Show Phương pháp nghiên cứu của lý luận nhà nước và pháp luật trong hệ thống khoa học pháp lý Phương pháp nghiên cứu của một môn khoa học là những nguyên tắc, cách thức hoạt động mà môn khoa học đó sử dụng để xem xét, tìm hiểu đối tượng nghiên cứu của mình nhằm đạt tới chân lý khách quan. 1. Phương pháp luận: Khi tìm hiểu phương pháp nghiên cứu của khoa học trước hết phải tìm hiểu phương pháp luận của khoa học. Đó là những nguyên tắc, quan điểm có tính chất đường lối, xuyên suốt và chỉ đạo quá trình nghiên cứu. Phương pháp luận của lý luận nhà nước và pháp luật là phép duy vật biện chứng và phép duy vật lịch sử. Với những cách tiếp cận cơ bản sau: - Khách quan, trong nghiên cứu về nhà nước và pháp luật, nghĩa là, xem xét nhà nước và pháp luật đúng như chúng tồn tại trong thực tế, không thêm, bớt, không bịa đặt, không xuất phát từ động cơ chính trị để chỉ khen hoặc chê một chiều. Cần tìm hiểu, đánh giá một cách khách quan cả những tư tưởng, quan điểm phi macxit về nhà nước và pháp luật. Khắc phục những định kiến mang tính chủ quan phiến diện, những sai lệch khi đánh giá về vị trí, vai trò của các nhà nước và pháp luật không phải xã hội chủ nghĩa trong tiến hành phát triển lịch sử tự nhiên của nhân loại. - Toàn diện, tiếp cận xem xét nhà nước và pháp luật ở nhiều góc độ, phương diện khác nhau như bản chất, hình thức, chức năng, cơ chế, các mối liên hệ … của nhà nước và pháp luật. - Biện chứng:
- Duy vật:
2. Một số phương pháp nghiên cứu cụ thể: - Phương pháp phân tích, nghĩa là phải chia cái toàn thể (nhà nước và pháp luật) ra thành nhiều bộ phận để đi sâu nhận thức từng bộ phận đó một cách sâu sắc, đầy đủ hơn. Nhà nước và pháp luật là những hiện tượng rất phức tạp và luôn đi liền với những vấn đề phức tạp như quyền lực chính trị, lợi ích trong những mối quan hệ chằng chịt theo nhiều chiều nên cần được phân tích, môt xẻ ở những góc độ, khía cạnh khác nhau. Thông qua phương pháp phân tích làm cho lý luận luôn đổi mới, không bị sáo mòn, sơ cứng, mỗi lần phân tích lại có thể khám phá ra những cái mới, những nét mới trong các bấn đề liên quan đến nhà nước và pháp luật. - Phương pháp tổng hợp, ngược lại với phương pháp phân tích, nghĩa là phải liên kết, thống nhất các bộ phận của nhà nước hoặc pháp luật đã được phân tích nhằm có được cách nhìn nhận, cách đánh giá tổng quát về vấn đề cần nghiên cứu. - Phương pháp trừu tượng hóa, nghĩa là trên cơ sở những cái riêng, cái có tính chất hiện tượng, ngẫu nhiên, bề ngoài của nhà nước hoặc pháp luật từ đó rút ra những kết luận mang tính chất cái chung, cái bản chất, cái tất yếu về đối tượng nghiên cứu. Bằng phương pháp trừu tượng hóa ta có thể vượt qua những hiện tượng có tính hình thức bề ngoài, ngẫu nhiên, thoáng qua, bất ổn định, để đi đến được cái chung mang tính tất yếu, tìm ra được bản chất của vấn đề, hiện tượng, sự vật, xác định được sự ổn định, xu hướng vận động, phát triển (mang tính quy luật) của hiện tượng. - Phương pháp so sánh, có tác dụng tìm ra những điểm giống và khác nhau giữa các vấn đề của nhà nước hoặc pháp luật cần nghiên cứu, từ đó lý giải nguyên nhân sự giống và khác nhau giữa chúng. Khi tiến hành so sánh phải:
Có thể so sánh theo chiều dọc mang tính lịch sử (các hiện tượng pháp lý đều có quá trình lịch sử hình thành và phát triển của mình và đồng thời không tránh khỏi giác quan chính trị khi xem xét đánh giá chúng). Vì thế, khi nghiên cứu những vấn đề về nhà nước và pháp luật cần chú ý đến tính lịch sử và tính chính trị của nó, nhất là những vấn đề liên quan đến các kiểu nhà nước và pháp luật khác nhau. Cũng có thể so sánh theo chiều ngang như giữa các nhà nước, các hệ thống pháp luật. Trong quá trình so sánh, phải luôn chú ý tới tính hệ thống, tính logic và sự thống nhất của các vấn đề, chỉ ra những cái chung, cái riêng, sự tương đồng và dị biệt giữa các hiện tượng, những sự liên quan, nối kết giữa các vấn đề. - Phương pháp xã hội học, nhà nước là một hình thức tổ chức của xã hội, sinh ra từ xã hội, tồn tại, phát triển ngay trong lòng xã hội, nó luôn gắn bó với xã hội. Do vậy, phải nghiên cứu các vấn đề xã hội. Có như vậy mới hiểu đầy đủ hơn về nhà nước, về quản lý nhà nước đối với xã hội được tốt hơn. Nhà nước muốn đưa ra một chính sách nào đó thì phải tìm hiểu xem xã hội tiếp nhận nó như thế nào và hiệu quả thực tế của nó trong đời sống xã hội. Pháp luật là sự mô hình hóa các quy luật, nhu cầu khách quan của xã hội thành những quy tắc xử sự mang tính phổ biến, thành công lý. Cũng như nhà nước, pháp luật sinh ra từ nhu cầu khác quan của xã hội, là công cụ điều chỉnh quan hệ xã hội, một giá trị của xã hội văn minh … Do vậy, muốn nghiên cứu tìm hiểu nhu cầu điều chỉnh, tác dụng, hiệu quả của pháp luật buộc phải tìm hiểu trong đời sống xã hội (môi trường tác động của pháp luật). Phương pháp xã hội học được thực hiện thông qua các hoạt động như theo dõi, phỏng vấn, thăm dò dư luận xã hội … với các bước: thu nhập thông tin từ những sự kiện, đối tượng riêng rẻ để nắm được những thông tin, tư liệu thực tiễn; nghiên cứu những quan niệm, quan điểm về các vấn đề khác nhau của nhà nước, pháp luật; xử lý những thông tin, tài liệu đã thu được, từ đó kiểm nghiệm lại những luận điểm, quan điểm, khái niệm, kết luận của lý luận nhà nước và pháp luật. - Phương pháp hệ thống, do tính chất phức tập và sự liên kết thành các hệ thống của nhà nước, pháp luật với các hiện tượng khác (hệ thống chính trị, bộ máy nhà nước, hệ thống pháp luật, hệ thống các công cụ điều chỉnh quan hệ xã hội …). Khi nghiên cứu các vấn đề về nhà nước và pháp luật phải đặt chúng trong hệ thống, trong sự liên hệ, thống nhất và tính thứ bậc với các hiện tượng, sự vật khác hoặc cùng loại để nhận thức, đánh giá, không phá vỡ tính hệ thống của chúng. Ngoài ra, còn rất nhiều những phương pháp nghiên cứu cụ thể khác như phương pháp thống kê, phương pháp dự báo khoa học, phương pháp thực nghiệm pháp lý … Các phương pháp nghiên cứu cần được sử dụng kết hợp với nhau thì mới có hiệu quả.
