Chúng tôi xin gửi đến các bạn những thông tin quan trọng và cần thiết mà các bạn cần phải biết trước khi quyết định sang Đức du học nghề. Chúng ta vẫn thường nghe mọi người nói về đào tạo nghề ở Đức là đứng đầu thế giới, và học nghề ở Đức còn có Lương. Nghe như vậy thì quá là hoàn hảo cho những học sinh, sinh viên VN chúng ta rồi. Vậy Sự thật là như thế nào? Chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu vấn đề này. Trước tiên chúng tôi xin khẳng định với các bạn việc học nghề ở Đức có lương là đúng sự thật. Tùy theo nghành nghề mà có mức lương khác nhau theo quy định của pháp luật. Và đào tạo nghề ở Đức là tốt nhất thế giới. Người ta gọi là "Dual System" tức là vừa học lý thuyết và học thực hành ở những nhà máy đang hoạt động sản xuất, những bệnh viện hoặc nhà hàng đang hoạt động kinh doanh...Chính vì thế mà học sinh khi ra trường thường làm việc được ngay. và ít khi bị thất nghiệp như sinh viên đi học đại học.
Vậy tại sao việc học nghề ở Đức tốt như vậy mà những người nước ngoài ở các nước đang phát triển lại có thể xin được một xuất học trên đất nước họ. Chúng tôi xin phân tích dưới đây cho các bạn hiểu rõ vấn đề. Hằng năm bộ lao động liên bang Đức đều có đánh giá thống kê và đưa ra một danh sách những nghề ưu tiên dành cho người nước ngoài. Sự thật là những ngành nghề mà người ta dành cho người nước ngoài có thể xin giấy phép cư trú để theo học, là những nghành nghề mà nước Đức không có đủ học sinh theo học. Do đó trong tương lai là sẽ bị thiếu hụt trầm trọng. Lý do những nghành nghề này không có người học là nghề đó quá vất vả mà lương lại thấp. Những người Đức xịn, theo luật pháp Đức quyền tối thiểu của họ là phải có cơm ăn, áo mặc, có nhà ở, và trẻ con phải được học hành. Tất cả nhà nước đều chi trả hết. Những người đi làm những nghề trên lương tính ra chẳng hơn được bao nhiêu so với số tiền nhà nước trả khi họ ăn xã hội mà lại phải làm việc vất vả nên không ai muốn học. Lương được trả hàng tháng cũng thường là không đủ sống, bạn phải xác định là thêm vào đó khoảng 200 € đến 300 € một tháng nữa mới đủ. Đấy là chưa kể những trường hợp các bạn học sinh bị hàng tháng trừ thẳng vào lương từ 80 € đến 150 € những loại phí gì đó mà các học sinh vì mới sang nên không hiểu (những học sinh này nhờ VP giải quyết nên VP mới biết việc đó) Trừ những ngành nghề mà có Lương cao ra, chẳng hạn như nghề chăm sóc người già lương là khoảng 956 €, nghề điện khoảng 814 €, nghề vận tải đường sắt, lái tàu khoảng 732 €...cho năm học nghề đầu tiên và tăng lên trong những năm tiếp theo là các bạn có thể yên tâm học nghề mà không phải lo làm thêm... Bên cạnh những ngành nghề ưu tiên cho người nước ngoài, một số nghành nghề khác học sinh, sinh viên nước ngoài cũng có thể xin học được. Đó là ở những thành phố tỉnh lẻ mà tiếng Việt chúng ta vẫn thường gọi là "nơi khỉ ho cò gáy". Những nơi đó ít người sinh sống, nên khi có người xin học thì thành phố họ có thêm nguồn thu nhập từ ngân sách nhà nước cũng như thúc đẩy mức chi tiêu của người dân trong thành phố khi có thêm người mang tiền đến đó sinh sống. Do đó sở ngoại kiều địa phương cũng cấp giấy phép cư trú dễ dàng hơn so với những thành phố khác. Ở những thành phố nhỏ này việc xin làm thêm là hầu như không thể. Nên các bạn phải chú ý, các cơ sở du học