được biên tập bởi DUONG Bich Hang, ANH-DUC HOANG, HONG M.T. BUI
Giới thiệu về cuốn sách này
Giáo dục giới tính cần được thực hiện càng sớm càng tốt
Đáng buồn hơn, nhiều nạn nhân vẫn đang trong độ tuổi mầm non và tiểu học. Vậy làm thế nào để trẻ ở độ tuổi này có kỹ năng tự vệ, cũng như kỹ năng phòng tránh xâm hại ?
Giáo dục giới tính không chỉ là bài học của người lớn
Đối với nhiều phụ huynh, giáo dục giới tính (GDGT) là chủ đề khá nhạy cảm, trẻ ở độ tuổi mầm non và tiểu học chưa thích hợp để tìm hiểu về chủ đề này. Tuy nhiên, các chuyên gia về giáo dục giới tính lại cho rằng, giáo dục giới tính cần được thực hiện càng sớm càng tốt. Tùy theo độ tuổi, trẻ sẽ được cung cấp những khái niệm, kiến thức khác nhau.
Theo Cory Silverberg (một nhà giáo dục và là tác giả nhiều quyển sách về giáo dục giới tính cho trẻ em như: What Makes A Baby, Sex Is A Funny Word), trẻ dưới 2 tuổi cần biết tên gọi chính xác của các bộ phận sinh dục, đâu là địa điểm thích hợp để chạm vào các vùng riêng tư; nhóm tuổi từ 2 - 5, trẻ cần được biết trẻ sơ sinh được tạo ra như thế nào, khi nào được phép chạm vào người khác và ngược lại; nhóm tuổi từ 6 - 8 tuổi cần được biết về những thay đổi của cơ thể khi dậy thì; 9 - 11 tuổi là thời điểm thích hợp để biết cụ thể hơn thế nào là tình dục và hoạt động tình dục an toàn.
Thực tế hiện nay ở Việt Nam, rất nhiều trường mầm non và tiểu học đã đưa chủ đề giáo dục giới tính vào chương trình giảng dạy.
Cô Kristin Wegner - cố vấn, điều phối viên Ban Hỗ trợ học sinh và trưởng Ban An toàn Học Đường trường Quốc Tế Saigon Pearl (ISSP) quận Bình Thạnh TP.HCM - cho biết: "Ở trường ISSP, mỗi độ tuổi nhà trường sẽ có những nội dung về giáo dục giới tính khác nhau. Không chỉ đề cập bằng lời nói, chúng tôi còn thiết lập những tình huống thực tế để tập cho trẻ cách tự phòng vệ. Đó có thể là cách thể hiện rõ thái độ không đồng ý hoặc hét lên cho người xung quanh biết khi có ai đó chạm vào trẻ.
Cô Kristin Wegner trong một buổi nói chuyện với học sinh
Dù là những kiến thức rất đơn giản, nhưng đó là nền tảng quan trọng cho các bài học chi tiết hơn về giáo dục giới tính về sau. Đồng thời, trong một số trường hợp trẻ cũng sẽ tự mình tránh được tình trạng bị lạm dụng khi không có bố mẹ bên cạnh."
Đề cao tính trung thực và đẩy mạnh tương tác hai chiều
Khi được hỏi "con sinh ra từ đâu", không ít trẻ đã nhận được những câu trả lời như từ nách, từ lỗ rốn, hay được nhặt ngoài đường,... Thậm chí có tình huống dở khóc, dở cười hơn như trường hợp gia đình anh Quân (quận 11 TP.HCM). Anh kể, con gái 4 tuổi của anh nhất quyết không chịu đi vệ sinh ở trường chỉ vì bà cháu nói, trẻ em được tạo ra khi nước tiểu của hai người khác nhau trộn lẫn.
Một số phụ huynh vì tâm lý e ngại, thường né tránh việc gọi đúng tên các bộ phận sinh dục khi nói chuyện với trẻ. Cô Kristin giải thích, "gọi đúng tên các bộ phận sinh dục không chỉ giúp trẻ hiểu chính xác về cơ thể mình mà trong trường hợp trẻ bị lạm dụng, trẻ cũng có thể thuật lại một cách rõ ràng với cha mẹ và người thân.