các phương pháp quy nạp và phương pháp suy diễn chúng là hai cách tiếp cận trái ngược với nghiên cứu. Mỗi phương pháp đều có ưu điểm của nó và việc sử dụng nó sẽ phụ thuộc vào tình huống cần nghiên cứu, lĩnh vực mà bạn muốn nghiên cứu hoặc phương pháp bạn muốn có. Suy luận suy diễn hoạt động bằng cách làm việc từ tổng quát nhất đến cụ thể hơn. Bạn có thể bắt đầu suy nghĩ về một lý thuyết về một chủ đề quan tâm. Sau đó, nó đi đến một số giả thuyết cụ thể mà bạn muốn thử.  Về phần mình, phương pháp quy nạp hoạt động theo một cách ngược lại: nó bắt đầu từ cụ thể nhất đến khái quát và lý thuyết rộng nhất. Trong lý luận quy nạp, chúng tôi bắt đầu với một số quan sát và biện pháp cụ thể để đi đến một số kết luận chung. Hai phương pháp này rất khác nhau và cung cấp các yếu tố khác nhau khi thực hiện một cuộc điều tra. Theo bản chất của nó, phương pháp quy nạp cho phép linh hoạt hơn và cho vay để khám phá, đặc biệt là vào lúc bắt đầu. Phương pháp suy luận gần gũi hơn về bản chất và được định hướng nhiều hơn để chứng minh hoặc xác nhận các giả thuyết. Mặc dù một số nghiên cứu đặc biệt có vẻ chỉ là suy diễn, như một thí nghiệm được thiết kế để kiểm tra các tác động giả định của một số điều trị hoặc kết quả, hầu hết các nghiên cứu xã hội đòi hỏi cả lý luận suy diễn và lý luận quy nạp. Trong hầu hết tất cả các nghiên cứu, có khả năng cả hai quá trình đã được sử dụng tại một số điểm. Ngay cả trong các thí nghiệm kín nhất, các nhà nghiên cứu có thể quan sát các mẫu trong thông tin có thể khiến họ phát triển các lý thuyết mới. Khái niệm về phương pháp quy nạp và phương pháp suy diễnPhương pháp quy nạpLý luận quy nạp là lý luận trong đó các tiền đề được coi là một cách để cung cấp bằng chứng mạnh mẽ cho tính xác thực của một kết luận. Mặc dù kết luận của một lập luận quy nạp là chắc chắn, nhưng sự thật của kết luận đó trong một lập luận quy nạp có khả năng, dựa trên các bằng chứng được cung cấp.. Nhiều nguồn có thể định nghĩa phương pháp quy nạp là một trong đó các nguyên tắc chung được rút ra từ các quan sát cụ thể. Trong phương pháp này, khái quát hóa rộng được thực hiện từ các quan sát cụ thể, vì vậy có thể nói rằng nó đi từ cụ thể đến tổng quát. Nhiều quan sát được thực hiện, một mô hình được cảm nhận, một khái quát được thực hiện và một lời giải thích hoặc một lý thuyết được suy ra. Phương pháp này cũng được sử dụng trong phương pháp khoa học; các nhà khoa học sử dụng nó để hình thành các giả thuyết và lý thuyết. Lý luận suy diễn cho phép họ áp dụng các lý thuyết hoặc giả định vào các tình huống cụ thể. Một ví dụ về lý luận suy diễn có thể như sau: Tất cả các dạng sống sinh học được biết đến phụ thuộc vào nước lỏng để tồn tại. Do đó, nếu chúng ta phát hiện ra một dạng sống sinh học mới, nó sẽ phụ thuộc vào nước lỏng để tồn tại. Lập luận này có thể được đưa ra mỗi khi tìm thấy lối sống sinh học và nó sẽ đúng. Tuy nhiên, có thể trong tương lai sẽ có một lối sống sinh học không cần nước lỏng. Các loại lý luận quy nạp-Tổng quát hóaKhái quát hóa xuất phát từ tiền đề về một mẫu mà từ đó đưa ra kết luận về dân số. Ví dụ: giả sử có 20 quả bóng, có thể có màu trắng hoặc đen, trong một cái lọ. Để ước tính số lượng của nó, một mẫu gồm bốn quả bóng được rút ra - ba màu đen và một màu trắng. Nếu chúng ta sử dụng khái quát quy nạp, có thể kết luận rằng có 15 quả bóng đen và năm quả bóng trắng trong bình. Tiền đề này có sự thiên vị vì nó lấy một mẫu nhỏ của dân số lớn hơn. Ví dụ về khái quát hóa
-Tam đoạn luận thống kêCác tam đoạn luận thống kê bắt nguồn từ một khái quát đến một kết luận về một cá nhân. Ví dụ:
Do đó, có một xác suất tương ứng với Q rằng X có A. Ví dụ về tam đoạn luận thống kê