cứ nói là làm thêm ...5 đến 8 € trên/h. Nhưng chỉ có thể kiếm được ở những thành phố lớn mà thôi. Một điều quan trọng mà mọi người cần chú ý. Đó là giấy phép cư trú của một người đi học nghề luôn được cấp đi kèm với cơ sở nơi người đó học nghề. Nếu hủy hợp đồng là giấy phép cư trú sẽ hết hiệu lực. Nên những ai có ý định cứ sang được nước Đức đã rồi sau đó sẽ chuyển vê thành phố khác nơi có người thân... để xin học nghề thì phải lưu ý. Hợp đồng học nghề với nơi dạy nghề theo quy định của pháp luật Đức, cũng là một hợp đồng lao động và được bảo đảm theo luật lao động của Đức. Trong hợp đồng học nghề sẽ có thời gian học thử (ca. 04 tháng), trong thời gian này nếu học sinh chất lượng quá kém không đáp ứng được cho việc học, cơ sở dạy nghề có quyền cắt hợp đồng bất cứ khi nào mà không cần phải nêu lý do (theo luật quy định). Các học sinh cần phải chú ý để cố gắng hết sức trong thời gian này. Nếu các bạn có kế hoạch sẽ tìm cách định cư lâu dài tại Đức thì theo kinh nghiệm của chúng tôi là các bạn nên chọn một ngành nghề mà nước Đức cần để học. Việc theo học những ngành nghề này có những ưu điểm sau: 1. Tiếng Đức của bạn sẽ rất tốt, là điều rất cần thiết cho cuộc sống lâu dài trên nước Đức 2. Sau khi ra trường bạn có thể dễ dàng xin được việc làm. Với hợp đồng lao động dài hạn, thu nhập ổn định bạn hoàn toàn có thể xin được giấy phép cư trú hợp pháp trên nước Đức. 3. Sau khi có giấy phép cư trú hợp pháp trên nước Đức bạn có thể cưới vợ/chồng và đặt đơn xin đoàn tụ với bạn. Tức là vợ/chồng của bạn sẽ được phép cư trú hợp pháp khi ăn theo bạn. Với những bạn muốn chủ yếu sang Đức sau đó làm giấy tờ như cưới xin hoặc nhận con... thì cần phải chú ý những điều sau: 1. Việc cưới xin, nhận con theo chúng tôi nghe thường có chi phí rất cao giao động từ 30.000 € đến 40.000 € (việc cưới xin, nhận con và trả tiền...nếu người ta chứng minh được, thì giấy phép cư trú sẽ không còn giá trị.) 2. Khi cưới thì phải ở với nhau ít nhất 3 năm trên nước Đức mới có thể ly dị và có thể gia hạn độc lập nếu có thu nhập ổn định và nhà ở... đủ theo yêu cầu của SNK 3. Kể cả khi đã ly dị, thì bạn vẫn phải có trách nhiệm " nuôi " người kia đến khi họ có vợ/chồng mới. Tức là nếu họ không đi làm, ăn xã hội... thì mọi chi phí của người kia người ta sẽ tính hết cho bạn. 4. Những người làm nhận con cũng vậy, phải có trách nhiệm nuôi con đến khi con đi làm hoặc lấy vợ thì thôi. Nói như thế để các bạn hiểu rõ đó không phải là thiên đường như mọi người vẫn vẽ ra. Chúng ta cần phải xác định rằng việc học nghề ở Đức là rất vất vả cần phải có quyết tâm và lỗ lực rất lớn để vượt qua nó. Cuộc sống của những người đi du học hay học nghề trên nước Đức là một cuộc thử thách rất cam go và đầy khó khăn nếu ai không đủ ý chí và nghị lực cũng như tư duy sẽ bị loại khỏi cuộc chơi giống như quy luật phát triển của tự nhiên vậy. Những khó khăn về ngôn ngữ là rào cản lớn nhất cho việc học tập trên nước Đức, do đó các bạn cần phải hết sức kiên trì, rèn luyện hàng ngày hàng giờ thì mới có thể đáp ứng được cho việc học. Việc học tập trên nước Đức, ngoài chuyên môn ra cái lớn hơn nữa mà các bạn có thể học hỏi được là cách sống và cách làm việc của người Đức. Nhờ có hai yếu tố này mà nước Đức phát triển một cách ổn định và phồn vinh như ngày nay. Trên