Các bậc phụ huynh không nên né tránh, trường hợp gặp khó khăn trong việc gọi tên các thuật ngữ, phụ huynh có thể tham khảo thêm từ sách giáo dục giới tính cho trẻ hoặc hỏi ý kiến bác sĩ, chuyên viên tâm lý, giáo viên phụ trách môn học này."
Cha mẹ không nên né tránh, mà có thể tận dụng những khoảnh khắc hàng ngày để nói chuyện với con
Ngoài ra, ở độ tuổi mầm non và tiểu học, trẻ luôn tò mò về mọi thứ, các con có xu hướng đặt câu hỏi bất cứ lúc nào. Cha mẹ và thầy cô nên trả lời một cách trung thực câu hỏi của trẻ, có thể đơn giản hóa câu trả lời để phù hợp với lứa tuổi nhưng tuyệt đối phải tôn trọng sự thật để trẻ không hiểu sai thông tin.
Trong trường hợp trẻ không đặt câu hỏi, cha mẹ, thầy cô cũng có thể đặt câu hỏi ngược lại để chắc chắn rằng những gì trẻ hiểu là đúng. Cha mẹ có thể tận dụng những khoảnh khắc hằng ngày để khơi gợi trí tò mò của trẻ, ví dụ như khi đi tắm, lúc thay đồ sẽ là thời điểm thích hợp để nói về các bộ phận trên cơ thể; nhìn thấy một phụ nữ mang thai trên tivi, có thể hỏi trẻ, một đứa bé được tạo ra như thế nào và cùng thảo luận,…
Sự cởi mở là chìa khóa
Trẻ không dám nói sự thật, đó là nguyên nhân chủ yếu nhiều trẻ bị lạm dụng tình dục rất lâu trước khi được phát hiện. Tâm lý này đến từ việc trẻ xem đây là vấn đề nhạy cảm, trẻ không dám nói và cũng không biết nói như thế nào với bố mẹ.
Đứng ở góc độ của một nhà giáo, cô Kristin cho biết, cách dễ nhất để nhận ra sự bất ổn của trẻ là để trẻ chủ động nói ra. "Cảm giác an toàn là yếu tố quan trọng quyết định việc trẻ có sẵn sàng chia sẻ hay không. Vì vậy, tại trường Quốc Tế Saigon Pearl (ISSP), giáo viên luôn nỗ lực giao tiếp cởi mở và kết thân với học sinh, điều này nhằm tạo cho trẻ cảm giác an toàn và tin tưởng khi trẻ muốn nói ra một điều gì đó." - cô Kristin nói thêm.
Cảm giác an toàn là yếu tố quan trọng để quyết định việc con có sẵn sàng chia sẻ hay không
Giáo dục giới tính là một quá trình lâu dài, cô Kristin nhấn mạnh, giữa gia đình và nhà trường phải có sự phối hợp chặt chẽ và thống nhất về mặt phương pháp. Thường xuyên cung cấp tài liệu cũng như tổ chức các buổi hội thảo, trong đó có hội thảo về chủ đề giáo dục giới tính là cách mà trường Mầm Non và Tiểu Học Quốc Tế Saigon Pearl (ISSP) đã làm nhằm theo sát phụ huynh trong việc giáo dục giới tính cho con trẻ.
