Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Hải Dương non trẻ nhất trong số các liên đoàn thể thao của tỉnh. Các môn phái dù thu hút ngày càng đông võ sinh, song hoạt động còn gặp nhiều khó khăn.
Phát triển lâu bền và liên tục
Là một trong những người đầu tiên tham gia thành lập Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Hải Dương, võ sư Nguyễn Hữu Tuân hiện là Phó Chủ tịch liên đoàn, Trưởng môn phái Tây Sơn Ngọc Điệp Hải Dương. Anh Tuân là võ sư bảy đẳng (võ sư cao cấp), đẳng cấp Hồng đai ngũ đẳng. "Mặc dù thu hút được nhiều võ sinh nhưng các môn phái võ thuật cổ truyền tại Hải Dương đang gặp rất nhiều khó khăn. Dịch bệnh khiến việc luyện tập bị ngừng trệ trong thời gian dài, các giải không thể tổ chức, một số môn phái phải cho võ sinh tập luyện qua video, tập online. Ngoài ra, kinh phí, cơ chế hoạt động chưa phù hợp cũng khiến nhiều môn phái phải loay hoay tìm đường phát triển", anh Tuân cho biết.
Hải Dương hiện có 9 môn phái, 3 câu lạc bộ võ đường cùng hàng chục điểm luyện võ thuật cổ truyền. Ngoài 9 môn phái trực thuộc liên đoàn còn có khoảng 10 môn phái khác như Thiếu Lâm Trung Sơn Hải Dương, Vịnh Xuân, Thiếu Lâm Cung Phu, Gia Phái (võ Bình Định), Thất Sơn Thần Quyền... ở các huyện, thị xã, thành phố.
Theo một số trưởng môn phái, võ thuật cổ truyền Hải Dương phát triển song hành cùng với quá trình xây dựng, bảo vệ quê hương, đất nước. Hải Dương có nhiều bộ tướng nổi danh từ thời Hai Bà Trưng cho đến sau này, nhất là ở thời Trần. Khi triều đại mới thay thế triều đại cũ, các bộ tướng ẩn mình trong dân hoặc dưới các mái đình chùa để tránh sự truy sát của các thế lực và hình thành nên các môn phái, gia phái. Dù có lúc thịnh, lúc suy song suốt chiều dài lịch sử của Hải Dương, chưa khi nào võ thuật cổ truyền mất đi.
Võ sư Nguyễn Hữu Tuân đánh giá, hầu hết các môn phái võ thuật cổ truyền tại Hải Dương đều phát triển theo chiều sâu, có môn phái phát triển lâu dài và liên tục, điển hình như phái Nhất Nam do võ sư Ngô Mạnh Hùng làm Trưởng môn. Hiện nay, Nhất Nam có hơn 20 điểm, nhóm ở hầu hết các địa phương trong tỉnh, dòng võ thuật này đã được đưa vào nhiều trường học hoặc được tổ chức biểu diễn tại một số sự kiện của tỉnh. Nhất Nam đã xây dựng được hệ thống môn công đồ sộ, nội-ngoại khí công với hàng trăm bài quyền thuật.
Giữ gìn tinh hoa
Theo đánh giá của võ sư Nguyễn Hữu Tuân, tất cả các môn phái võ thuật cổ truyền tại Hải Dương đều đặc biệt chú trọng giữ gìn tinh hoa võ thuật cổ truyền. Các võ sinh được đào tạo để nâng cao sức khoẻ, sự nhanh nhẹn, tăng khả năng chịu đựng, sử dụng đầu óc linh hoạt. Về tâm pháp, các võ sinh được đề cao đạo đức con nhà võ, không ỷ mạnh hiếp yếu, bao dung với mọi người...
Đặc biệt, các võ sinh Hải Dương có tố chất, sự dẻo dai, ý chí để phát triển võ thuật cổ truyền. Một số môn sinh của môn phái Tây Sơn Ngọc Điệp Hải Dương có khả năng phát triển như Nguyễn Hữu Dũng, Nguyễn Hữu Linh, Đinh Đình Bình... Trong đó có người đã được chuyển đổi sang võ hiện đại như tán thủ, pencak silat để thử nghiệm thi đấu chuyên nghiệp.
Thành lập năm 2020, Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Hải Dương hiện có 5 hội viên là tổ chức, 275 hội viên cá nhân. Liên đoàn ra đời là dấu mốc quan trọng góp phần gìn giữ tinh hoa võ thuật dân tộc, tinh thần thượng võ của người dân xứ Đông và nâng cao sức khỏe nhân dân. Các môn phái, gia phái, câu lạc bộ võ đường trong toàn tỉnh đang thu hút hàng nghìn võ sinh luyện tập dưới sự chỉ dạy của các võ sư được đào tạo bài bản, đam mê với sự nghiệp võ thuật cổ truyền.
Để duy trì được hoạt động của các võ đường là cố gắng rất lớn của Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Hải Dương và các Trưởng môn phái. Được biết, ngoài nguồn kinh phí ít ỏi được cấp cho năm đầu tiên thành lập là 50 triệu đồng, năm thứ hai 20 triệu đồng, năm nay, liên đoàn chưa có kinh phí hoạt động. Để duy trì hoạt động và tham gia các giải đấu, nguồn kinh phí hoàn toàn từ xã hội hóa hoặc các thầy tự bỏ tiền. Dù khó khăn, song các môn phái võ thuật cổ truyền của Hải Dương đã gặt hái được thành tích tại một số giải đấu trong nước. Tại Giải tinh hoa võ Việt năm 2017, môn phái Tây Sơn Ngọc Điệp Hải Dương giành huy chương bạc, hay huy chương đồng tại Giải vô địch võ thuật cổ truyền học sinh, sinh viên toàn quốc khối THPT quốc gia...
Đại diện Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Hải Dương cho biết để các môn phái hoạt động ổn định, phát triển và có những đóng góp tích cực hơn cho thể thao Hải Dương, ngành văn hóa, thể thao và du lịch cần tiếp tục quan tâm hơn nữa đến bộ môn này. Trong đó có hình thức khen thưởng kịp thời và xứng đáng với đóng góp của các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, đồng thời tăng nguồn hỗ trợ kinh phí hoạt động. Đặc biệt, cần giao toàn bộ việc tổ chức giải võ cổ truyền hằng năm cho liên đoàn để tăng tính thống nhất về công tác tổ chức cũng như bảo đảm chuyên môn. Ngoài ra, các Trung tâm Văn hóa-Thể thao cấp huyện cần tạo điều kiện nhiều hơn nữa để Liên đoàn Võ thuật cổ truyền tỉnh triển khai hoạt động.