Bởi Ngộ Nhất Tử- Trần Sĩ Bân # Ngộ Nguyên Tử- Lưu Nhất Minh
Giới thiệu về cuốn sách này
Một số loài thằn lằn nhỏ Australia được gọi là thằn lằn bóng đã biến đổi từ có chân 5 ngón thành không chân (giống như hầu hết các loài rắn) chỉ trong vòng 3,6 triệu năm. Đây là biến đổi diễn ra trong chớp mắt trong thời gian địa chất.
Nếu coi một cuộn giấy toalet 1000 mảnh là chiều dài lịch sử địa chất của Trái Đất, thì chỉ trên một mảnh giấy hình vuông nhỏ tổ tiên hai chân của người Homo sapiens xuất hiện, vào khoảng 4.5 triệu năm trước, theo nhà địa chất học Robert Giegengack thuộc bang Pennsylvania.
| Con thằn lằn bóng Lerista có chân tiêu biến (Lerista punctovittata). (Ảnh: Mark Hutchinson) |
Có 75 loài thằn lằn bóng tiến hóa nhanh gọi là Lerista. Những con thằn lằn bóng này bò trườn trên Trái Đất đã 13,4 triệu năm nay, cho đến tận ngày nay, một số vẫn có 5 ngón, một số có 4 còn một số lại không có hoặc chỉ có các mẩu chân bé xíu nhú ra. Do đó các nhà khoa học thuộc đại học Adelaide đã sử dụng kỹ thuật thiết lập trình tự di truyền để tiếp cận với cây phả hệ mới của loài thằn lằn bóng. Cây phả hệ sẽ cho thấy khi nào những con thằn lằn này tiêu biến ngón hay tiêu biến cả chân trong tiến trình tiến hóa của chúng cũng như tiến hóa ở mức độ nhanh như thế nào.
Nhà nghiên cứu Adam Skinner thuộc đại học Adelaide cho biết: “Ở mức độ cao nhất là tiêu biến chi hoàn toàn từ chân năm ngón. Loài thằn lằn có chân năm ngón sống cách đây khoảng 3,6 triệu năm”. Ông thêm rằng so với các biến đổi tiến hóa tương đương ở các loài động vật khác, hiện tượng này xảy ra trong chớp nhoáng.
| Thằn lằn bóng Lerista có 4 chân lớn (Lerista microtis). (Ảnh: Mark Hutchinson) |
Phân tích được công bố chi tiết trên tờ BMC Evolutionary Biology và được Quỹ Hermon Slade tài trợ. Nghiên cứu cho rằng lối sống của thằn lằn bóng đã dẫn đến các biến đổi nhanh chóng và ngoạn mục trong hình dạng cơ thể chúng.
Skinner, chỉ đạo nghiên cứu, phát biểu: “Người ta tin rằng thằn lằn bóng tiêu biến chi bởi chúng dành hầu hết thời gian bơi qua cát hoặc sỏi đá, chi không cần thiết cho công việc này, mà thậm chí còn là vật cản trở chúng”.
Thằn lằn bóng Lerista không chân. (Ảnh: Mark Hutchinson) |
Skinner cùng các cộng sự nhận thấy tiến hóa dạng cơ thể giống rắn ở các loài thằn lằn bóng Lerista đã xảy ra không những mang tính lặp lại, mà thậm chí còn không có bằng chứng của hiện tượng nghịch đảo (nghĩa là ngón hoặc chi sẽ xuất hiện trở lại).
Tiêu biến chi trong quá trình tiến hóa đã xảy ra nhiều lần trong suốt lịch sử sự sống trên Trái Đất, ở loài động vật có vú, chim, động vật lưỡng cư, rắn và thằn lằn. Thằn lằn và rắn là các trường hợp tiêu biểu để nghiên cứu về hiện tượng sinh học này. Khoảng 53 loài thằn lằn và rắn có hiện tượng mất một xương chi hoặc nhiều hơn thế trong quá trình tiến hóa của chúng.
Bạn đang chọn từ điển Việt Hàn, hãy nhập từ khóa để tra.
Dưới đây là khái niệm, định nghĩa và giải thích cách dùng từ tiêu biến trong tiếng Hàn. Sau khi đọc xong nội dung này chắc chắn bạn sẽ biết từ tiêu biến tiếng Hàn nghĩa là gì.