P.Q
GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO TRẺ TIỂU HỌC1.a.ــــCác nguyên tắc khi thực hiện giáo dục giới tính? Ứng dụng nguyên tắc giáodục giới tính cho học sinh tiểu học.Các nguyên tắc khi thực hiện giáo dục giới tính:Giáo dục giới tính trong trường tiểu học ở Việt Nam là 1 hình thức quantrọng và hiệu quả nhằm nâng cao kiến thức, thái độ và hành vi cho học sinh.Mỗi độ tuổi khác nhau sẽ tương ứng 1 giai đoạn…Giáo dục giới tính mang nặng tính giáo dục, phải giúp trẻ vị thành niêntrưởng thành về tư cách giới tính của mình, để các em tự tin đứng vữngtrước khi vào đời.Giáo dục giới tính phải thích ứng với văn hoá – xã hội mà trẻ đang sống,hướng đến tình yêu hôn nhân bền vững chứ không nhằm thoả mãn sự hiếu kìnhất thời. Giáo dục giới tính có định hướng nội dung liên quan mật thiết đến tâm sinh lýcủa trẻ, đặc biệt tuổi vị thành niên. Chương trình giáo dục giới tính được thực hiện theo từng giai đoạn phát triểncủa học sinh.b.Ứng dụng nguyên tắc GDGT cho học sinh tiểu học.Hiện tượng các em trai em gái bị lạm dụng tình dục không phải ít. Vì vậy, nếu dạycàng sớm cho trẻ các kiến thức này càng tốtVấn đề giáo dục giới tính và những thiếu hụt của những kiến thức này trong nhàtrường đã được nhắc đến nhiều lần. Theo chuyên gia tư vấn tâm lý Đinh Đoàn:Việc giáo dục giới tính trong nhà trường hiện nay chưa có mấy, tài liệu ít ỏi, nếu cókiến thức lồng ghép trong bài học thì chủ yếu là bài học thêm, cả cô trò đều ngạingùng, không có giáo viên và không có các tiết học chuyên biệt về vấn đề này.Tuy nhiên, đưa giáo dục giới tính vào nhà trường ở độ tuổi nào là hợp lý, đối vớihọc sinh tiểu học có thể đưa kiến thức này vào nhà trường được hay chưa, hay phảicần đến khi các em học cấp 2? Rất nhiều giáo viên cho rằng, với sự phát triểnnhanh về tâm lý và sinh lý của học sinh hiện nay thì việc đưa các kiến thức giớitính vào hệ tiểu học là cần thiết. Cô Phạm Thị Yến - Hiệu trưởng trường tiểu họcThành Công B (Hà Nội) chia sẻ: “Trước đây khi nói về giáo dục giới tính thì cả côvà trò đều ngại. Tuy nhiên ngày nay thì mọi thứ đã cởi mở hơn. Nhiều người haycó suy nghĩ là các em biết sớm sẽ vẽ đường cho hươu chạy. Tuy nhiên thà chúng tavẽ ra để các em đi đúng hướng còn hơn là để các em đi lạc hướng”.Tuy nhiên, giảng dạy những kiến thức đó tới các em như thế nào mới là vấn đềđáng bàn hơn cả. Cô H – giáo viên trường tiểu học Hoàng Diệu cho rằng: "Chúngta nên coi các giờ học về chủ đề này là một cuộc thảo luận mang tính chất gợi mởnhưng phải có trình tự. Không nên cung cấp các kiến thức quá cao siêu khi các emchưa hiểu hết vấn đề".Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc (trưởng bộ môn Khoa học hành vi và Giáo dục sức khỏe,ĐH y Phạm Ngọc Thạch, TP HCM) cho rằng: Sai lầm của phụ huynh là luôn cótâm lý chờ đợi cũng như giao phó việc giáo dục giới tính cho nhà trường. Trongkhi, thầy cô ở trường cũng e ngại dẫn đến học sinh có khuynh hướng chia sẻ, gầngũi hơn với thế giới bên ngoài, rất dễ bị ảnh hưởng bởi những trào lưu, ngộ nhậnsai lệnh trong quan niệm về tình yêu, giới tính, cuộc sống…Việc giáo dục giới tính không chỉ đưa ra kiến thức về chuyện "quan hệ" mà gồmnhiều khía cạnh liên quan như đạo đức, thể chất, xã hội, cảm xúc, tâm lý, tâmlinh…Không để nước đến chân mới nhảyTheo BS Nguyễn Thị Hương: Có những trẻ dậy thì sớm, học đến lớp 5 các em đãbắt đầu có hiện tượng kinh nguyệt. Vì vậy trước đó trẻ cần được biết đây là hiệntượng sinh lý bình thường của người con gái khi bước vào tuổi dậy thì để tránhnhững hoang mang, bỡ ngỡ. Đồng thời trẻ cần được cung cấp những kiến thức vềvệ sinh, cũng như khả năng thụ thai, các biện pháp phòng tránh thai và tránh bịxâm phạm tình dục.Hiện nay, xu hướng dậy thì sớm ở trẻ ngày càng gia tăng trong độ tuổi tiểu học.Đặc biệt các bé gái có dấu hiệu phát triển cơ thể từ trước tuổi lên 10. Đây là độ tuổicác em gặp nhiều khó khăn bởi sự phát triển không đồng đều giữa hai mặt tâm sinhlý, chưa sẵn sàng với những thay đổi trong cơ thể. Nhiều em rơi vào tình trạnghoang mang, khủng hoảng tâm lý. Ví dụ có em gái tưởng mình bị ung thư khi pháthiện dấu hiệu đau ngực, hay có em tưởng mình “sắp chết” khi thấy có kinh nguyệt.Nguyên nhân trẻ dậy thì sớm là do thời tiết, dinh dưỡng và sự phát triển của xã hộiđã kích thích sự phát triển của con người. Không phải đến tuổi dậy thì gia đình,nhà trường mới dạy về giới tính cho các em mà phải bắt đầu trong suốt giai đoạntuổi thơ của các em để trẻ từ từ nhận thức rõ nét dần và có phương pháp chăm sóc,bảo vệ mình.Thực ra, giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản là việc làm cần thiết. Nếu khôngmuốn nói là phải dạy sớm từ cấp tiểu học. Ở các nước phương Tây, giáo dục giớitính đưa vào nhà trường như một môn học bắt buộc. Học sinh được cung cấp kiếnthức để có những hiểu biết cơ bản về quan hệ tình dục, tránh thai, sức khỏe sinhsản, nhu cầu và bản năng tình dục theo lứa tuổi.Còn ở nước ta, việc giảng dạy vẫn theo nguyên tắc lồng ghép với các môn khác. Vìvậy, đưa vấn đề này vào sách giáo khoa không phải là kiến thức thừa thãi. Quantrọng là truyền đạt đến các em như thế nào cho có hiệu quả chứ không đơn thuần làbắt học thuộc lòng.2.a.ــHãy phân tích các thiên hướng tình dục ở người. Theo em, việc cấm kếthôn đồng giới theo luật hôn nhân gia đình Việt Nam đã thật sự hợp lýchưa? Tại sao?Phân tích các thiên hướng tình dục ở người.Thiên hướng tình dục (đôi khi được gọi là "xu hướng tình dục" hay"khuynh hướng tình dục), chỉ sự bị hấp dẫn về mặt tình cảm hoặc vềmặt tình dục bởi người khác giới tính hoặc người cùng giới tính với mìnhhoặc cả hai một cách lâu dài.Thiên hướng tình dục thường được phân loại dựa trên giới tính của nhữngngười hấp dẫn mình do đó thường được nêu lên dưới dạng ba loại: dị tínhluyến ái, đồng tính luyến ái và song tính luyến ái. Tuy nhiên một vài ngườicó thể thuộc một loại khác với ba loại trên hoặc không thuộc một loại nàocả.