Nhiều bệnh nhân đến viện điều trị khi đã có những tai biến về mắt do tự ý dùng thuốc nhỏ mắt Tăng nhãn áp, thủng giác mạc Bà Nguyễn Thanh Hoa (Lê Chân, Hải Phòng) nhập BV Mắt T.Ư trong tình trạng thị lực giảm sút nghiêm trọng chỉ còn 2/10, mắt đỏ, có dấu hiệu tăng nhãn áp khi nhìn mọi vật hay thấy quầng sáng… Vẫn cầm theo lọ thuốc nhỏ mắt Polydexa, bà Hoa cho biết, cách đây hai năm, mắt bà bị đỏ và ngứa. Ra hiệu thuốc, bà được khuyên dùng loại thuốc này. “Khi mới dùng thấy mắt dễ chịu ngay. Thế nên, mắt cứ cộm, ngứa hay đỏ là tôi lại dùng loại thuốc này. Ai ngờ bác sỹ bảo vì tôi dùng lâu loại thuốc này quá nên bắt đầu có biểu hiệu tăng nhãn áp, nếu muộn can thiệp còn có thể mù lòa”, bà Hoa cho biết.
Không may mắn như bà Hoa, anh Nguyễn Văn Chấn (Thạch Thất, Hà Nội) lâm vào cảnh mù lòa cũng chỉ vì tự ý nhỏ thuốc. Theo lời anh Chấn, thấy mắt đỏ lại nhức, anh tự ý mua thuốc về nhỏ. Sau khi nghe kể các triệu chứng, người bán thuốc đã khuyên anh nên dùng Collydexa, nước muối rửa mắt. Thế nhưng, càng nhỏ, mắt lại càng khó chịu, đau nhức. Không chịu được, gia đình đưa anh Chấn đến viện khám. Tại đây, anh được bác sỹ kết luận, nguyên nhân gây ngứa, đỏ mắt là do bị nấm giác mạc nhưng vì nhỏ thuốc có chứa corticoid khá dài nên khiến bệnh nặng hơn, làm vết loét rộng ra, lâu lành sẹo, dẫn đến thủng giác mạc, gây mù. Theo bác sỹ Hoàng Cương, BV Mắt T.Ư, các thuốc nhỏ mắt chứa corticoid là một trong những dược phẩm gây tai biến nhiều nhất ở những bệnh nhân tự điều trị bệnh mắt. Corticoid là chất kháng viêm rất mạnh, nhưng lại là con dao hai lưỡi. Nếu dùng đúng chỉ định sẽ đem lại kết quả rất tốt trong điều trị và ngược lại sẽ gây biến chứng nghiêm trọng. Trong trường hợp sử dụng kéo dài sẽ gây đục thủy tinh thể (cườm khô) và tăng nhãn áp (cườm nước) dẫn đến giảm thị lực, thậm chí mù mắt vĩnh viễn. Cùng quan điểm, bác sỹ Hoàng Minh Châu, BV Mắt T.Ư cho biết, với bệnh nhân được chỉ định dùng thuốc điều trị có chứa corticoid cũng luôn được các bác sỹ theo dõi chặt. Thậm chí, các bác sỹ còn tự tay nhỏ loại thuốc này cho bệnh nhân điều trị tại viện, bởi thuốc có chứa corticoid nhỏ vào mắt thường mang lại cảm giác dễ chịu nên bệnh nhân hay lạm dụng. Cẩn trọng khi dùng thuốc “bán không cần kê đơn” Bác sỹ Hoàng Minh Châu, BV Mắt T.Ư cho hay, mọi người tuyệt đối không được tự ý sử dụng các loại thuốc điều trị bệnh lý về mắt mà còn phải cẩn trọng khi dùng các loại thuốc nhỏ mắt vốn dĩ “bán không cần kê đơn”. Trên thực tế, nhiều người có thói quen hàng ngày dùng các loại thuốc nhỏ mắt không cần kê đơn như: Muối sinh lý Natri clo-rid, nước mắt nhân tạo hay V. Rohto… Tuy nhiên, các bác sỹ chuyên khoa Mắt khuyến cáo cũng chỉ nên sử dụng trong thời gian ngắn. Ngay với loại thuốc dưỡng mắt như V.Rohto… có chứa tinh dầu bạc hà, làm dịu mắt, cũng không nên sử dụng lâu dài, vì trong thuốc có chứa thành phần co mạch, khô mắt, đục thể thủy tinh. Theo bác sĩ Hoàng Cương, BV Mắt T.