Thuốc tránh thai hàng ngày cho con bú uống như thế nào

Sau khi sinh, cơ thể mẹ cần thời gian dài để phục hồi hoàn toàn, đảm bảo sức khỏe cho công việc, sinh hoạt cũng như lần mang thai tiếp theo. Vì thế, sử dụng biện pháp tránh thai sau sinh là cần thiết để tránh mang thai ngoài ý muốn. Vậy thời điểm nào cần sử dụng các biện pháp tránh thai sau sinh?

1. Thời điểm nào cần sử dụng các biện pháp tránh thai sau sinh - băn khoăn của nhiều mẹ

Thời điểm cần sử dụng biện pháp tránh thai sau sinh sẽ phụ thuộc vào cách bạn đang nuôi con, thời gian quan hệ trở lại cũng như thời điểm có kinh trở lại sau sinh. Với phụ nữ cho con bú liên tục, đều đặn trong 6 tháng đầu tiên sau sinh, thường sang tháng thứ 7 - 8 bạn mới có kinh nguyệt trở lại. Nếu quan hệ tình dục trước khi có kinh 2 tuần, bạn đã có khả năng mang thai.

Sau khi sinh, mẹ nên chủ động tránh thai từ sớm

Khi cho con bú, cơ thể sẽ nhận tín hiệu ngừng tiết hormone kích thích rụng trứng và kinh nguyệt, vì thế bạn không thể mang thai. Nhưng nếu mẹ chăm sóc con sớm bằng sữa công thức kết hợp sữa mẹ, thời gian bú không dài và không thường xuyên thì kinh nguyệt sẽ trở lại sau khoảng 6 tuần - 3 tháng. Trước khi có kinh nguyệt 2 tuần đã xảy ra sự rụng trứng và bạn có thể mang thai.

Để đảm bảo an toàn thì bạn nên sử dụng biện pháp tránh thai sau sinh sớm từ 3 - 4 tuần sau khi trẻ chào đời. Trong thời gian này, do nội tiết tố chưa ổn định nên việc quan hệ tình dục có thể gặp khó khăn, hãy lựa chọn biện pháp tránh thai mà cả bạn và chồng đều cảm thấy thoải mái.

2. Sau sinh nên chọn biện pháp tránh thai nào?

Trong nhiều biện pháp tránh thai thì phụ nữ sau sinh cần cân nhắc hơn tránh ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến sữa cũng như chất lượng sữa. Dưới đây là một số biện pháp gợi ý:

Duy trì cho con bú trong 6 tháng đầu giúp mẹ tránh thai

2.1. Tránh thai sau sinh tự nhiên

Việc cho con bú thường xuyên, liên tục trong 6 tháng đầu tiên không chỉ là khuyến cáo giúp trẻ được nuôi dưỡng tốt nhất mà đây còn là biện pháp giúp mẹ sau sinh tránh thai. Việc cho con bú khiến tuyến sữa liên tục hoạt động, cơ thể cũng nhận được tín hiệu ngừng quá trình rụng trứng dẫn tới kinh nguyệt được trì hoãn.

Với phương pháp cho con bú vô kinh này, hiệu quả tránh thai có thể đạt tới 98% song phải đảm bảo:

• Chu kỳ kinh nguyệt chưa xuất hiện.

• Trẻ nhỏ hơn 6 tháng tuổi.

• Mẹ cho con bú thường xuyên ít nhất 6 lần/ngày, khoảng cách các lần bú không quá 4h vào ban ngày và 6h vào ban đêm.

Bên cạnh việc cho con bú trực tiếp thì dùng máy vắt sữa cũng có tác dụng tương tự trong giảm hoạt động của hormone kích thích rụng trứng.

