Tôi là nam, làm việc tại một công ty được 21 năm và đã xin nghỉ việc từ năm 2007. Từ khi nghỉ việc đến nay tôi không liên hệ với cơ quan BHXH để làm hồ sơ hưởng chế độ BHXH vì lúc nghỉ chỉ có 43 tuổi thì có bị mất quyền lợi không? Nếu chưa đủ độ tuổi cho người lao động khi nghỉ hưu thì tôi phải đóng BHXH bao lâu nữa mới được hưởng chế độ hưu trí? GIẢI ĐÁP: Trong điều kiện làm việc bình thường thì điều kiện về nghỉ hưu được căn cứ tại khoản 1 Điều 54 Luật Bảo hiểm xã hội 2014. Cụ thể: “Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 của Luật này, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này, khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên thì được hưởng lương hưu nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
Bên cạnh đó, căn cứ theo quy định tại Khoản 2 Điều 168 Bộ luật lao động năm 2019 như sau: “2. Tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035. Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 04 tháng đối với lao động nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ.”  Theo đó, thì điều kiện về nghỉ hưu bao gồm:+ Đủ thời gian đóng bảo hiểm xã hội: Có từ đủ 20 năm tham gia bảo hiểm xã hội trở lên; + Đủ độ tuổi về hưu. Tuy nhiên, nếu không đủ điều kiện về hưu thì người lao động sẽ được bảo lưu lại thời gian đóng bảo hiểm theo quy định tại Điều 61 Luật Bảo hiểm xã hội 2014: “Người lao động khi nghỉ việc mà chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 54 và Điều 55 của Luật này hoặc chưa hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định tại Điều 60 của Luật này thì được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội.” Vào năm 2007, bạn mới 43 tuổi và đã đóng bảo hiểm được 21 năm mà nghỉ việc thì thời gian tham gia bảo hiểm xã hội của bạn sẽ được bảo lưu cho đến khi bạn đủ độ tuổi cho người lao động khi nghỉ hưu, và việc bạn nghỉ việc khi 43 tuổi cũng không ảnh hưởng đến quyền lợi của bạn. Đối chiếu điều kiện hưởng lương hưu với trường hợp của bạn thì hiện tại (năm 2021) bạn đã đủ thời gian tham gia bảo hiểm xã hội và nhưng mới 57 tuổi nên chưa đủ độ tuổi cho người lao động khi nghỉ hưu. Do đó, trong trường hợp này, bạn có 2 lựa chọn sau: +) Một là, tiếp tục bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm cho đến khi đủ 60 tuổi để có thể nghỉ hưu; +) Hai là, tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và bắt buộc một số năm hoặc cho đến khi đủ 60 tuổi để được hưởng lương hưu với tỷ lệ cao hơn. Ngoài ra, nếu bạn có từ đủ 20 năm đóng BHXH bắt buộc và đáp ứng điều kiện về suy giảm khả năng lao động, bạn có thể nghỉ hưu trước tuổi 60. Hưu trí là một trong các chế độ bảo hiểm xã hội giúp người lao động nhận được một khoản tiền trợ cấp khi về hưu. Vậy lương hưu có thể nhận đến khi nào? Căn cứ Điều 169, Bộ Luật lao động 2019 (có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2021), quy định về tuổi nghỉ hưu như sau: 1. Người lao động bảo đảm điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội được hưởng lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu. 2. Tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035. Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 04 tháng đối với lao động nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ. 3. Người lao động bị suy giảm khả năng lao động; làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 05 tuổi so với quy định tại khoản 2 Điều này tại thời điểm nghỉ hưu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. 4. Người lao động có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao và một số trường hợp đặc biệt có thể nghỉ hưu ở tuổi cao hơn nhưng không quá 05 tuổi so với quy định tại khoản 2 Điều này tại thời điểm nghỉ hưu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. 5. Chính phủ quy định chi tiết Điều này. Như vậy theo quy định trên, tới năm 2021, tuổi nghỉ hưu của lao động nam trong điều kiện lao động bình thường là 60 tuổi 3 tháng, năm 2022 là 60 tuổi 6 tháng... đến năm 2028 thì đủ 62 tuổi. Tuổi nghỉ hưu của lao động nữ trong điều kiện lao động bình thường vào năm 2021 là 55 tuổi 4 tháng, năm 2022 là 55 tuổi 8 tháng... đến năm 2035 thì nữ nghỉ hưu khi đủ 60 tuổi. Đối với người lao động bị suy giảm khả năng lao động, làm công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, người lao động có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao... thì từ năm 2021 có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 05 tuổi so với người lao động làm việc trong điều kiện lao động bình thường. Hiện nay, chưa có điều luật quy định cụ thể về vấn đề “Lương hưu được nhận đến khi nào”, chỉ có quy định dừng trợ cấp với lương hưu với một trong các trường hợp như: Xuất cảnh trái phép; Bị Tòa tuyên bố là mất tích; Có căn cứ xác định việc hưởng bảo hiểm xã hội không đúng quy định của pháp luật (Căn cứ Khoản 1, Điều 64, Luật bảo hiểm xã hội 2014). Tuy nhiên, căn cứ Điều 66, Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định, người đang hưởng lương hưu khi mất thì người lo mai táng sẽ được nhận một lần trợ cấp mai táng. Như vậy, có thể hiểu người lao động sẽ được nhận lương hưu hàng tháng đến khi không còn nữa (trừ các trường hợp bị dừng trợ cấp theo quy định). Khoản tiền trợ cấp mai táng là số tiền hỗ trợ thân nhân hoặc người trực tiếp lo hậu sự cho người đó khi mất. Hơn nữa, chế độ hưu trí là một trong những chính sách hỗ trợ của bảo hiểm xã hội nhằm đảm bảo cuộc sống cho người người tham gia khi hết độ tuổi lao động hoặc không còn đủ điều kiện sức khỏe để tiếp tục công việc. Vì vậy, nếu đáp ứng được độ tuổi nghỉ hưu và thời gian tham gia bảo hiểm xã hội, người lao động sẽ nhận được lương hưu hàng tháng từ thời điểm nghỉ hưu. |
