So Sánh So sánh

So sánh vận đơn đường biển và hợp đồng thuê tàu chuyến

1.Thuê tàu chợ là gì? Thuê tàu chuyến là gì?

Vận đơn tàu chợ và vận đơn tàu chuyến được phát hành khi chủ hàng lựa chọn phương thức thuê tàu chợ hoặc phương thức thuê tàu chuyến. Để hiểu rõ hơn về 2 cách thức thuê tàu này, chúng ta cần biết tàu chợ là gì và tàu chuyến là gì?

1.1.Tàu chợ là gì

Thuê tàu chợ hay người ta còn gọi là lưu cước tàu chợ (liner booking). Nghĩa là chủ hàng (shipper) trực tiếp hay thông qua người môi giới (broker) yêu cầu chủ tàu (ship owner) để mua một chỗ trên tàu để chuyên chở hàng hóa từ cảng đi đến cảng đích.

Hãng tàu sẽ giao containers rỗng cho chủ hàng/ người xuất khẩu đóng hàng vào containers, sau đó hãng tàu bắt đầu vận chuyển containers.

Như vậy, có thể hiểu một cách đơn giản thì tàu chợ cũng giống như xe bus vậy. Xe bus chỉ ghé đúng trạm, đúng giờ. Ai muốn đi thì phải ra đúng giờ, đúng trạm. Xe bus thì đi theo tuyến, mỗi hãng xe bus có thể chạy nhiều tuyến. Trên chuyến xe bus này có nhiều người, không chỉ mình bạn. Mỗi người chỉ ngồi 1 chỗ, muốn đi thì cần mua vé trước.

Cũng tương tự như vậy thì tàu chợ là tàu chạy thường xuyên trên một tuyến đường nhất định, ghé qua những cảng quy định và theo một lịch trình định trước. Do vậy chủ hàng phải tuân thủ nghiêm ngặt thời gian giao hàng lên tàu.

Tàu chợ hoạt động trên tuyến đường nhất định nên người ta còn gọi là tàu định tuyến. Lịch tàu chạy thường được các hãng tàu công bố trên phương tiện thông tin đại chúng để thuận lợi cho khách hàng.

Ưu điểm

+ Số lượng hàng hóa không hạn chế.
+ Việc bốc dỡ thường do chủ tàu đảm nhận cho nên đơn giản được thủ tục.
+ Việc tính toán điều kiện giao nhận trong mua bán dễ dàng, vì tàu chạy theo một lịch trình đã định trước.

+ Thuận tiện cho chủ hàng trong việc tính toán hiệu quả kinh doanh: vì căn cứ vào biểu cước có thể tính toán được tiền cước trước.
+ Chủ hàng sẽ rất chủ động trong việc lưu cước.
+ Thủ tục thuê tàu đơn giản, nhanh chóng (có thể đặt trước chỗ thuê tàu qua điện thoại hoặc internet).

Nhược điểm

Cước thuê tàu trên một đơn vị hàng hóa chuyên chở thường cao hơn cước thuê tàu chuyến: do đã tính cả chi phí xếp dỡ và do tàu chợ thường không tận dụng hết trọng tàu (tương đương 75%) nên phải tính luôn cả phần tàu chạy không hàng.

+ Về mặt pháp lý người thuê tàu chợ thường ở thế yếu vì không được tự do thỏa thuận các điều kiện chuyên chở mà phải chấp nhận các điều kiện in sẵn trong vận đơn

+ Phương thức này không linh hoạt trong việc tổ chức chuyên chở nếu như cảng xếp hoặc dỡ nằm ngoài hành trình quy định của tàu.

1.2.Tàu chuyến là gì

Tàu chuyến là loại hình vận tải đường biển do hãng tàu cung cấp dịch vụ. Đặc trưng cơ bản nhất của tàu chuyến là được thuê trước lịch trình chuyển hàng, chứ không chạy theo lịch trình có sẵn. Đối tượng chở hàng sẽ là những loại hàng đặc thù, số lượng lớn.

Thuê tàu chuyến (Voyage) là chủ tàu (Ship-owner) cho người thuê tàu (Charterer) thuê toàn bộ chiếc tàu để chuyên chở hàng hóa từ cảng này sang cảng khác. Trong phương thức thuê tàu chuyến, mối quan hệ giữa người thuê tàu (chủ hàng) với người cho thuê tàu (chủ tàu) được điều chỉnh bằng một văn bản gọi là hợp đồng thuê tàu chuyến (Voyage charter party) được viết tắt là C/P. Hợp đồng này do hai bên thỏa thuận ký kết.

