Tại sao bị nấc cụt

Chắc hẳn các bạn ai cũng đã từng trải qua những cơn nấc cụt phải không nào? Có khi thì thoáng qua chốc lát, có khi thì kéo dài hơn khiến ta khó chịu và ngại ngùng. Đã bao giờ bạn tìm hiểu về vấn đề ngộ nghĩnh này chưa? Hãy cùng đọc bài viết sau của YouMed để cập nhật thêm kiến thức cho mình nhé! 

1. Nấc cụt là gì? 

Nấc cụt hình thành do sự co thắt liên tục, không kiểm soát của cơ hoành. Cơ hoành là một cơ rất lớn, nằm ngăn cách giữa ngực và bụng. Chúng ta hít thở được chính là nhờ sự di động lên xuống của cơ hoành. 

Khi cơ hoành co lại, di động đi xuống thì cũng là lúc phổi lấy oxy từ không khí vào. Lúc cơ hoành giãn ra, di động đi lên thì phổi sẽ thải CO2 đi ra ngoài. 

Khi cơ hoành co thắt không theo nhịp thở sẽ tạo ra tình trạng này. Mỗi cơn co thắt của cơ hoành làm tống một lượng khí nhanh và mạnh ra khỏi phổi. Dây thanh âm phản xạ lại bằng cách khép đột ngột, tạo ra một tiếng nấc. Đó chính là cơ chế âm thanh của tiếng nấc cục.   

Tại sao bị nấc cụt
Nấc cụt hình thành do sự co thắt liên tục, không kiểm soát của cơ hoành

2. Khởi đầu của cơn nấc cụt 

Không có cách nào để dự báo một cơn nấc cụt. Với mỗi đợt co thắt, thường có một sự siết nhẹ của ngực hoặc họng trước khi tiếng nấc cụt được phát ra. 

Phần lớn tình trạng nấc cụt khởi đầu và kết thúc đột ngột, không có một nguyên nhân rõ ràng nào. Các đợt nấc cụt thường chỉ kéo dài trong khoảng vài phút. 

Nấc cụt trong thời gian hơn 48 giờ được xem là nấc cụt kéo dài. Nấc cụt kéo dài hơn 2 tháng được xem là nấc cụt khó trị.

Xem thêm: Đâu là cách bấm huyệt chữa nấc cụt hiệu quả?

3. Nguyên nhân gây nấc cụt

Có nhiều nguyên nhân đã được xác định là có thể dẫn đến nấc cụt. Tuy nhiên, thường thì việc này đến và đi mà không có một nguyên nhân rõ ràng nào. 

Các nguyên nhân thường gặp có thể gây ra các cơn nấc cụt ngắn bao gồm: 

  • Ăn quá no.
  • Ăn thức ăn cay.
  • Uống thức uống có cồn. 
  • Sử dụng thức uống có ga, chẳng hạn như nước soda.
  • Ăn đồ ăn quá nóng hay quá lạnh.
  • Thay đổi nhiệt đột không khí đột ngột.
  • Nuốt khí khi nhai kẹo cao su. 
  • Sự phấn kích hoặc stress. 
  • Nuốt nhiều không khí vào bụng.

Nấc cụt kéo dài trên 48 giờ được phân loại dựa trên loại tác nhân gây ra. Phần lớn nó thường kéo dài là do chấn thương hay kích thích lên các dây thần kinh điều khiển sự vận động của cơ hoành. Các dây thần kinh này có thể bị tác động bởi: 

  • Kích thích ở màng nhĩ, có thể do vật lạ trong tai.
  • Đau rát họng. 
  • Bướu cổ (do sự phình to của tuyến giáp). 
  • Trào ngược dạ dày thực quản (dịch axit từ dạ dày đi ngược lên thực quản, là đoạn ống đưa thức ăn từ miệng xuống dạ dày). 
  • U hay nang ở thực quản.

Các nguyên nhân khác có thể liên quan đến não và tủy sống. Nếu các bộ phận này bị tổn thương, cơ thể sẽ mất khả năng kiểm soát.

Các tổn thương này bao gồm:

  • Đột quỵ.
  • Các bệnh lý thoái hóa thần kinh. 
  • U bướu. 
  • Viêm não, viêm màng não (là các nhiễm trùng gây ra sưng phù ở trong não). 
  • Chấn thương đầu hay tổn thương não. 

