Nói thật là đến giờ phút này, tôi vẫn chưa tin những gì đã xảy ra trong cuộc đời mình. Mọi chuyện nó cứ đến một cách bất ngờ và không tưởng. Tôi năm nay tính ra cũng 32 tuổi rồi. Ở thành phố thì chuyện này là bình thường thôi. Còn đối với vùng quê của tôi thì con số đó là cả một vấn đề. Bố mẹ cũng sốt ruột, cứ suốt ngày đi ra đi vào là nhắc đến tuổi của con gái. Đầu năm nay, tôi mừng lì xì mà bố không nhận. Ông còn bảo: “Mày lấy chồng là món quà lớn nhất cho bố mẹ rồi. Không cần phải cho cái gì nữa. Tầm này bố chỉ mong con cái yên bề gia thất hết thôi”. Thật ra tôi cũng đâu có muốn đến tuổi này mà chưa lấy chồng. Tôi sinh ra trong gia đình khó khăn, bố mẹ không có tiền nhưng lại sinh đến 4 người con. Sau khi ra trường, tôi phải kiếm tiền để phụ bố mẹ nuôi các em ăn học. Người yêu thời đại học tôi yêu suốt 4 năm thì nhanh chóng muốn kết hôn vì bố mẹ anh mong sớm có cháu. Khi tôi bảo phải đợi thêm vài năm nữa, anh dứt khoát chia tay: “Chờ em một năm thì được chứ vài năm thì đừng nói là anh, ngay cả người khác cũng không thể chờ được đâu. Thôi, nếu em đã nói như vậy thì mình chia tay. Anh cũng không muốn mất thêm thời gian thanh xuân của mình nữa”. Thế rồi mối tình đầu của tôi cũng chấm dứt như vậy. Sau quãng thời gian chia tay, tôi đau khổ vô cùng. Nói gì thì hai đứa cũng có 4 năm ở bên nhau. Nhưng vì hoàn cảnh, tôi không thể nào đi lấy chồng rồi để hết gánh nặng lên vai bố mẹ như thế được. Với cả có một điều may mắn là các em tôi đều rất hiếu học. Dù nhà không có điều kiện để cho đi học thêm như các bạn nhưng chúng vẫn có thành tích học tập tốt. Đối với tôi, đó cũng là một sự an ủi.  Thời gian thì cứ như vậy trôi, còn tôi cũng tìm được một người đàn ông mới tên Đức. Anh này thì ở gần nhà thôi. Hai đứa lớn lên biết gia cảnh của nhau như thế nào nên cũng có sự thấu hiểu nhất định. Khi đến với nhau, tôi cũng nói rõ với anh: “Anh thấy nhà em rồi đấy. Sau em còn 3 đứa em nữa. Mai này nếu mình kết hôn, anh vẫn đồng ý cho em săn sóc chúng nó thì mình tiếp tục”. Đức không lạ gì tính tôi. Anh quả quyết: “Anh biết mà. Em của em cũng giống người thân của anh. Em cứ lo cho chúng nó thoải mái, miễn là trong khả năng của mình”. Rồi chúng tôi chính thức đến với nhau. Khi quen nhau, tôi cũng sống biết điều với nhà Đức lắm. Chẳng hạn thi thoảng nhà anh có công to việc lớn, tôi đều có mặt để phụ giúp gia đình. Yêu đến năm thứ 2, Đức bảo muốn nói với tôi một việc quan trọng. Nói thật lúc đó tôi nghĩ anh muốn cầu hôn mình cơ. Không ngờ anh lại bảo: “Anh muốn đi nước ngoài làm ăn vài năm, kiếm đủ vốn rồi về quê gây dựng lại từ đầu. Luc đấy bọn mình cưới nhau cũng có kinh tế hơn, con cái sau này đỡ khổ”. Tôi đắn đo nhiều lắm. Đi khác tỉnh đã là cả một vấn đề, đằng này còn đi khác nước nữa. Liệu chúng tôi có thể giữ được mối tình ấy hay không? Thế nhưng nghĩ đi cũng phải nghĩ lại. Khi ấy tôi vẫn còn phải lo cho đứa em út ăn học. Dù Đức có cầu hôn thì tôi vẫn chưa chấp nhận lời cầu hôn đó được. Mà đối với đàn ông, tiền bạc và sự nghiệp cũng quan trọng chẳng kém gì tình cảm cả. Chính vì thế, tôi đồng ý làm hậu phương để người yêu đi nước ngoài kiếm tiền. Có một việc mà đến bây giờ tôi vẫn giấu bố mẹ. Đó là năm ấy, Đức đã lấy tiền tiết