Vẻ đẹp bức tranh xuân được gợi lên qua những sắc xanh nào trong bài thơ mùa xuân xanh

Mục Lục bài viết:
I. Dàn ý số 1
II. Dàn ý số 2
III. Dàn ý số 3
IV. Bài văn mẫu

Dàn ý bức tranh xuân trong Cảnh ngày xuân và Mùa xuân nho nhỏ
 

I. Dàn ý Bức tranh xuân trong Cảnh ngày xuân và Mùa xuân nho nhỏ, mẫu số 1:

1. Mở bài

Giới thiệu khái quát về bức tranh xuân trong "Cảnh ngày xuân" của Nguyễn Du và "Mùa xuân nho nhỏ" của Thanh Hải.

2. Thân bài

a. Vẻ đẹp của bức tranh xuân trong "Cảnh ngày xuân" của Nguyễn Du- Hình ảnh "chim én đưa thoi" tạo nên sự sinh động, mang ý niệm ẩn dụ về dòng thời gian đang trôi chảy.- Gam màu nổi bật của bức tranh xuân là sắc xanh của "cỏ non" đến "tận chân trời", gợi không gian bao la, khoáng đạt và tràn trề sức sống.

- Cành hoa lê xuất hiện điểm xuyết với sắc trắng tinh khôi: "Cành lê trắng điểm một vài bông hoa".

b. Vẻ đẹp của bức tranh xuân trong "Mùa xuân nho nhỏ" của Thanh Hải.- Hình ảnh thơ gần gũi, quen thuộc: "dòng sông", "bông hoa", chim chiền chiện", "giọt long lanh rơi".- Sức sống của cỏ cây được nhấn mạnh qua biện pháp đảo ngữ: "Mọc giữa dòng sông xanh".

- Tiếng chim chiền chiện tạo nên thanh âm trong trẻo, cao vút và ngân vang.

c. Đánh giá về bức tranh xuân trong "Cảnh ngày xuân" của Nguyễn Du và "Mùa xuân nho nhỏ" của Thanh Hải.- Điểm chung:+ Đều là những bức tranh xuân với vẻ đẹp riêng biệt và tràn đầy sức sống.+ Thể hiện tài năng nghệ thuật của các tác giả.+ Thể hiện rõ tình yêu thiên nhiên của thi nhân.- Điểm khác biệt:+ Mùa xuân trong "Cảnh ngày xuân" gắn liền với ngày lễ thanh minh qua những thi liệu và bút pháp của thơ ca trung đại.

+ Bức tranh mùa xuân của Thanh Hải lại được khám phá ở những hình ảnh chân thực gần gũi với vẻ đẹp của xứ Huế gắn với công cuộc xây dựng và đổi mới đất nước.

3. Kết bài

Đánh giá khái quát về vẻ đẹp của bức tranh mùa xuân trong hai tác phẩm.
 

II. Dàn ý Bức tranh xuân trong Cảnh ngày xuân và Mùa xuân nho nhỏ, mẫu số 2:

Nguyễn Du và Thanh Hải, hai con người của hai thế hệ, tuy sống trong những thời kỳ khác nhau nhưng họ đều viết về mùa xuân bằng những hình ảnh, ngôn từ đẹp đẽ, dành cho mùa xuân tình cảm yêu thương, trân trọng nhất, điều này thể hiện rõ nét qua hai bài thơ “Cảnh ngày xuân” và “Mùa xuân nho nhỏ”. 

2. Thân bài

a. Giống nhau

- Bức tranh mùa xuân hiện lên với vẻ đẹp đẽ, thi vị.- Vạn vật thiên nhiên, cỏ cây, hoa lá đều đua nhau xanh tươi và đằm thắm.- Chim hót chân hòa trong ánh nắng tươi đẹp của trời xuân- Hai không gian xuân cách nhau mấy ngàn năm vậy mà mùa xuân vẫn cứ như thế, thiên nhiên xuân vẫn đầy sức hút, vẫn đều mang dáng dấp của mùa xuân đất Việt, đầy gợi cảm, đầy khoáng đạt, nhẹ nhàng.