Nấc cục kéo dài quá lâu cũng có thể gây ra bởi: 

  • Lạm dụng bia rượu. 
  • Hút thuốc lá. 
  • Phản ứng với thuốc mê sau phẫu thuật.
  • Một số loại thuốc thần kinh. 
  • Tiểu đường. 
  • Mất cân bằng điện giải. 
  • Suy thận.
  • Dị dạng mạch máu trong não.
  • Điều trị ung thư và hóa trị.
  • Bệnh Parkinson.

Đôi khi, một số thủ thuật y tế có thể gây nấc cụt trong thời gian dài. Các thủ thuật này thường dùng để điều trị hay chẩn đoán các bệnh lý, ví dụ như: 

  • Dùng dây luồn qua mạch máu để tiếp cận tim.
  • Đặt ống nong vào thực quản để mở rộng thực quản.
  • Đưa ống nội soi vào trong đường dẫn khí để nhìn vào trong phổi.
  • Mở một lỗ ở cổ để người bệnh có thể thở trong trường hợp đường dẫn khí phía trên bị tắc nghẽn.

Tại sao bị nấc cụt

4. Những ai có nguy cơ bị nấc cụt?  

Nấc cụt có thể xảy ra ở bất kì lứa tuổi nào. Thậm chí nó có thể xuất hiện ở bào thai còn đang trong bụng mẹ. Tuy nhiên, có một vài yếu tố có thể làm tăng khả năng bị nấc cụt. 

Bạn có thể dễ bị nấc cụt nếu bạn: 

  • Là nam giới 
  • Có những trải nghiệm mãnh liệt về tâm lý hay cảm xúc, từ lo lắng cho đến phấn khích 
  • Phải gây mê toàn thân trước khi phẫu thuật 
  • Trải qua cuộc mổ, đặc biệt là phẫu thuật ở bụng 

5. Điều trị nấc cụt 

Hầu hết các trường hợp nấc cụt không phải là tình trạng cấp cứu và không có gì phải lo lắng. Tuy nhiên, nếu cơn nấc kéo dài có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến đời sống hàng ngày. 

Liên hệ với bác sĩ nếu bạn bị nấc kéo dài hơn 2 ngày. Bác sĩ có thể xác định mức độ nghiêm trọng của tình trạng nấc cụt đối với sức khỏe của bạn. 

Có rất nhiều lựa chọn trong việc điều trị. Thông thường cơn nấc sẽ tự hết. Tuy nhiên, vẫn có một số cách sau bạn có thể thử tại nhà: 

  • Thở vào một túi giấy 
  • Ăn một muỗng đường 
  • Nín thở 
  • Uống một ly nước lạnh 
  • Thè lưỡi ra ngoài
  • Cố ý thở hổn hển hoặc ợ hơi
  • Để đầu gối chạm vào ngực và giữ nguyên tư thế như vậy 
  • Ngậm miệng, bịt mũi và gắng sức thở mạnh ra 
  • Thư giãn và hít thở chậm rãi 

Nếu bạn vẫn còn bị nấc cụt sau 48 giờ, hãy đến khám bác sĩ. 

Nấc cụt có thể gây cảm giác khó chịu, nhưng phần lớn là tự hết. Hi vọng qua bài viết trên, bạn đã biết thêm một số mẹo nhỏ để giải quyết tình trạng trên và nhận ra được khi nào là bất thường cần đi khám bác sĩ. 

Ợ hơi nấc cụt xảy ra gây khó chịu và khiến chúng ta gặp nhiều bất tiện trong cuộc sống. Liệu đây là một hiện tượng sinh lý bình thường hay là dấu hiệu của những bệnh lý nguy hiểm? 

Hiện tượng ợ hơi nấc cụt thường xảy ra sau khi ăn quá no, sau khi uống rượu bia và kéo dài trong vài phút, có thể lên đến vài giờ. 

Cơn nấc cụt xảy ra do sự co thắt không liên tục, không tự chủ của cơ hoành và cơ liên sườn. Từ đó không khí đi vào cổ họng và đập vào thanh quản, dây thanh quản đóng đột ngột và tạo ra tiếng nấc.

Nguyên nhân gây ra nấc cụt thường do ăn quá nhiều, uống nhiều rượu hay nước có gas, nuốt phải không khí khi nhai kẹo cao su,… Ngoài ra, nấc cụt còn là triệu chứng của một số bệnh lý tiêu hóa hoặc rối loạn về dây thần kinh.

