Câu 11: Sau khi tiến hành cách mạng tháng Hai, nhân dân Nga lại tiếp tục tiến hành Cách mạng tháng Mười vì:
A. Chưa lật đổ được chế độ Nga hoàng.
B. Giai cấp tư sản chưa giành được chính quyền.
C. Ở nước Nga tồn tại song song hai chính quyền đại diện cho hai giai cấp đối lập nhau về quyền lợi (tư sản và vô sản)
D. Nhân dân muốn giành thêm nhiều ruộng đất
I. Cách mạng tháng Mười Nga 1917
1. Tình hình nước Nga trước cách mạng.
- Đầu thế kỉ XX, Nga vẫn là một nước quân chủ chuyên chế, đứng đầu là Nga hoàng. Nga hoàng đã đẩy nhân dân Nga vào cuộc chiến tranh đế quốc, gây nên hậu quả kinh tế xã hội nghiêm trọng.
- Kinh tế lạc hậu, kiệt quệ vì chiến tranh, nạn đói xảy ra ở nhiều nơi, công nghiệp, nông nghiệp đình đốn.
- Đời sống của nông dân, công nhân, các dân tộc trong đế quốc Nga vô cùng cực khổ. Phong trào phản đối chiến tranh đòi lật đổ Nga hoàng diễn ra khắp nơi.
2. Từ Cách mạng tháng Hai đến Cách mạng tháng Mười.
- Cách mạng dân chủ tư sản tháng 2/1917:
+ Ngày 23/2/1917, cách mạng bùng nổ bằng cuộc biểu tình của 9 vạn nữ công nhân ở Pê-tơ-rô-grát. Phong trào nhanh chóng chuyển từ tổng bãi công chính trị sang khởi nghĩa vũ trang.
+ Lãnh đạo là Đảng Bônsêvích, lực lượng tham gia là công nhân, binh lính, nông dân.
+ Nga hoàng bị lật đổ. Xô viết đại biểu công nhân và binh lính được thành lập.
+ Cùng thời gian, giai cấp tư sản cũng thành lập Chính phủ lâm thời. Nga trở thành nước Cộng hòa.
+ Sau Cách mạng tháng Hai, Nga tồn tại 2 chính quyền song song gồm: Chính phủ lâm thời (tư sản) và Xô viết đại biểu (vô sản).
- Cách mạng tháng Mười Nga 1917:
+ Sau Cách mạng tháng Hai, Nga tồn tại 2 chính quyền song song. Trước tình hình đó Lê-nin và Đảng Bônsêvích xác định, cách mạng Nga là chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng xã hội chủ nghĩa (lật đổ chính quyền tư sản lâm thời).
+ Tháng 4/1917, Lê-nin đã thông qua Đảng Bônsêvích bản Luận cương tháng 4 chỉ ra mục tiêu đường lối tiếp theo của cách mạng Nga là chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng xã hội chủ nghĩa.
+ Đêm 24/10/1917, bắt đầu khởi nghĩa.
+ Đêm 25/10, tấn công cung điện Mùa Đông, bắt giữ các bộ trưởng của Chính phủ tư sản. Khởi nghĩa giành thắng lợi.
+ Đến ngày 3/11/1918, chính quyền Xô viết giành thắng lợi trên khắp nước Nga.
II. Các cuộc đấu tranh xây dựng và bảo vệ chính quyền Xô viết
1. Xây dựng chính quyền Xô viết.
- Đêm 25/10/1917, chính quyền Xô viết được thành lập do Lê-nin đứng đầu.
- Nhiệm vụ của chính quyền là đập tan bộ máy Nhà nước cũ, xây dựng bộ máy Nhà nước mới.
- Chính quyền Xô viết thông qua ”Sắc lệnh hòa bình” và “Sắc lệnh ruộng đất”. Trong đó sắc lệnh hòa bình lên án cuộc chiến tranh đế quốc chủ nghĩa. Sắc lệnh ruộng đất nhằm giải quyết ruộng đất cho nông dân.
+ Xóa bỏ đẳng cấp và đặc quyền của giáo hội.
+ Thực hiện nam nữ bình quyền, các dân tộc có quyền bình đẳng và quyền tự quyết.
+ Thành lập Hồng quân để bảo vệ chính quyền cách mạng.
+ Quốc hữu hóa các nhà máy xí nghiệp của giai cấp tư sản, thành lập Hội đồng kinh tế quốc dân tối cao để xây dựng nền kinh tế xã hội chủ nghĩa.
2. Bảo vệ chính quyền Xô viết.
- Cuối năm 1918, quân đội 14 nước đế quốc cấu kết với các lực lượng phản cách mạng trong nước mở cuộc tấn công nhằm tiêu diệt nước Nga Xô viết.
- Để chống thù trong giặc ngoài, đầu năm 1919, chính quyền Xô viết đã thực hiện chính sách “Cộng sản thời chiến”.
+ Nhà nước kiểm soát toàn bộ nền công nghiệp: Quốc hữu hóa đại công nghiệp và công nghiệp vừa và nhỏ nhằm tích lũy hàng tiêu dùng tiếp tế cho quân đội.
+ Trưng thu lương thực thừa của nông dân. Nhà nước độc quyền lúa mì. Năm 1920, chế độ này được áp dụng với cả khoai tây, rau đậu và nhiều nông phẩm khác.
+ Thi hành chế độ cưỡng bức lao động.
- Chính sách “Cộng sản thời chiến” đã động viên tối đa nguồn của cải nhân lực của đất nước, tạo nên sức mạnh tổng hợp, đến cuối năm 1920, Nga đẩy lùi sự can thiệp của các nước đế quốc, bảo vệ chính quyền non trẻ.
III. Ý nghĩa lịch sử Cách mạng tháng Mười Nga
- Đập tan ách áp bức, bóc lột của phong kiến, tư sản, giải phóng công nhân và nhân dân lao động.
- Đưa công nhân và nông dân lên nắm chính quyền, xây dựng chủ nghĩa xã hội.
- Làm thay đổi cục diện thế giới.
- Cổ vũ và để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho cách mạng thế giới.