Show Bài làm Sách từ lâu đã được biết đến là một người bạn đồng hành tin cậy trong cuộc sống của con người. Bàn về vai trò to lớn của sách trong đời người, M.Gorki từng nói: “Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới”. Giải thích câu nói của văn hào Nga sẽ giúp ta có cách hiểu sâu sắc hơn về tầm quan trọng của sách. “Sách” là nơi tập trung tri thức phục vụ đời sống con người, về hình thức, trước đây sách có thể làm từ chất liệu tre, giấy, nhưng cùng với quá trình hiện đại hóa, giờ đây chúng ta có sách điện tử…“Chân trời mới” – ẩn dụ chỉ những khoảng tri thức mới, điều mới mẻ, tốt đẹp, những hiểu biết mang tính sâu rộng hơn. “Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới” có nghĩa là đối với M,Gorki mà nói, sách chính là công cụ giúp ông có thêm những hiểu biết mới về thế giới, nhờ sách, M.Gorki nhìn nhận được những điều mới mẻ trong cuộc đời. Điều ấy có lẽ không phải chỉ đúng với Gorki mà đúng với tất cả mọi người trong xã hội. Thực tế sẽ chứng minh vì sao sách lại “mở ra trước mắt” con người “những chân trời mới”. Như mọi người đều biết, sách là nơi lưu trữ những tri thức, những thành tựu của con người có được trong quá khứ. Và mục đích người ta ghi lại bằng sách, là để thế hệ sau có thể học hỏi, nghiên cứu, khám phá. Chính bởi vậy, có thể nói, sách cung cấp cho con người những hiểu biết trên tất cả các lĩnh vực. Thông qua bất kì một quyển sách nào, chúng ta ít nhất cũng sẽ thu nhận được một điều mới mẻ nào đó. Từ cội nguồn của sách, bao nhiêu ý tưởng thú vị mang ý nghĩa đã ra đời…Chúng ta từ một đứa trẻ ngây thơ vừa mới chập chững bước vào lớp 1, để trở thành một người chững chạc và hiểu biết khi học hết lớp 12, đều nhờ một phần không nhỏ ở việc chúng ta được học các kiến thức trong sách vở hằng ngày. Những cuốn sách khoa học tự nhiên cung cấp cho con người kiến thức chuyên ngành. Những cuốn sách lịch sử lưu giữ, mở ra trước mắt ta “chân trời” quá khứ dân tộc, để ta hiểu và tự hào. Sách thiên văn học giúp ta tìm hiểu về vũ trụ, sách kĩ năng mở ra cho con người những hiểu biết về các kĩ năng mềm trong xã hội. Sách địa lí mở ra cho chúng ta hiểu biết về các địa điểm nổi tiếng thế giới mà không nhất thiết phải đến tận nơi, sách ẩm thực mở ra “chân trời” các món ăn…Đến với những cuốn sách văn học, ta lại có dịp được nhìn ra một “chân trời mới” ngay trong chính bản thân mình, đó là chân trời của tâm hồn, của cái đẹp…Còn rất nhiều những “chân trời mới” mà mỗi cuốn sách khác nhau đang sẵn sàng mở ra trước mắt con người, chỉ cần con người có khát khao khám phá. Sẽ có thể kể ra rất nhiều dẫn chứng về những người thành công nhờ hiểu đúng vai trò của sách. Ngay chính người đã nói câu nói trên cũng đã trở thành một nhà văn kiệt xuất của văn học Nga thế XX. Chúng ta biết đến Oprah Winfrey như một biểu tượng “truyền thông”, một tỉ phú da đen đầu tiên trên thế giới. Trước khi có được thành công ấy, bà đã trải qua những năm tháng tuổi thơ tủi