- Hai bức tranh xuân đều được cảm nhận qua tâm hồn của những người thì sĩ giàu tình cảm, yêu thiên nhiên

b. Khác nhau

- Cảnh xuân trong "Mùa xuân nho nhỏ" của Thanh Hải:+ Lời thơ năm chữ ngắn gọn, không hoa mỹ, phô trương+ Giữa dòng Hương thơ mộng mọc lên một bông hoa tím biếc xinh tươi với sự sống mạnh mẽ.+ Chim chiền chiện ca hát đón chào niềm vui của trời xuân, góp tiếng hát của mình vào niềm vui của đất trời.+ Từng giọt long lanh của tiếng chim hay cũng chính là giọt sương, giọt xuân của đất trời+ Thanh Hải đã thưởng thức xuân bằng tất cả các giác quan của mình.

+ Những tình cảm nâng niu, trân quý nhất của tác giả cho chính bao vẻ đẹp diệu kỳ của mùa xuân.

- Cảnh xuân trong "Cảnh ngày xuân" của Nguyễn Du:+ Viết theo thể thơ lục bát, bức tranh xuân khắc hoạ nhẹ nhàng qua bút pháp chấm phá, điểm xuyết.+ Cánh én thong dong chao liệng trong cảnh xuân+ Ánh nắng trong ngần, tươi đẹp của đất trời+ Những thảm cỏ non xanh xa tít tắp+ Cành lê điểm những bông hoa trắng tinh khôi hài hoà trên nền xanh của lá

+ Cảm nhận xuân chủ yếu bằng thị giác

3. Kết bài

Giữa vô vàn những tác phẩm về xuân, thơ xuân của Nguyễn Du và Thanh Hải vẫn chiếm một vị trí vô cùng quan trọng trong văn học của dân tộc và trong trái tim mỗi người đọc qua bao thế hệ.

III. Dàn ý Bức tranh xuân trong Cảnh ngày xuân và Mùa xuân nho nhỏ, mẫu số 3:

- Mùa xuân là mùa lay động rất nhiều tâm hồn thi sĩ.
- Cùng chung nguồn cảm hứng thơ xuân này, Nguyễn Du và Thanh đã tái hiện lên những bức tranh xuân rất đẹp trong “Cảnh ngày xuân” và “Mùa xuân nho nhỏ”.

2. Thân bài

* Bức tranh xuân trong “Cảnh ngày xuân”- Hình ảnh quen thuộc trong thơ ca cổ điển “chim én đưa thoi”  vừa báo hiệu về thời gian vừa gợi dòng thời gian đang trôi chảy.- Sắc xanh của cỏ trải dài đến tận chân trời, không gian rộng lớn, mênh mông, khoáng đạt.

- Nghệ thuật điểm xuyết sắc trắng của hoa lê  khiến bức tranh trở nên tinh khôi, tươi sáng.

* Bức tranh xuân trong “Mùa xuân nho nhỏ”- Những hình ảnh thơ quen thuộc, gắn liền với mảnh đất xứ Huế: dòng sông xanh, sắc hoa tím, chim chiền chiện…

- Hành động “đưa tay… hứng”  sự trân trọng của nhà thơ dành cho mùa xuân.

* Tổng kết- Điểm giống:+ Đều là những bức tranh mùa xuân căng tràn sức sống.+ Đều thể hiện sự quan sát, khả năng miêu tả tinh tế cũng như tình yêu thiên nhiên sâu sắc của cả hai nhà thơ.- Khác:

+ Giai cảnh lịch sử cũng như hoàn cảnh sống riêng đã làm nên sự khác biệt về cách miêu tả, cách sử dụng ngôn từ, thể thơ cũng như các bút pháp miêu tả…

3. Kết bài

 Tổng hợp lại vấn đề: Dù có những sự khác nhau song cả hai bài thơ đều thể hiện được tình yêu thiên nhiên, đất nước của các tác giả.
 

