Nhiều người chưa hiểu rõ thế nào là tách khẩu, chuyển khẩu, nhập hộ khẩu và sử dụng nhầm lẫn các khái niệm đó với nhau. Trong bài viết này, Luatvietnam sẽ làm rõ các quy định của pháp luật về các vấn đề trên.
Tách hộ khẩu - ra đời thêm một hộ mới
Tách hộ khẩu (tách hộ) là việc một người đang đăng ký thường trú và có tên trong hộ khẩu làm các thủ tục xóa tên trong hộ khẩu đó (xóa đăng ký thường trú) và đăng ký hộ mới (tại cùng chỗ ở hợp pháp đó).
Như vậy, kết quả của việc tách hộ là việc cho ra đời một hộ mới có thông tin của người được tách khẩu. Trường hợp chỉ có một người tách khẩu thì người đó sẽ đứng tên làm chủ hộ trong hộ khẩu mới. Nếu có nhiều người tách khẩu và đăng ký chung một hộ khẩu mới thì sẽ thỏa thuận một người là chủ hộ.
Điều 25 Luật Cư trú 2020 quy định thành viên hộ gia đình được tách hộ để đăng ký thường trú tại cùng một chỗ ở hợp pháp khi đáp ứng các điều kiện sau đây:
- Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; trường hợp có nhiều thành viên cùng đăng ký tách hộ để lập thành một hộ gia đình mới thì trong số các thành viên đó có ít nhất một người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
- Được chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đồng ý, trừ trường hợp thành viên hộ gia đình đăng ký tách hộ là vợ, chồng đã ly hôn mà vẫn được cùng sử dụng chỗ ở hợp pháp đó;
- Nơi thường trú của hộ gia đình không thuộc trường hợp bị cấm đăng ký thường trú mới quy định tại Điều 23 Luật Cư trú.
Thông thường, người dân thực hiện việc tách hộ để được mua điện, nước với giá rẻ hơn hoặc để tránh rắc rối khi chung hộ khẩu.
Ví dụ: Ông A và bà B có con trai là C. 03 người có chung hộ khẩu. Nay C lấy vợ là D, sau đó, C và D tách ra thành hộ mới dù vẫn ở chung với A và B.
Khi tách Sổ hộ khẩu, một Sổ hộ khẩu mới sẽ ra đời (Ảnh minh họa)
Chuyển hộ khẩu - xóa tên khỏi hộ khẩu
Chuyển hộ khẩu là việc một người đang có tên trong hộ khẩu này, làm thủ tục xóa tên để chuyển sang một hộ khẩu khác. Việc này thường xảy ra khi chuyển nơi thường trú.
Từ ngày 01/7/2021, khi Luật Cư trú mới có hiệu lực, thủ tục chuyển hộ khẩu đã bị bãi bỏ. Người dân khi chuyển đi nơi khác không cần thực hiện thủ tục chuyển hộ khẩu mà trực tiếp đăng ký thường trú tại nơi ở mới.
Tuy nhiên, hiện nay, khái niệm chuyển hộ khẩu cũng thường được dùng nếu một người chuyển nơi thường trú từ nơi này đến nơi khác.Ví dụ: A có hộ khẩu thường trú tại tỉnh Hưng Yên. Nay A đến Hà Nội mua nhà và sinh sống ở đó, A sẽ chuyển hộ khẩu đến Hà Nội.
Nhập hộ khẩu - chuyển đến nơi thường trú mới
Nhập hộ khẩu hay còn gọi là thủ tục đăng ký thường trú. Theo đó, đăng ký thường trú được hiểu là việc chuyển vào sinh sống tại một địa chỉ và đăng ký ghi tên vào hộ khẩu của gia đình tại địa chỉ đó hoặc đăng ký hộ khẩu mới tại địa chỉ đó (Ví dụ: A mua nhà Hà Nội và sắp nhập khẩu Hà Nội)
Như vậy, kết quả của việc nhập hộ khẩu là tên người đó có trong hộ khẩu của gia đình khác đang sinh sống tại địa chỉ đó hoặc lập hộ mới tại địa chỉ đó.