kiệm của tôi để làm hồ sơ đi Nhật. Lúc đó tôi nghĩ hai đứa dù gì cũng sẽ lấy nhau. Tiền anh hay tiền tôi chẳng quan trọng, miễn được việc là được. Đức cũng bảo đợi tầm một năm là sẽ làm đủ tiền để trả thôi. Nên tôi không mảy may mà lấy tiền đưa cho anh. Ngày tiễn Đức đi nước ngoài, tôi khóc hết nước mắt. Nghĩ chẳng biết rồi chuyện tình cảm của mình sẽ như nào. Lúc ấy tôi cũng 27 tuổi rồi chứ ít gì đâu. Bố mẹ thì thấy con gái 27 tuổi vẫn chưa cưới, còn cho người yêu đi xa như thế, ông bà cứ thở dài: “Mày dại lắm con ạ. Ở gần còn chẳng thấy đâu. Bây giờ cách xa nhau như thế, mấy ai mà giữ được đến lúc về”. Đúng là người lớn vẫn luôn có cách nhìn của họ. Và một khi họ đã nhìn nhận thì ít khi sai lắm. Sang đó chừng vài tháng, Đức bắt đầu nói chuyện với tôi ít hơn. Anh bảo đi làm bận rộn, công việc thì áp lực nên tối nào cũng nói chuyện vài câu đã đi ngủ. Lúc đầu tôi cũng nghĩ đơn thuần là như vậy. Cho đến một hôm, đứa bạn tôi cũng bên Nhật gọi về. Trong điện thoại, nó cứ ấp úng: “Tao chẳng biết có nên nói chuyện này cho mày nghe không. Nhưng tao vừa gặp ông Đức nhà mày ở đây. Ông ấy có bạn gái rồi, là một con bé cùng sang đây làm. Mày thử dò hỏi xem có chuyện gì không?”. Đến lúc ấy, tôi mới choáng váng nhận ra mình đã bị phản bội. Có điều chuyện này diễn ra quá nhanh. Mới chỉ vài tháng, vậy mà Đức đã tìm cách để cắm sừng tôi được hay sao? Tối hôm ấy, tôi nói chuyện thẳng thắn và yêu cầu anh thành thật với mình. Lúc đầu anh cũng quanh co lắm, bảo chỉ là bạn thôi. Nhưng cuối cùng Đức mới thừa nhận: “Đúng là anh có quen nó. Nhưng sang đây thiếu thốn tình cảm, anh chỉ tính quen qua đường thôi. Em đừng có nghĩ vớ vẩn”. Vậy đấy, dù có thế nào thì anh ta vẫn phải bảo vệ mình bằng được. Còn tôi thì cũng không thể ngu đến mức tin vào những lời nói đó. Hôm ấy, tôi quyết định chia tay. Còn số tiền mà tôi rút ra cho Đức đi Nhật thì tất nhiên là anh ta cũng chẳng chủ động trả lại rồi. Có lẽ anh ta nghĩ chia tay là hết, và tôi không đòi thì anh ta không có nghĩa vụ để trả đấy. Biết tôi chia tay Đức, bố mẹ cứ xuýt xoa mãi, bảo tôi dại thì ráng mà chịu. Thật ra ông bà xót con cũng đúng. Gần 30 tuổi mà lại chia tay người yêu thì biết đến lúc nào mới đi lấy chồng? Trong khi 2 đứa em tôi học xong đại học, đã lấy chồng cả rồi. Bố mẹ tôi lo lắng cũng phải, điều này không trách được. Rồi thời gian trước, gần cơ quan tôi có một đội công trình đến làm xây dựng chung cư. Tôi ra quán nước thì thi thoảng lại gặp một anh tên Thành. Lúc đầu hai người chỉ bông đùa nhau vài câu thôi. Thành giới thiệu anh là thợ xây của đội công trình đó. Cũng hơn tôi 2 tuổi mà chưa kết hôn lần nào. Thấy anh nói chuyện cũng vui tính, tôi mới cho số để cả hai nói qua lại. Tầm 3 tháng sau thì chúng tôi chính thức tìm hiểu. Lúc biết tôi yêu thợ xây, mẹ kịch liệt phản đối. Bà cứ bảo tôi ăn học đàng hoàng, công việc ổn định, làm sao mà mất giá đến mức yêu một gã thợ xây? Nhưng quan điểm của tôi rõ ràng lắm. Thợ xây hay nghề gì miễn là kiếm tiền chân chính là được. Thấy tôi nói vây, Thành càng trân trọng hơn. Yêu nhau tròn 8 tháng anh đã ngỏ ý muốn cưới tôi làm vợ. Lần này cứ nhắm mắt đưa chân, cưới đại đi xem thế nào. Đằng nào tôi cũng ngoài 30 rồi, cưới gấp cũng chẳng