Khi nào dùng thuốc tránh thai khẩn cấp năm 2024

Mặc dù đã uống thuốc tránh thai khẩn cấp sau "chuyện ấy", thế nhưng nhiều chị em vẫn mang thai, tại sao?

Thuốc tránh thai khẩn cấp gồm hai loại 1 viên và 2 viên - Ảnh minh họa

Theo các chuyên gia, thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp tránh thai dễ sử dụng, có tác dụng bảo vệ bạn không mang thai ngoài ý muốn sau khi quan hệ tình dục.

Thạc sĩ điều dưỡng Đỗ Như Huyền - khoa sinh đẻ kế hoạch hóa gia đình, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội - cho hay thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp tránh thai cho phụ nữ sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ hoặc sử dụng biện pháp tránh thai.

Hoặc sử dụng các biện pháp tránh thai thất bại như sử dụng bao cao su nhưng bị thủng hay bị rách, hoặc phụ nữ đang sử dụng thuốc uống tránh thai mà quên uống từ 2 ngày trở lên; đang sử dụng thuốc tiêm tránh thai mà thời gian tiêm bị chậm kỳ quy định, tính sai thời điểm rụng trứng.

Ngoài ra, thuốc tránh thai khẩn cấp cũng được dùng khi đối tượng nữ bị cưỡng bức quan hệ tình dục.

Điều dưỡng Huyền cho hay thuốc tránh thai khẩn cấp cũng tương tự thuốc viên tránh thai hằng ngày, có chứa hormone nữ progestin. Tuy nhiên, hàm lượng kích thích tố progestin trong thuốc tránh thai khẩn cấp cao hơn nên sẽ làm ức chế hoặc trì hoãn rụng trứng.

Các chất sẽ làm đặc chất nhầy cổ tử cung, ngăn cản sự di chuyển của tinh trùng vào lòng tử cung, cản trở sự thụ tinh, ức chế sự phát triển của nội mạc tử cung, ngăn cản sự làm tổ của trứng đã thụ tinh.

"Hiện nay, thuốc tránh thai trên thị trường gồm hai loại là một viên và hai viên. Thuốc được khuyến cáo sử dụng sau khi quan hệ tình dục càng sớm càng tốt.

Tuy nhiên, thuốc tránh thai khẩn cấp không có hiệu quả tránh thai 100% và được khuyến cáo không sử dụng quá hai lần trong một chu kỳ kinh nguyệt, trễ nhất là 72 giờ đồng hồ sau khi quan hệ tình dục không an toàn.

Cụ thể, tỉ lệ tránh thai đạt 95% nếu uống thuốc trong 24 giờ đầu; 85% nếu uống từ 24 - 48 giờ sau và chỉ còn 58% khi uống sau đó 72 giờ.

Các chuyên gia cũng khuyến cáo nếu sử dụng quá nhiều thuốc có thể dẫn tới "nhờn" thuốc và khả năng tránh thai không còn nhiều.

Đặc biệt, nếu uống thuốc tránh thai rơi vào ngày rụng trứng hoặc trứng đã gặp tinh trùng thì thuốc không còn tác dụng tránh thai.

Đây cũng là lý do khiến nhiều chị em mặc dù đã uống thuốc tránh thai khẩn cấp ngay sau khi quan hệ nhưng vẫn mang thai ngoài ý muốn", điều dưỡng Huyền cho hay.

Các bác sĩ cũng khuyến cáo: các biện pháp này chỉ được sử dụng trong giới hạn và nếu lạm dụng quá mức có thể dẫn đến suy giảm phản ứng của cơ thể với thuốc, kéo theo nhiều hệ lụy khác.

Thậm chí có nhiều trường hợp sử dụng thuốc quá nhiều dẫn đến tình trạng tắc ống dẫn trứng, khó rụng trứng dẫn đến vô sinh.

Thuốc tránh thai cũng làm ảnh hưởng đến cảm xúc, tâm trạng của người sử dụng như suy giảm ham muốn tình dục, làm thay đổi nồng độ hormone trong cơ thể, dẫn đến nội tiết tố da cũng thay đổi. Sau khi dùng thuốc, phụ nữ có thể xuất hiện nhiều mụn, nám, tàn nhang, ửng đỏ, sạm da...