Theo Luật Cư trú 2020, người dân có thể nhập hộ khẩu vào nhà do mình mua, nhập hộ khẩu vào nhà người thân hoặc nhập hộ khẩu vào chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ...Chẳng hạn, A thuê nhà ông B. A xin nhập hộ khẩu vào cùng hộ gia đình ông B. Đây là trường hợp nhập hộ khẩu vào nhà thuê.C lấy D và nhập hộ khẩu vào cùng nhà với D. Đây là trường hợp nhập hộ khẩu cho vợ theo chồng.
Hồ sơ đăng ký thường trú gồm:- Giấy tờ, tài liệu chứng minh thuộc trường hợp nhập khẩu về nhà người thân hoặc chứng minh diện tích bình quân...
Xem thêm: Cập nhật điều kiện đăng ký thường trú trên cả nước từ 01/7/2021
Trên đây là cách hiểu đúng về tách khẩu, chuyển khẩu và nhập hộ khẩu Nếu còn vấn đề vướng mắc, bạn đọc vui lòng liên hệ: 1900.6192 để được hỗ trợ.
>> Thủ tục đăng ký thường trú online ngay tại nhà
>> Cách phân biệt cư trú, thường trú, tạm trú, lưu trú từ 01/7/2021
Tách sổ hộ khẩu là một trong những thủ tục thường gặp hiện nay khi một người muốn tách khỏi sổ hộ khẩu. Tuy nhiên, từ ngày 01/7/2021, khi Luật Cư trú năm 2020 có hiệu lực thì thủ tục này có quy định mới gì không?
Câu hỏi: Tôi mới lấy chồng và hiện hai vợ, chồng đang ở nhà cùng bố mẹ chồng. Hai vợ, chồng chúng tôi vẫn ở trên ngôi nhà đó nhưng muốn tạo thành một khẩu riêng để sau này thuận tiện cho con cái đi học. Khi ra phường thì chú công an có bảo chúng tôi là cần phải tách hộ nhưng tôi chỉ muốn tách sổ hộ khẩu thôi. Vậy chú ấy trả lời vậy có đúng không? Giờ tôi muốn tách sổ hộ khẩu thì phải làm thế nào?
Trả lời:
Tách sổ hộ khẩu là gì? Có phải tách hộ không?
Tách sổ hộ khẩu là quy định nêu tại Điều 27 Luật Cư trú năm 2006 (đã hết hiệu lực từ ngày 01/7/2021). Theo đó, chỉ tách sổ hộ khẩu khi có cùng một chỗ ở hợp pháp nhưng tách thành hai hoặc nhiều sổ hộ khẩu khác nhau. Các trường hợp tách sổ hộ khẩu nêu tại khoản 1 Điều 27 Luật Cư trú 2006 gồm:
- Người đang ở cùng một chỗ ở hợp pháp, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ và có nhu cầu tách sổ hộ khẩu.
- Người đã nhập vào sổ hộ khẩu khi được chủ hộ đồng ý mà sau đó lại được chủ hộ đồng ý bằng văn bản cho tách sổ hộ khẩu bằng văn bản.
Tuy nhiên, khi Luật Cư trú năm 2020 có hiệu lực, khoản 3 Điều 38 Luật Cư trú năm 2020 quy định về sổ hộ khẩu:
Kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định của Luật này cho đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2022.
Trường hợp thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú khác với thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú thì sử dụng thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú.
Khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của Luật này và không cấp mới, cấp lại Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú.
Theo đó, hiện nay sổ hộ khẩu mặc dù vẫn còn giá trị sử dụng đến hết 31/12/2022 nhưng nếu công dân thực hiện các thủ tục đăng ký cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu thì sổ sổ khẩu sẽ bị thu hồi. Thay vào đó, thông tin về công dân sẽ được điều chỉnh, cập nhật vào Cơ sở dữ liệu về cư trú, không cấp mới sổ hộ khẩu.