nhục, bị cha mẹ bỏ rơi, bị xâm hại, là nạn nhân của phân biệt chủng tộc. Nhưng chính nhờ “làm quen với sách khi mới 3 tuổi và sớm phát hiện ra cả một thế giới thú vị từ sách để chinh phục”, đặc biệt nhờ thông điệp bà nhận ra từ cuốn sách“The Power of Now” của Eckhart Tolle: “giá trị tuyệt vời của thời điểm hiện tại. Không phải quá khứ, không phải tương lai mà chính là ngay bây giờ”, Oprah Winfrey đã vượt qua tất cả…Ngoài kia, khi hỏi bất cứ một người tốt chân chính nào về vai trò của sách, chắc chắn họ sẽ công nhận đó là thứ đóng vai trò to lớn làm nên giá trị con người họ hôm nay. Sách đóng vai trò đặc biệt quan trọng, vậy mà không phải lúc nào chúng ta cũng dành cho sách sự trân trọng xứng đáng. Chắc hẳn chúng ta không xa lạ gì với việc các em học sinh cấp 3 đốt sách vở trong suốt ba năm học ngay sau khi tốt nghiệp. Cũng không thiếu những hình ảnh sách vở quăng quật khắp nơi, không được giữ gìn cẩn thận, có những cuốn sách quý đôi khi còn bị đem ra bán theo cân…Rồi mỗi lần đọc sách, con người đọc một cách qua loa, hời hợt, đọc cốt nhiều chứ không cốt chất lượng, như thế làm sao có thể thực sự tìm được “chân trời mới” trong mỗi một cuốn sách. Tuy nhiên, nói đi cũng phải nói lại, hiện nay, trên thị trường cũng ngập tràn các loại sách, có nhiều người phát hành sách chỉ để thu lợi nhuận, nên lượng tri thức ở mỗi cuốn sách không cao, không đảm bảo, điều đó cũng làm giảm đi giá trị đích thực của sách. Vậy nên, để sách thực sự có thể mở ra trước mắt ta những chân trời mới, mỗi người cần thực sự hiểu và trân trọng giá trị của sách vở. Phải lựa chọn cho mình những cuốn sách thực sự cần thiết và bổ ích, đặc biệt phù hợp với hoàn cảnh, công việc của bản thân. Ngoài ra, cũng nên đọc thêm các loại sách bổ trợ kĩ năng và sách có thể giúp chúng ta có thêm hiểu biết về xã hội. Đọc sách không được đọc qua loa mà phải đọc thật kĩ, kết hợp vừa đọc vừa suy ngẫm, bởi đọc sách mà vô tội vạ, đọc qua loa sẽ chẳng đọng lại được điều gì, thế thì chân trời mới mãi vẫn chỉ là “chân trời mới”. Trong quá trình đọc sách, đặc biệt cần vận dụng linh hoạt những gì trong sách, không nên rập khuôn sáo rỗng, có như thế khả năng tư duy của bản thân mới được mở rộng và giới hạn của bản thân mới được khám phá. Tựu trung lại, sách “mở ra” trước mắt con người “những chân trời mới”, có nghĩa là “sách” là một cánh cửa để “mở ra” “chân trời”, còn khám phá “chân trời” ấy theo cách nào là việc của mỗi chúng ta. Điều quan trọng là phải nỗ lực biến “chân trời mới” trong mỗi cuốn sách trở nên quen thuộc hơn. Khi đó, con người thực sự sẽ nâng thêm một bậc vốn hiểu biết của mình. Câu nói của văn hào M.Gorki vẫn luôn mang giá trị thời đại sâu sắc.
