Lát cắt tụy là gì

Đăng bởi CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT BẢN VÀ DỮ LIỆU ETS ngày 05/19/2021 02:16:40

Giáo sư Hoàng Tụy - “cha đẻ của lĩnh vực Tối ưu hóa toàn cục” trong Toán học ứng dụng được giới nghiên cứu Toán học Việt Nam nhắc tới là tấm gương sáng về lòng đam mê nghiên cứu khoa học, về tinh thần tự học, tự nghiên cứu và làm việc nghiêm túc.

GS Hoàng Tụy (1927-2019), người tỉnh Quảng Nam, là chủ nhiệm khoa Toán Đại học Tổng hợp Hà Nội và là Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam từ năm 1980 đến 1989. Ông tốt nghiệp tiến sĩ toán đại học Lomonosov (Moscow State University), Liên Xô. Ông nội ông là em ruột Tổng đốc Hoàng Diệu, người tuẫn tiết khi quân Pháp chiếm thành Hà Nội năm 1882.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và GS Hoàng Tụy trong dịp Thủ tướng đến mừng sinh nhật lần thứ 90 của GS tại Viện Toán học Việt Nam. 

ẢNH TRẦN VĂN THÀNH

Giáo sư Hoàng Tụy là tác giả của gần 150 công trình khoa học đăng trên các tạp chí quốc tế có uy tín về nhiều lĩnh vực khác nhau của Toán học như: Hàm thực, Quy hoạch toán học, Tối ưu toàn cục, Lý thuyết điểm bất động, Định lý Minimax... Cuốn chuyên khảo gồm phần lớn những thành tựu nghiên cứu của Giáo sư Hoàng Tụy và học trò của ông mang tên "Global Optimization - Deterministic Approaches" (Tối ưu toàn cục - tiếp cận tất định) được Springer (nhà xuất bản khoa học lớn nhất thế giới) in lại ba lần từ năm 1990 đến năm 1996, được coi là kinh điển trong lĩnh vực Tối ưu toàn cục.

Năm 1995, ông được Đại học Linkoping (Thụy Điển) phong tặng Tiến sĩ danh dự. Năm 1996, Giáo sư Hoàng Tụy đã được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh nhằm ghi nhận những cống hiến lớn của ông cho khoa học Việt Nam.

Bằng niềm say mê Toán học, tâm huyết với nghề nghiệp, từ khi thôi làm Viện trưởng Viện Toán học, Giáo sư Hoàng Tụy vẫn gắn bó chặt chẽ với Viện và tiếp tục có nhiều cống hiến cho sự phát triển Toán học.

Không chỉ nổi tiếng là một nhà Toán học, Giáo sư Hoàng Tụy còn được biết đến là người thầy trăn trở cho Giáo dục Việt Nam. Ông từng kiến nghị 4 vấn đề trong cải cách giáo dục gồm: cải thiện cơ bản chính sách đối với người thầy; cải cách hệ thống giáo dục phổ thông và dạy nghề; thay đổi căn bản cung cách học và thi; chuyển giáo dục Đại học theo hướng hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.

Giáo sư, Tiến sỹ khoa học Đỗ Long Vân, nguyên Viện trưởng Viện Toán học chia sẻ, Giáo sư Hoàng Tụy là một tấm gương sáng về việc tự học, tự đào tạo mình trở thành một nhà khoa học lớn, với tình yêu khoa học trọn vẹn; một tấm gương về tinh thần trách nhiệm của người trí thức đối với tương lai và vận mệnh của đất nước.

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thái Bình - Bác sĩ ngoại tiêu hóa - Khoa Ngoại Tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long. Bác sĩ đã có hơn 20 năm kinh nghiệm làm việc trong chuyên ngành phẫu thuật ổ bụng.

Phẫu thuật cắt khối tá tụy hay còn gọi là phẫu thuật Whipple, là một trong những phẫu thuật đòi hỏi kỹ năng và tính chuyên nghiệp cao do phức tạp và khó thực hiện.

Phẫu thuật cắt khối tá tụy hay còn gọi là phẫu thuật cắt đầu tụy tá tràng, phẫu thuật Whipple, là phẫu thuật cắt bỏ đầu tụy, một đoạn thấp của ống mật chủ, túi mật, tá tràng và thỉnh thoảng phải cắt bỏ một phần của dạ dày. Sau khi thực hiện cắt bỏ, các cấu trúc nối giữa ruột với tụy và ống mật được phục hồi để dịch tiêu hóa được tiết trở lại vào ruột.

Nó là cũng được sử dụng để điều trị chấn thương tụy hoặc tá tràng, viêm tụy mạn.