đây là một số thông tin quan trọng VP chúng tôi muốn gửi đến các bạn đang có ý định sang Đức học nghề. Hay chia sẻ nếu bạn thấy hữu ích để cộng đồng người Việt Nam chúng ta ngày càng phát triển. Xin cảm ơn. Kanzlei Relide Luật Sư Julia Yen Vu hợp tác cùng các Luật Sư Hoppe, Ittner, Koehler, Rübben, von Seefranz Trục lộ trung tâm kinh tế Berlin Friedrichstraße 63, 10117 Berlin Tel: Fax: 030 2064 4499 http://relide.de/ facebook van phong luat relide Email: vanphongluat @ relide.de T2 - T6: 09h00 - 18h00 U2, U6 Stadtmitte Parkhaus ca. 100 m
Tôi xin gửi đến các bạn có ý định sang Đức học đại học hoặc học nghề những thông tin đúng sự thật những thông tin chính xác về cuộc sống hàng ngày cũng như sự khác nhau giữa hai hệ thống đào tạo trên nước Đức để các bạn có thể lường trước được khó khăn, chuẩn bị kỹ càng hơn trước khi bước đi trên con đường sang Đức để du học hoặc học nghề. Xã hội sẽ phát triển hơn nếu chúng ta cùng nhau chia sẻ những thông tin đúng sự thật và chính xác. Sau một thời gian đắn đo suy nghĩ tôi quyết định viết ra sự thật về chính bản thân mình cũng như thực tế của du học sinh bên này để các bạn đang có ý định sang Đức có một cái nhìn thực tế trước khi đưa ra quyết định cho bản thân. Bởi vì dù có phân tích theo khía cạnh nào đi nữa cũng là cách nhìn, cách đánh giá theo chủ quan của bản thân tôi. Cách tốt nhất theo tôi nghĩ là tôi sẽ trình bày những sự việc bản thân tôi và những người bạn đã trải qua trên nước Đức này như thế nào. Còn việc nhìn nhận sự việc như thế nào tôi xin để cho chính bản thân của mỗi người tùy vào điều kiện hoàn cảnh, cũng như cách suy nghĩ... mà đưa ra đánh giá cho chính mình. Tại sao tôi phải đắn đo suy nghĩ? Bởi vì về mặt tâm lý tôi cũng giống như bao người khác cũng sợ bị người thân, bạn bè cười chê là kém cỏi ... khi không thực hiện được việc gì đó "to tát" giống như mọi người mong đợi ... cũng sợ bị mọi người biết sự thật mình là một "người nghèo" trong khi bản thân luôn tỏ ra là một người khá giả. Tôi cũng giống như phần lớn đại đa số mọi người dân Việt Nam được sinh ra trong một gia đình thuộc tầng lớp công nhân và nông dân. Không có bất kỳ mối quan hệ hay họ hàng nào với những người có chức quyền... Và cũng như mọi ông bố bà mẹ Việt Nam với lòng yêu con vô bờ bến, thì tất cả những gì bố mẹ dành dụm tích kiệm được đó là một ngôi nhà, bố mẹ cũng bán đi để cho tôi có tiền đi sang Đức du học với mong muốn con mình sẽ có được một cuộc sống tốt đẹp hơn sau này. Trước khi sang Đức du học cách đây hơn 10 năm tôi từng là sinh viên của trường Đại Học Giao Thông Vận Tải Hà Nội và sau khi không thể hoàn thành chương trình Master tại trường đại học TU Berlin chuyên ngành điện tử viễn thông đúng theo thời hạn, tôi đã hân hạnh được họ mời ra khỏi trường (Exmatrikulation). Sau một thời gian lăn lộn đi làm kiếm sống từ việc giao đồ ăn đến tận nhà cho khách hàng, rửa bát phụ bếp, chạy bồi, cuốn Sushi ... tôi quyết định xin đi học nghề đầu bếp sau đó đã tốt nghiệp và có bằng Chefkoch. Chính vì bản thân trải qua cả hai hệ thống đào tạo này cũng như là người sống trải qua khoảng thời gian là du học sinh nhiều năm trên nước Đức nên tôi hiểu được cả hai hệ thống đào tạo này một cách đầy đủ, rõ ràng cũng như hiểu cuộc sống của học sinh sinh viên bên này là như thế nào.