+ Dị tính luyến ái là việc yêu đương hay mối quan hệ tình dục với nhữngngười khác giới tính với mình hay nói cách khác là việc yêu đương hayquan hệ tình dục giữa nam và nữ thông thường.Hiện nay hầu hết mọingười trên thế giới được coi là dị tính luyến ái, chỉ một tỉ lệ nhỏ thuộc cácthiên hướng tính dục khác+ Đồng tính luyến ái, gọi tắt là đồng tính, là thuật ngữ chỉ việc bị hấp dẫntrên phương diện tình yêu, tình dục hoặc việc yêu đương hay quan hệ tìnhdục giữa những người cùng giới tính với nhau trong hoàn cảnh nào đóhoặc một cách lâu dài.+ Lưỡng giới hay song tính luyến ái (tiếng Anh: bisexual) là mối quan hệhoặc hấp dẫn tình dục của một người với cả hai giới tính nam và nữ.Người có thiên hướng tình dục song tính luyến ái có thể bị hấp dẫn vềــb.ـــmặt cảm xúc, tình cảm và tình dục với cả người cùng giới tính và khácgiới tính với mình.Những dạng thiên hướng tình dục thông thường nhất nằm trên một thang đotừ hoàn toàn dị tính luyến ái (chỉ bị hấp dẫn bởi người khác phái) cho đếnhoàn toàn đồng tính luyến ái (chỉ bị hấp dẫn bởi người cùng phái) và baogồm vài dạng song tính luyến ái khác (bị hấp dẫn bởi cả hai phái).Vì mỗi người có thể định nghĩa thiên hướng tình dục một cách khác nhau vàvì các chuẩn mực xã hội nên việc xác định thiên hướng tình dục là khó khăn.Để xác định có thể dựa vào sự tự nhận biết hoặc sự thể hiện ra bên ngoàihoặc sự ham thích của đối tượng cần xác định.Theo em, việc cấm kết hôn đồng giới theo luật hôn nhân gia đình Việt Namđã thật sự hợp lý chưa? Tại sao?26/6/2015: Mỹ công nhận hôn nhân đồng giới."Hôn nhân đồng giới không giải quyết được những đòi hỏi của xã hội đốivới gia đình, bởi gia đình, hôn nhân có một chức năng vô cùng quan trọnglà duy trì nòi giống, là sinh sôi nảy nở. Sự đòi hỏi này vừa là quy luật tựnhiên, vừa là mục tiêu của gia đình. Mà gia đình lại là tế bào của xã hội,gia đình khỏe mạnh, đúng nghĩa, đất nước mới phát triển, bền vững được".Luật sư Nghiêm Diệu Thúy (Đoàn Luật sư Hà Nội) lập luận rằng nếu cổ súycho hoạt động này, sẽ dẫn đến tâm lý a dua, hoặc tạo ra một trào lưu khônglành mạnh và vô trách nhiệm với dòng tộc, cao hơn là với đất nước, bởi hônnhân đồng tính không thể tạo ra những đứa con theo quy luật tự nhiên,không có được thế hệ tương lai cho đất nước."Luật nên cho phép người đồng tính kết hôn để đảm bảo quyền con người vàquyền công dân của họ, không thể làm khác. Không ai có quyền tước đoạt ởhọ những gì họ có... Về mặt pháp lý thì người đồng tính là những con ngườivà là công dân, họ đương nhiên được hưởng các quyền vốn có của conngười và công dân một nước như những người bình thường khác. Vì vậy, họđược quyền kết hôn là việc bình thường. Hiện nay, xã hội cởi mở hơn thìngười đồng tính có điều kiện bộc lộ mình, thể hiện những nhu cầu, khátvọng bình thường của một con người trong cuộc sống, được yêu và kết hôn,sống theo nhu cầu, sở thích... Những điều này là chính đáng". Ông cũng nêuthực trạng hiện nay, kiến thức về giới, sự khác biệt giới, vấn đề đồng tínhkhông được giảng dạy trong trường phổ thông và thậm chí cả đại học, dẫnđến nhiều người Việt thiếu kiến thức về giới. Do đó, việc truyền thông vàـ3.a.ـــــــb.ـــgiáo dục về giới phải đặt ra như một chương trình quốc gia để mọi người cósự hiểu biết về người đồng tính.