IV. Bài văn mẫu bức tranh xuân trong Cảnh ngày xuân và Mùa xuân nho nhỏ

Vẻ đẹp của thiên nhiên, đất trời luôn là đề tài quen thuộc khơi gợi những xúc cảm trong tâm hồn người thi sĩ. Trong bức tranh phong phú, đa dạng đó, mùa xuân là mảnh đất được khai phá với vẻ đẹp tươi mới, khoáng đạt và tràn đầy sức sống. Điều này đã được thể hiện rõ qua bức tranh xuân "Cảnh ngày xuân" của Nguyễn Du và "Mùa xuân nho nhỏ" của Thanh Hải.

"Cảnh ngày xuân" là trích đoạn thuộc phần thứ nhất: "Gia biến và lưu lạc" của kiệt tác "Truyện Kiều". Ở đoạn trích này, đại thi hào Nguyễn Du đã tái hiện một bức tranh xuân với vẻ đẹp khoáng đạt, tinh khôi:

Ngày xuân con én đưa thoi,Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươiCỏ non xanh tận chân trời

Cành lê trắng điểm một vài bông hoa

Bằng thể thơ lục bát dân tộc cùng ngôn ngữ giàu hình ảnh, tác giả đã phác họa bức tranh mùa xuân đất trời vào giữa tháng ba với sự xuất hiện của những cánh én chao liệng trên bầu trời cao rộng...(Còn lại)

>> Xem bài mẫu đầy đủ Bức tranh xuân trong Cảnh ngày xuân và Mùa xuân nho nhỏ tại đây.

------------------------HẾT-------------------------

Trên đây là 3 mẫu Dàn ý bức tranh xuân trong Cảnh ngày xuân và Mùa xuân nho nhỏ, để có thêm những đơn vị kiến thức hữu ích cho việc phân tích, cảm nhận hai bài thơ, các em học sinh có thể tham khảo thêm một số bài văn hay lớp 9 có liên quan khác như: Phân tích bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, Suy nghĩ của em về bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, Bức họa mùa xuân qua 4 câu thơ đầu bài Cảnh ngày xuân, Phân tích đoạn trích Cảnh ngày xuân.

Viết về đề tài mùa xuân, nhà thơ Nguyễn Du và Thanh Hải đều có những nét chấm phá đặc sắc để dựng lên bức tranh mùa xuân sinh động với cả màu sắc, âm thanh và những chuyển động tinh tế. Dàn ý bức tranh xuân trong Cảnh ngày xuân và Mùa xuân nho nhỏ sẽ cùng các bạn khám phá bức tranh mùa xuân trong hai bài thơ này.

Phân tích khổ đầu bài Mùa xuân nho nhỏ Dàn ý bức họa mùa xuân qua 4 câu thơ đầu bài Cảnh ngày xuân Khát vọng dâng hiến cho đời của nhà thơ Thanh Hải trong khổ 4, 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ Phân tích khổ 4,5 trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ Phân tích cảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở về trong Cảnh ngày xuân Bức tranh thiên nhiên trong đoạn trích Cảnh ngày xuân

Cảm nhận bức tranh xuân trong Cảnh ngày xuân và Mùa xuân nho nhỏ

[rule_3_plain]

Mùa xuân với vẻ đẹp tươi mới, khoáng đạt và tràn đầy sức sống. Điều này đã được trình bày rõ qua bức tranh xuân Cảnh ngày xuân của Nguyễn Du và Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải. Để cảm nhận rõ nét hơn về cảnh xuân trong hai bài thơ này, Học247 mời các em cùng tham khảo tài liệu Cảm nhận bức tranh xuân trong Cảnh ngày xuân và Mùa xuân nho nhỏ dưới đây. Ngoài ra, để làm phong phú thêm tri thức cho bản thân, các em có thể tham khảo thêm bài giảng Cảnh ngày xuân.

1. Sơ đồ tóm tắt gợi ý

2. Dàn bài cụ thể

a. Mở bài:

– Từ đề tài mùa xuân trong thơ ca, dẫn dắt, giới thiệu hai bức tranh mùa xuân của Nguyễn Du và Thanh Hải trong hai văn bản thơ.

