Bài Làm: a. Ở nơi chó ăn đá gà ăn sỏi thế này, đến cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau, trồng cà. I - Nói quá và tác dụng của nói quá Đọc các câu tục ngữ, ca dao sau và trả lời câu hỏi : - Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng Ngày tháng mười chưa cười đã tối. Cày đồng đang buổi ban trưa, Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày. Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần. 1. Nói Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng, Ngày tháng mười chưa cười đã tối và Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày có quá sự thật không ? Thực chất, mấy câu này nhằm nói điều gì ? 2. Cách nói như vậy có tác dụng gì ? a) Bàn tay ta làm nên tất cả Có sức người sỏi đá cũng thành cơm. (Hoàng Trung Thông, Bài ca vỡ đất) b) Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ giờ đến sáng em có thể đi lên đến tận trời được. (Nguyễn Minh Châu, Mảnh trăng cuối rừng) c) {...} Cái cụ bà thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hắn vào nhà xơi nước. 2. Điền các thành ngữ sau đây vào chỗ trống /.../ để tạo biện pháp tu từ nói quá : bầm gan tím ruột, chó ăn đá gà ăn sỏi, nở từng khúc ruột, ruột để ngoài da, vắt chân lên cổ. a) Ở nơi /.../ thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau, trồng cà. b) Nhìn thấy tội ác của giặc, ai ai cũng /.../ c) Cô Nam tính tình xởi lởi, /.../ d) Lời khen của cô giáo làm cho nó /.../ e) Bọn giặc hoảng hồn /.../ bỏ chạy. 3. Đặt câu với các thành ngữ dùng biện pháp nói quá sau đây : nghiêng nước nghiêng thành, dời non lấp biển, lấp biển vá trời, mình đồng da sắt, nghĩ nát óc. 4. Tìm năm thành ngữ so sánh có dùng biện pháp nói quá. 5. Viết một đoạn văn hoặc làm một bài thơ có dùng biện pháp nói quá. 6. (Thảo luận ở tổ hoặc ở lớp) Phân biệt biện pháp tu từ nói quá với nói khoác. zI - Nói quá và tác dụng của nói quá Đọc các câu tục ngữ, ca dao sau và trả lời câu hỏi : - Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng Ngày tháng mười chưa cười đã tối. (Tục ngữ) - Cày đồng đang buổi ban trưa, Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày. Ai ơi bưng bát cơm đầy, Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần. (Ca dao) Câu 1 trang 101 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 : Nói những câu như vậy là quá sự thật. Thực chất, mấy câu này nhằm phóng đại mức độ, tính chất trong nội dung của các câu này. - Thực chất câu tục ngữ này muốn nhấn mạnh tới sự đối lập về thời gian hai mùa trong năm. - Khuyên chúng ta cần biết trân trọng thời gian, biết cách sắp xếp hợp lý những công việc của mình. Câu 2 trang 101 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 : Cách nói như vậy có tác dụng : nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm.
II - Luyện tập Câu 1 trang 102 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 : Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau : a) "Có sức người sỏi đá cũng thành cơm" nhấn mạnh về sự lao động của con người sẽ tạo thành thành quả dù khó khăn, gian khổ, vất vả bao nhiêu đi nữa. b) "Em có thể đi lên đến tận trời được" nhấn mạnh sự bền lòng của người bị thương, và động viên người khác để họ yên tâm. c) "Thét ra lửa" gây ấn tượng về một con người có quyền lực. Câu 2 trang 102 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 : Điền các thành ngữ sau đây vào chỗ trống /.../ để tạo biện pháp tu từ nói quá : bầm gan tím ruột, chó ăn đá gà ăn sỏi, nở từng