Nấc là một hiện tượng sinh lý bình thường của cơ thể. Cơn nấc sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe và tự hết sau vài phút hoặc vài giờ.

Thông thường, nấc cụt kèm ợ hơi xảy ra là biểu hiện của bệnh trào ngược dạ dày. Trào ngược dạ dày được hiểu đơn giản là tình trạng dịch trong dạ dày trào ngược lên phía thực quản. 

Những cơn nấc cụt kèm ợ hơi thường xuyên đem đến cảm giác vô cùng khó chịu cho người bệnh, khiến cơ thể bị căng thẳng, giảm chất lượng cuộc sống. Khi hiện tượng này kéo dài lâu sẽ trở thành phản xạ không dễ để chấm dứt.

Ợ hơi nấc cụt tuy chỉ là triệu chứng gây khó chịu cho người bệnh. Tuy nhiên, nếu nó kéo dài và xuất phát từ nguyên nhân trào ngược dạ dày thì có thể tiến triển thành các bệnh lý sau:

Thông thường, viêm loét thực quản xảy ra do loại vi khuẩn Hp phá hủy lớp niêm mạc lót lòng thực quản. Tạo điều kiện cho axit dạ dày cũng như các dịch vị khác kích thích thành thực quản gây viêm và hình thành vết loét.

Triệu chứng điển hình của bệnh là chán ăn, khó nuốt, buồn nôn, đau họng, chướng bụng,… 

Tình trạng axit trào ngược từ dạ dày lên thực quản gây tổn thương mô thực quản. Các tế bào tại lớp lót thay đổi tính chất và cấu trúc của nó để cố tự chữa lành vết thương, gây ra Barrett thực quản. 

Tại sao bị nấc cụt

Ợ hơi nấc cụt, axit trào ngược lên thực quản gây nên bệnh Barrett thực quản

Đa số những người mắc bệnh Barrett thực quản đều bị trào ngược trào ngược dạ dày lâu năm. Nói theo cách khác, Barrett thực quản là biến chứng của trào ngược dạ dày.

Những người mắc bệnh trào ngược dạ dày có nguy cơ mắc ung thư thực quản cao hơn bình thường. Khi khối u bắt đầu phát triển, cơ thể có thể xuất hiện các triệu chứng như nuốt đau, sút cân, đau họng, ho kéo dài, ho ra máu,…

Nếu nguyên nhân của ợ hơi nấc cụt xuất phát từ bệnh lý trào ngược dạ dày. Bạn có thể sử dụng biện pháp sau để khắc phục tình trạng này:

Điều trị bệnh trào ngược dạ dày không chỉ chấm dứt tình trạng ợ hơi nấc cụt gây khó chịu mà còn ngăn chặn những biến chứng nguy hiểm như trên. Để đạt được kết quả khả quan, người bệnh cần kết hợp giữa điều trị nội khoa bằng thuốc và thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt. 

Bạn có thể xây dựng cho bản thân những thói quen tốt trong ăn uống và sinh hoạt như sau:

  • Hạn chế uống rượu, các đồ uống có chất kích thích và có gas.
  • Không ăn quá no, không ăn nhiều vào buổi tối.
  • Nằm ngủ nghiêng sang bên trái và nâng cao đầu khi ngủ.
  • Ngưng hút thuốc lá.
  • Không mặc quần áo quá chật, bó sát,…

Trong quá trình điều trị, cần tuyệt đối tuân theo sự hướng dẫn của bác sĩ. Việc tự ý uống thuốc rất dễ gặp phải những tác dụng phụ không mong muốn, gây ảnh hưởng đến sức khỏe bản thân.

Tại sao bị nấc cụt

Tư thế ngủ này giúp hạn chế tình trạng axit bị trào ngược

Một số mẹo đơn giản sau sẽ giúp bạn thoát khỏi tình trạng ợ hơi nấc cụt một cách hiệu quả và nhanh chóng:

Mẹo này rất đơn giản, hãy cúi đầu và ngậm một ngụm nước nhỏ trong miệng. Nuốt ngụm nước vào cổ họng theo chiều từ dưới lên. 

Hãy tự điều chỉnh hơi thở bằng cách hít thật sâu, giữ càng lâu càng đem lại hiệu quả cao. Động tác này giúp cơ hoành căng ra, cơn nấc và ợ hơi sẽ tự biến mất khi cơ hoành trở lại bình thường.