Phẫu thuật Whipple có thể được sử dụng điều trị tá tràng

Phẫu thuật cắt khối tá tụy được chỉ định đối với những bệnh nhân gặp phải tình trạng sau:

  • Ung thư vùng quanh bóng Vater, gồm ung thư đầu tụy, ung thư đường mật, ung thư tá tràng.
  • Viêm tụy mãn tính, các khối u lành tính đầu tụy, sỏi đầu tụy, các khối u lành tính di căn đến tụy và u biểu mô đệm ở ống tiêu hóa.
  • Đầu tụy hoặc tá tràng bị tổn thương.

Lưu ý, phẫu thuật cắt khối tá tụy không được áp dụng đối với những bệnh nhân có khối u di căn đến ổ bụng và các cơ quan lân cận như gan, phúc mạc. Ngoài ra, phẫu thuật cũng không được thực hiện nếu có sự xâm lấn các mạch máu lớn.

Hiện nay, phẫu thuật cắt khối tá tụy đã được hoàn thiện và bao gồm các bước thực hiện cụ thể như sau:

  • Bước 1: Mở bụng, kiểm tra tình trạng di căn ở phúc mạc và gan. Nếu không có di căn mới được chỉ định phẫu thuật các bước tiếp theo.
  • Bước 2: Đánh giá khả năng loại bỏ khối tạ tụy bằng thủ thuật Kocher - giải phóng mặt sau của đầu tụy, bên phải tá tràng.
  • Bước 3: Thực hiện các thủ thuật giải phóng cuống gan, tách đường mật, cắt ngang ống dẫn mật chủ và cắt bỏ túi mật.
  • Bước 4: Bước tiếp theo trong quá trình phẫu thuật cắt khối tá tụy là cắt bỏ hang vị (hoặc phần dưới môn vị).
  • Bước 5: Thực hiện cắt bỏ quai hỗng tràng đầu tiên ở bên trái. Sau đó, tháo đưa quai hỗng tràng đầu tiên sang bên phải.
  • Bước 6: Cắt bỏ tụy theo mặt trước hoặc bên phải của tĩnh mạch mạc treo tràng trên.
  • Bước 7: Sau khi toàn bộ khối tạ tụy đã được cắt bỏ, kết hợp thực hiện nạo vét hạch cuống gan, phần trên tụy và mạc treo đại tràng.
  • Bước 8: Thực hiện thủ thuật nối để phục hồi chức năng lưu thông giữa tụy, mật, dạ dày và ruột.

Phẫu thuật cắt tá tụy ở Vinmec đã được hoàn thiện theo quy trình

Phẫu thuật cắt khối tá tụy thường được chỉ định đối với bệnh nhân có khối u tụy lành tính hoặc ung thư tuyến tụy nhẹ. Tỷ lệ sống trong 5 năm sau khi phẫu thuật là 20%, ở những bệnh nhân ung thư tuyến tụy không di căn vào các hạch bạch huyết, tỷ lệ này tăng lên 40%. Để tăng tỷ lệ này, các nghiên cứu chỉ ra rằng nên thực hiện điều trị kết hợp xạ trị hoặc hóa trị sau khi phẫu thuật. Tuy nhiên, xạ trị và hóa trị không được khuyến cáo điều trị thêm đối với những bệnh nhân bị u thần kinh nội tiết tuyến tụy hoặc u tụy lành tính.

Phẫu thuật cắt khối tá tụy có thể để lại một số biến chứng sau:

  • Lỗ rò tụy
  • Liệt dạ dày
  • Tiêu chảy nhiều, phân có chất nhờn
  • Sụt cân

Phẫu thuật cắt khối tá tụy là một phẫu thuật phức tạp và khó thực hiện, đòi hỏi chuyên môn và kinh nghiệm cao để điều trị các bệnh ung thư tụy, u tụy lành tính, ...

Video đề xuất:

Ý nghĩa quan trọng của tầm soát và phát hiện sớm ung thư

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để được giảm ngay 20% phí khám bệnh lần đầu trên toàn hệ thống Vinmec (áp dụng từ 1/8 - 30/9/2022). Quý khách cũng có thể quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn tư vấn từ xa qua video với các bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

XEM THÊM:

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Mai - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc. Bác sĩ Mai đã có nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh.

Tụy là tạng nằm sâu trong ổ bụng, phía trước cột sống và sau phúc mạc có chức năng ngoại tiết sản xuất và bài tiết dịch tụy hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn và chức năng nội tiết giúp điều hòa chuyển hóa đường. Vì vậy các bệnh lý ở tụy có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho cơ thể. Để phát hiện sớm các bệnh lý này thì siêu âm tụy là công cụ đắc lực không thể thiếu giúp các bác sĩ chẩn đoán cũng như đưa ra hướng điều trị phù hợp.

