Các nguyên nhân cá chết hàng loạt

Các nguyên nhân cá chết hàng loạt
Cá nuôi bè của một số hộ nuôi thủy sản trên nhánh sông Hậu chết hàng loạt chưa rõ nguyên nhân. Ảnh: TTXVN phát

Trước đó, ngày 14/5, Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Châu Đốc thông tin có hiện tượng cá nuôi thương phẩm chết hàng loạt không rõ nguyên nhân ở các khóm Vĩnh Tân, Vĩnh Chánh 1, Vĩnh Chánh 2, phường Vĩnh Nguơn.

Sau khi tiếp nhận thông tin, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh An Giang đã tiến hành thu mẫu nước, thủy sinh vật ở khu vực cá chết tại xã Vĩnh Hội Đông (huyện An Phú, An Giang), phường Vĩnh Nguơn (thành phố Chấu Đốc) để phân tích 36 chỉ tiêu lý hóa nước, thủy sinh vật để tìm nguyên nhân gây cá chết.

Kết quả phân tích 17 chỉ tiêu lý hóa nước ở khu vực xã Vĩnh Hội Đông (huyện An Phú), Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh An Giang xác định có 6/17 thông số quan trắc chưa đảm bảo theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước mặt. Còn kết quả phân tích 17 chỉ tiêu lý hóa nước ở khu vực phường Vĩnh Nguơn (thành phố Châu Đốc) thì có 7/17 thông số quan trắc chưa đảm bảo theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước mặt.

Theo đánh giá của Sở Tài nguyên và Môi trường An Giang: kết quả phân tích một số chỉ tiêu lý hóa trong môi trường nước trên sông Châu Đốc phản ánh chất lượng nước tại huyện An Phú và thành phố Châu Đốc thời điểm lấy mẫu cho thấy hàm lượng các chất:  Rắn lơ lửng, sắt,  hữu cơ, nitơ, phosphat đều ở mức cao hơn quy chuẩn cho phép và ôxy hòa tan trong nước thấp hơn quy chuẩn cho phép; không có kim loại nặng và dầu mỡ trong môi trường nước khu vực quan trắc.

Sở Tài nguyên và Môi trường An Giang kết luận: trong môi trường nước khi hàm lượng chất rắn lơ lửng nhiều, chất hữu cơ cao, ô xy trong nước thấp, sắt cao sẽ ảnh hưởng đến quá trình hô hấp của cá, có thể gây bất lợi cho quá trình trao đổi khí qua mang cá.

Để hạn chế thiệt hại thủy sản nuôi cho các hộ dân trên sông Châu Đốc, Sở Tài nguyên và Môi trường An Giang khuyến cáo các hộ nuôi cá khu vực này tăng cường bố trí treo vôi ở khu vực đầu bè đề phòng lúc mưa kéo dài và pH nước hạ thấp; trang bị máy thổi khí (quạt nước) và dự trữ ô xy hạt để cung cấp cho lồng, bè khi lưu tốc dòng chảy yếu hoặc ban đêm khi test thấy thiếu ôxygen cục bộ.

Sở Tài nguyên và Môi trường An Giang cũng khuyến cáo các hộ nuôi cá trang bị các bộ test nhanh (DO, pH), nhằm kiểm tra chất lượng nước khi cần thiết; điều chỉnh di dời giãn khoảng cách neo đậu lồng, bè thông thoáng.

Các nguyên nhân cá chết hàng loạt
Cá nuôi bè của một số hộ nuôi thủy sản trên nhánh sông Hậu chết hàng loạt chưa rõ nguyên nhân. Ảnh: TTXVN phát

Hiện nguyên nhân cá chết hàng loạt trên sông Châu Đốc đang được các ngành chức năng An Giang phối hợp, khẩn trương làm rõ.

Giới thiệu những nguyên nhân và biện pháp khắc phục hiện tượng cá chết hàng loạt vào giai đoạn trời nắng nóng cộng thêm thời tiết biến đổi nhanh, mưa giông thất thường

Hiện nay thời tiết đang diễn biến theo chiều hướng bất lợi cho nuôi trồng thủy sản, trời nắng nóng cộng thêm thời tiết biến đổi nhanh, mưa giông thất thường làm cho môi trường nước nuôi thủy sản cũng bị ảnh hưởng. Từ đầu mùa hè đến nay một số vùng nuôi đã xảy ra tình trạng cá chết hàng loạt chỉ trong thời gian ngắn, thường là sau một đêm. Hiện tượng này đã gây ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng nuôi thủy sản nói chung cũng như làm thiệt hại lớn đến kinh tế của người nuôi.

