Với nhiều bạn học sinh THPT, chương Khúc xạ ánh sáng của môn Vật lý thật sự là một cơn ác mộng với một mớ kiến thức rối rắm và nhập nhằng. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp lại những khái niệm, ứng dụng và cá dạng bài tập Khúc xạ ánh sang chi tiết nhất giúp các em trau dồi thêm kiến thức cho bản thân. Show
1. Các khái niệm nền về Khúc xạ ánh sángKhúc xạ ánh sáng được giải thích khi bức xạ điện từ ở dưới dạng ánh sáng, được truyền từ môi trường này sang môi trường khác hay một chất, sóng ánh sáng sẽ trải qua một hiện tượng đấy chính là khúc xạ, được biểu hiện bởi sự bẻ cong hoặc đổi thay hướng truyền sáng. Hiệu ứng Khúc xạ là hiện tượng thân thuộc gây ra nhiều hiện tượng như uốn cong của 1 vật chìm trong nước và ảo ảnh trên các sa mạc. Khúc xạ ánh sáng là 1 đặc thù của thấu kính, liên quan đến việc chế tạo 1 thấu kính đơn lẻ hay cả một hệ thấu kính. Chúng ta có thể thấy khúc xạ ánh sáng mà một hiện tượng Vật lý diễn ra phổ biến khắp mọi nơi ở trong cuộc sống phải không nào. 2. Các dạng bài tập khúc xạ ánh sang cơ bảnDạng 1: Áp dụng các định luật khúc xạ ánh sáng Chiết suất của 1 môi trường chính là tỷ số giữa tốc độ ánh sáng trong chân không với tốc độ pha của bức xạ. Công thức chiết xuất: N = C / V Trong đó: – N là chiết suất của môi trường – C là tốc độ ánh sáng – V là tốc độ ánh sáng Chiết suất tỉ đối: Là tỷ lệ giữa hai môi trường khác nhau tại ánh sáng đang xét truyền qua. Công thức: N21 = N2/N1 = V1/V2  \>>> Xem thêm: Danh sách gia sư Vật Lý giỏi tại Hà Nội Định luật của Khúc xạ ánh sáng: – Tia khúc xạ nằm ở trong mặt phẳng tới và phía bên kia của pháp tuyến so với tia tới. – Khi đi qua hai môi trường trong suốt, tỉ số của sin góc khúc xạ r và sin góc tới i không đổi sin i/sin r = N21 = N2/N1 Dạng 2: Lưỡng chất phẳng Lưỡng chất phẳng là 2 môi trường có chiết suất n1 và n2. Phương pháp xác định ảnh như sau: – Đặt d= SH: là khoảng cách đo được từ mặt phân cách cho đến vật. – Đặt d’=S’H: là khoảng cách từ mặt phân cách đến ảnh. d'/d = N2/N1 Nếu N1 > N2 tức là ánh sáng đi từ môi trường có chiết quang lớn sang môi trường có chiết quang kém thì d’<d khi đó ảnh S’ nằm dưới vật S. Ngược lại, N1 < N2 suy ra d’>d và ảnh S’ nằm trên vật S. Dạng 3: Bán mặt song song Khái niệm: Là một lớp môi trường trong suốt được giới hạn bởi hai mặt phẳng song song. Tính chất cơ bản của bán mặt song song: - Tia ló luôn với tia tới và nó sẽ bị lệch ra khỏi phương ban đầu. - Độ lớn của ảnh và vật bằng nhau. Dạng 4. Phản xạ toàn phần Là một hiện tượng phản xạ toàn bộ tia sáng tới ở mặt phân cách của 2 môi trường trong suốt. Điều kiện để xảy ra phản xạ toàn phần đó là: - Góc tới i ≤ igh (igh = gọi là góc giới hạn toàn phần) - Tia sáng chiếu tới phải được truyền từ môi trường có chiết quang lớn hơn sang môi trường có chiết quang kém. Nên thuê gia sư Lý để giúp các em làm bài tập khúc xạ ánh sáng nhanh hơn Xem thêm: \>>> Bảng giá gia sư Vật lý lớp 10 tại Hà Nội \>>> Bảng giá gia sư Vật lý lớp 11 tại Hà Nội \>>> Bảng giá gia sư Vật lý lớp 12 tại Hà Nội 3. Một số bài tập khúc xạ ánh sáng giúp các em cũng cố lại kiến thức đã họcBài tập 1:Một tia sáng đi từ nước với chiết suất n1 = 4/3 sang môi trường thủy tinh chiết suất n2 = 1,5. Hãy tính góc khúc xạ và góc lệch D được tạo bởi tia tới và tia khúc xạ, biết góc tới i = 300. .png) Hướng dẫn giải bài tập 1 Bài tập 2:Tia sáng truyền trong không khí tới gặp mặt thoáng của một chất lỏng chiết suất n = căn bậc 2 của 3. Ta thu được hai tia khúc xạ và phản xạ vuông góc với nhau. Hãy tính góc tới. Hướng dẫn giải bài tập 2 Bài tập 3:Một cây cọc dài được cắm thẳng đứng vào một bể nước có chiết suất n =4/3. Phần ở ngoài ngoài mặt nước là 30 cm, bóng của cọc trên mặt nước dài 40 cm và dưới đáy bể nước là 190 cm. Tính chiều sâu của lớp nước bao nhiêu. Hướng dẫn giải bài tập 3 Bài tập 4: Một cái máng nước rộng 40 cm, độsâu 30 cm có 2 thành thẳng đứng. Lúc máng nướcđã cạnthì bóng râm của thành A kéo dài tới đúng với chân thành B đối diện. Người ta đổ thêm nước vào máng đến với độ cao h thì bóng của thành A chỉ còn 7 cm so với trước. Biết rằng chiết suất nước là4/3. Tính h. Hướng dẫn giải bài tập 4 Để học tốt phần kiến thức khúc xạ ánh sáng các em cần phải nắm rõ những dạng bài tập, lý thuyết. Trung tâm Trí Tuệ 24H hi vọng những chia sẻ ở bài viết sẽ giúp các bạn học sinh nắm bắt toàn bộ những khái niệm và làm bài tập khúc xạ ánh sáng hiệu quả nhất. Đội ngũ Gia Sư với Thành Tích Nổi Trội:♦ Gia sư có lý lịch rõ ràng khi đến gặp gia đình ( Xuất trình thẻ SV , CMND , Bằng , Bảng Điểm… )
|
