Show
Xem chi tiết
Xem chi tiết
Xem chi tiết
Xem chi tiết
Xem chi tiết
Xem chi tiết
Xem chi tiết
Xem chi tiết
Xem chi tiết
Xem chi tiết
 Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức tác phẩm Một thứ quà của lúa non Cốm Ngữ văn lớp 7, bài học tác giả - tác phẩm Một thứ quà của lúa non Cốm trình bày đầy đủ nội dung, bố cục, tóm tắt, dàn ý phân tích, sơ đồ tư duy và bài văn phân tích tác phẩm. A. Nội dung tác phẩm Một thứ quà của lúa non CốmBài văn Một thứ quà của lúa non: Cốm được rút từ tập Hà Nội băm sáu phố phường (1943), tập tùy bút viết về cảnh sắc và phong vị của Hà Nội, đặc biệt là những thứ quà, những món ăn thường ngày khá bình dị, không mấy cao sang nhưng lại đậm đà hương vị riêng, thể hiện sự tinh tế, khéo léo trong bản sắc văn hóa lâu đời của đất kinh kỳ. B. Đôi nét về tác phẩm Một thứ quà của lúa non Cốm1. Tác giả - Thạch Lam (1910 - 1942) tên khai sinh là Nguyễn Tường Vinh, sau đổi là Nguyễn Tường Lân. - Là một nhà văn nổi tiếng, một trong những thành viên của nhóm “Tự lực văn đoàn” trong giai đoạn trước CMT8 năm 1945. - Thạch Lam là nhà văn có sở trường về truyện ngắn với ngòi bút tinh tế, nhạy cảm, đặc biệt khi khai thác thế giới nội tâm của con người. 2. Tác phẩm a, Xuất xứ - “Một thứ quà của lúa non: Cốm” được rút từ tập “Hà Nội băm sáu phố phường” (1943). Đây là tập tùy bút viết về cảnh sắc và phong vị của Hà Nội b, Bố cục Gồm 3 phần: - Phần 1: Từ đầu đến “vút lên như những chiếc thuyền rồng”. Giới thiệu khái quát về cốm và sự hình thành của cốm. - Phần 2: Tiếp theo đến “những kẻ mới giàu vô học có biết đâu mà thưởng thức được những vẻ cao quý kín đáo và nhũn nhặn”. Ca ngợi những giá trị của cốm. - Phần 3: Còn lại. Bàn về cách thưởng thức cốm. c, Phương thức biểu đạt - Biểu cảm d, Thể loại - Tùy bút là một thể văn, tuy khá giống với bút kí, kí sự ở yếu tố miêu tả, ghi chép những hình ảnh sự việc quan sát, chứng kiến được. Nhưng tùy bút lại thiên nhiều về biểu cảm, chú trọng đến thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của người viết. g, Giá trị nội dung - Phát hiện, ca ngợi nét đẹp văn hóa trong một thứ quà giản dị - Thể hiện tình cảm của tác giả - Lời nhắc nhở nâng niu, giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống h, Giá trị nghệ thuật - Lối văn nhẹ nhàng trong sáng, ngôn ngữ điêu luyện, đặc biệt trong việc khai thác cảm xúc - Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt - Câu văn, từ ngữ giàu hình ảnh và biểu cảm C. Sơ đồ tư duy Một thứ quà của lúa non CốmD. Đọc hiểu văn bản Một thứ quà của lúa non Cốm1. Giới thiệu khái quát về cốm và sự hình thành của cốm - Nguồn gốc của cốm: + Xuất phát từ những cánh đồng xanh, với những hạt thóc nếp đầu tiên trĩu nặng với mùi thơm mát của bông lúa non. + Trong cái vỏ xanh kia là giọt sữa trắng thơm, phảng phất hương vị hoa cỏ. Dưới ánh nắng, giọt sữa dần đông lại, bông sữa ngày càng cong xuống, nặng vì cái chất quý trong sạch. => Được tạo ra từ những gì tinh túy nhất của thiên nhiên, trời đất. - Cách chế biến cốm: + Đợi đến lúc vừa nhất thì gặt mang về. + Cách chế biến được truyền từ đời này sang đời khác - là một sự bí mật + Không đâu làm cốm dẻo, thơm và ngon như cốm làng Vòng. => Cốm là sản phẩm của bàn tay khéo léo, tinh tế. 2. Ca ngợi những giá trị của cốm - Cốm là một món ăn đặc sản của dân tộc: “Là thức quà riêng biệt của đất nước, là thức dâng của những cánh đồng lúa bát ngát xanh, mang trong hương vị tất cả cái mộc mạc, giản dị và thanh khiết của đồng quê nội cỏ An Nam.” - Cốm còn dùng để biếu, tặng trong những ngày Tết, dùng trong các lễ nghi của dân tộc: Hồng cốm với màu đỏ thắm của hồng như ngọc lựu giàu và màu xanh tươi của cốm như ngọc thạch quý. => Cốm là sản phẩm chứa đựng giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam. 3. Bàn về cách thưởng thức cốm - Không phải thức quà của những người ăn vội mà phải ăn chút ít, thong thả để cảm nhận hương vị kết tinh của đất trời. - Nhẹ nhàng, nâng đỡ từng hạt cốm. - Phải biết kính trọng cái lộc của Trời, cái khéo léo của người và sự cố sức tiềm tàng, nhẫn nại của thần Lúa. => Thưởng thức cốm phải trang nhã đúng phong vị.