Phương thức thuê tàu chuyến

Vì vậy, có thể hiểu một cách ngắn gọn thì thuê tàu chuyến giống như việc thuê cả một chiếc xe hơi cho riêng mình. Người thuê chủ động thỏa thuận sòng phẳng với chủ xe về giờ giấc, loại xe, tiền thuê,.. Nên có thể hình dung, thuê tàu chuyến là hành động chủ hàng (người thuê tàu) thuê toàn bộ chiếc tàu từ người cho thuê để chở hàng từ cảng này đến cảng khác.

Ưu điểm

Thuê tàu chuyến được nhiều doanh nghiệp lớn sử dụng, bởi những điểm thuận lợi sau:
+ Tính linh hoạt cao: Có thể yêu cầu xếp dỡ ở bất kỳ cảng nào và có thể thay đổi cảng xếp dỡ dễ dàng.
+ Giá cước thuê tàu rẻ hơn so với tàu chợ (thường rẻ hơn 30%).
+ Người thuê tàu được tự do thỏa thuận mọi điều khoản trong hợp đồng chứ không bắt buộc phải chấp nhận như trong phương thức thuê tàu chợ.
+ Tốc độ chuyên chở hàng hóa nhanh vì tàu thuê thường chạy thẳng từ cảng xếp đến cảng dỡ, ít ghé các cảng dọc đường.

Nhược điểm

Mặc dù hình thức thuê tàu chuyến giúp người thuê tàu chủ động trong hoạt động vận tải, nhưng cũng tồn tại rất nhiều nhược điểm sau:
+ Kỹ thuật thuê tàu, ký kết hợp đồng khá phức tạp vì đòi hỏi thời gian đàm phán.
+ Giá cước biến động thường xuyến và rất mạnh, đòi hỏi người thuê phải nắm vững thị trường nếu không sẽ phải thuê với giá đắt hoặc không thể thuê được.
+ Trong thực tế, người ta thường thuê tàu chuyến để chở hàng rời, có khối lượng lớn như than, quặng, ngũ cốc… hoặc hàng có đủ số lượng cho trọng tải.

1. Khái niệm vận đơn đường biển

Vận đơn đường biển là sự ghi nhận của người vận chuyển về việc xếp hàng lên tàu để vận chuyển. Là chứng từ chuyên chở hàng hóa bằng đường biển do người vận chuyển lập, ký và cấp cho người gửi hàng trong đó người vận chuyển xác nhận đã nhận một số hàng nhất định để vận chuyển bằng tàu biển và cam kết giao số hàng đó cho người có quyền nhận hàng tại cảng đích với chất lượng tốt và số lượng đầy đủ như biên nhận. Vận đơn đường biển là bằng chứng về những điều khoản của hợp đồng vận tải đường biển, là biên lai của người chuyên chở xác nhận họ đã nhận hàng để chở.

Là chứng từ rất quan trọng, về nghiệp vụ giữa người gửi hàng với người vận tải,giữa người gửi hàng với người nhận hàng. Nó như là một bằng chứng về giao dịch hàng hóa, là bằng chứng có hợp đồng chuyên chở.

Vận tải đơn đường biển là một chứng từ sở hữu hàng hóa, quy định hàng hóa sẽ giao cho ai ở cảng đích, do đó cho phép mua bán hàng hóa bằng cách chuyển nhượng B/L.

Vận đơn là chứng từ do người chuyên chở (hoặc đại lý của họ) cấp để xác nhận đã nhận hàng để vận chuyển. Mặc dù trong quá khứ, thuật ngữ này chỉ liên quan đến vận chuyển bằng đường biển, ngày nay vận đơn có thể được sử dụng cho bất kỳ phương thức vận chuyển nào. Vận đơn là một trong ba chứng từ quan trọng được sử dụng trong thương mại quốc tế để đảm bảo rằng nhà xuất khẩu nhận được thanh toán và nhà nhập khẩu nhận được hàng hóa. Hai tài liệu còn lại là Giấy chứng nhận bảo hiểm và hóa đơn thương mại.