Việc sử dụng thuốc tránh thai loại khẩn cấp còn tiềm ẩn nguy cơ nhầm lẫn chảy máu cơ quan sinh dục bất thường do u xơ tử cung với tác dụng không mong muốn của thuốc.

Bạn đọc có những thắc mắc về sức khỏe người lớn và trẻ em, dinh dưỡng, tiêm ngừa, chấn thương... mời gửi email đến hộp thư [email protected] (để chính xác nội dung, bạn đọc vui lòng gõ tiếng Việt có dấu). Chuyên mục Hỏi đáp cùng thầy thuốc sẽ chọn lọc và giúp bạn giải đáp.

Nhờ ưu điểm tiện lợi và ít ảnh hưởng đến ham muốn tình dục nên thuốc tránh thai khẩn cấp được nhiều chị em lựa chọn. Nhưng nhiều chị em vẫn chưa biết uống thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng trong bao lâu.

Thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng trong bao lâu?

Thuốc tránh thai khẩn cấp loại 1 viên có tác dụng trong bao lâu phụ thuộc vào loại thuốc và cách sử dụng. Hiện nay có nhiều loại thuốc tránh thai khẩn cấp là loại 72 giờ, loại 120 giờ, loại 24 giờ, 36 giờ hoặc 48 giờ nhưng phổ biến nhất là thuốc ngừa thai 72 giờ và 120 giờ.

Thuốc tránh thai 72 giờ

Thuốc này chứa levonorgestrel, một dạng hormone progesterone tự nhiên do buồng trứng sản xuất. Trên thị trường loại thuốc tránh thai khẩn cấp 72 giờ có dạng 1 viên và 2 viên:

• Loại 1 viên: Uống một viên duy nhất.
• Loại 2 viên: Uống viên đầu tiên ngay sau khi quan hệ tình dục càng sớm càng tốt, uống viên thứ 2 sau 12 giờ.

Loại thuốc tránh thai 72 giờ chỉ có hiệu quả cao khi uống ngay sau khi quan hệ tình dục. Nếu uống thuốc trong vòng 24 giờ sau khi quan hệ thì hiệu quả tránh thai là 90%, từ 25 đến 48 giờ tiếp theo thì hiệu qủa là 85%, từ 49 đến 72 giờ hiệu quả tránh thai là 58%. Sau thời gian trên nếu trứng đã thụ tinh và làm tổ trong tử cung thì thuốc không có tác dụng.

Thuốc tránh thai 120 giờ

Thuốc tránh thai khẩn cấp 120 giờ chỉ có dạng 1 viên, có thành phần chính là mifepristone, chất làm mất tác dụng của progesteron, từ đó nội mạc tử cung sẽ không nhận được progesterone nên không thể cho phôi thai làm tổ giúp ngăn ngừa thụ thai trong vòng 120 giờ sau khi quan hệ không an toàn.

Các loại thuốc tránh thai khác

Trên thị trường còn các loại thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ chứa ethinylestradiol với liều cao, tuy nhiên không phổ biến do hiệu quả thấp và nhiều tác dụng phụ. Ngoài ra, vòng tránh thai cũng là phương pháp ngừa thai khẩn cấp, duy trì tác dụng tránh thai lâu dài với hiệu quả cao, hơn hẳn thuốc tránh thai khẩn cấp.

Nếu bạn không thể dùng thuốc tránh thai khẩn cấp, bác sĩ sẽ tư vấn bạn sử dụng vòng tránh thai. Nếu vòng tránh thai được đặt trong vòng 5 ngày kể từ ngày quan hệ sẽ có hiệu quả tránh thai là 99.9%.

Hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp

Nên uống thuốc tránh thai khẩn cấp càng sớm càng tốt để tăng hiệu quả ngừa thai. Nếu bị nôn sau khi uống thuốc, khoảng thời gian từ khi uống thuốc đến khi cơn nôn kéo dài dưới 2 giờ, nên uống thêm một liều nữa.

