Ngày 25-1-2021, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư số 01/2021/TT-BYT hướng dẫn một số nội dung để địa phương làm căn cứ xây dựng chính sách khuyến khích: khen thưởng, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số.
Theo nội dung Thông tư, đối tượng được khuyến khích, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật là các tập thể và cá nhân thực hiện tốt công tác dân số.
Cụ thể, về tập thể bao gồm: Thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc, tổ dân phố, khu phố, khối phố, khóm, tiểu khu và tương đương (gọi chung là thôn); xã, phường, thị trấn (gọi chung là xã). Về cá nhân là các cá nhân là công dân Việt Nam cư trú trên lãnh thổ Việt Nam thực hiện tốt công tác dân số.
Thông tư có tám điều, trong đó, Bộ Y tế hướng dẫn các địa phương một số nội dung khuyến khích liên quan đến việc duy trì vững chắc mức sinh thay thế; kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh và nâng cao chất lượng dân số. Thông tư có hiệu lực thi hành kể từ ngày 10-3-2021.
Không phải cứ sinh hai con một bề là được hưởng các khuyến khích, hỗ trợ
Chia sẻ về thông tin liên quan đến nội dung Thông tư 01/2021/TT-BYT của Bộ Y tế như sau: "Từ 10-3, sinh con một bề được hỗ trợ mua bảo hiểm y tế, miễn giảm học phí", TS Đinh Huy Dương, Vụ trưởng Vụ Truyền thông - Giáo dục (Tổng cục Dân số, Bộ Y tế) cho biết, việc thông tin này là chưa chính xác, chưa đầy đủ về nội dung của Thông tư.
Theo đó, nội dung này nằm trong Điều 4 của Thông tư liên quan đến việc hướng dẫn một số nội dung khuyến khích kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh.
Cụ thể, với tập thể, các xã đạt 100% thôn đã có nội dung về kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh trong hương ước, quy ước được đề xuất UBND cấp huyện khen thưởng một lần kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Với cá nhân, căn cứ mục tiêu chính sách dân số và thực tiễn, để kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, địa phương lựa chọn, quyết định một số nội dung cụ thể để khuyến khích, hỗ trợ cho cặp vợ chồng sinh hai con một bề cam kết không sinh thêm con như: Tôn vinh, biểu dương việc nuôi con khỏe, dạy con ngoan, con học giỏi, thành đạt; miễn, giảm học phí, hỗ trợ mua bảo hiểm y tế học sinh; hỗ trợ sữa học đường và các nội dung, hình thức phù hợp khác.
Như vậy, việc các cặp vợ chồng sinh con một bề (có ký cam kết không sinh thêm con) có thuộc diện được khuyến khích, hỗ trợ hay không còn tùy thuộc vào tình hình thực tế tại từng địa phương, do địa phương quyết định. Không đồng nghĩa với việc, người dân trên cả nước, cứ sinh hai con một bề là được hưởng các khuyến khích, hỗ trợ như tiêu đề bài báo đã nêu.
Các nội dung khuyến khích liên quan đến duy trì vững chắc mức sinh thay thế
Về nội dung khuyến khích liên quan đến duy trì vững chắc mức sinh thay thế, tại Điều 3 của Thông tư này, Bộ Y tế đưa ra một số nội dung khuyến khích liên quan đến việc duy trì vững chắc mức sinh thay thế. Trong đó, tùy theo từng vùng, khu vực (vùng mức sinh cao, mức sinh thấp và vùng mức sinh thay thế) sẽ có những hướng dẫn khác nhau.
Cụ thể, tại các tỉnh thuộc vùng mức sinh cao theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ (33 tỉnh), nếu thôn đạt ba năm liên tục không có người sinh con thứ ba trở lên được đề xuất UBND cấp xã khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Thôn đạt năm năm liên tục không có người sinh con thứ 3 trở lên được đề xuất UBND cấp huyện khen thưởng kèm theo mức khuyến khích, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật. Với xã đạt 3 năm liên tục không có người sinh con thứ 3 trở lên được đề xuất UBND cấp huyện khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Xã thuộc vùng miền núi, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn, xã có mức sinh cao đạt một năm không có người sinh con thứ 3 trở lên được đề xuất UBND cấp huyện khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật. Với xã đạt năm năm liên tục không có người sinh con thứ 3 trở lên được đề xuất UBND cấp tỉnh khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Với cá nhân, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã có đủ hai con và tự nguyện sử dụng biện pháp tránh thai dài hạn (triệt sản, đặt dụng cụ tử cung, cấy thuốc tránh thai) được khuyến khích, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Tại các tỉnh thuộc vùng mức sinh thấp (21 tỉnh), Thông tư cũng nêu rõ, nếu xã ba năm liên tục đạt và vượt tỷ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ 2 con được đề xuất UBND cấp huyện khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật; xã năm năm liên tục đạt và vượt tỷ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ 2 con được đề xuất UBND cấp tỉnh khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Với cá nhân, căn cứ vào thực tiễn, địa phương lựa chọn, quyết định khen thưởng, hỗ trợ tiền hoặc hiện vật cho phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi.