Để khắc phục được điều đó, người nuôi cần nắm rõ những nguyên nhân và cách khắc phục như sau:

* Nguyên nhân:

- Thời tiết nắng nóng kéo dài, có những ngày nhiệt độ lên đến 40oC ngoài không khí, trên các ao nuôi nhiệt độ nước mặt đôi khi lên đến 36-380C, nhiệt độ này nằm ngoài giới hạn nhiệt độ của các loài cá nuôi truyền thống (22-280C). Do vậy, cá nuôi trong ao sẽ yếu dần, ăn kém và nguy cơ mắc bệnh rất cao. Cùng với đó, khi nhiệt độ môi trường không khí và môi trường nước lên cao, oxy hòa tan vào nước sẽ thấp, mức độ tiêu thụ oxy của các loài thủy sinh vật trong ao tăng dẫn đến các hiện tượng thiếu oxy trong nước. Do vậy, hầu hết các ao nuôi thủy sản xuất hiện hiện tượng cá nổi đầu vào thời gian 2-8 giờ sáng. Thiếu oxy dẫn đến quá trình phân hủy thiếu khí tạo thành các khí độc: NH3, H2S, CH4...

Tình trạng trên sẽ dẫn tới tình trạng cá bị sốc, ngộ độc, giảm sức đề kháng và bệnh sẽ phát triển. Nếu quá trình thiếu khi xảy ra trong thời gian dài, các động vật thủy sản nuôi sẽ bị chết ngạt do thiếu oxy.

- Một số vùng nuôi bà con cho cá ăn thức ăn tinh (cám, ngô, gạo nghiền, bã đậu, bã bia ủ lên men), dẫn đến việc cá trong ao sử dựng thức ăn không triệt để làm ô nhiễm môi trường nước.

- Với các hộ nuôi tận dụng nguồn phụ phẩm làm thức ăn cho cá, đặc biệt là sử dụng phân chuồng, phân vịt, phân gà để gây màu nước, làm thức ăn cho cá đã làm ô nhiễm nghiêm trọng nguồn nước.

 - Vấn đề quản lý, chăm sóc còn nhiều hạn chế, công tác phòng bệnh định kỳ của người dân còn chưa thực hiện đúng theo quy trình kỹ thuật.

* Cách xử lý:

- Thường xuyên kiểm tra cá, đặc biệt là ban đêm, khi thời tiết thay đổi. Nếu phát hiện cá nổi đầu cần sử dụng tất cả các loại trang thiết như: bị quạt nước, sục khí, bơm nước để tăng cường oxy hòa tan, đảo nước để cá không bị nổi đầu.

- Sử dụng các loại chế phẩm tăng cường oxy, cấp cứu trực tiếp cho cá như: Yuca SOS, Pond oxy...

+ Cách sử dụng Yuca: Cấp cứu cá 1 lít/10.000m3.

+ Pond oxy: 2kg/1000m3.

- Vớt bỏ thức ăn thừa, đặc biệt là cỏ, rơm,  không dùng phân gia súc, gia cầm bón xuống ao.

- Ngừng cho cá ăn ngay khi thấy cá có hiện tượng nổi đầu, giảm cho ăn vào những ngày nắng nóng, thời tiết thay đổi.

- Tiến hành san thưa để giảm mật độ nuôi trong ao.

- Không nuôi vịt, gia súc, gia cầm thải phân trực tiếp xuống ao nuôi.

- Sử dụng các loại chế phẩm sinh học như: EMC, Biowater, Biofloc để phân hủy mùn bã hữu cơ tăng cường ô xi, loại trừ khí độc, ổn định PH cho ao.

- Thay nước ao  để làm giảm sự ô nhiễm nguồn nước.

- Đảm bảo mực nước sâu trong ao từ 1,5-2m để giảm bớt sự sốc nhiệt do chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm.

- Cho cá ăn thuốc phòng bệnh định kỳ, bổ sung vitamin C và các khoáng chất để tăng sức đề kháng cho cá.

- Không  vứt cá chết ra các nơi công cộng và các mương cấp thoát nước trong vùng nuôi trồng thủy sản.

46959-phong-tranh-hien-tuong-ca-chet-hang-loat.pdf