 (Tổ chức và tham gia biểu tình cùng các bạn sinh viên trên toàn nước Đức trước đại sứ quán Trung Quốc tại Berlin khi còn là sinh viên) Ngày tôi sang đến Đức tất cả tài sản là số tiền 7.000,00 € trong tài khoản và 500,00 € bố mẹ tôi vay lãi để cho tôi cầm tay sang Đức. Với số tiền ít ỏi này, tính bình quân ngày ấy một tháng chi trả hết 150 € tiền nhà, 50 € tiền bảo hiểm, tiền học tiếng khoảng 200,00 € một tháng. Tính tổng cộng là đã hết 400,00 € rồi. Chưa kể tiền ăn uống, sinh hoạt hàng ngày ... nhìn vào là thấy ngay số tiền trên sẽ hết trong vòng khoảng 06 đến 07 tháng. Vì thế cho nên việc đầu tiên cần phải tiến hành ngay là phải xin đi làm thêm bằng mọi giá. Khổ nỗi ngày mới sang tiếng thì kém, chẳng biết nghề ngỗng gì nên chẳng ai thuê. Việc duy nhất có thể làm khi đó là đi rải tờ rơi với mức lương là 10,00 € cho 1.000,00 tờ rơi. Với cái ba lô nặng trĩu trên vai với đống tờ rơi này bên trong bạn cần đi bộ liên tục khoảng 5 tiếng đồng hồ để có thể làm xong công việc này (ngày đó chưa có đặt đồ ăn qua Internet như bây giờ nên các quán đều phải thuê người đi rải tờ rơi vào hòm thư của từng người dân để họ gọi điện đặt đồ). Và kết quả sau một vài ngày dưới thời tiết âm vài độ thì làn da toàn được tắm dưới ánh nắng vài chục độ qua hơn hai chục năm tại Việt Nam nó bong ra từng mảng ở tay khi sang đến trời Tây. Sau khi bạn làm tốt công việc này thì bạn có một quan hệ nhất định với chủ quán và người ta có thể giúp đỡ bạn bằng cách tạo điều kiệndạy cho bạn phụ bếp, thái rau, rửa bát ... Và tiếp theo nữa khi bạn cố gắng phấn đấu học tiếng Đức khá hơn một chút thì khi nào thiếu công nhân, người ta sẽ cho bạn được phép ra "mặt tiền" rót nước và sau đó là chạy bồi. Với những công việc như vậy thì mức lương khi đó khoảng 40,00 € đến 50,00 € cho một ngày làm việc 12 tiếng. Với những người có chỉ số IQ thuộc dạng trung bình kém như tôi thì thực sự không có sự chọn lựa nào khác cả. Đương nhiên tôi cũng biết có những bạn sinh viên có điều kiện kinh tế tốt hơn chỉ phải lo mỗi việc học. Hay những bạn sinh viên học giỏi và thuộc diện xuất sắc nên không phải đi làm thêm những việc như tôi kể trên, mà thay vào đó là có những công việc trong trường đại học... Nhưng những người xuất sắc như vậy là không nhiều, nếu không nói là rất ít so với số đông còn lại. Với việc vừa học vừa làm kéo dài hết ngày này sang tháng khác một tuần đủ 07 ngày mỗi ngày hơn mười tiếng đồng hồ, chưa kể thêm vì những nỗi buồn vô hạn nơi xa xứ thi thoảng vào tối thứ sáu hoặc thứ bẩy đám sinh viên đi làm thêm đến 12 giờ tối mới mò về đến ký túc vẫn tụ hợp nhau đàn ca sáo nhị ăn uống...đến ba, bốn hay năm giờ sáng. Với những sinh hoạt và làm việc như trên bạn không thể đủ sức khỏe để mà tập trung vào việc học được. Thêm vào đó việc ăn uống cũng phải tằn tiện tiết kiệm. Chúng tôi thường mua đồ sắp hết hạn hoặc giảm giá rồi chia nhau cho nó rẻ (các bạn có thể đi mua hàng vào sáng sớm ngày thứ hai đầu tuần, khi đó đồ sắp hết hạn sẽ được giảm từ 30% đến 50%. Bạn sẽ chỉ phải mua một lần và dùng cho cả tuần. Vừa tích kiệm được thời gian lẫn tiền bạc.). Về phần quần áo, cũng như những nhu yếu phẩm khác thì tôi thường mua đồ cũ trên mạng (trang Ebay.de) hoặc ra chợ đồ cũ (ở thành phố nào cũng có vào ngày thứ bẩy hoặc chủ nhật) mua về để dùng. Nhiều thứ giá chỉ 1 € nhưng nếu mua mới thì vài chục Euro, nhưng giá trị sử dụng của đồ cũ so với đồ mới thì chẳng khác gì nhau. Cách này cũng giúp tiết kiệm được rất nhiều tiền. Với tất cả những điều kiện như trên thì việc một sinh viên ra được khỏi trường đại học sau khoảng 8 hay 10 năm là một điều rất bình thường đối với những du học sinh Việt Nam trên nước Đức. Mà nếu ra được trường trong từng ấy năm cũng đã là những người rất cố gắng và giỏi rồi. Còn những người được mời ra khỏi trường hoặc nửa chừng thấy sắp được mời ra và tìm cách ở lại vì không thể quay về VN vì còn nhiều nỗi sĩ diện với những người xung quanh