Câu 4: (Trang 163 - SGK Ngữ văn 7 tập 1) “Cốm là thức quà riêng biệt của đất nước, là thức dâng của những cánh đồng lúa bát ngát xanh mang trong hương vị tất cả cái mộc mạc giản dị và thanh khiết của đồng quê nội cỏ An Nam”. Em có cảm nhận như thế nào về nhận xét đó của tác giả? Xem lời giải Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn
Tác phẩm 1. Tìm hiểu chung a. Xuất xứ Bài “Một thứ quà của lúa non: Cốm” rút từ tập “Hà Nội băm sáu phố phường” (1943), tập tùy bút viết về cảnh sắc và phong vị của Hà Nội. b. Bố cục: 3 đoạn: + Đoạn 1 (Từ đầu … đến “thuyền rồng”): Nguồn gốc của cốm. + Đoạn 2 (Tiếp … đến “kín đáo và nhũn nhặn”): giá trị của cốm. + Đoạn 3 (Còn lại): Cảm nghĩ về sự thưởng thức cốm. 2. Giá trị nội dung và nghệ thuật a. Giá trị nội dung Cốm là thức quà riêng biệt của đất nước, là thức dâng của những cánh đồng lúa bát ngát xanh, mang trong hương vị tất cả cái mộc mạc, giản dị và thanh khiết của đồng quê nội cỏ”. Bằng ngòi bút tinh tế, nhạy cảm và tấm lòng trân trọng, tác giả đã phát hiện được nét đẹp văn hóa dân tộc trong thứ sản vật giản dị mà sâu sắc ấy. b. Giá trị nghệ thuật - Lời văn trang trọng, tinh tế, giàu cảm xúc và tràn đầy chất thơ. - Các chi tiết gợi nhiều liên tưởng, kỉ niệm. - Sáng tạp trong lời văn, xen kẽ kể và tả với giọng điệu chậm rãi, ngẫm nghĩ mang nặng tính chất tâm tình, nhắc nhở nhẹ nhàng. Sơ đồ tư duy "Một thứ quà của lúa non: cốm": Loigiaihay.com Bài tiếp theo Báo lỗi - Góp ý
Quảng cáo - Thạch Lam (1910-1942) sinh ra tại Hà Nội, tên khai sinh là Nguyễn Tường Vinh, sau đổi là Nguyễn Tường Lân, là nhà văn nổi tiếng, thành viên của nhóm Tự lực văn đoàn trước cách mạng tháng Tám năm 1945 - Ông có sở trường về truyện ngắn và là một cây bút tinh tế, nhạy cảm, đặc biệt trong khi khai thác thế giới cảm xúc, cảm giác của con người 1. Xuất xứ Bài “Một thứ quà của lúa non: Cốm” rút từ tập “Hà Nội băm sáu phố phường” (1943), tập tùy bút viết về cảnh sắc và phong vị của Hà Nội 2. Bố cục (3 phần) - Phần 1 (từ đầu đến “hai đầu cong vút lên như chiếc thuyền rồng…”): Hương thơm lúa non gợi nhớ đến cốm và nguồn gốc của cốm - Phần 2 (tiếp đó đến “vẻ cao quý kín đáo và nhũn nhặn?”): Phát hiện và ngợi ca giá trị của cốm - Phần 3 (còn lại): Bàn về cách thưởng thức cốm 3. Giá trị nội dung Quảng cáo “Cốm là thức quà riêng biệt của đất nước, là thức dâng của những cánh đồng lúa bát ngát xanh, mang trong hương vị tất cả cái mộc mạc, giản dị và thanh khiết của đồng quê nội cỏ”. Bằng ngòi bút tinh tế, nhạy cảm và tấm lòng trân trọng, tác giả đã phát hiện được nét đẹp văn hóa dân tộc trong thứ sản vật giản dị mà sâu sắc ấy. 4. Giá trị nghệ thuật - Lời văn trang trọng, tinh tế, giàu cảm xúc và tràn đầy chất thơ - Các chi tiết gợi nhiều liên tưởng, kỉ niệm - Sáng tạp trong lời văn, xen kẽ kể và tả với giọng điệu chậm rãi, ngẫm nghĩ mang nặng tính chất tâm tình, nhắc nhở nhẹ nhàng I. Mở bài - Giới thiệu về tác giả