khúc ruột, ruột để ngoài da, vắt chân lên cổ. a) Ở nơi chó ăn đá gà ăn sỏi thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau, trồng cà. b) Nhìn thấy tội ác của giặc, ai ai cũng bầm gan tím ruột. c) Cô Nam tính tình xởi lởi, ruột để ngoài da. d) Lời khen của cô giáo làm cho nó nở từng khúc ruột. e) Bọn giặc hoảng hồn vắt chân lên cổ bỏ chạy. Câu 3 trang 102 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 : Đặt câu với các thành ngữ dùng biện pháp nói quá sau đây : - Trong truyện Kiều của Nguyễn Du, Thúy Kiều được miêu tả là người có vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành. - Nhân dân ta có sức mạnh dời non lấp biển nên có thể chiến thắng mọi kẻ thù xâm lược. - Tôi rất thích câu chuyện thần Nữ Oa lấp biển vá trời. - Nhân vật Thánh Gióng đúng là mình đồng da sắt. - Bài tập này quá khó, tôi nghĩ nát óc mà chưa làm được. Câu 4 trang 103 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 : Tìm năm thành ngữ so sánh có dùng biện pháp nói quá. - Nhanh như chớp - Khỏe như voi - Đau như đứt ruột - Nắng như đổ lửa - Đen như than Câu 5 trang 103 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 : Viết một đoạn văn hoặc làm một bài thơ có dùng biện pháp nói quá. Đoạn văn tham khảo Lan và tôi rất thân nhau, tôi vẫn hay đùa rằng bạn ấy cao như cây chuối hột. Ngày bạn lên đường theo gia đình đi xa tôi chỉ biết chúc bạn bình yên mà nước mắt rơi như mưa. Sau này, dù có phải đi lên đến tận trời, tôi cũng sẽ nhất định tìm gặp lại bạn. Câu 6 trang 103 - SGK Ngữ Văn 8 tập 1 : (Thảo luận ở tổ hoặc ở lớp) Phân biệt biện pháp tu từ nói quá với nói khoác. - Khác nhau : + Nói quá nhằm gây ấn tượng mạnh, khẳng định, tăng sức biểu cảm. + Nói khoác là nói những điều không đúng sự thật, không có thật để phô trương, khoe khoang… Giải thích ý nghĩa của các câu thành ngứau và đặt câu với mỗi thành ngữ đó: a) Chó ăn đá gà ăn sỏi b) Bầm gan tím ruột c) Ruột để ngoài da d) Nở từng khúc ruột e) Vắt chân lên cổ g) Vắt cổ chảy ra nước h) Nghiêng nước nghiêng thành i) Mình đồng da sắt k) Nghĩ nát óc l) Dời non lấp biển mn giúp mk nha
Điền các thành ngữ sau đây vào chỗ trống để tạo biện pháp tu từ nói quá: bầm gan tím ruột, chó ăn đá gà ăn sỏi, nở từng khúc ruột, ruột để ngoài da, vắt chân lên cổ. a) Ở nơi /…/ thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau, trồng cà. b) Nhìn thấy tội ác của giặc, ai ai cũng /…/ c) Cô Nam tính tình xởi lởi, /…/ d) Lời khen của cô giáo làm cho nó /…/ e) Bọn giặc hoảng hốt /…/ mà chạy.
Cho biết cách nói nào trong số những cách nói sau có sử dụng phép nói quá: chưa ăn đã hết, đẹp tuyệt vời, một tấc đến trời, không một ai có mặt, một chữ bẻ đôi không biết, sợ vã mồ hôi, cười vỡ bụng, rụng rời chân tay, tức lộn ruột, tiếc đứt ruột, ngáy như sấm, nghĩ nát óc, đứt từng khúc ruột. + Bần gan tím ruột : Vô cùng căm giận, uất ức hoặc đau đớn, buồn phiền. + Chó ăn đá gà ăn sỏi : Đất đai cằn cỗi hoang vu không trồng được hoa màu, đất đai bỏ hoang. + Nở từng khúc ruột : cảm giác vui sướng, hảnh diện về một điều gì đó + Ruột để ngoài da Câu thành ngữ chỉ người vô tâm vô tính, bộp chộp, không giấu ai điều gì + Vắt chân lên cổ : Chỉ sự vội vàng , hấp tấp + Nghiêng nước nghiêng thành : Chỉ vẻ đẹp hoàn hảo + Dời non lấp biển : Sức mạnh khủng khiếp đáng sợ + Lấp biển vá trời : Việc làm lớn lao, kỳ vĩ; Sức mạnh, khí thế phi thường. + Mình đồng da sắt : Chỉ những người khẻo mạnh + Nghĩ nát óc : Trạng thái suy nghĩ rất kĩ nhập tâm |