 Chứng minh: “Sách mở rộng ra trước mắt tôi những chân trời mới” (M. Gorki) Hướng dẫn làm bài: I. Mở bài: – Sách là thầy dạy cuộc sống, là người bạn tri kỉ, là ngọn đèn chỉ đường, sách giúp con người ta hiểu biết, rèn luyện kĩ năng, nhân cách con người. – Về vấn đề này, Maxim Gorki nói rằng: “Sách mở rộng trước mắt tôi những chân trời mới”. – Tìm hiểu ý nghĩa sâu sắc của lời nhận định trên sẽ cho ta những bài học đường đời thú vị. II. Thân bài: – “Sách”: Sách là một sản phẩm xã hội, là một công cụ để tích lũy, truyền bá tri thức từ thế hệ này sang thế hệ khác. – Sách chứa đựng các giá trị văn hóa tinh thần (các tác phẩm sáng tác hoặc tài liệu biên soạn) thuộc các hình thái ý thức xã hội và nghệ thuật khác nhau, được ghi lại dưới các dạng ngôn ngữ khác nhau (chữ viết, hình ảnh, âm thanh, ký hiệu,…) của các dân tộc khác nhau nhằm để lưu trữ, tích lũy, truyền bá trong xã hội. – “Chân trời mới”: + Nghĩa đen: đường giới hạn giữa bầu trời và mặt đất (hay mặt biển). + Nghĩa bóng: những giá trị mới mẻ, tích cực mà con người có thể chạm tới. Chân trời mới có thể là chân trời trí thức, là chân trời cảm xúc, chân trời nhân cách. ⇒ Ý nghĩa cả câu: Lời nhận định của Maxim Gorki đề cập đến tầm quan trọng của sách trong đời sống tinh thần của con người. Sách giúp con người ta trau dồi tri thức, rèn luyện tình cảm, từ đó hình thành nhân cách tốt đẹp. – Sách là phương tiện chuyên chở của kho tàng tri thức vô tận mà nhân loại sở hữu: sách cung cấp cho con người tri thức, hiểu biết, giúp con người nhận thức và chiếm lĩnh thế giới. Dẫn chứng: Maxim Gorki, tác giả câu nói, vốn không học qua trường đại học nào, nhưng lại trở thành nhà văn vĩ đại, “cánh chim báo bão” của cách mạng Nga, chính bởi ông đã tôi luyện bản thân qua cuộc sống, “trường đại học của những thiên tài”. Quá trình tự học của ông đã giúp ông tích lũy vốn sống, tri thức, và quá trình ấy không thể thành công nếu thiếu đi những cuốn sách. – Sách là tâm huyết, trái tim, tình cảm của người viết è Mỗi cuốn sách hay như một người bạn tốt, giúp chúng ta giãi bày cảm xúc, tâm tư; khơi gợi trong ta nhiều cảm xúc mới mẻ, giúp ta đồng cảm với người khác. Dẫn chứng: Đỗ Phủ, nhà thơ nổi tiếng đời Đường cũng tâm niệm: “Đọc nát vạn quyển sách/ Hạ bút như có thần”, chính bởi qua sách mỗi nhà thơ mới tích lũy được vốn sống, mới mở rộng trái tim để đón nhận những vang vọng của cuộc đời, làm ra những vần thơ làm lay động lòng người. – Sách dạy cho ta những bài học cuộc sống tốt đẹp, những bài học đạo đức, đối nhân xử thế, những tư tưởng triết học dẫn đường cho từng thời đại. Đọc sách giúp ta “người hơn”. “Mỗi cuốn sách là một nấc thang nhỏ mà khi bước lên tôi tách khỏi con thú để tới gần con người hơn.” (Maxim Gorki) Dẫn chứng: Chủ tịch facebook Mark Zukerberg lập trang “A book a year” để kêu gọi mọi người đọc sách.Cựu chiến binh Phạm Thế Cường (Gò Vấp – thành phố Hồ Chí Minh) với niềm đam mê đọc sách lập ra thư viện tư nhân để các em thiếu nhi đến trau dồi kiến thức. è Niềm đam mê đọc sách thôi thúc tinh thần vì cộng đồng của mỗi người. Bàn luận mở rộng: – Không phải cuốn sách nào cũng có ích, có những cuốn sách được làm ra thiếu trách nhiệm, thiếu chất lượng, sẽ có hại cho người