như tôi thì tôi thấy là đó là số đông hơn gấp bội. Với những sinh viên sau khi tốt nghiệp ra trường thì khả năng xin được việc cũng là rất thấp. Bạn cần xác định rằng để nhận được một việc làm ở cùng một vị trí thì năng lực của bạn cần phải gấp rưỡi so với người bản xứ hoặc bạn phải đi sang những thành phố tỉnh lẻ nơi thiếu người làm thì mới mong có được việc. So với việc học đại học, việc học nghề ở Đức đơn giản hơn rất nhiều. Theo cách phân loại hệ thống đào tạo của Đức thì học nghề sẽ phù hợp với những người mà lực học ở mức trung bình hoặc thiên về thực hành..:) Bởi vì bạn không cần phải có tư duy tốt để hình dung tưởng tượng về một khái niệm, một định nghĩa mang tính trìu tượng như trong sách tại trường đại học. Cũng không có những phương trình toán học dài lê thê kín cả một mặt trang A4. Bạn cũng không phải đọc cả tá sách để tìm hiểu một vấn đề từ thời xa xưa đến tận thời điểm hiện tại để có thể hoàn thành một môn thi như ở trường đại học. Trong lý thuyết cho học nghề tất cả chỉ có một vài quyển sách và nội dung trong đó được người ta dạy đi rồi lại dạy lại cho bạn trong suốt thời gian học nghề. Khi học nghề thì lý thuyết và thực hành luôn đi cùng với nhau (bạn làm việc tại những nhà máy, bệnh viện, nhà hàng...) bạn học lý thuyết có gì, thì được nhìn thấy ngay, sờ thấy ngay và làm ngay nên rất đơn giản để nắm bắt được vấn đề một cách đầy đủ. Chỉ trừ trường hợp bạn không muốn học còn không thì tôi cam đoan là bạn có thể tốt nghiệp và xin được việc làm sau khi ra trường. Chương trình đào tạo nghề đối với người bản xứ là làm sao họ chỉ phải học và làm ở nơi thực tập là đủ, về nhà không cần phải học thêm, tìm hiểu thêm gì hết. Bạn học như thế nào thì khi thi nó giống hệt như vậy, không có một tý gì là đòi hỏi cao cả. Tất cả là họ muốn bạn thuộc lòng quy trình làm việc đến mức thành một thói quen công việc hàng ngày. Cái điều duy nhất mà họ yêu cầu là phải làm đúng như họ hướng dẫn theo một quy trình đã được đưa ra sẵn. Còn việc học đại học là bạn phải tự tìm hiểu hết mọi thứ, những gì khi bạn đến trường ngồi nghe giảng hoặc nhận được từ giáo viên...thì cũng chỉ là những thông tin mang tính chất khung cơ bản. Mọi vấn đề bạn phải tự tìm hiểu sâu thêm. Hình thức thi và câu hỏi khi thi đòi hỏi bạn thể hiện là bạn hiểu vấn đề, không đòi hỏi bạn phải học thuộc như một con vẹt. Nhiều môn thi bạn được mang theo tài liệu thoải mái. Một hợp đồng học nghề theo quy định của luật pháp Đức cũng là một hợp đồng lao động. Nên phải chịu trách nhiệm và được hưởng đầy đủ quyền lợi như một người lao động bình thường. Bên cạnh đó học sinh vẫn phải tuân thủ theo những quy định về luật giáo dục dành cho học sinh. Đối với những người đi học những nghề nước Đức cần chẳng hạn như chăm sóc người già, y tá, điện tử, điện lạnh, đường sắt, lái tàu, cơ khí...thì người ta tạo cơ hội cho bạn sang Đức để đi học và làm việc. Nên việc xin được Visum dễ dàng hơn. Sau khi học nghề bạn vẫn có thể tiếp tục học những chương trình đào tạo nâng cao khác, để có thể tiếp tục phát triển sự nghiệp của mình nếu bạn mong muốn. Cả 02 trường hợp nêu trên, nếu xin được việc làm theo đúng nghề mình học thì có thể đặt đơn xin cư trú hợp pháp trên nước Đức. Sau đó có thể cưới chồng/vợ và những người đó có thể ăn theo bạn để được phép sống hợp pháp trên nước Đức. Cái lớn nhất mà các bạnhọc được khi sang Đức là khả năng sống độc lập, tự thân vận động. Cách sống và cách làm việc có nguyên tắc, tính kỷ luật cực cao của người Đức. Và trên hết đó là Sự trung thực luôn được cả xã hội đề cao và tôn trọng. Mỗi người có một điều kiện hoàn cảnh kinh tế, mối quan hệ, khả năng tư duy, tính cách... khác nhau. Nên không thể so sánh người này với người khác, tôi chỉ đưa ra những thông tin về bản thân cũng như những người bạn sinh viên cùng thời với tôi để các bạn tự đánh giá so sánh cho chính bản thân mình. Mong là các bạn sẽ lựa chọn cho mình một quyết định đúng đắn.
|