Nếu bạn đang dùng thuốc an thần, thuốc lao, thuốc huyết áp, thuốc giảm đau và hạ sốt,… thì có thể làm giảm hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp.

Lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp

Hiện nay thuốc tránh thai khẩn cấp rất dễ mua ở các hiệu thuốc vì không cần đơn thuốc của bác sĩ. Vì vậy, nếu không hiểu rõ về cách uống thuốc tránh thai khẩn cấp và chống chỉ định, bạn có thể gặp phải những tác dụng phụ khi dùng quá liều lượng khuyến cáo.

Các nhà sản xuất khuyến cáo không lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp. Không uống quá 2 viên mỗi tháng (với loại 1 viên/liều) hoặc 4 viên/tháng (đối với loại 2 viên/liều). Trong trường hợp dùng quá liều, bạn có thể bị rối loạn kinh nguyệt kéo dài khoảng 2 - 3 tuần.

Bên cạnh đó, thuốc tránh thai khẩn cấp còn có thể gây ra tình trạng mệt mỏi, buồn nôn, nôn,… Do đó, nếu bạn bị nôn trong vòng 2 giờ đầu tiên sau khi uống thuốc thì nên uống thêm 1 viên thuốc mới để ngừa thai hiệu quả. Thuốc tránh thai khẩn cấp không thể ngăn ngừa sự thụ thai nếu trứng và tinh trùng đã tạo phôi. Vì vậy, sau khi uống thuốc bị chậm kinh, kèm theo căng tức ngực thì nên dùng que thử thai hoặc đến bác sĩ sản khoa kiểm tra.

Một số câu hỏi thường gặp

Uống thuốc tránh thai 2 ngày sau quan hệ có thai không?

Nhiều chị em thắc mắc uống thuốc tránh thai 2 ngày sau khi quan hệ có hiệu quả không? Điều này cần xem xét trên một số yếu tố. Nếu bạn uống thuốc tránh thai khẩn cấp 72 giờ hoặc 120 giờ thì có nhiều khả năng ngừa thai hơn. Ngược lại, nếu bạn sử dụng thuốc sau 24 giờ, 36 giờ thậm chí 48 giờ sau khi quan hệ 2 ngày thì khả năng mang thai rất cao. Ngoài ra, nếu bạn quan hệ sau khi thuốc hết hiệu lực thì khả năng ngừa thai rất thấp.

Uống thuốc tránh thai khẩn cấp có mang thai không?

Không có phương pháp ngừa thai nào hiệu quả 100%. Nói cách khác, phụ nữ vẫn có thể mang thai ngay cả khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp sau khi quan hệ tình dục không an toàn.

Sau khi uống thuốc, nếu không có kinh nguyệt theo chu kỳ bình thường, bạn nên dùng que thử thai hoặc hỏi ý kiến ​​bác sĩ về tác dụng của thuốc tránh thai.

Một tháng uống 3 viên tránh thai được không?

Theo khuyến cáo, những người có sức khỏe tốt, có tiền sử mắc các bệnh mãn tính (cao huyết áp, tim mạch, tiểu đường…) chỉ nên dùng thuốc tránh thai sau khi quan hệ tình dục không quá 2 lần/tháng và không dùng liên tục các tháng tiếp theo.

Việc uống thuốc tránh thai khẩn cấp trước khi quan hệ vẫn có hiệu quả miễn là tuân theo chỉ dẫn. Thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng trong bao lâu sẽ phụ thuộc vào loại thuốc và cách sử dụng. Việc lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp trong thời gian dài sẽ dẫn đến một số tác dụng phụ như đau đầu, buồn nôn, tức ngực, rối loạn kinh nguyệt, chảy máu âm đạo bất thường. Một số nghiên cứu cho biết việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung.

Tóm lại, thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng trong bao lâu phụ thuộc vào loại thuốc, cơ địa và cách sử dụng. Vì vậy, để đạt hiệu quả cao trong việc phòng tránh mang thai ngoài ý muốn, bạn phải tuân thủ liều lượng uống, đúng thời gian, đặc biệt không lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp để bảo vệ sức khỏe của mình.