đọc. – Không phải mọi cuốn sách đều có lợi cho tất cả mọi người, mỗi độ tuổi, mỗi trình độ khác nhau sẽ có những cuốn sách phù hợp với mình. Nếu đọc những cuốn sách quá khó, dẫn đến hiểu sai và hành động sai, cũng thật tai hại. – Hiện nay, bùng nổ thông tin, văn hóa đọc không được coi trọng như xưa, nhưng sách không bao giờ có thể chết đi, vì qua sách người ta có thời gian để chiêm nghiệm chính bản thân mình, rút ra những bài học cho bản thân. – Đọc sách hiệu quả: Đọc rộng và đọc sâu, đọc nhiều sách kết hợp với nghiền ngẫm kĩ càng, tỉ mỉ, để rút ra những bài học cho bản thân. Kết hợp nhiều kĩ năng đọc: đọc lướt, đọc sâu, đọc quét tìm ý… – Trong cuộc sống, đọc sách không không đủ, mà ta còn phải sống, phải trải nghiệm cuộc sống è Việc đọc sách giúp chúng ta có kĩ năng để sống tốt cho cuộc đời của mình, chứ không phải một cách thoát ly cuộc sống. Phê phán: – Phê phán những bạn trẻ lười đọc sách. Phê phán những người đọc sách thiếu chọn lọc, đọc các văn hóa phẩm không phù hợp. Bài học nhận thức và hành động: – Sách có vai trò quyết định đối với sự trưởng thành và thành công của mỗi con người. – Hiểu được tầm quan trọng của sách trong cuộc sống. – Lên kế hoạch đọc sách, tham gia các hoạt động tuyên truyền văn hóa đọc: triển lãm sách; góp sách xây dựng thư viện cộng đồng, phong trào Book box nơi mọi người có thể trao đổi sách với nhau… III. Kết luận – Khẳng định những gì đã nêu ở mở bài. Nâng cao vấn đề. Bài tham khảo: Đối với nhân loại, sách có giá trị phi thường. Sách đã ghi lại kiến thức, mở ra những trang sử hào hùng của một quốc gia hoặc những điều bí ẩn về thiên nhiên… Từ xa xưa, sách đã là sản vật, mọi giá trị văn hóa sâu sắc với những thần thoại Hy Lạp, Truyện Kiều của Việt Nam đến những giá trị mang tính chất nhân loại như Chiến tranh và hòa bình của L. Tôn- xtôi. Và đúng như nhà văn M. Gorki đã nói: “Sách mở rộng ra trước mắt tôi những chân trời mới”. Câu nói ấy hàm chứa một ý nghĩa phong phú và một chân lý, một lời khuyên. “Sách” là gì?Từ hàng ngàn năm về trước, con người đã sử dụng tới sách. Sách chứa đựng kiến thức của con người đã được tích lũy, chọn lọc, tổng hợp và ghi chép lại nhằm lưu giữ tri thức qua thời gian. Rất xa xưa về trước, kể cả việc in ấn chưa phát triển, chưa được sáng tạo, sách đã là giá trị, đời sống văn hóa không thể thiếu của con người. Sách là cái cần có để con người lưu giữ, truyền lại cho thế hệ sau những kiến thức, sự hiểu biết về thiên nhiên, về thế giới xung quanh. “Chân trời mới” là gì?Chân trời mới là những thế giới tưởng tượng, những suy nghĩ mới, ý tưởng mới, khát khao mới mà con người luôn khát khao vươn tới. Mỗi một quyển sách hay luôn có vai trò “mở ra” cho con người những suy tưởng, giúp con người có đủ nghị lực để vươn lên tìm kiếm cuộc sống mới. Vai trò của sách trong đời sống con người.Sách là thứ quý giá. Chỉ những điều tinh túy đã được con người chọn lọc, phân tích mới có trong sách. Nói chung sách là phương tiện