-Cảm ứng đơn giảnNó xuất phát từ tiền đề của một mẫu nhỏ đến kết luận về một cá nhân khác:
Do đó, có một xác suất tương ứng với Q rằng tôi có A. Ví dụ cảm ứng đơn giản
-Luận cứ từ tương tựQuá trình này bao gồm việc tính đến các thuộc tính được chia sẻ của một hoặc nhiều thứ và từ đó suy ra rằng chúng cũng chia sẻ các thuộc tính khác. Như vậy:
Vì vậy, Q có lẽ cũng có tài sản x. Ví dụ về Luận cứ từ tương tự
-Suy luận thông thườngMột suy luận ngẫu nhiên rút ra kết luận về mối liên hệ nhân quả dựa trên các điều kiện tồn tại của hiệu ứng. Tiền đề về mối tương quan của hai điều có thể chỉ ra mối quan hệ nhân quả giữa chúng, nhưng các yếu tố khác phải được thiết lập để xác nhận. Ví dụ về suy luận nhân quả
-Dự đoánMột kết luận về một tương lai cá nhân được đưa ra từ một mẫu quá khứ. Ví dụ dự đoán
Phương pháp suy diễnTrong quá trình này, lý luận bắt đầu từ một hoặc nhiều câu để đi đến kết luận. Việc khấu trừ kết nối các cơ sở với các kết luận; Nếu tất cả các tiền đề là đúng, các điều khoản rõ ràng và các quy tắc khấu trừ được sử dụng, kết luận phải đúng. Trong một suy luận, chúng tôi bắt đầu với một lập luận hoặc giả thuyết chung và kiểm tra các khả năng để đi đến một kết luận cụ thể và hợp lý. Phương pháp khoa học sử dụng suy luận để kiểm tra các giả thuyết và lý thuyết. Một ví dụ về lập luận suy diễn như sau:
Do đó, cá nhân x là phàm nhân. Các loại suy luận-Luật biệt độiMột tuyên bố duy nhất được đưa ra và một giả thuyết (P) được đề xuất. Kết luận (Q) được suy ra từ lập luận đó và giả thuyết của nó:
Vì lý do này, có thể nói rằng:
A là một góc tù. Ví dụ về luật tách ra
-Luật của tam đoạn luậnTrong luật này, hai đối số có điều kiện được thiết lập và một kết luận được hình thành bằng cách kết hợp giả thuyết của một đối số với kết luận của một đối số khác. Ví dụ:
Vì vậy, nếu Pedro bị bệnh, nhiệm vụ sẽ bị mất. Ví dụ về tam đoạn luận
-Luật đối ứngLuật này quy định rằng, trong một điều kiện, nếu kết luận là sai thì giả thuyết cũng phải sai. Một ví dụ về luật này sẽ là:
Ví dụ về luật của contrarrecíproco
Sự khác biệt giữa cả hai phương phápSự khác biệt chính giữa hai phương pháp là cách tiếp cận nghiên cứu. Trong khi phương pháp suy luận được định hướng để kiểm tra các lý thuyết, thì phương pháp quy nạp được định hướng nhiều hơn theo hướng tạo ra các lý thuyết mới phát sinh từ dữ liệu hoặc thông tin. Nói chung, phương pháp quy nạp gắn liền với thông tin định tính vì nó thường chịu sự chủ quan, nó cởi mở hơn, quy nạp, hướng nhiều hơn vào quy trình, so sánh và mô tả là tường thuật. Mặt khác, phương pháp suy luận thường được kết hợp với các phương pháp nghiên cứu định lượng, như suy luận, tính khách quan, ước lượng số và can thiệp thống kê. Nó cũng thường được định hướng kết quả nhiều hơn. Một phương pháp suy luận thường bắt đầu bằng một giả thuyết, trong khi quy nạp thường sẽ sử dụng các câu hỏi nghiên cứu để bao quanh hoặc tập trung vào lĩnh vực nghiên cứu. Đối với các phương pháp suy luận, sự nhấn mạnh thường tập trung vào quan hệ nhân quả, trong khi ở đối tác của nó, ý tưởng là tập trung vào khám phá các hiện tượng mới hoặc khám phá những quan điểm mới về các hiện tượng đã được nghiên cứu. Điểm quan trọng nhất khi xem xét việc sử dụng phương pháp quy nạp hoặc phương pháp suy diễn là tìm hiểu mục đích chung của cuộc điều tra. Sau đó, các phương pháp thích hợp nhất nên được xem xét để kiểm tra một giả thuyết nhất định, để khám phá một ý tưởng mới hoặc mới nổi trong ngành học hoặc để trả lời các câu hỏi nghiên cứu cụ thể.. Các dự án có thể có một số cách tiếp cận và quan điểm; phương pháp được sử dụng là yếu tố quyết định trong góc độ điều tra. Tài liệu tham khảo
|
