Beethoven nguyên nhân cái chết

Phóng to

Ludwig van Beethoven

TTO - Kết quả phân tích quang phổ các mẫu tóc của nhà soạn nhạc thiên tài Ludwig van Beethoven (1770-1827) do tiến sĩ Christian Reiter công bố vào tháng 8-2007 đã củng cố thêm giả thuyết nhà soạn nhạc nổi tiếng chết vì nhiễm độc muối chì.

Những sợi tóc biết nói

Beethoven qua đời ngày 26-3-1827 tại Vienne và được cho là chết vì bệnh xơ gan gây tràn dịch khoang bụng. Trước khi tẩm liệm, một số bạn bè và người hiếu kỳ đã lén nhổ vài sợi tóc của nhà soạn nhạc… để làm kỷ niệm. Không ai trong số họ nghĩ rằng chính những kỷ vật bất hợp pháp này sẽ giúp hậu thế làm rõ nguyên nhân thật sự cái chết của nhà soạn nhạc.

Tạp chí Science số ra ngày 28-8-2007 đăng lại bằng tiếng Anh một bài báo của tiến sĩ Christian Reiter - trưởng bộ môn pháp y trường đại học Vienne (Áo) - công bố trên tạp chí Beethoven Journal, trình bày kết quả việc phân tích quang phổ các sợi tóc của Beethoven nhằm chứng minh việc nhiễm độc chì khiến Beethoven chết nhanh hơn.

Việc nhiễm độc chì có thể là kết quả của những lần chọc hút dịch lỏng trong khoang bụng của Beethoven do bác sĩ Andreas Ignaz Wawruch thực hiện. Sau mỗi lần hút dịch, như người ta thường làm ở đầu thế kỷ XIX, bác sĩ Andreas Ignaz Wawruch đắp lên vết thương một loại thuốc có thành phần cơ bản là muối chì để thúc đẩy quá trình liền sẹo. Lượng muối chì trong thuốc đắp không đủ để giết chết một người khỏe mạnh nhưng có thể giết chết một người bệnh gan như Beethoven.

Hơn nữa, vài tháng trước khi bị tràn dịch khoang bụng, Beethoven bị viêm phổi. Cùng với lượng muối chì, nhà soạn nhạc còn dùng một loại thuốc trị viêm phổi phổ biến ở thời kỳ này. Loại thuốc này chỉ làm trầm trọng thêm tình trạng nhiễm độc mà nhà soạn nhạc nổi tiếng phải chịu đựng từ nhiều năm.

Nhờ những tư liệu quý giá và phương pháp phân tích quang phổ, tiến sĩ Christian Reiter đã chỉ ra những kết tủa chì trong tóc của Beethoven sau mỗi lần hút dịch khoang bụng từ ngày 05-12-1826 đến ngày 27-02-1827.

Nhiễm độc mạn tính?

Giả thuyết Beethoven bị nhiễm độc chì đã được các nhà nghiên cứu nêu lên nhiều lần. Lần cuối cùng giả thuyết này được công bố là năm 2005. Việc phân tích xương của Beethoven chỉ ra dấu vết không chối cãi được việc nhiễm chì trong xương sườn của nhà soạn nhạc.

Điều này cho thấy Beethoven bị nhiễm độc mạn tính. Vấn đề là truy tìm nguồn gốc nhiễm độc.

Một số người cho rằng rượu vang mà Beethoven uống là nguyên nhân vì rượu vang thời đó thường được lọc bằng mônôxit chì (PbO). Một số người khác cho rằng nguyên nhân nằm ở nước chứa kết tủa chì mà Beethoven uống tại các suối nước nóng để chữa bệnh điếc theo lời khuyên của bác sĩ.

Ludwig van Beethoven qua đời vào ngày 26 tháng 3 năm 1827 sau một cơn bệnh kéo dài. Sau đó thi thể của ông đã được tiến hành khám nghiệm bởi Tiến sĩ Johann Wagner.

Kết quả khám nghiệm tử thi cho thấy gan của nhà soạn nhạc bị xơ và teo lại nghiêm trọng, trong đó hậu quả phổ biến là cổ trướng. Các nhà nghiên cứu cho rằng nguyên nhân của việc này là do Beethoven uống nhiều rượu hoặc nhiễm trùng gan và cũng có thể là cả hai.

Viêm gan B và C là nguyên nhân gây ra bệnh xơ gan, nhưng chúng lây lan do tiếp xúc với chất dịch cơ thể bị ô nhiễm và hầu như không được biết đến vào thời của Beethoven.

Mặt khác, bệnh viêm gan A có thể lây nhiễm từ thức ăn, nước uống nếu không được xử lý đúng cách và rất phổ biến vào thế kỷ 19, mặc dù nó không gây ra xơ gan hoặc tổn thương cơ quan vĩnh viễn.

Bên cạnh đó, các nhà khoa học phát hiện trước khi Beethoven qua đời, một người có tên Ferdinand Hiller đã lấy một sợi tóc của nhà soạn nhạc này.

Kết quả phân tích cho thấy lượng chì trong cơ thể nhạc sĩ thiên tài cao gấp hàng trăm lần so với người bình thường. Điều này chỉ ra Beethoven qua đời vì bị nhiễm độc chì nặng. Điều này trùng khớp với những triệu chứng bệnh của Beethoven như thường xuyên đau bụng, tính tình cáu kỉnh và dễ cáu gắt.

Thậm chí, có nhà khoa học nhận định nhiễm độc chì nặng là một trong những nguyên nhân khiến Beethoven đã giảm dần thính lực và cuối cùng là bị điếc.

Người ta cũng đưa ra giả thuyết rằng nhà soạn nhạc Beethoven đã tiêu thụ một lượng lớn chì từ rượu. Đây là một hiện tượng rất phổ biến vì người ta dùng chì để làm ngọt các loại rượu rẻ tiền.

Bộ não của ông được mô tả là sở hữu "các nếp gấp phóng đại". Ngoài ra, các chất lỏng trong hộp sọ và một số màng bên trong tâm thất trái dày lên cho thấy ông có thể đã bị teo não ở một mức độ nào đó. Hộp sọ cũng được mô tả là "sở hữu độ dày bất thường".

Thận của Beethoven có váng, cho thấy ông có khả năng bị hoại tử nhú thận, một hậu quả của việc lạm dụng thuốc giảm đau. Các học giả không loại trừ khả năng nhà soạn nhạc mắc bệnh đái tháo đường.

Người viết tiểu sử về Beethoven - A.W. Thayer - trong cuốn sổ của mình, đã ghi lại lời kể của Hüttenbrenner về cái chết của Beethoven. Bản báo cáo chứng kiến tận mắt của Hüttenbrenner đôi khi được tái hiện lại để ám chỉ rằng Beethoven đã "lắc tay lên trời" vào khoảnh khắc trước khi chết.

Những lời cuối cùng được ghi lại của Beethoven là "Thật đáng tiếc, quá muộn màng!". Câu nói này được thốt ra khi nhà soạn nhạc được thông báo về món quà gồm 12 chai rượu từ nhà xuất bản của ông.