để con người tìm tòi, học hỏi thế giới tự nhiên và xã hội. Sách truyền bá tri thức đến mọi người bất kể tầng lớp, giai cấp nào. Chính vì thế mà sách luôn được mọi người gìn giữ và phát triển. Sách có giá trị vượt qua cả thời gian và không gian. Con người ngày nay vẫn rất quan tâm và chú ý tới sách vở hàng ngàn năm trước, từ những trang sách bí hiểm trên các vách đá, những hình vẽ, chữ cổ đại trên đất sét của nền văn minh Ai Cập, Ba-by-lôn cổ , những sách bằng đất, vỏ cây của nền văn minh Lưỡng Hà, rồi những trang sách bằng da cừu của người Châu Âu đã góp phần không nhỏ vào kho tàng tri thức to lớn của thế giới. Ngày nay, những cuốn sách được in hàng loạt, được mang đến tận tay con người ở những vùng xa xôi nhất. Một ngôi làng nhỏ ở Việt Nam cũng có thể đọc Chiến tranh và hòa bình, Ba chị em gái, Rô -bin-sơn… biết được những gì đã và đang diễn ra trên khắp thế giới. Sách là sản phẩm sáng tạo kỳ diệu của con người, một giá trị phi thường có tác động đến mọi cá nhân. Sách đưa chúng ta tới những điều mới mẻ về thế giới xung quanh, về vũ trụ bao la, về các nước xa xôi nhất. Nào ai không đọc sách lại có thể biết tới Mê-hi-cô có hang động sâu nhất thế giới? Có biết một nước chỉ có hơn 300 dân, vẫn tồn tại một quốc gia phong kiến? Có những quyển sách có thể giúp người đọc khám phá ra vũ trụ vô tận với những quy luật của nó như quyển Vũ trụ – điều kỳ lạ của Antome, có sách lại giúp chúng ta biết trái đất còn quay quanh mặt trời, những sự lạ kỳ về thủy triều, nhật thực lại có liên quan đến mặt trăng… Những quyển sách xã hội giúp ta hiểu biết về đời sống con người trên các nước khác nhau, hiểu biết về đời sống văn hóa các dân tộc, tâm tư, tình cảm, khát vọng con người. Và có quyền như Các triều đại phong kiến Việt Nam ghi lại đời sông trong hơn một nghìn năm phong kiến Việt Nam. Đó thật sự là những trang sử về một nước. Hay như Châu Á – văn minh và cổ đại lại kể về sự phát triển, tập tục của cả một châu lục rộng lớn. Thật không có gì mà sách không đề cập. Từ cái nhỏ bé nhất như đời sông của một con kiến đến cái to lớn nhất như sự hình thành trái đất do vụ nổ Big Bang. Sách còn giúp tự khám phá ra dân tộc mình, bản thân mình như cuốn tự sự của Bill Clinton hay như Nghệ thuật viết văn của Tô Hoài. Đó là sự nhìn nhận tổng quát cái đúng, cái sai, cái hay, cái dở của một cá nhân hay của tập thể. Con người còn có những ước mơ, những khát vọng cao cả. Sách đã giúp con người nuôi dưỡng ấp ủ điều ấy. Một cậu bé mê khảo cổ thì những sách về khảo cổ, di tích, sẽ đi theo cậu bé nuôi dưỡng ước mơ để cậu trở thành một nhà khảo cổ. Hay như Niutơn – nhà bác học vĩ đại cũng đã từng ôm khư khư quyển sách để trở thành một người thiên tài. Sách đã giúp cho người đọc hiểu được đâu là hạnh phúc, đâu là nỗi khổ của người phải làm gì để sống cho đúng và để đi tới một cuộc đời thật sự. Sách mở rộng những chân trời mới với ước mơ và khát vọng. Đã từng có nhiều cuốn sách không chỉ mở rộng