2.2. Biện pháp tránh thai tạm thời

Những biện pháp tránh thai tạm thời an toàn, tiện lợi để mẹ bầu tránh thai sau sinh gồm:

Sử dụng bao cao su

Bao cao su sử dụng mỗi lần quan hệ tình dục giúp tránh thai lên tới 98%. Tuy nhiên sau khi sinh, âm đạo của người phụ nữ thường hơi khô dẫn đến quan hệ khó khăn, gây cảm giác khô rát khó chịu cho cả hai. Nếu gặp tình trạng này, hãy dùng thêm chất bôi trơn kết hợp với bao cao su.

Sử dụng bao cao su là biện pháp tránh thai nhanh và phổ biến

Màng chắn âm đạo, mũ chụp tử cung

Màng chắn âm đạo hoặc mũ chụp tử cung là biện pháp tránh thai tạm thời, đạt hiệu quả từ 92 - 96% nếu sử dụng đúng cách. Nên dùng kết hợp với chất diệt tinh trùng để đảm bảo tránh thai an toàn, đồng thời lựa chọn sản phẩm mềm, chất liệu an toàn.

Uống thuốc tránh thai dài cho con bú

Uống thuốc tránh thai cũng là lựa chọn của nhiều chị em bới tính tiện dụng. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ khi dùng lâu dài.

2.3. Biện pháp tránh thai lâu dài

Nếu muốn tránh thai trong thời gian dài, từ 3 - 5 năm bạn nên lựa chọn các phương pháp như:

Que cấy tránh thai

Que cấy tránh thai chứa thành phần là progestin, kích thước nhỏ thường được cấy vào cánh tay của mẹ sau khi sinh khoảng 21 ngày. Sau đó, hormone này sẽ dần được giải phóng, ngăn ngừa sự thụ tinh và từ đó giúp tránh thai.

Một lần cấy que tránh thai giúp bạn tránh thai khoảng 3 năm, sau đó có thể cấy tiếp tục hoặc dừng nếu muốn mang thai hoặc lựa chọn biện pháp tránh thai khác.

Vòng tránh thai

Vòng tránh thai được cấy vào tử cung để ngăn cản trứng thụ tinh cũng như làm tổ ở niêm mạc tử cung, đây là phương pháp đơn giản, hiệu quả lâu dài được nhiều chị em lựa chọn. Có hai loại vòng tránh thai chứa nội tiết tố hoặc không chứa nội tiết tố.

Vòng tránh thai có tác dụng từ 5 - 10 năm

Bác sĩ sẽ cấy vòng tránh thai ngay trong quá trình sinh hoặc sau khi sinh khoảng 4 tuần, giúp tránh thai từ 5 - 10 năm. Nếu muốn có thai, chỉ cần tháo bỏ vòng tránh thai là bạn có thể mang thai lại bình thường.

3. Lưu ý khi dùng biện pháp tránh thai sau sinh

Có rất nhiều biện pháp tránh thai hiện nay, song với phụ nữ sau sinh, nhất là 6 tháng đầu tiên không nên dùng biện pháp có chứa hormone kết hợp estrogen và progestogen. Nguyên nhân do giai đoạn này, bạn còn đang cho trẻ bú nên nếu nồng độ hormone này trong cơ thể tăng cao, cơ thể sẽ giảm sản xuất sữa. Ngoài ra, các hormone này có thể xuất hiện với nồng độ thấp trong sữa mẹ, với trẻ lớn hơn thì không ảnh hưởng nhiều.

Ba biện pháp tránh thai được khuyến cáo không nên dùng sau sinh bao gồm: miếng dán tránh thai, thuốc tránh thai chứa progestin và estrogen, vòng âm đạo.

Bên cạnh đó, nếu cần thiết phải sử dụng các loại thuốc tránh thai khẩn cấp, đây là những thuốc chứa progestin có tác dụng trì hoãn quá trình rụng trứng, ngăn cản trứng thụ tinh thì cần lưu ý không cho con bú trong 36 giờ. Điều này để đảm bảo dư lượng hormone không ở mức cao trong sữa mẹ, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của bé.