“Theo tôi, không nên công nhận đám cưới đồng tính. Bởi, trong xã hội, conngười sinh ra, lớn lên và xây dựng mái ấm gia đình từ một nam, một nữ. Nóthể hiện sự xây dựng hạnh phúc và duy trì nòi giống. Vì chắc chắn rằng haingười nam hay hai người nữ kết hôn, sinh sống với nhau thì không có thiênchức sinh sản như bình thường. Hơn nữa, từ trước đến nay, Việt Nam khôngbao giờ công nhận hôn nhân đồng tính. Một cuộc hôn nhân đồng tính ở mộtgóc độ nào đó là sự ích kỷ của hai người trong cuộc đối với xã hội này. Bởihôn nhân là sự gắn kết thiêng liêng của hai người tự nguyện chung sống vớinhau, họ yêu thương nhau và lấy nhau là điều bình thường nhưng hôn nhâncòn có một nghĩa vụ đối với xã hội là tạo ra thế hệ tiếp theo cho xã hội. Hônnhân đồng giới chỉ làm thỏa mãn hai người trong cuộc chứ chẳng hề giúpích gì cho xã hội, cho đất nước cả”. Theo Luật sư Tiến, những người đồngtính sinh sống với nhau và nếu có sự tranh chấp thì có thể áp dụng theo Bộluật Dân sự chứ không thể áp dụng Bộ luật Hôn nhân và Gia đình.Bạo hành tình dục ở trẻ em có thể phát hiện thông qua những dấu hiệu nào?Em hãy đề xuất một số biện pháp để hạn chế bạo hành tình dục ở trẻ em.Dấu hiệu:Trẻ sợ hãi một người hoặc một nơi đặc biệt nào đóPhản ứng không bình thường khi trẻ được hỏi chúng có tiếp xúc đụng chạmvới 1 người nào đó không.Sọ hãi một cách không lí do khi được thăm khám cơ thể.Trẻ vẽ những hình vẽ liên quan đến hành vi tình dục.Thay đổi đột ngột hành vi như mút tay, đái dầm hoặc ỉa đùn.Trẻ bỗng hiểu rõ bộ phận sinh dục, các hoạt động tình dục cũng như các từngữ liên quan.Hoặc thậm chí tìm cách thực hiện hành vi tình dục với trẻ khác.Đề xuất biện pháp:Cung cấp cho trẻ em những kiến thức cơ bản nhất về giới tính. Có thể dạycho trẻ em biết rằng không ai được chạm vào “chỗ riêng tư” của trẻ.Với trẻ lớn hơn, có thể dạy cho các cháu biết những hành vi lạm dụng tìnhdục là phạm pháp. Dạy cho trẻ biết quyền mình được bảo vệ và tự bảo vệ.Dạy cho trẻ biết thân thể là “tài sản riêng” của chúng. Trẻ có quyền từ chốinhững cái ôm hoặc những tiếp xúc gấy khó chịu.ـــ4.a.ــb.Cha mẹ phải học cách trò chuyện với con cái mình về những vấn đề tế nhị.Khuyến khích chúng đặt câu hỏi về các vấn đề khác nhau trong cuộc sống kểcả những vấn đề sâu kín.Cha mẹ cần cố gắng tìm hiểu và hoà đồng với bạn bè của con để có đượcnhững thông tin cần thiếtDạy cho trẻ không bao giờ được đi vào chỗ kín, nơi vắng vẻ với một ai đónếu không có sự đồng ý của bố mẹ. Trong trường hợp này thì trẻ gái cần cósự đồng ý của mẹ hoặc một phụ nữ lớn tuổi trong nhà.Theo em biện pháp nào vừa có thể tránh thai vừa đạt tiêu chí tình dục antoàn. Hãy đánh giá mức độ hiểu biết của thanh niên Việt Nam về vấn đềnày.Biện pháp an toàn:Tình dục không thâm nhập: chỉ những hành vi kích thích tình dục lẫn nhaumà không quan hệ tình dục đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng. VD: thủdâm bằng tay, sử dụng lời nói.Dùng những dụng cụ khác nhau để tránh tiếp xúc máu, dịch âm đạo và tinhdịch khi quan hệ tình dục: bao cao su, tấm bảo vệ miệng,…Đánh giá:ـVị thành niên và sức khỏe sinh sản là một vấn đề mà cả xã hội quan tâm vàđặt lên một vị trí khá quan trọng, là yếu tố quyết định sự phồn vinh của xãhội. Hiện nay, thiếu kiến thức và thông tin về sức khỏe sinh sản đi cùngnhững thay đổi về văn hóa, kinh tế - xã hội là nguyên nhân cơ bản dẫn đếnnhững hành vi có nguy cơ cao ở vị thành niên và thanh niên.