Đồng thời, Luật Cư trú năm 2020 cũng không còn thủ tục tách sổ hộ khẩu mà thay vào đó là thủ tục tách hộ. Theo đó, tách hộ là việc thành viên trong hộ gia đình được tách ra để đăng ký thường trú tại cùng một chỗ ở hợp pháp nếu đáp ứng ba điều kiện nêu tại khoản 1 Điều 25 Luật Cư trú 2020 gồm:
- Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Nếu có nhiều thành viên cùng đăng ký tách hộ để lập hộ mới thì ít nhất một thành viên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
- Được chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đòng ý trừ trường hợp vợ, chồng đã ly hôn.
- Nơi thường trú của hộ gia đình không thuộc trường hợp không được đăng ký thường trú mới.
Nói tóm lại, hiện nay, tách sổ hộ khẩu là thủ tục đã bị bãi bỏ mà thay vào đó là thủ tục tách hộ.
Làm sao để tách sổ hộ khẩu từ sau ngày 01/7/2021? (Ảnh minh họa)
Thủ tục tách sổ hộ khẩu thực hiện thế nào?
Thực hiện tách hộ ở đâu?
Điểm a khoản 3 Điều 25 Luật Cư trú năm 2020 quy định, thủ tục tách hộ được thực hiện tại cơ quan đăng ký cư trú. Cơ quan này được quy định cụ thể tại khoản 4 Điều 2 Luật Cư trú gồm:
- Công an xã, phường, thị trấn.
- Công an huyện, quận, thị xã, thành phố.
Ngoài ra, người dân nếu có nhu cầu tách hộ có thể nộp online tại Cổng dịch vụ công quản lý cư trú. Thời gian tiếp nhận hồ sơ là vào giờ hành chính từ thứ Hai đến thứ Sáu và sáng thứ Bảy hàng tuần ngoại trừ ngày lễ, Tết.
Hồ sơ tách hộ cần những gì?
Hồ sơ tách hộ công dân cần chuẩn bị nêu tại khoản 2 Điều 25 Luật Cư trú năm 2020 chỉ gồm Tờ khai thay đổi thông tin cư trú. Trong Tờ khai này phải ghi rõ ý kiến đồng ý cho thành viên trong hộ được tách hộ của chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp trừ trường hợp đã có văn bản đồng ý.
Tuy nhiên, nếu vợ chồng ly hôn, tách hộ trên cùng chỗ ở hợp pháp cũ thì hồ sơ tách hộ sẽ hơi khác một chút, cần phải có:
- Tờ khai thay đổi thông tin cư trú.
- Giấy tờ, tài liệu chứng minh việc ly hôn như quyết định ly hôn, bản án ly hôn và văn bản về việc tiếp tục được sử dụng chỗ ở hợp pháp.
Thời gian tách hộ có lâu không?
Điểm b khoản 3 Điều 25 Luật Cư trú năm 2020 quy định là thời hạn thực hiện thủ tục tách hộ là không quá 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ, hợp lệ.
Khi đó, kết quả tách hộ sẽ là cơ quan đăng ký cư trú nêu trên sẽ thẩm định, cập nhật thông tin về hộ gia đình liên quan vào Cơ sở dữ liệu về cư trú và thông báo cho người có yêu cầu biết về việc này.
Riêng trường hợp từ chối giải quyết tách hộ thì cơ quan đăng ký cư trú cũng phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do vì sao bị từ chối.
Tách hộ hết bao nhiêu tiền?
Hiện nay, chưa có văn bản nào quy định lệ phí thực hiện việc tách hộ hết bao nhiêu tiền. Do đó, khi thực hiện tách hộ, công dân sẽ không bị yêu cầu phải nộp bất kỳ khoản tiền nào.
Nói tóm lại, chỉ còn thủ tục tách hộ và kết quả công dân nhận được khi tách hộ là sẽ được đăng ký, cập nhậ thông tin trên Cơ sở dữ liệu về dân cư.
Trên đây là giải đáp về thủ tục tách sổ hộ khẩu. Hiện nay, thủ tục này đã bị bãi bỏ để phù hợp với quy định. Nếu bạn còn có vướng mắc, có thể gửi câu hỏi cho chúng tôi để được hỗ trợ.
>> Bị thu hồi Sổ hộ khẩu trong những trường hợp nào?