(phát âm có thể chưa chuẩn)
tiêu biến위축
tiêu biến: 위축,
Đây là cách dùng tiêu biến tiếng Hàn. Đây là một thuật ngữ Tiếng Hàn chuyên ngành được cập nhập mới nhất năm 2022.
Tổng kết
Hôm nay bạn đã học được thuật ngữ tiêu biến trong tiếng Hàn là gì? với Từ Điển Số rồi phải không? Hãy truy cập tudienso.com để tra cứu thông tin các thuật ngữ chuyên ngành tiếng Anh, Trung, Nhật, Hàn...liên tục được cập nhập. Từ Điển Số là một website giải thích ý nghĩa từ điển chuyên ngành thường dùng cho các ngôn ngữ chính trên thế giới.
Thuật ngữ liên quan tới tiêu biến
- điều cuối cùng tiếng Hàn là gì?
- thuộc về hướng nam tiếng Hàn là gì?
- tổng số mất tiếng Hàn là gì?
- bản tính tiếng Hàn là gì?
Tiếng Hàn Quốc, Tiếng Hàn hay Hàn ngữ (Hangul: 한국어; Hanja: 韓國語; Romaja: Hangugeo; Hán-Việt: Hàn Quốc ngữ - cách gọi của phía Hàn Quốc) hoặc Tiếng Triều Tiên hay Triều Tiên ngữ (Chosŏn'gŭl: 조선말; Hancha: 朝鮮말; McCune–Reischauer: Chosŏnmal; Hán-Việt: Triều Tiên mạt - cách gọi của phía Bắc Triều Tiên) là một loại ngôn ngữ Đông Á. Đây là ngôn ngữ phổ dụng nhất tại Đại Hàn Dân Quốc và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên, đồng thời là ngôn ngữ chính thức của cả hai miền Bắc và Nam trên bán đảo Triều Tiên.
Chúng ta có thể tra từ điển tiếng Hàn miễn phí mà hiệu quả trên trang Từ Điển Số.Com Tiếng Triều Tiên là một ngôn ngữ chắp dính. Dạng cơ bản của một câu trong tiếng Triều Tiên là "chủ ngữ - tân ngữ - động từ" (ngôn ngữ dạng chủ-tân-động) và từ bổ nghĩa đứng trước từ được bổ nghĩa. Chú ý là một câu có thể không tuân thủ trật tự "chủ-tân-động", tuy nhiên, nó phải kết thúc bằng động từ.
Câu nói "Tôi đang đi đến cửa hàng để mua một chút thức ăn" trong tiếng Triều Tiên sẽ là "Tôi thức ăn mua để cửa hàng-đến đi-đang".
Trong tiếng Triều Tiên, các từ "không cần thiết" có thể được lược bỏ khỏi câu khi mà ngữ nghĩa đã được xác định. Nếu dịch sát nghĩa từng từ một từ tiếng Triều Tiên sang tiếng Việt thì một cuộc đối thoại bằng có dạng như sau:
- H: "가게에 가세요?" (gage-e gaseyo?)
- G: "예." (ye.)
- H: "cửa hàng-đến đi?"
- G: "Ừ." trong tiếng Việt sẽ là:
- H: "Đang đi đến cửa hàng à?"
- G: "Ừ."
Nguyên âm tiếng Hàn
| /i/ ㅣ, /e/ ㅔ, /ɛ/ ㅐ, /a/ ㅏ, /o/ ㅗ, /u/ ㅜ, /ʌ/ ㅓ, /ɯ/ ㅡ, /ø/ ㅚ |
| /je/ ㅖ, /jɛ/ ㅒ, /ja/ ㅑ, /wi/ ㅟ, /we/ ㅞ, /wɛ/ ㅙ, /wa/ ㅘ, /ɰi/ ㅢ, /jo/ ㅛ, /ju/ ㅠ, /jʌ/ ㅕ, /wʌ/ ㅝ |
Dưới đây là những mẫu câu có chứa từ "tiêu biến", trong bộ từ điển Từ điển Việt - Pháp. Chúng ta có thể tham khảo những mẫu câu này để đặt câu trong tình huống cần đặt câu với từ tiêu biến, hoặc tham khảo ngữ cảnh sử dụng từ tiêu biến trong bộ từ điển Từ điển Việt - Pháp
1. Bộ não có thể phát triển, nhưng bộ ruột lại tiêu biến đi.
Le cerveau a pu grossir, mais l'intestin a en fait rétréci.