– Trích dẫn hai đoạn thơ xuân của Nguyễn Du và Thanh Hải.

b. Thân bài:

* Phân tích vẻ đẹp chung của cả hai đoạn thơ

– Hai đoạn thơ đều vẽ nên những bức họa mùa xuân với những đường nét phóng khoáng, màu sắc tươi sáng, hài hòa, có ko gian, chiều cao, có độ rộng, có xa, gần, tĩnh, động, có hình ảnh thơ thân thuộc

– Cảnh sắc mùa xuân trong hai đoạn thơ được trình bày qua vài nét chấm phá và tiếng nói giàu chất tạo hình.

– Cả hai bức tranh mùa xuân đều tràn trề sức sống mùa xuân trình bày tình yêu tự nhiên, cuộc sống của các thi sĩ

* Vẻ đẹp lạ mắt của đoạn thơ Cảnh ngày xuân:

– Bức tranh tự nhiên hiện lên qua nét vẽ vô cùng tinh tế liên kết hình ảnh ước lệ, tiếng nói tài hoa, uyên bác, văn pháp tả và gợi, nghệ thuật phối sắc tài tình

+ Bức tranh mùa xuân tháng ba, ko gian khoáng đạt, trong sáng với những cánh chim én rộn ràng bay liệng

+ Nhà thơ bộc bạch sự nuối tiếc lúc thời kì mùa xuân qua nhanh chóng, ngày xuân như “con én đưa thoi”

– Hai câu thơ kết tinh vẻ đẹp của mùa xuân: “Cỏ non xanh tận chân trời/ Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”

+ Hai câu thơ diễn tả bức tranh tuyệt mỹ là chân dung của mùa xuân chỉ giản đơn là hoa trắng, cỏ xanh nhưng gợi lên được bức tranh có hồn, khoáng đạt

+ Thảm cỏ non xanh chính là gam nền cho bức tranh mùa xuân trở thành đầy sức sống, điểm xuyết một vài bông hoa lê trắng

+ Bức tranh mùa xuân của Nguyễn Du được dệt bằng những hình ảnh ước lệ và thi liệu vẫn tươi mới, và mang vẻ đẹp riêng nhờ kế thừa, vận dụng thông minh câu thơ cổ Trung Quốc “Phương thảo liên thiên bích- Lê chi sổ điểm hoa”

+ Bức tranh mùa xuân trong đoạn thơ mang đậm chất cổ thi, ko gian ko xác định rõ ràng được thi sĩ trình bày khôn khéo bằng thể thơ lục bát tạo âm hưởng mượt nhưng mà

– Văn pháp chấm phá, hình ảnh giàu sức gợi, ngôn từ súc tích…

+ Sự liên kết hài hòa giữa ko gian rộng lớn ngút nghìn màu xanh cỏ cây, với hình ảnh thu nhỏ trên một cành hoa xuân nhưng ko cụ thể sắc xuân ở vùng miền nào.

→ Ngòi bút của Nguyễn Du quả là tuyệt bút, ngòi bút của ông tài hoa, giàu chất tạo hình của tiếng nói biểu cảm lúc liên kết tả và gợi. Qua đó, ta thấy tâm hồn con người vui tươi phấn khởi qua cái nhìn tự nhiên trong trẻo, tươi tỉnh, hồn nhiên, nhạy cảm với vẻ đẹp của tự nhiên

* Phân tích vẻ đẹp mùa xuân trong bài Mùa xuân nho nhỏ

– Bức tranh xứ Huế xuất hiện qua ngôn từ đượm đà, ngọt ngào bằng những cụ thể hình ảnh thơ giản dị cùng nhạc điệu trong sáng, tha thiết đậm nét đặc trưng xứ Huế: hình ảnh dòng sông xanh, bông hoa tím biếc, tiếng chim chiền chiện hót vang trời…

– Bức tranh tự nhiên mùa xuân trong thơ Thanh Hải mang tính cụ thể, xác thực về ko gian, tiếng nói thơ hiện đại, đặc trưng âm thanh tươi vui, rộn ràng chẳng yên ắng trình bày niềm yêu đời, khát khao sống vô tận của thi sĩ