ai để ý rồi dị nghị đâu. Thế rồi chúng tôi về nhà xin người lớn cho cưới. Khi tôi đến chơi, nhà Thành khá cơ bản. Bố mẹ anh cũng rất giản dị. Cho nên tôi còn về làm tư tưởng với bố mẹ mình, rằng đừng chê cười nhà người ta. Hôm nhà trai đến chơi, thấy họ mang rất nhiều đồ mà tôi choáng váng. Đã thế trái cây cũng toàn là nhập khẩu. Rượu thì là loại đắt tiền nếu nhìn vỏ bề ngoài. Tôi còn huých tay Thành bảo: '‘Anh dặn bố mẹ là không cần phải cầu kỳ lắm đâu. Nhà em đơn giản, bố mẹ cũng không yêu cầu gì nhiều mà”. Buồn cười nhất là khi hỏi người sành rượu thì biết chai rượu lên đến 15 triệu, tôi còn nghĩ trong đầu là chai rượu ấy có lẽ là hàng giả. Cho nên dặn bố để lên bàn thờ đặt cho đẹp chứ đừng uống kẻo đau bụng. Nhưng sự thật thì đó là rượu xịn mọi người ạ. Hôm nhà trai đến đón dâu, tôi đang ngồi trong phòng đợi chú rể thì em gái chạy vào hớt hải nói: “Chị Huyền ơi, nhà trai họ đi toàn xe xịn, mà trông anh cũng giàu lắm. Kiểu này chị lấy chồng đại gia rồi, thế mà chị không biết à”. Lúc đó tôi mới ngây người ra đấy chứ. Đến màn trao vàng thì mới tin là nhà chồng mình giàu thật, vì cô dì chú bác lên trao cũng toàn tính theo cây vàng chứ chẳng ai đi 1 chỉ 2 chỉ cả. Tối đó chồng tôi mới ôm bụng cười bảo: “Anh cũng đến chịu em. Em nghĩ anh là thợ xây thật à? Anh là chủ thầu công trình, bố mẹ mở công ty xây dựng mấy chục năm rồi. Còn cái nhà anh dẫn em về chỉ là cái nhà anh mua lại thỉnh thoảng về chơi thưởng thức không khí làng quê. Đưa em về đó xem có thấy nhà anh đơn giản mà chia tay không thôi”. Tôi cứ đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác. Ai đời đến ngày cưới mới biết mình lấy chồng đại gia không mọi người? Nhưng nghĩ lại, tôi thấy mình xứng đáng nhận những điều này. Thanh xuân của tôi đã hy sinh vì các em. Bây giờ tôi cũng nên nhận về những điều tốt đẹp chứ. Ngồi ôm bụng bầu 7 tháng, cô gái thấm cảnh khổ lấy chồng xa NQ Theo VietNamnet $\text{Bài 2}$ ⇒Ngọn cỏ này trông xanh mướt ⇒Chú chim này có một đôi cánh thật tuyệt đẹp. $\text{Bài 3}$ a,Đất nước Việt Nam ta suốt bao nhiêu năm nay vẫn dũng cảm vượt qua những cuộc chiến tranh gian khổ. b,Bác Hai là thợ xây giỏi nhất vùng này. c,Mùa xuân về,cây cối trở nên tươi tốt hơn hẳn,ai cũng phải mừng vui d,Dòng sông mùa lũ về trở nên nguy hiểm,khiến ai cũng phải dè chừng $\text{Bài 4}$ $\text{A.thời gian}$ ⇒Ngày, hôm, tuần, tháng, năm, thuở, sáng, trưa, chiều, tối, đêm, ban, khi, lúc, chừng. $\text{B.cây cối}$ ⇒Cây cam,cây ổi,cây rau,cây táo,cây hoa,cây cà chua,cây xoài,cây bưởi,cây bàng,cây na. $\text{C.đồ dùng học tập}$ ⇒Bút chì,bút mực,bút bi,quyển vở,quyển sách,cục tẩy,bút màu,vở vẽ. $\text{#hanajeon}$
Thủy lợi, thủy điện và bộ sưu tập “văn minh con người” Tôi biết anh Dương Minh Quang, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng 47 (C47), ở một vai trò rất khác: nhà sưu tập tiền Việt cổ và từ điển tiếng Việt xưa khá có tiếng trong cộng đồng. Do đó, câu đầu tiên ngay khi xuống sân bay Quy Nhơn - nơi đặt “đại bản doanh” của C47 là đòi đi xem bộ sưu tập của anh Quang. Và ở một căn nhà phố có phần khiêm tốn so với vị thế của công ty, hành trình bắt đầu với câu giới thiệu: “Văn minh loài người bắt đầu với lửa, vì vậy hơn mười năm nay tôi