Vận đơn phải có thể chuyển nhượng, và phục vụ ba chức năng chính:

đó là một biên nhận vận chuyển hàng hóa, tức là một xác nhận rằng hàng hóa đã được xếp; và
đó là bằng chứng các điều khoản của hợp đồng vận chuyển; và
đó là chứng từ về quyền sở hữu hàng hóa.

Giao dịch xuất khẩu thường sử dụng các điều khoản Incoterms như CIF, FOB hoặc FAS, yêu cầu người xuất khẩu/người gửi hàng phải giao hàng cho tàu, cho dù trên tàu hay dọc mạn tàu. Vận đơn là bằng chứng hàng đã được “giao lên tàu”.

1.Phân loại vận đơn đường biển căn cứ vào tình trạng bốc xếp hàng hóa

Có thể phân thành 2 loại vận đơn đường biển sau: học xuất nhập khẩu ở đâu tốt

a/Vận đơn đường biển đã bốc hàng lên tàu

– Trong thương mại quốc tế, các điều kiện cơ sở giao hàng FOB, CIF, CFR được sử dụng phổ biến, do đó nhà nhập khẩu cũng như ngân hàng phát hành L/C thường yêu cầu xuất trình vận đơn đường biển loại “ Đã bốc hàng lên tàu” thì mới được thanh toán tiền hànghọc xuất nhập khẩu

– Cụm từ “ đã bốc hàng lên tàu” có thể được in sẵn hoặc không được in sẵn trên vận đơn. Nếu chưa được in sẵn, để trở thành vận đơn “đã bốc hàng lên tàu” người phát hành sẽ ghi thêm hay đóng dấu các chữ sau đây lên trên mặt trước của vận đơn “ shipped on Board”, “ On Board”, “ Shipped” hoặc “ Laden on Board”. Như vậy, cầm vận đơn nếu có in sẵn hoặc có ghi hay đóng dấu thêm các chữ như vậy thì vận đơn đó goi là “vận đơn đã bốc hàng lên tàu”.

b/Vận đơn đường biển nhận hàng để chở

Vận đơn nhận hàng để chở là loại vận đơn đường biển được phát hành sau khi người chuyên chở nhận hàng để chở và cam kết:khóa học kế toán thực hành

-Sẽ bốc hàng lên tàu tại cảng quy định như đã ghi trên vận đơn

-Hàng hóa được vận chuyển bằng con tàu như đã ghi trên vân đơn

Trong trường hợp, nếu người chuyên chở đã nhận hàng nhưng lại chưa bốc hàng lên tàu do chưa có tàu hay chưa làm xong thủ tục để xếp hàng, hoặc chưa đủ hàng để xếp đầy đủ lên tàu thì người chuyên chở chỉ có thể cấp cho người gửi hàng một vận đơn nhận hàng để chởnên học kế toán ở đâu tốt tại tphcm

2.Căn cứ vào phê chú trên vận đơn đường biển

Trên thực tế, có những phê chú làm mất tính hoàn hảo của vận đơn đường biển nhưng cũng có những phê chú không làm cho vận đơn trở nên không hoàn hảo. Cụ thể như sau:

Vận đơn đường biển không hoàn hảo

Vận đơn không hoàn hảo là vận đơn có phê chú xấu về hàng hóa hoặc bao bì.

Chỉ những phê chú thể hiên rõ ràng về tình trạng khiếm khuyết của hàng hóa hoặc bao bì mới làm cho vận đơn trở nên không hoàn hảo. Ví dụ, các phê chú xấu rõ ràng sau đây sẽ làm cho vận đơn trở nên không hoàn hảo; Bao bì không đáp ứng cho vận tải biển; Một thùng bị vỡ; Hàng bị ướt; Hàng có mùi hôi; Ký mã hiệu không rõ ràng…

Những phê chú không rõ ràng về tình trạng khiếm khuyết của hàng hóa hoặc bao bì không làm cho vận đơn trở nên không hoàn hảo, ví dụ các phê chú sau không làm cho vận đơn trở nên không hoàn hảo: Bao bì có thể đảm bảo cho chuyên chở bằng đường biển; Bao bì dùng lại; Thùng đươc đóng đinh lại…học kỹ năng mềm

Vận đơnđường biển hoàn hảo

Vận đơn hoàn hảo là vận đơn không có phê chú xấu về hàng hóa hoặc bao bì.