Còn tại các tỉnh thuộc vùng mức sinh thay thế (chín tỉnh), căn cứ vào mục tiêu chính sách dân số và thực tiễn, để duy trì vững chắc mức sinh thay thế, địa phương lựa chọn, quyết định một số nội dung cụ thể để khuyến khích, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân như đã nêu ở trên.
Các nội dung khuyến khích góp phần nâng cao chất lượng dân số
TS Đinh Huy Dương cho biết, tại Điều 5 của Thông tư, Bộ Y tế hướng dẫn một số nội dung khuyến khích góp phần nâng cao chất lượng dân số như tầm soát trước sinh và tầm soát sơ sinh.
Cụ thể, phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh thuộc hộ nghèo, cận nghèo, đối tượng bảo trợ xã hội; sống tại vùng nhiễm chất độc dioxin, vùng núi, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn được hỗ trợ thực hiện tầm soát trước sinh (sàng lọc trước sinh), tầm soát sơ sinh (sàng lọc sơ sinh) và hỗ trợ bằng tiền (nếu có).
Về công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, Thông tư nêu rõ, xã đạt 100% người cao tuổi có thẻ bảo hiểm y tế, được lập hồ sơ theo dõi sức khỏe và khám sức khỏe định kỳ được đề xuất UBND cấp huyện khen thưởng một lần kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật…
Kinh phí để thực hiện các nội dung khuyến khích, khen thưởng, hỗ trợ tiền hoặc hiện vật đối với các tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số được lấy từ nguồn ngân sách địa phương và nguồn kinh phí hợp pháp khác theo quy định.
"Thông tư hướng dẫn của Bộ Y tế để các địa phương làm căn cứ xây dựng các chính sách khuyến khích, hỗ trợ sao cho phù hợp với thực tiễn tại địa phương mình. Bước đi, lộ trình thực hiện ra sao và khuyến khích, hỗ trợ như thế nào phụ thuộc ở mỗi địa phương. Bộ Y tế chỉ đưa ra hướng dẫn. Trong quá trình các địa phương triển khai thực hiện, nếu có bất kỳ vướng mắc nào, địa phương cần phản ánh kịp thời về Tổng cục Dân số, Bộ Y tế để xem xét, giải quyết", ông Dương cho biết.
LÂM TRẦN
Từ 10/3, cặp vợ chồng sinh hai con một bề sẽ được miễn, giảm học phí, hỗ trợ mua bảo hiểm y tế học sinh, sữa học đường… Tuy nhiên, để được hưởng chế độ đó, các cặp vợ chồng phải cam kết không sinh con thứ 3.
Từ 10/3/2021, Thông tư 01/2021 của Bộ Y tế về hướng dẫn một số nội dung để địa phương ban hành chính sách khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số có hiệu lực.
Theo đó, căn cứ mục tiêu chính sách dân số và thực tiễn, để kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, địa phương lựa chọn, quyết định một số nội dung cụ thể để khuyến khích, hỗ trợ cho cặp vợ chồng sinh 2 con một bề cam kết không sinh thêm con như: Tôn vinh, biểu dương việc nuôi con khỏe, dạy con ngoan, con học giỏi, thành đạt; miễn, giảm học phí, hỗ trợ mua bảo hiểm y tế học sinh; hỗ trợ sữa học đường và các nội dung, hình thức phù hợp khác.
| Từ 10/3, các cặp vợ chồng sinh 2 con một bề cam kết không sinh con thứ 3 sẽ được miễn, giảm học phí. |
Thông tư cũng quy định, để khuyến khích duy trì vững chắc mức sinh thay thế, tại các tỉnh thuộc vùng mức sinh cao theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, đối với cá nhân là phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã có đủ 2 con và tự nguyện sử dụng biện pháp tránh thai dài hạn (triệt sản, đặt dụng cụ tử cung, cấy thuốc tránh thai) được khuyến khích, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Cộng tác viên dân số, nhân viên y tế thôn bản đạt và vượt các chỉ tiêu về vận động phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã có đủ 2 con, tự nguyện sử dụng biện pháp tránh thai dài hạn được khuyến khích, cũng được hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Trần Hằng
Từ 10-3, sinh 2 con một bề được miễn, giảm học phí
(NLĐO) - Cặp vợ chồng sinh 2 con một bề cam kết không sinh thêm con được hỗ trợ miễn, giảm học phí; hỗ trợ mua bảo hiểm y tế học sinh, hỗ trợ sữa học đường.
