supreme. Man is his own master, and there is no higher being or power that sits in judgment over his destiny. “One is one's own refuge, who else could be the refuge?” said the Buddha. He admonished his disciples to “be a refuge to themselves”, and never to seek refuge in or help from anybody else. He taught, encouraged and stimulated each person to develop himself and to work out his own emancipation, for man has the power to liberate himself from all bondage through his own personal effort and intelligence. The Buddha says: “You should do your work, for the Tathagatas only teach the way.' If the Buddha is to be called a “saviour” at all, it is only in the sense that he discovered and showed the Path to Liberation, Nirvana. But we must tread the Path ourselves.
. |