kiến thức, mở ra những chân trời mới cho mọi người, một cá nhân mà còn mở ra tri thức cho cả nhân loại. Đọc Ga-li-lê, Mcedoman hay Nanomen ta hiểu về vũ trụ, không gian huyền bí. Đọc Ê-đi-xơn, Niu-tơn… ta hiểu về sự kỳ diệu của khoa học, sự học tập không ngừng, tính kiên nhẫn và sự nghiên cứu của những con người tài ba. Đọc thơ Tago, Lí Bạch, Đỗ Phủ là để bồi dưỡng một tâm hồn yêu quê hương đất nước, cảm nhận được vẻ đẹp hùng vĩ của cảnh sắc đất nước hay vẻ đẹp dịu dàng nơi thiên nhiên con người. Đọc Đác-uyn ta biết tới quá trình tiến hóa của muôn loài, sự lạ kỳ của sinh vật hay những điều về chính con người. Đọc thơ Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương… ta hiểu xưa kia cha ông chúng ta đau khổ và mơ ước những gì… có thể nói tóm tắt rằng lợi ích, giá trị của sách là vô tận. Thế nào là sách tốt? Đó là những cuốn sách phản ánh đúng những quy luật tự nhiên, những sự thật chính xác về con người và lịch sử con người. Sách tốt là những quyển sách mang lại tri thức cho mọi người, mang lại sự học hỏi, tìm tòi những đức tính quý cho mọi người. Đó là những điều giúp cho con người gần gũi, thân thiết nhau hơn, sông hòa bình, không chiến tranh, không chia rẽ giữa các tôn giáo, bộ tộc… Sách tốt còn nuôi dưỡng, khích lệ những khát vọng cao thượng của con người… Đọc sách còn giúp chúng ta tự bảo vệ mình vì dân tộc mình, nuôi dưỡng thêm tâm hồn trong sáng, tấm lòng độ lượng khoan dung của mình. Đọc những cuốn sách như thế, đúng là chân trời mở rộng không chỉ trước mắt ta mà trong cả con người ta, tâm hồn ta. Chỉ đọc những sách tốt, tránh xa sách xấu.Bên cạnh những quyển sách hữu ích, còn có những quyển sách có nội dung xấu, tác động tiêu cực đến người đọc. Sách xấu là những cuốn sách gây ra những hiểu lầm tai hại trong cuộc sống, trong tiến trình phát triển của lịch sử loài người. Nó còn gây ra sự mất đoàn kết, làm mất đi sự gắn bó hòa hợp giữa các tập thể, đề cao dân tộc này mà bôi nhọ dân tộc khác, gây sự căm ghét nhau dẫn đến xung đột, chiến tranh. Sách xấu kích động những thị hiếu thấp hèn, đề cao lôi sống bản năng, hạ thấp lòng tự trọng của con người, gây những tác hại nghiêm trọng vào tầng lớp trẻ, thanh thiếu niên. Chính vì thế mà chúng ta phải cực lực phê phán những cuốn sách xấu cũng như lên án những kẻ đã làm ra, đã phổ biến chúng nhằm mục đích gây hại cho xã hội. “Sách mở rộng ra trước mắt tôi những chân trời mới“. Bởi vậy, ta có thể tự xác định cho mình một thái độ đối với sách. Đọc sách là một cách tự bồi dưỡng kiến thức một thú vui tinh thần. Ham đọc sách sẽ có lợi ích cho ta nhưng ta cũng phải lựa chọn sách để đọc. Ta đọc sách để hiểu về cuộc sông, từ đó vận dụng những điều hay từ sách vào cuộc sống. Ta đọc sách thì phải biết cách đọc sách làm cho cuộc sống của mình phong phú hơn, góp phần làm cho cuộc sống của đất nước mình, nhân dân mình đẹp hơn. Hãy chia sẻ bài viết đến cộng đồng để lan tỏa ý nghĩa và vai trò thiết thực của sách! |