– Xúc cảm của thi sĩ trước tự nhiên, sự sống được trình bày rõ nét qua câu thơ “ Từng giọt long lanh rơi/ Tôi đưa tay tôi hứng” → Biện pháp ẩn dụ chuyển đổi cảm giác: âm thanh từ chỗ cảm nhận bằng thính giác này chuyển sang cảm nhận bằng thị giác trình bày xúc cảm say sưa ngây ngất của tác giả trước cảnh đất trời xứ Huế lúc vào xuân

– Thanh Hải sử dụng thể thơ ngũ ngôn gần với giọng điệu dân ca miền Trung tạo ra âm hưởng nhẹ nhõm và tha thiết, thấm vào lòng người

– Giọng điệu bài thơ thích hợp với tâm trạng, xúc cảm của tác giả: hứng khởi, say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp đất trời xứ Huế vào xuân

→ Cả hai bức tranh xuân đều có những vẻ đẹp chung nhưng cũng ẩn chứa những vẻ đẹp chung cũng như những nét riêng lẻ lạ mắt bởi mỗi thi sĩ có những cảm nhận không giống nhau

– Hơn nữa, mỗi thi sĩ lại sống trong những thời đoạn lịch sử không giống nhau, có những hoàn cảnh riêng không giống nhau.

– Qua bức tranh tự nhiên mỗi tác giả phác họa, ta thấy được tình yêu tha thiết của các thi sĩ với tự nhiên, cảm hứng tự nhiên là cảm hứng vô tận.

c. Kết bài:

– Khái quát về vẻ đẹp của hai bức tranh mùa xuân

– Khẳng định trị giá của đoạn thơ nói riêng, của hai tác phẩm nói chung trong việc bồi đắp tư tưởng, tình cảm cho con người.

3. Bài văn mẫu

Đề bài: Em hãy nêu cảm nhận của em về bức tranh xuân trong Cảnh ngày xuân và Mùa xuân nho nhỏ.

GỢI Ý LÀM BÀI

3.1. Bài văn mẫu số 1

Vũ trụ xoay quầng bốn mùa: xuân, hạ, thu, đông. Mỗi mùa đều mang một ý nghĩa không giống nhau: mùa đông mang lại sự hiu quạnh, lạnh giá; mùa thu mang về một vẻ bình yên, nhẹ nhõm; mùa hạ mang lại sự chói chang, sôi động. Còn mùa xuân, được ví như một sự đổi mới mỗi lúc về, một đề tài thơ ca luôn được các nhà văn, thi sĩ dùng tới để gợi tả xúc cảm chân thực nhất. Thanh Hải trong bài thơ Mùa Xuân Nho nhỏ và Nguyễn Du với đoạn trích Cảnh ngày xuân (trích Truyện Kiều) đã có những cảm nhận rực rỡ về vẻ đẹp bức tranh tự nhiên mùa xuân.

Mùa xuân luôn được xem là mùa đẹp nhất trong năm. Bởi vì sao? Mùa xuân đại diện cho niềm tin, sự kỳ vọng, sự đổi mới. Bức tranh phong cảnh ngày xuân luôn gợi được cho mọi người sự bình yên, nhẹ nhõm pha lẫn một tẹo sôi động để ghi lại mở màn lại một mốc thời kì đã trôi qua.

Đối với bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải, có thể thấy Thanh Hải mang lại cho đọc giả một mùa xuân dịu dàng và bình lặng. Một bông hoa tím biếc mọc giữa dòng sông xanh đại diện cho khát khao, niềm kỳ vọng, một sự sống mãnh liệt, hài hoà với tiếng chim chiền chiện réo rắt khắp trời, tô điểm nên một bức tranh mùa xuân tuy giản đơn nhưng đậm nét đặc trưng của mùa xuân. Sương xuân cũng đã rơi giọt trên những chiếc lá xanh tươi, tự nhiên đang thay mình đổi sắc hương xuân báo hiệu xuân đang tới. Không khí êm dịu hơn, tan đi những lạnh lẽo của mùa đông lạnh giá, mang về sức sống xanh tươi cho tự nhiên.

“Mọc giữa dòng sông xanh

Một bông hoa tím biếc

Ơi con chim chiền chiện

Hót chi nhưng mà vang trời

Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng.”