sưu tập đèn dầu…”. Khác với hình dung về một kỹ sư thủy lợi suốt ngày đắp đập đào hầm, ở C47 suốt 22 năm nay kể từ ngày ra trường, anh Quang lại có cái vẻ ngoài hiền hiền lành lành của một thầy giáo đất Bình Định. Từ trái: Dương Minh Quang và Phạm Nam Phong tại nhà máy điện mặt trời Ninh Thuận. Có lẽ sự hiền lành này tỏa ra từ cái chân thành và ân cần trong giọng nói đậm mùi nắng gió của anh: “C47 ban đầu là một công ty thuộc Bộ Thủy lợi, có trách nhiệm đi xây dựng các công trình thủy lợi. Những ngày làm kỹ sư trên công trường, xa nhà, xa phố thị, thiếu đi ánh điện, tôi hay suy nghĩ miên man về ánh lửa, về khởi điểm của văn minh loài người. Và những cây đèn dầu cứ như vậy xuất hiện, từ cái leo lét của ánh đèn con cóc có phần tù mù, đến lắc lư giữa trời đêm của đèn bão, đến cái rực rỡ lung linh của những cây đèn dầu nhập khẩu từ Pháp, từ Anh mà tôi có dịp tìm thấy trên những hành trình đi xây đập, càng tìm hiểu thì lại càng mê…”. Nhà nhỏ, nên anh Quang chỉ làm được cái kệ trưng ra chưa đầy… 200 cây đèn dầu, chủ yếu là những tác phẩm nghệ thuật rất tinh xảo của châu Âu còn lưu lạc trong dân gian. Còn lại, nằm trong thùng carton, cất khắp nơi ở nhà. Anh Quang lôi ra cái thùng giấy đã ố vàng, có một cây đèn dầu Thăng Long còn “nguyên đai nguyên kiện”, bắt đầu giải thích sự khác nhau về kỹ thuật, mỹ thuật và công năng của những cây đèn dầu, qua đó mà một chặng lịch sử của ngành công nghiệp, cơ khí, phân công lao động sản xuất và cả các trường phái mỹ thuật được anh kể, nghe nhẹ như không. Anh còn bộ sưu tập tiền Việt cổ, mà như anh nói, cũng chính là những lát cắt quan trọng nhất trong lịch sử giao thương, chính trị và lịch sử con người: “Ai cũng biết chuyện công tử Bạc Liêu đốt tờ giấy bạc con công để tìm cái đồng xu của cô đào đánh rơi. Đây là tờ giấy bạc con công. Còn đồng bạc cô đào kia đánh rơi là đồng này… Còn đây là tờ giấy bạc “bộ lư” mà cha công tử Bạc Liêu gói trong mo cau mang đi mua ô tô cho ông lúc ông mới học từ Pháp về. Giá trị tờ bạc này lớn lắm, người thường ngày xưa nếu cầm ra đường sẽ bị nhà cầm quyền hỏi liền là ở đâu ra”. Anh Quang giở từng trang trong bộ sưu tập của mình, lấy ra đồng bạc còn ghi rõ sản xuất năm nào, nặng bao nhiêu gram bạc… Bộ sưu tập có nhiều chỗ trống, cứ tưởng anh làm mất hay bán đi, đâu có dè là sưu tập đủ các năm, riêng có vài năm nhà nước không đúc đồng bạc nữa nên để trống, cũng coi như là một khoảng trống lịch sử, là một phần của câu chuyện… Tôi định bụng chỉ xin xem thêm bộ Truyện Kiều bằng tiếng Pháp đủ các phiên bản khác nhau, thế nhưng theo anh Quang lên lầu thì lạc vô một không gian kỳ lạ khác: dễ phải đến một ngàn cuốn từ điển tiếng Việt. Có cuốn từ điển đầu tiên của Paulus Huỳnh Tịnh Của đặt dấu mốc về năng lực khoa học xã hội của người Việt, có cuốn do một ông sĩ quan Pháp tự thực hiện trong quá trình sinh sống và làm việc ở Đông Dương, lại có cuốn cả ba nước Việt - Lào - Campuchia dùng chung... Tôi nghĩ, hành trình rong ruổi khắp các công trình xa quả thật đáng giá gấp đôi, khi không chỉ xây nên những công trình thủy lợi, thủy điện mà còn góp phần làm hoàn chỉnh một câu chuyện lịch sử văn minh Việt Nam… Người lắp điện ở hải đảo và giấc mơ năng lượng tái tạo Chiều