-
“Lười sinh” dẫn đến nhiều gánh nặng xã hội
-
Lo ngại “khuyến sinh” thanh niên vẫn lười sinh
-
Năm 2019, dân số Việt Nam tăng thêm 1,5 triệu người
-
Bất an hiện trạng dân số
Thông tư 01/2021 của Bộ Y tế về hướng dẫn một số nội dung để địa phương ban hành chính sách khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số chính thức có hiệu lực từ ngày 10-3. Bộ Y tế hướng dẫn các địa phương một số nội dung khuyến khích liên quan đến việc duy trì vững chắc mức sinh thay thế; kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh và nâng cao chất lượng dân số.
Mức sinh trung bình ở 21 tỉnh nói trên chỉ đạt 1,5 - 1,6 con/phụ nữ độ tuổi sinh đẻ- Ảnh: D.Ngân
Theo đó, để kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, địa phương lựa chọn, quyết định một số nội dung cụ thể để khuyến khích, hỗ trợ cho cặp vợ chồng sinh 2 con một bề cam kết không sinh thêm con như: Tôn vinh, biểu dương việc nuôi con khỏe, dạy con ngoan, con học giỏi, thành đạt; miễn, giảm học phí, hỗ trợ mua bảo hiểm y tế học sinh; hỗ trợ sữa học đường và các nội dung, hình thức phù hợp khác.
Ngoài ra, Bộ Y tế cũng đưa ra một số nội dung khuyến khích để duy trì vững chắc mức sinh thay thế.
Tại 33 tỉnh thuộc vùng mức sinh cao, nếu thôn, xã đạt 3 năm liên tục không có người sinh con thứ 3 trở lên được đề xuất lên cấp trên khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật. Nếu xã duy trì thành tích 5 năm liên tiếp sẽ được cấp tỉnh khen thưởng.
Với cá nhân, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã có đủ 2 con và tự nguyện sử dụng biện pháp tránh thai dài hạn (triệt sản, đặt dụng cụ tử cung, cấy thuốc tránh thai) được khuyến khích, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Tại 21 tỉnh thuộc vùng mức sinh thấp, nếu xã 3 năm liên tục đạt và vượt tỉ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ 2 con được đề xuất UBND cấp huyện khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật. Nếu toàn xã duy trì thành tích này trong 5 năm được đề xuất UBND cấp tỉnh khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Với phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi ở khu vực này, căn cứ theo thực tiễn, địa phương lựa chọn, quyết định khen thưởng, hỗ trợ tiền hoặc hiện vật cho những cá nhân này.
Mức sinh trung bình ở 21 tỉnh nói trên chỉ đạt 1,5 - 1,6 con/phụ nữ độ tuổi sinh đẻ, cá biệt tại TP HCM từng có năm giảm còn 1,24 con, thấp nhất cả nước. Thống kê mới đây tại TP HCM cho thấy, tổng tỉ suất sinh (số con trung bình của 1 người phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ) của thành phố là 1,39 con/người, thuộc vào nhóm thấp nhất của cả nước.
Ông Đinh Huy Dương, Vụ trưởng Vụ Truyền thông - Giáo dục, Tổng cục Dân số (Bộ Y tế), cho biết đây là chỉ thông tư hướng dẫn, tùy theo tình hình thực tế tại địa phương, các hình thức hỗ trợ bằng tiền mặt, hiện vật hay các hình thức khác sẽ do địa phương quyết định, không yêu cầu hình thức khuyến khích chung. "Việc các cặp vợ chồng sinh con một bề (có ký cam kết không sinh thêm con) có thuộc diện được khuyến khích, hỗ trợ hay không còn tùy thuộc vào tình hình thực tế tại từng địa phương, do địa phương quyết định. Không đồng nghĩa với việc, người dân trên cả nước, cứ sinh 2 con một bề là được hưởng các khuyến khích, hỗ trợ”- ông Dương nói.
D.Thu