ـKiến thức về sức khỏe sinh sản của học sinh: còn thấp.ـHiểu biết biện pháp tránh thai : Hiểu biết biện pháp tránh thai đạt tỷ lệ caonói lên rằng VTN trong các trường trung học phổ thông có kiến thức vềKHHGĐ tốt hơn so với một số hiểu biết khác về sức khỏe sinh sản và lĩnhvực này cũng cao hơn các nghiên cứu trước đây.ـHiểu biết về bệnh lây truyền qua đường tình dục: Về nhận biết cách xử trí khimắc bệnh lây truyền qua đường tình dục, nghiên cứu cho thấy có đến 96,6%các em cho biết là cần đến cơ sở y tế, chỉ còn 3,4% cách xử trí không đúng làtự chữa, tìm thầy lang hoặc không làm gì.ـThái độ của học sinh về quan hệ tình dục ở tuổi vị thành niên: hầu hết khi đchỏi đều trả lời không đồng ý.ـHành vi quan hệ tình dụcـVấn đề sinh đẻ và kinh tế xã hội liên quan mật thiết với nhau, sinh đẻ nhiềuvà sinh đẻ không có kế hoạch làm phá vỡ quy mô dân số, tạo áp lực lên anninh lương thực cũng như các vấn đề xã hội khác. Mô hình gia đình phù hợpnhất hiện nay là gia đình từ 1 đến 2 con, có nghĩa là gia đình có từ 3 đến 4người. Tỷ lệ đối tượng có anh chị em từ 3 người và số người trong gia đình từ5 người trở lên còn ở mức cao nói lên tình trạng sinh con thứ 3 trở lên cònkhá phổ biến. Điều này sẽ là một trở ngại lớn trong phát triển kinh tế xã hội.Thái độ của học sinh đối với sức khỏe sinh sảnـThái độ chưa đúng về sức khỏe sinh sản, giới tính và tình dục còn cao: khónói khi nói chuyện với bố mẹ về sức khoẻ sinh sản: 40,2%, đồng ý quan hệtình dục ở tuổi vị thành niên: 6,8%;ـĐa số đồng tình về truyền thông giáo dục sức khỏe và đưa giáo dục sức khỏesinh sản vị thành niên vào trường học (93,1%, 90,7%).5. Đồng ý hay không đồng ý với nhận định sau: “Nếu nguyên tắc làm bạncủa con được thực hiện tốt ở trong gia đình thì nhà trường không cầnphải thực hiện nội dung giáo dục giới tính”.6. Dựa vào mức độ phát triển của học sinh tiểu học, hãy đưa ra 1 tìnhhuống liên quan đến sự phát triển giới tính và thiết kế hoạt động dạy họcđể giải quyết tình huống đó.7. Các quy tắcDạy trẻ về các bộ phận cơ thể từ nhỏHãy dạy tên các bộ phận cơ thể từ khi trẻ còn nhỏ để chúng có thể sửdụng chính xác các từ ngữ này khi kể lại điều gì đó kỳ lạ/khácthường. Đặc biệt, với những vùng nhạy cảm như bộ phận sinh dục(còn gọi dễ thương là vùng đồ bơi) cha mẹ nên nhấn mạnh cho trẻrằng đây là những vùng trên cơ thể không ai khác được động chạmvào ngoài cha mẹ, ông bà khi tắm rửa, thay tã cho bé. Nếu bất cứ aicố tình chạm vào mà không được con cho phép, làm những hànhđộng khác thường ở nơi vắng vẻ thì đây là hành vi xấu. Con hãy gàokhóc, hét to, bỏ chạy để báo cho mọi người xung quanh giúp đỡ.Dạy trẻ về các quy tắc bảo vệ cơ thểVới trẻ nhỏ, các bậc cha mẹ có thể hướng dẫn cho trẻ dễ hiểu thôngqua Quy tắc bàn tay hoặc quy tắc đồ lót.Với nguyên tắc bàn tay, phụ huynh hãy giơ 5 ngón tay để chỉ cho bé.