Thạch Lam (khái quát những nét chính về cuộc đời, sự nghiệp sáng tác, đặc điểm sáng tác…) - Giới thiệu khái quát về thể loại tùy bút Quảng cáo - Giới thiệu về văn bản “Một thứ quà của lúa non: Cốm” (xuất xứ, khái quát giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật…) II. Thân bài 1. Hương thơm lúa non gợi nhớ đến cốm và nguồn gốc của cốm - “Cơn gió mùa hạ lướt qua vừng sen trên hồ, nhuần thấm cái hương thơm của lá, như bào trước mùa về của một thứ quà thanh nhã và tinh khiết”: cách cảm nhận bằng khứu giác ⇒ Cách vào bài tự nhiên, thể hiện sự tinh tế của tác giả - Những hình ảnh, chi tiết về cốm: + Khi đi qua những cánh đồng xanh, ngửi thấy mùi thơm của bông lúa non + Trong cái vỏ xanh kia, có một giọt sữa trắng thơm, phảng phất hương vị ngàn hoa cỏ. + Dưới ánh nắng, giọt sữa dần dần đông lạ, bông láu ngày càng cong xuống, nặng vì cái chất quý trong sạch của Trời + Cách chế biến và các công đoạn làm cốm + Cốm làng Vòng là loại cốm dẻo, thơm và ngon nhất ⇒ Từ ngữ, hình ảnh, chọn lọc, tinh tế, giọng văn nhẹ nhàng, câu văn có nhịp điệu gần với nhịp thơ ⇒ Cốm là sản phẩm của bàn tay khéo léo, tinh tế Quảng cáo 2. Giá trị của cốm - Cốm là đặc sản của dân tộc: “Cốm là thức quà riêng của đất nước, là thức dâng của những cánh đồng lúa bát ngát xanh, mang trong hương vị tất cả cái mộc mạc, giản dị và thanh khiết của đồng quê nội cỏ An Nam” - Hồng cốm là món quà sêu tết: + Màu sắc: xanh tươi và đỏ thắm + Hương vị: thanh đạm và ngọt sắc ⇒ Hai vị nâng đỡ nhau để hạnh phúc được lâu bền ⇒ Cốm là sản phẩm chứa đựng giá trị văn hóa và truyền thống của dân tộc. Qua đó, thể hiên sự trân trọng của tác giả đối với những giá trị của cốm 3. Cách thưởng thức cốm - Ăn: thong thả từng chút một, vừa ăn vừa ngẫm nghĩ - Mua: + Nhẹ nhàng mà nâng đỡ, chút chiu mà vuốt ve + Phải kính trọng cái lộc của Trời, cái khéo kéo của người và sự cố gắng tiềm tàng và nhẫn nại của thần Lúa ⇒ Lời bàn bạc, khuyên răn hết sức biếu cảm ⇒ Cái nhìn mới mẻ, sâu sắc về ẩm thực Việt Nam III. Kết bài - Khái quát về giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của văn bản: + Nội dung: vẻ đẹp văn hóa dân tộc trong cốm – thứ sản vật giản dị mà sâu sắc + Nghệ thuật: giọng văn nhẹ nhàng, giàu chất thơ, từ ngữu, hình ảnh chọn lọc, giàu sức gợi,… - Cảm nhận về Cốm – một đặc sản của dân tộc Xem thêm các bài viết về Tác giả, tác phẩm Ngữ văn lớp 7 hay khác: Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn lớp 7 hay khác: Đã có lời giải bài tập lớp 7 sách mới:
Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.
Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k9: fb.com/groups/hoctap2k9/ Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:Các bài Soạn văn lớp 7 siêu ngắn được biên soạn bám sát câu hỏi sgk Ngữ Văn lớp 7 Tập 1, Tập 2 giúp bạn dễ dàng soạn bài Ngữ Văn 7 hơn. Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn. tac-gia-tac-pham-lop-7.jsp |