Vận đơn hoàn hảo không cần phải ghi từ “hoàn hảo – Clean”. Ngay cả khi từ này được ghi trên vận đơn, nhưng trên vận đơn lại có phê chú về hàng hóa hoặc bao bì thì vận đơn vẫn bị xem là không hoàn hảo. Tương tự, nếu từ hoàn hảo đã được ghi trên vận đơn, nhưng sau đó lại gạch bỏ, nhưng trên vận đơn không có phê chú xấu về hàng hóa hoặc bao bì thì vận đơn vẫn được xem là hoàn hảo. Thậm chí, ngay cả khi vận đơn có ghi là không hoàn hảo, nhưng trên vận đơn không có phê chú xấu thì cũng không bị xem là không hoàn hảo.học kế toán thuế ở đâu

Như vậy, để phân biệt vận đơn hoàn hảo và vận đơn không hoàn hảo ta phải căn cứ vào phê chú về hàng hóa hoặc bao bì trên vận đơn chứ không căn cứ vào việc có ghi hay không ghi từ hoàn hảo (không hoàn hảo) trên vận đơn.

Tàu chợ- Vận đơn tàu chợ (Liner B/L)

Tàu chợ là gì?

Thuê tàu chợ hay người ta còn gọi là lưu cước tàu chợ (Liner booking). Nghĩa là chủ hàng (Shipper) trực tiếp hay thông qua người môi giới (Broker) yêu cầu chủ tàu (Ship Owner) để mua một chỗ trên tàu để chuyên chở hàng hóa từ cảng đi đến cảng đích.

Hãng tàu sẽ giao containers rỗng cho chủ hàng đóng hàng vào containers. Sau đó hãng tàu bắt đầu vận chuyển containers.

Khi bạn cần vận tải một lô hàng có khối lượng hoặc thể tích chỉ bằng một phần nhỏ sức chở của một con tàu, bạn sẽ cho lô hàng đi chung tàu với nhiều lô hàng khác và bắt buộc phải đi theo tuyến đường và thời gian đã được định sẵn, đây chính là việc thuê tàu chợ. Thuê tàu chợ giống như việc bạn đi xe khách hoặc đi xe bus (bạn chỉ thuê một ghế trên xe, đi theo tuyến đường và giờ giấc theo chủ xe quy định sẵn).

Vận đơn tàu chợ (Liner B/L)

Vận đơn tàu chợ (Liner B/L) được xem là một hợp đồng thuê tàu giữa người vận tải và người gửi hàng. Đặc biệt, Vận đơn tàu chợ có chức năng là chứng từ sở hữu hàng hóa nên hoàn toàn được ngân hàng chấp nhận khi thanh toán bằng L/C.

Hầu như việc thuê tàu trong các công ty xuất nhập khẩu là thuê tàu chợ vì nó phù hợp với đa số hàng hóa xuất nhập khẩu (hàng bách hóa) với các đặc trưng sau:

– Dịch vụ: Thuê một phần con tàu

– Chứng từ sử dụng: Vận đơn đường biển

– Tuyến đường: Theo lịch trình định sẵn của hãng tàu.

– Cước phí: Theo biểu cước quy định sẵn của hãng tàu (Có thể thương lượng)

Tàu container- Tàu chợ tuyến cố định

Ưu điểm

-Số lượng hàng hóa không hạn chế.

– Việc bốc dỡ thường do chủ tàu đảm nhận cho nên đơn giản được thủ tục.

– Việc tính toán điều kiện giao nhận trong mua bán dễ dàng. Vì tàu chạy theo một lịch trình đã định trước.

– Thuận tiện cho chủ hàng trong việc tính toán hiệu quả kinh doanh: vì căn cứ vào biểu cước có thể tính toán được tiền cước trước.

– Chủ hàng sẽ rất chủ động trong việc lưu cước.

– Thủ tục thuê tàu đơn giản, nhanh chóng (có thể đặt trước chỗ thuê tàu qua điện thoại hoặc internet).

Nhược điểm

– Về mặt pháp lý người thuê tàu chợ thường ở thế yếu vì không được tự do thỏa thuận các điều kiện chuyên chở mà phải chấp nhận các điều kiện in sẵn trong vận đơn

-Phương thức này không linh hoạt trong việc tổ chức chuyên chở nếu như cảng xếp hoặc dỡ nằm ngoài hành trình quy định của tàu.