Nên lưu ý khi tránh thai sau sinh bổ sung nội tiết tố

Nếu muốn tránh thai trong thời gian dài, khoảng 3 - 5 năm để kế hoạch hóa gia đình, bạn có thể chủ động tìm đến các biện pháp tránh thai như đặt vòng tử cung. Có thể thực hiện ngay sau quá trình sinh hoặc bằng một thủ thuật sau đó.

Như vậy, thời điểm nào cần sử dụng các biện pháp tránh thai sau sinh còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời bạn có cho con bú không, thời điểm có kinh trở lại,... Hãy lựa chọn biện pháp tránh thai an toàn từ sớm để tránh mang thai ngoài ý muốn làm lỡ kế hoạch cũng như không đảm bảo sức khỏe cho mẹ.

Một trong các biện pháp tránh thai trong thời kỳ nuôi con bú là sử dụng thuốc tránh thai. Tuy nhiên, trên thị trường có rất nhiều loại, vậy nên dùng thuốc tránh thai nào vừa an toàn vừa hiệu quả khi đang cho con bú. MEDLATEC sẽ tổng hợp các lựa chọn tránh thai bằng thuốc phổ biến hiện nay cũng như phân tích ưu, nhược điểm để các mẹ bỉm nắm rõ nhé!

1. Các loại thuốc tránh thai hàng ngày

Hiện nay trong số các loại thuốc tránh thai dành cho con bú thì thuốc tránh thai hàng ngày đang được chị em phụ nữ ưa chuộng hơn cả. Đại đa số chị em đều kỳ vọng loại thuốc uống hàng ngày sẽ bớt ảnh hưởng đến bé qua đường sữa mẹ cũng như đảm bảo tỷ lệ tránh thai thành công. Vậy thực tế loại thuốc này có tốt như vậy hay không và có bao nhiêu loại để các mẹ bỉm có thể tham khảo?

Loại 1: Thuốc tránh thai Progestin (POPs)

Thuốc tránh thai chỉ chứa Progestin là loại thuốc nội tiết uống hàng ngày với tác dụng ngừa thai. Theo đánh giá của các bác sĩ sản khoa, thuốc Progestin sẽ ít tác động đến việc tiết sữa mẹ cũng như không làm thay đổi chất lượng và dinh dưỡng của sữa.

Về cơ chế hoạt động, thuốc Progestin sẽ làm chất nhầy ở cổ tử cung chị em trở nên dày hơn. Chất nhầy càng dày thì trứng và tinh trùng càng khó gặp nhau để thụ thai. Một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng thuốc tránh thai Progestin có thể ngăn cản quá trình rụng trứng bình thường ở nữ giới. Có thể nói đây là loại thuốc an toàn dành cho các mẹ bỉm sữa đang cho con bú, hiệu quả của thuốc gần như đạt đến mức 100%.

Thuốc tránh thai chỉ có chứa Progestin là sự lựa chọn an toàn nhất hiện nay

Theo khuyến cáo đến từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), phụ nữ đang nuôi con bằng sữa mẹ có thể bắt đầu uống thuốc tránh thai Progestin sau sinh khoảng 6 tuần. Đây được coi như thời điểm tốt nhất để bắt đầu sử dụng thuốc vì cơ chế tiết sữa của người mẹ đã ổn định, việc duy trì uống thuốc sẽ không làm ảnh hưởng.

Một lưu ý nhỏ là thuốc tránh thai Progestin cần được sử dụng theo đúng chỉ định từ trước. Cụ thể, các chị em cần đảm bảo uống thuốc vào đúng một thời điểm hàng ngày. Nếu chúng ta vô tình uống thuốc lệch khung giờ chuẩn chỉ vài tiếng đồng hồ thì hiệu quả tránh thai có thể bị tụt giảm.