đó, tôi được tham dự lễ ký kết hợp tác giữa Vũ Phong Energy Group, C47 và một đơn vị tư vấn tên là INTRACO để thực hiện các dự án cung cấp nước sạch miễn phí cho những khu vực nông thôn, trồng thêm rừng ở những vùng đồi núi đã bị khai thác “vô tội vạ” và cả chăm sóc những vùng rừng ngập mặn, rạn san hô… Chuyện nghe có vẻ lạ, cho tới lúc Chủ tịch của C47, cũng đồng thời là nhà sáng lập của Vũ Phong xuất hiện, thì mọi thứ lại trở nên hết sức hợp lý. Chủ tịch Phạm Nam Phong lại hoàn toàn khác anh Quang. Mọi người ở Sài Gòn biết Phong nhiều với vai trò giám khảo các cuộc thi khởi nghiệp của Đại học Quốc gia TP.HCM và thường xuất hiện trong những chương trình về phát triển năng lượng bền vững. Đặc biệt là thời gian gần đây, khi mà câu chuyện “năng lượng sạch mới là cái tổ vững chắc cho “đại bàng” đến làm tổ” vì những nhà đầu tư lớn trên toàn thế giới như Apple, Samsung… đều đưa ra cam kết sẽ đạt phát thải carbon bằng 0. Tràn Piano - Đập dâng Văn Phong: công trình do C47 xây dựng, đạt Cúp Bông lúa vàng Việt Nam lần thứ hai, năm 2015. Sau khi có con đập này, hàng chục ngàn héc ta đất nông nghiệp bạc màu tại nhiều vùng đất khó ở Bình Định đã trở nên màu mỡ nhờ chủ động nước tưới, canh tác nhiều loại cây trồng giá trị kinh tế cao, mang lại thu nhập ổn định cho nông dân… Phong bắt đầu câu chuyện bằng thời điểm mình khởi nghiệp, một kỹ sư Bách Khoa lại có bằng MBA thì nên làm gì? Phong làm các thiết bị chiếu sáng sử dụng năng lượng mặt trời dạng cầm tay để cung cấp cho những vùng sâu vùng xa, hải đảo và biên giới. Tôi nhìn ông chủ tịch trẻ ăn mặc đẹp đẽ đứng trên sân khấu, chưa hình dung được chàng thanh niên ngày ấy đã vượt núi băng rừng để đem điện mặt trời đi khắp chốn như thế nào. Nhưng có lẽ nó giống câu chuyện cậu học trò nghèo từ Hà Tĩnh vào cùng lúc hai trường đại học thuộc loại siêu khó ngày trước. Phong nói về giấc mơ năng lượng sạch, nói về những mảnh ghép còn thiếu mà cuộc đời anh luôn đau đáu đi tìm. Lễ ký kết này là một mảnh quan trọng trong số đó: xây nên những công trình có ích cho xã hội, tốt cho Trái đất và từ đó tạo ra tín chỉ carbon, bán được nhiều tiền để có lợi về mặt kinh doanh cho các doanh nghiệp của mình… Đi cùng Phong đến thăm xí nghiệp cơ khí, nhà máy sản xuất bê tông, xưởng sửa chữa trang thiết bị của C47, thấy công nhân nào, máy móc nào anh cũng rất quen thuộc. Phong cứ đi xăm xăm giữa những cỗ máy to đùng như trong phim Transformer, vừa giải thích các chi tiết, vừa “khuyến mãi” các dự định trong tương lai của anh. Trên đường về, Phong rủ tôi ghé qua trường dạy nghề thuộc C47 - đang đóng cửa hai năm nay vì dịch bệnh. Trường chuyên đào tạo nghề, tổ chức thực hành và thi lấy bằng theo tiêu chuẩn cơ khí và xây dựng của Nhật để liên kết lao động hai nước. Đứng trước ngôi trường nằm trên Đại lộ Khoa Học của Quy Nhơn, tôi lại được nghe thêm nhiều về giấc mơ xa của chàng kỹ sư trẻ năm nào: “Bây giờ, các đảo lớn nhỏ của Việt Nam đã có dấu chân của Vũ Phong, có công trình năng lượng mặt trời, sắp tới là năng lượng gió của Vũ Phong. Và ngoài khơi xa kia, biển Việt Nam còn nhiều tiềm năng to lớn cho chúng ta lắm, với một điều tiên quyết phải đạt được: phát triển bền vững!”. Bài: Trần Bung - Ảnh: NVCC |