Hãy lấy tay bịt chặt hai tai trong vòng từ 1 – 3 phút sẽ giúp xua tan cơn nấc. Nếu xung quanh không có ai, hãy dùng ngón trỏ và ngón cái để kéo lưỡi ra ngoài khoảng 15 giây. Việc này có tác dụng kích thích các dây thần kinh phế vị, giảm sự co thắt của cơ hoành.

Lấy ngón tay cái của một bàn tay để day mạnh vào lòng bàn tay của tay còn lại. Day càng mạnh càng hiệu quả. Đây là biện pháp gây phân tâm, tác động đến hệ thần kinh và ngừng lại cơn nấc.

Tại sao bị nấc cụt

Day vào giữa lòng bàn tay có thể cải thiện ợ hơi nấc cụt

Một cách đơn giản khác giúp ngăn chặn co thắt cơ hoành chính là ngồi thoải mái rồi đưa đầu gối lên ngực trong vòng 2 – 3 phút. 

Việc xoa bóp nhẹ nhàng các động mạch cảnh ở bên trái và bên phải cổ sẽ giúp bạn thoát khỏi cơn ợ hơi và nấc cụt.

  • Chữa ợ hơi nấc cụt bằng đồ ăn 

Ăn một số thực phẩm sau có thể khiến cơn nấc ngừng lại nhanh chóng:

Tiêu bột: Để ngăn cơn co thắt cơ hoành và gây rối loạn nhịp thở ngay thời điểm bị nấc. Hãy ngửi một ít tiêu bột để chấm dứt ngay tình trạng này.

Bơ đậu phộng: Bạn chỉ cần ngậm và nuốt một chút bơ đậu phộng để loại bỏ cơn ợ hơi nấc cụt.

Ăn món chua: Nếu trong nhà bạn có sẵn giấm. Hãy thử ngậm một vài giọt giấm trên lưỡi để xua tan cơn nấc hiệu quả.

Tại sao bị nấc cụt

Bơ đậu phộng có tác dụng thần kỳ trong việc ức chế dây thần kinh phế vị

Thay vì lo lắng khi cơ thể xuất hiện hiện tượng ợ hơi nấc cụt, bạn hãy tìm đến các bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa uy tín để tìm ra nguyên nhân được tư vấn phác đồ điều trị hiệu quả. Trung tâm Tiêu hóa – Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc là một trong những địa chỉ khám và điều trị tiêu hóa chất lượng cao tại Hà Nội.

Thế mạnh của trung tâm là đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, nhiều kinh nghiệm từng công tác tại Bệnh viện Bạch Mai và được đào tạo về tiêu hóa tại các nước Nhật Bản, Hàn Quốc.

Ngoài ra, cơ sở vật chất khang trang, tiện nghi cùng công nghệ nội soi tiêu hóa với dàn máy hiện đại tích hợp công nghệ NBI hàng đầu thế giới sẽ giúp phát hiện các vấn đề về tiêu hóa nhanh chóng, chính xác nhất.

Để được giải đáp các thắc mắc liên quan đến sức khỏe hệ tiêu hóa, khách hàng vui lòng liên hệ theo thông tin bên dưới:

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.

Từ 05/05/2022 – 15/06/2022 Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc triển khai chương trình ưu đãi NỘI SOI TIÊU HÓA và TẦM SOÁT UNG THƯ TIÊU HÓA cực kỳ hấp dẫn dành tặng quý khách hàng tại 3 cơ sở: Yên Ninh – Savico – Phúc Trường Minh.

Chi tiết chương trình:

– ƯU ĐÃI 20% nội soi tiêu hóa

– GIẢM TỚI 1,6 TRIỆU ĐỒNG tầm soát ung thư tiêu hóa

– Miễn phí khám với bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa

NHANH TAY ĐĂNG KÝ NGAY 

Trung tâm Tiêu hoá – Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc

  1. Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc Phúc Trường Minh – Số 8 Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội
  2. Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc – 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội
  3. Phòng khám Hồng Ngọc Savico Long Biên – Tầng 3, tòa B, Savico Megamall, 07- 09 Nguyễn Văn Linh, Long Biên, Hà Nội

Hotline: 0911 908 856 – 0932 232 016

Email: 

Cập nhật nhiều thông tin hữu ích và chương trình Ưu đãi tại:

https://www.facebook.com/trungtamtieuhoaBVHongNgoc