“Cảnh ngày xuân” là trích đoạn thuộc phần thứ nhất: “Gia biến và phiêu dạt” của tuyệt bút “Truyện Kiều”. Ở đoạn trích này, đại thi hào Nguyễn Du đã tái tạo một bức tranh xuân với vẻ đẹp khoáng đạt, tinh khôi:

“Ngày xuân con én đưa thoi,

Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi

Cỏ non xanh tận chân trời

Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”

Bằng thể thơ lục bát dân tộc cùng tiếng nói giàu hình ảnh, tác giả đã phác họa bức tranh mùa xuân đất trời vào giữa tháng ba với sự xuất hiện của những cánh én chao liệng trên bầu trời cao rộng. Hình ảnh “chim én đưa thoi” – tín hiệu thân thuộc báo hiệu mùa xuân về ko chỉ tạo nên sự sinh động trong vòng ko rộng lớn nhưng mà còn mang ý niệm ẩn dụ về dòng thời kì đang ko ngừng trôi chảy: “Thời gian thấm thoắt thoi đưa”, đồng thời ẩn chứa tâm trạng nuối tiếc của con người trước bước đi ko ngừng nghỉ của thời kì. Bầu trời xuân được mô tả với vẻ đẹp của những tia nắng xuân ấm áp của ánh “thiều quang”. Tuy nhiên, gam màu nổi trội của bức tranh xuân là sắc xanh của “cỏ non” tới “tận chân trời”, gợi nên một ko gian rộng lớn, khoáng đạt và tràn trề sức sống. Thảm cỏ với màu xanh mơn mởn, tươi non đã làm nổi trội sức xuân và sắc xuân đang tràn trề thấm vào cảnh vật. Trên gam màu chủ đạo đó, cành hoa lê xuất hiện điểm xuyết với sắc trắng tinh khôi: “Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”. Tác giả đã vận dụng thành công văn pháp chấm phá – một thi pháp thân thuộc trong thơ ca trung đại để làm nổi trội vẻ đẹp hài hòa, trong trẻo của “Cảnh ngày xuân”. Như vậy, bằng tài năng trong việc sử dụng tiếng nói liên kết những thi ảnh ước lệ tượng trưng, tác giả Nguyễn Du đã phác họa một bức tranh mùa xuân gắn liền với ko khí lễ hội ngày Thanh minh sinh động và tràn trề sức sống, mang đậm tính hội họa qua sự hài hòa, tinh tế giữa đường nét, hình khối, màu sắc.

Như vậy, thông qua hai bài thơ “Cảnh ngày xuân” của Nguyễn Du và “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải, chúng ta có thể thấy được cả hai tác giả đã phác họa những bức tranh xuân tràn trề sức sống, mang đậm chất hội họa với những gam màu, đường nét riêng, trình bày tài năng của mỗi một thi sĩ trong việc chọn lựa hình ảnh, tiếng nói và sử dụng linh hoạt các giải pháp nghệ thuật. Qua đó thấy được tình yêu và tâm hồn giao cảm mãnh liệt đối với vẻ đẹp của tự nhiên đất trời của người thi sĩ.

Tuy nhiên, ở mỗi một tác phẩm, bức tranh mùa xuân lại được phác họa với những vẻ đẹp rất riêng. Trong “Cảnh ngày xuân”, đại thi hào Nguyễn Du mô tả mùa xuân gắn liền với ngày lễ thanh minh để làm nổi trội vẻ đẹp của những ngày lễ hội dân gian thông qua những thi liệu và văn pháp của thơ ca trung đại; còn bức tranh mùa xuân của Thanh Hải lại được khám phá ở những hình ảnh chân thực thân thiện, và thân thuộc với vẻ đẹp của xứ Huế mộng mơ gắn với công cuộc xây dựng và đổi mới tổ quốc.

Như vậy, bằng tài năng của mình, mỗi một thi sĩ đã phác họa bức tranh xuân tràn đầy sức sống với những đặc trưng và vẻ đẹp riêng lẻ, trở thành phông nền để từ đó bộc lộ tâm trạng, xúc cảm của nhân vật trữ tình.