Ư, về lý thuyết, các loại thuốc về mắt khi được sử dụng lâu ngày đều gây ra hiện tượng khô mắt hoặc có những ảnh hưởng nhất định đến mắt. Tuy nhiên, hiện rất nhiều người bệnh còn giữ quan niệm sai lầm trong sử dụng thuốc nhỏ mắt. Có trường hợp khi bị bụi hoặc các dị vật rơi vào mắt thì tự dùng thuốc nhỏ mắt thông thường như V.Rohto hoặc nước muối sinh lý. Sau khi thấy mắt đỡ đỏ thì bỏ qua việc điều trị, trong khi những loại thuốc nhỏ mắt này chỉ có tác dụng rửa trôi, sát trùng nhẹ, không có khả năng làm lành các tổn thương do dị vật có thể gây ra. Nguy hiểm khôn lường từ thói quen tắm đêm dùng luôn điều hòa
23/04/2018 Nhiều người thường sử dụng thuốc nhỏ mắt hàng ngày để mắt bớt khô và đỡ mỏi mắt. Tuy nhiên có nên sử dụng các loại thuốc nhỏ mắt này thường xuyên không? Dưới đây là những lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa về việc sử dụng thuốc nhỏ mắt để bảo vệ mắt tốt hơn. Thuốc nhỏ chống khô, ngứa mắt Một loại thuốc nhỏ mắt được nhiều người tin dùng hàng ngày đó là nước muối sinh lý (NaCl 0,9%), do thuốc chỉ chứa muối NaCl với nồng độ giống như nước mắt nhằm đạt độ đẳng trương làm dịu mắt, cung cấp nước cho mắt bị khô và làm sạch mắt. Tuy nhiên cũng không nên dùng NaCl 0,9% thường xuyên hàng ngày trong thời gian dài. Khi đã mở lọ thuốc ra chỉ nên dùng trong vòng 15 ngày, sau thời gian đó thuốc có nguy cơ không còn đạt được độ vô khuẩn. Vì vậy khi nhỏ mắt sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn yếm khí hoặc vi nấm phát triển và gây bệnh ở mắt. Thực ra nếu mắt đang bình thường, không có gì khác thường (ngứa, đỏ mắt..) thì không nên dùng thuốc nhỏ mắt (bất cứ loại thuốc nào) để nhỏ vào mắt. Chỉ khi nào làm việc bằng mắt nhiều, cảm thấy mỏi mắt, khô mắt hoặc khi tiếp xúc với môi trường có nhiều bụi, có thể nhỏ mắt bằng nước muối sinh lý để làm sạch mắt.
Nên đi khám khi thấy có bất thường tại mắt Một số người dùng thuốc nhỏ mắt có chứa thêm chất làm tăng độ nhầy, chống khô mắt. Các thuốc này thực ra không phải là thuốc nhỏ để dưỡng mắt mà còn được gọi là “nước mắt nhân tạo”. Trong “nước mắt nhân tạo” có chứa các chất tăng độ nhầy gọi chung là hydrogel (một số loại hydrogel thường gặp: hydroxypropyl methylcellulose, carboxy methylcellulose, hyaluronic acid...), là thành phần chính để tăng độ nhầy, giúp nước mắt nhân tạo lưu giữ lâu hơn trên bề mặt nhãn cầu. Việc này lại càng không cần thiết bởi mắt luôn luôn có nước mắt tiết ra tạo lớp phim mỏng bảo vệ mắt. Nước mắt nhân tạo được kê đơn trong những trường hợp có bệnh lý làm cho mắt bị khô, không tiết đủ nước mắt, nên mắt không có đủ độ trơn nhầy. Còn với mắt bình thường, lượng nước mắt luôn được tiết ra đủ để bảo vệ mắt thì việc dùng nước mắt nhân tạo là thừa. Khi nhỏ mắt bằng thuốc nhỏ mắt để rửa mắt, làm dịu mắt hoặc dùng “nước mắt nhân tạo” để chống khô mắt cũng cần lưu ý, nhỏ mắt một thời gian thấy cải thiện thì ngưng, chỉ khi nào triệu chứng mỏi mắt, khô mắt tái phát