Siêu âm tụy là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh giúp khảo sát tụy trực tiếp thay vì gián tiếp qua X-quang giúp phát hiện các bất thường tại tuyến tụy của cơ thể. Tuy nhiên siêu âm tụy cũng gặp nhiều khó khăn vì:

  • Tụy là cơ quan nằm sau phúc mạc
  • Chủ mô tụy ít, trọng lượng chỉ khoảng 60-125g
  • Hơi trong dạ dày và đại tràng cản trở quan sát tụy.

Người bệnh bị tiêu chảy kéo dài, đau bụng kinh niên được chỉ định siêu âm tụy

Theo đó, siêu âm tụy sẽ được chỉ định trong các trường hợp như:

Có tổng cộng 6 lát cắt siêu âm tụy thường xuyên được sử dụng như sau:

  • Lát cắt dọc tụy: là lát cắt lần lượt từ trái sang phải (tương đương từ đầu tụy đến đuôi tụy) giúp quan sát các cấu trúc như : tá tràng sát cạnh đầu tụy, đầu tụy, ống mật chủ, tĩnh mạch chủ, tĩnh mạch mạc treo tràng trên, móc tụy, thân tụy, tĩnh mạch lách, động mạch mạc treo tràng trên, động mạch chủ và động mạch, tĩnh mạch thận
  • Lát cắt ngang đầu tụy: là lát cắt được thực hiện từ trên xuống dưới giúp quan sát đầu tụy, tĩnh mạch chủ và tĩnh mạch lách, tĩnh mạch mạc treo tràng trên, móc tụy, ống mật chung
  • Lát cắt ngang thân tụy: là lát cắt được thực hiện từ trên xuống dưới có thể quan sát được thân tụy, tĩnh mạch lách, động mạch mạc treo ruột trên, động mạch chủ, tĩnh mạch chủ, động mạch và tĩnh mạch thận trái
  • Lát cắt ngang đuôi tụy: là lát cắt từ trên xuống dưới đặt ngang thân tụy giúp quan sát đuôi tụy, tĩnh mạch lách, khí trong dạ dày
  • Lát cắt ngang đuôi tụy qua lách: là lát cắt từ trên xuống với đầu dò đặt theo chiều ngang, tại cửa sổ thăm khám lách giúp quan sát đuôi tụy, lách, thận
  • Lát cắt dọc đuôi tụy qua lách: là lát cắt từ trước ra sau với đầu dò đặt dọc theo thân, tại cửa sổ thăm khám lách giúp quan sát đuôi tụy, lách, thận trái.

U tuyến thượng thận trên siêu âm tụy có thể có sự sai lầm khi chẩn đoán

Một số nguyên nhân có thể dẫn việc siêu âm tụy gặp nhiều khó khăn như sau:

Ngoài ra trên siêu âm tụy có thể có sự sai lầm trong quan sát và chẩn đoán như:

  • Khối u đặc sau phúc mạc, đặc biệt là u tuyến thượng thận (T)
  • Hạch thân tạng và dọc động mạch chủ
  • Nang ở các tạng khác
  • Chất bã trong đại tràng
  • Nhầm lẫn ống Wirsung dãn với tĩnh mạch lách

Siêu âm tụy là cách giúp phát hiện và chẩn đoán một số bệnh lý tuyến tụy nhanh chóng, hiệu quả. Nếu nghi ngờ bản thân mắc bệnh tuyến tụy, khách hàng có thể đến Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec. Đây là một trong những bệnh viện uy tín được trang bị các thế hệ thống máy siêu âm màu hiện đại nhất hiện nay trong thăm khám và điều trị cho bệnh nhân. Một trong số đó là máy siêu âm Logig E9 của GE Healthcar có đầy đủ options, các đầu dò có độ phân giải HD cho hình ảnh rõ nét, đánh giá chính xác tổn thương. Bên cạnh đó, đội ngũ các y, bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ hỗ trợ phần nhiều trong việc chẩn đoán và phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường của cơ thể nhằm đưa ra phương pháp điều trị bệnh lý tuyến tụy kịp thời.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để được giảm ngay 20% phí khám bệnh lần đầu trên toàn hệ thống Vinmec (áp dụng từ 1/8 - 30/9/2022). Quý khách cũng có thể quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn tư vấn từ xa qua video với các bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

XEM THÊM:

Video liên quan

Chủ đề