3.2. Bài văn mẫu số 2

Vẻ đẹp của tự nhiên, đất trời luôn là đề tài thân thuộc khơi gợi những xúc cảm trong tâm hồn người thi sĩ. Trong bức tranh phong phú, nhiều chủng loại đó, mùa xuân là mảnh đất được khai phá với vẻ đẹp tươi mới, khoáng đạt và tràn đầy sức sống. Điều này đã được trình bày rõ qua bức tranh xuân “Cảnh ngày xuân” của Nguyễn Du và “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải.

“Cảnh ngày xuân” là trích đoạn thuộc phần thứ nhất: “Gia biến và phiêu dạt” của tuyệt bút “Truyện Kiều”. Ở đoạn trích này, đại thi hào Nguyễn Du đã tái tạo một bức tranh xuân với vẻ đẹp khoáng đạt, tinh khôi:

“Ngày xuân con én đưa thoi,

Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi

Cỏ non xanh tận chân trời

Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”

Bằng thể thơ lục bát dân tộc cùng tiếng nói giàu hình ảnh, tác giả đã phác họa bức tranh mùa xuân đất trời vào giữa tháng ba với sự xuất hiện của những cánh én chao liệng trên bầu trời cao rộng. Hình ảnh “chim én đưa thoi” – tín hiệu thân thuộc báo hiệu mùa xuân về ko chỉ tạo nên sự sinh động trong vòng ko rộng lớn nhưng mà còn mang ý niệm ẩn dụ về dòng thời kì đang ko ngừng trôi chảy: “Thời gian thấm thoắt thoi đưa”, đồng thời ẩn chứa tâm trạng nuối tiếc của con người trước bước đi ko ngừng nghỉ của thời kì. Bầu trời xuân được mô tả với vẻ đẹp của những tia nắng xuân ấm áp của ánh “thiều quang”. Tuy nhiên, gam màu nổi trội của bức tranh xuân là sắc xanh của “cỏ non” tới “tận chân trời”, gợi nên một ko gian rộng lớn, khoáng đạt và tràn trề sức sống. Thảm cỏ với màu xanh mơn mởn, tươi non đã làm nổi trội sức xuân và sắc xuân đang tràn trề thấm vào cảnh vật. Trên gam màu chủ đạo đó, cành hoa lê xuất hiện điểm xuyết với sắc trắng tinh khôi: “Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”. Tác giả đã vận dụng thành công văn pháp chấm phá – một thi pháp thân thuộc trong thơ ca trung đại để làm nổi trội vẻ đẹp hài hòa, trong trẻo của “Cảnh ngày xuân”. Như vậy, bằng tài năng trong việc sử dụng tiếng nói liên kết những thi ảnh ước lệ tượng trưng, tác giả Nguyễn Du đã phác họa một bức tranh mùa xuân gắn liền với ko khí lễ hội ngày Thanh minh sinh động và tràn trề sức sống, mang đậm tính hội họa qua sự hài hòa, tinh tế giữa đường nét, hình khối, màu sắc.

Nếu “Cảnh ngày xuân” của Nguyễn Du là bức tranh mùa xuân gắn liền với tiết thanh minh cùng những đặc trưng của thơ ca cổ điển thì “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải lại là một bức tranh xuân xứ Huế dịu dàng, thân quen.

“Mọc giữa dòng sông xanh

Một bông hoa tím biếc

Ôi con chim chiền chiện

Hót chi nhưng mà vang trời

Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng”