mới dùng các thuốc này trở lại. Đừng lạm dụng “nước mắt nhân tạo” chỉ vì tưởng lầm đó là thuốc bổ mắt dùng sao cũng được. Khi dùng loại thuốc này vẫn có thể bị tác dụng phụ như kích ứng làm ngứa mắt, nóng rát, xốn mắt, dị ứng gây đỏ mắt, sung huyết kết mạc, viêm bờ mi... Nếu nhỏ thuốc mà bị các rối loạn vừa kể phải ngưng ngay và đi khám. Để bảo vệ hoặc phòng các bệnh ở mắt, một số người còn rỉ tai nhau mua những loại thuốc nhỏ mắt chứa kháng sinh (chloramphenicol, polymyxin B và neomycin) hoặc loại thuốc phối hợp kháng sinh và corticoid về tra, nhỏ. Việc này thực chất là lạm dụng thuốc vì kháng sinh nhỏ mắt chỉ có tác dụng khi mắt bị nhiễm khuẩn (đau mắt đỏ, viêm giác mạc, viêm mi mắt...), chứ không có tác dụng phòng bệnh. Hơn nữa, corticoid là chất kháng viêm rất mạnh, dùng đúng chỉ định sẽ đem lại kết quả tốt trong điều trị, còn sử dụng không đúng, lạm dụng thuốc sẽ gây biến chứng rất nghiêm trọng. Trường hợp bệnh nhân bị viêm loét giác mạc do nấm hay herpes, nếu nhỏ corticoid sẽ làm bệnh bùng phát và nặng thêm, gây biến chứng thủng giác mạc. Trong trường hợp sử dụng kéo dài sẽ gây đục thủy tinh thể (cườm khô) và tăng nhãn áp (cườm nước) dẫn đến giảm thị lực, thậm chí mù mắt vĩnh viễn. Thuốc bổ mắt không có tác dụng chữa bệnh Hiện nay, có khá nhiều loại thuốc bổ mắt dạng viên uống được quảng bá rộng rãi với nhiều tác dụng như: giúp sáng mắt, chống khô mắt, nhìn mờ, phòng ngừa các bệnh như đục thủy tinh thể, giảm thị lực... Thực chất thành phần chính trong các thuốc bổ mắt kể trên chứa các vitamin như: vitamin A, vitamin E, vitamin C, một số vitamin nhóm B, lutein, zeaxanthin... Đây là những chế phẩm hỗ trợ dinh dưỡng cho mắt chứ không có tác dụng chữa bệnh, phòng bệnh. Thậm chí có người còn cho con dùng như một giải pháp để phòng bệnh cận thị. Thật ra, không có loại thuốc bổ mắt nào có thể ngăn ngừa được bệnh cận thị và ngay cả những người đã bị cận rồi mà uống thuốc bổ mắt cũng không thể làm mắt sáng hơn được. Dù nhiều loại thuốc bổ mắt ghi rõ ngăn ngừa và điều trị bệnh đục thủy tinh thể, nhưng xem kỹ các thành phần của thuốc không hề có tác dụng phòng ngừa bệnh này. Lời khuyên của thầy thuốcViệc chăm sóc mắt hàng ngày là rất cần thiết cho mọi người. Nếu làm việc với máy tính, giảm ánh sáng và sự chiếu sáng của màn hình hoặc đeo kính bảo vệ mắt. Cho mắt nghỉ ngơi sau mỗi 30 phút làm việc. Chớp mắt thường xuyên hơn khi đang làm việc để mắt khỏi khô. Đeo kính râm khi ra nắng gay gắt. Đặc biệt cung cấp đầy đủ dưỡng chất qua thực phẩm hàng ngày để nuôi dưỡng cho mắt sáng khỏe từ bên trong. Nên ăn nhiều rau, trái cây tươi là cách tốt nhất bổ sung vitamin và chất khoáng thiên nhiên cần thiết, đặc biệt là các dưỡng chất có tác dụng chống ôxy hóa. Cần khám mắt ở bác sĩ chuyên khoa khi phát hiện có những bất thường, không tự ý dùng thuốc nhỏ mắt ngay cả thuốc uống bổ mắt khi không hiểu rõ về tác dụng và chất lượng của thuốc. (Nguồn Sức khỏe đời sống) |