- Ngón cái - gần mình nhất tượng trưng cho những người thân ruộtthịt trong gia đình như ông bà, bố mẹ, anh chị em ruột - bé có thể ômhôn mọi người hoặc đồng ý đề các thành viên trong nhà ôm hôn, thểhiện tình yêu thương, tắm rửa khi bé còn nhỏ.- Ngón trỏ - tượng trưng cho thầy cô, bạn bè ở trường lớp hoặc họhàng của gia đình. Những người này có thể nắm tay, khoác vai hoặcchơi đùa.- Ngón giữa - người quen như hàng xóm, bạn bè của cha mẹ - bé cóthể bắt tay chào hỏi họ.- Ngón áp út - gặp người mới gặp lần đầu, các bé có thể dừng lại ởmức vẫy tay chào.- Ngón út - ngón tay xa bé nhất thể hiện cho những người hoàn toànxa lạ hoặc người có cử chỉ thân mật, khiến bé thấy lo sợ, bất an, béhoàn toàn có thể bỏ chạy, hét to để thông báo với mọi người xungquanh.Với quy tắc quần lót, phụ huynh có thể nói với con rằng: “Khi conmặc đồ lót, khu vực 'kín' chỉ dành riêng cho con. Không ai có quyềnđụng chạm vào đó”.PANTS (quần lót) cũng là từ viết tắt của 5 khái niệm: PRIVATE(riêng tư), ALWAYS REMEMBER YOUR BODY BELONGS TOYOU (cơ thể con thuộc về con), NO MEANS NO (không là không),TALK (nói về những điều khiến con buồn), SPEAK UP (lên tiếng).Ngoài ra, hãy nhắc trẻ rằng “không ai có quyền yêu cầu trẻ chạm vàovùng kín của họ”. Cha mẹ thường quên phần này. Tuy nhiên, lạmdụng tình dục thường bắt đầu khi thủ phạm yêu cầu trẻ chạm vàongười họ. Quy tắc an toàn áp dụng mọi lúc không chỉ với người lạ màvới cả người quen hay những đứa trẻ khác bởi đa số nạn nhân bị lạmdụng tình dục bởi người quen biết và tin tưởng.Dạy trẻ về việc chia sẻ bí mật với cha mẹHãy cho trẻ biết người lớn không phải lúc nào cũng đúng và khuyếnkhích trẻ nên kể với cha mẹ nếu trẻ cảm thấy không đúng về một điềugì đó mà người lớn nói hoặc làm. Nếu ai đó rủ trẻ chơi trò chơi bí mậtvà nói rằng "những điều xấu sẽ xảy ra nếu trẻ không giữ bí mật" thìngười đó là người không tốt và trẻ nên nói cho cha mẹ biết. Hãy chotrẻ biết rằng nếu ai đó đã chạm vào chúng, bạn sẽ tin tưởng, khônggiận và sẽ tìm cách để giúp chúng an toàn.Theo trang Childmind, những trẻ bị lạm dụng thường không kể vớicha mẹ vì nghĩ rằng mình sẽ gặp rắc rối. Nỗi sợ hãi này thường do cácthủ phạm gây ra. Vì vậy, hãy nhấn mạnh với trẻ rằng “không có vấnđề gì xảy ra khi trẻ nói với cha mẹ về những điều liên quan đến bí mậtcơ thể” hoặc “khi nói ra bí mật có liên quan đến cơ thể, chúng sẽkhông bao giờ gặp rắc rối”.Nói với con rằng không ai được phép chụp ảnh bộ phận nhạycảm của conĐây cũng là điều nhiều bậc phụ huynh bỏ qua khi dạy trẻ. Thực tế,những kẻ ấu dâm thích chụp hình trẻ em khỏa thân và bán các hìnhảnh này trên mạng. Điều này đặt trẻ vào những hiểm họa nhấtđịnh.Hơn hết, một cuộc nói chuyện với trẻ là không đủ để trẻ nhớ.Hãy tìm các lý do tự nhiên để nhắc đi nhắc lại những quy tắc này,chẳng hạn như khi trẻ tắm, thay đồ hoặc khi trẻ chạy chơi quá xa tầmmắtchamẹ…