Mở đầu bức tranh cũng là sắc xanh nhưng lại ko phải sắc xanh của cỏ non nhưng mà là của song nước. Trên cái nền trời xanh đấy, Thanh Hải đã khôn khéo tô điểm một bông hoa tím mang sắc màu đặc trưng của xứ Huế. Sự xuất hiện của bông hoa tuy chỉ một mình nhưng ko hề độc thân, lẻ bóng như: “Củi một cành trôi lạc mấy dòng” nhưng mà lại căng tràn sức sống. Nó trình bày một sự sống, một niềm khát khao sống mãnh liệt được thi sĩ gửi gắm trong từng con chữ. Trên cái nền trời xanh đấy, là âm thanh vui tươi của tiếng chim “chiền chiện”. Câu cảm thán “ơi” đồng hành với câu hỏi “hót chi” đã gợi ra chất giọng tâm tình, nhẹ nhõm đậm chất Huế. Bởi cảnh sắc và âm thanh tươi vui đó nhưng mà mùa xuân được tác giả mô tả bằng tất cả sự trân trọng và nâng niu. Từ “giọt” ở đây rốt cuộc là giọt mưa? Giọt sương? Hay giọt nắng? Hay là âm thanh tiếng chim đã được ngưng tụ thành “từng giọt” để giờ đây thi sĩ có thể đỡ lấy nó, trân quý nó? Dù là hiểu theo cách nào ta cũng có thể thấy được sự cảm nhận tinh tế của thi sĩ cũng như tình cảm nhưng mà ông dành cho mùa xuân. Chính hành động “đưa tay”… “hứng” đã trình bày rất rõ điều này.

Như vậy, cả hai đoạn thơ đều là những bức tranh mùa xuân căng tràn sức sống. Nó vừa trình bày được ko gian tươi đẹp của mùa xuân vừa khôn khéo trình bày cái tài của tác giả. Tuy nhiên nếu “Cảnh ngày xuân” là ko gian xuân gắn liền với tiết thanh minh cùng cách mô tả chấm phá, sử dụng hình ảnh ước lệ, tượng trưng mang nét đặc trưng của thơ ca cổ điển thì “Mùa xuân nho nhỏ” lại là ko gian xuân với nhiều hình ảnh, màu sắc, đường nét thân thuộc nơi xứ Huế.

Bức tranh xuân của Nguyễn Du non xanh như tâm hồn của cô thiếu nữ Thúy Kiều, Thúy Vân trong buổi du xuân. Bức tranh xuân của Thanh Hải tươi sáng, ân tình, chứa chan xúc cảm, thấm thía lòng người. Tâm hồn họ đều thăng hoa, rất thiết tha, nhưng mỗi người lại có một văn pháp nghệ thuật riêng để ghi đậm cái tôi tư nhân trong lòng độc giả. Nếu như Nguyễn Du đã vận dụng khôn khéo thể thơ lục bát của dân tộc thì Thanh Hải cũng rất mượt nhưng mà với thể thơ ngũ ngôn ngân nga như điệu nhạc xứ Huế trong bản hòa ca của tổ quốc đang xây dựng xã hội chủ nghĩa.

Nguyễn Du với mười lăm năm phiêu dạt, còn Thanh Hải đang phải giáp ranh với cái chết nhưng ở họ vẫn nồng thắm tình yêu tự nhiên, đất trời. Tình cảm đấy đã hòa chung dòng chảy với các tác phẩm khác cùng viết về mùa xuân.

Đã nhiều năm trôi qua, nhưng lúc đọc những dòng thơ trên, lòng người đọc vẫn ko khỏi xúc động, rộn rực, mê say. Có nhẽ Nguyễn Du cũng như Thanh Hải sẽ còn sống mãi trong trái tim người đọc bởi những vần thơ như thế, bởi tấm lòng yêu mùa xuân, yêu tự nhiên, đất trời và con người tha thiết. Bởi ngòi bút của họ đã thăng hoa thành những nét vẽ thâm thúy trong hồn ta một mùa xuân bất tử, vĩnh hằng và truyền vào lòng ta khát vọng được góp sức, được làm:

“Một mùa xuân nho nhỏ

Lặng lẽ dâng cho đời”.

—–Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp—–

Cảm nhận bốn câu thơ đầu đoạn trích Cảnh ngày xuân của Nguyễn Du

5889

Cảm nhận về đoạn trích Cảnh ngày xuân

5212

Phân tích đoạn trích Cảnh ngày xuân của Nguyễn Du

3370

Soạn văn 9 Cảnh ngày xuân tóm tắt

9838

Cảm nhận về bức tranh tự nhiên trong đoạn trích Cảnh ngày xuân

7098

[rule_2_plain]

#Cảm #nhận #bức #tranh #xuân #trong #Cảnh #ngày #xuân #và #Mùa #xuân #nho #nhỏ