Kể tên các thành phần chính và thành phần phụ của câu; nêu dấu hiệu nhận biết từng thành phần

Thành phần chính của câu là những thành phần bắt buộc phải có mặt để câu có cấu tạo hoàn chỉnh và diễn đạt được một ý trọn vẹn.

Thành phần không bắt buộc có mặt được gọi là thành phần phụ.

• Các thành phần chính của câu: chủ ngữ và vị ngữ.
  
• Các thành phần phụ của câu: trạng ngữ, khởi ngữ, phụ chú ngữ, tình thái ngữ, liên ngữ.
  

Các thành phần chính của câu
[edit]

1. Thành phần vị ngữ

Vị ngữ là một trong hai thành phần chính của câu.

1.1. Đặc điểm của vị ngữ

• Vị ngữ có khả năng kết hợp với các phó từ chỉ quan hệ thời gian (vẫn, đã, đang, sắp, sẽ,...)
• Vị ngữ thường dùng để trả lời cho các câu hỏi: Làm gì?, Làm sao?, Như thế nào? hoặc Là gì?

Trong câu văn trên, vị ngữ nấu có khả năng kết hợp với phó từ chỉ quan hệ thời gian đang. Đây là vị ngữ trả lời cho câu hỏi Làm gì?.

1.2. Cấu tạo của vị ngữ

Vị ngữ có thể là:

• Danh từ hoặc cụm danh từ ( kết hợp với từ là)

• Cụm chủ - vị (tạo thành câu đơn mở rộng thành phần vị ngữ)

• Cụm từ đẳng lập (tạo thành câu có nhiều vị ngữ)

1.3. Số lượng của vị ngữ

Câu có thể có một hoặc nhiều vị ngữ.

1.4. Vị trí của vị ngữ

• Vị ngữ thường đứng liền ngay sau chủ ngữ.
• Giữa chủ ngữ và vị ngữ không cần ngăn cách bằng dấu phẩy hay liên từ nào.
• Tuy nhiên, để phục vụ cho mục đích tu từ nào đó, vị ngữ có thể được đặt trước chủ ngữ (tạo thành câu đảo ngữ).

Lác đác bên sông chợ mấy nhà

• Đôi khi, giữa chủ ngữ và vị ngữ cũng được ngăn cách bởi dấu phẩy hoặc các từ thì, mà.

         Người / thì áo rách như là áo tôi.

2. Thành phần chủ ngữ

Chủ ngữ là một trong hai thành phần chính của câu

2.1. Đặc điểm của chủ ngữ

• Nêu tên sự vật, hiện tượng, có hoạt động, đặc điểm, trạng thái,… được miêu tả ở vị ngữ.
• Thường dùng để trả lời cho các câu hỏi: Ai? Con gì? Cái gì? …

- Chợ Năm Căn là chủ thể, là tên của trạng thái, đặc điểm nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập.

- Chợ Năm Căn trả lời cho câu hỏi Cái gì? Cái gì nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập?

2.2. Cấu tạo của chủ ngữ

• Chủ ngữ là một từ (thường là danh từ và đại từ; một số trường hợp, chủ ngữ có thể là động từ, tính từ hay số từ)

• Chủ ngữ là cụm từ: cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ

• Chủ ngữ được cấu tạo từ cụm từ đẳng lập (tạo thành câu có nhiều chủ ngữ)

Trong câu văn trên, chủ ngữ là cụm từ đẳng lập, bao gồm các danh từ có quan hệ đẳng lập với nhau.

• Chủ ngữ được cấu tạo từ cụm từ cố định (thành ngữ)

• Chủ ngữ được cấu tạo từ cụm C – V (tạo thành câu đơn mở rộng thành phần chủ ngữ)

2.3. Số lượng chủ ngữ

• Câu có thể có một hoặc nhiều chủ ngữ.
• Có những câu văn không có thành phần chủ ngữ nhưng vẫn mang một ý nghĩa trọn vẹn.

Câu văn trên chỉ có thành phần trạng ngữ chỉ thời gian, nơi chốn và thành phần vị ngữ. Tuy nhiên, người đọc vẫn hiểu được nội dung thông tin.

2.4. Vị trí của chủ ngữ

• Thông thường, chủ ngữ đứng trước vị ngữ.
• Một số trường hợp đảo ngữ, chủ ngữ đứng sau vị ngữ.

Page 2

Page 3