Loại 2: Thuốc tránh thai phối hợp

Trong số các loại thuốc tránh thai dành cho con bú thì thuốc tránh thai dạng phối hợp ít được các bác sĩ sản khoa tư vấn, khuyên dùng. Lý do là vì loại thuốc này tuy hiệu quả cao nhưng chứa hai hormone là estrogen và progesterone. Hai hormone kể trên không ảnh hưởng đến sức khỏe của cả hai mẹ con nhưng lại gây ức chế quá trình sản sinh sữa mẹ. Thường thì khả năng sản xuất sữa mẹ sẽ bị giảm đến 41,9%.

Thuốc tránh thai phối hợp có thể làm giảm khả năng tiết sữa

Dù vậy, MEDLATEC vẫn thống kê thuốc tránh thai phối hợp trong bài viết vì loại thuốc này không gây ảnh hưởng đến thành phần và chất lượng của sữa mẹ. Vì lý do này mà các mẹ bỉm cho con bú có thể ưu tiên sử dụng thuốc tránh thai này sau khi bé đã tròn 6 tháng tuổi. Tại thời điểm này, dù lượng sữa mẹ có tụt giảm thì em bé đã có thể tiếp nạp thêm thức ăn dặm hoặc các chất dinh dưỡng khác, không gây ảnh hưởng đến quá trình phát triển thể chất và trí não.

Thuốc tránh thai phối hợp không nên sử dụng đối với các mẹ sinh con non tháng vì thuốc dễ làm nguồn sữa giảm đáng kể, khó giúp con khỏe mạnh.

2. Các loại thuốc tránh thai dành cho con bú - Thuốc tránh thai khẩn cấp

Trong số các loại thuốc tránh thai dành cho con bú, thuốc ngừa thai khẩn cấp chỉ nên ưu tiên sử dụng trong trường hợp thực sự cần thiết. Tất cả các trường hợp khác có thể áp dụng biện pháp tránh thai an toàn, hiệu quả hơn thì không nên lạm dụng thuốc thường xuyên. Nhìn chung, các mẹ bỉm đang cho con bú cần hạn chế tối đa sử dụng thuốc khẩn cấp, tuy nhiên nếu cần thiết, chị em có thể tham khảo một số thông tin sau:

Trong số hai loại thuốc tránh thai khẩn cấp trên thị trường hiện nay thì chỉ có loại chữa hoạt chất levonorgestrel được chỉ định dành cho trường hợp nuôi con bằng sữa mẹ. Nếu sử dụng theo đúng hướng dẫn thì hiệu quả ngừa thai có thể lên đến 99%.

Thuốc tránh thai khẩn cấp cho hiệu quả tốt nhưng không được lạm dụng

Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể phát huy tác dụng trong vòng 3 ngày (72 giờ) sau khi quan hệ không bảo vệ hoặc sử dụng thất bại các biện pháp tránh thai khác. Lời khuyên đưa ra là mẹ bỉm nên uống thuốc càng sớm càng tốt vì như vậy hiệu quả tránh thai sẽ cao hơn. Thuốc được đánh giá là phát huy tối đa hiệu quả nếu sử dụng ngay trong vòng 1 ngày (24 giờ) sau khi quan hệ.

Thuốc tránh thai khẩn cấp sẽ bị chống chỉ định dành cho các trường hợp sau:

• Phụ nữ đang mang thai.

• Người bị dị ứng ứng levonorgestrel hoặc bất cứ thành phần nào của thuốc.

• Người muốn ngăn ngừa lây nhiễm các bệnh tình dục hoặc HIV.

Ngoài ra, các mẹ bỉm cần lưu ý tuyệt đối không sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp thường xuyên. Việc sử dụng thuốc nhiều lần trong một chu kỳ kinh có thể gây ảnh hưởng đến nội tiết tố và thời điểm rụng trứng.

3. Thuốc tránh thai dạng tiêm

Thuốc tiêm Depo-Provera được đánh giá như loại thuốc tránh thai có kê đơn lâu dài. Cơ chế ngừa thai của Depo-Provera là sử dụng hormone progestin. Một liều thuốc tiêm thành công cho chúng ta hiệu quả tránh thai lên đến 3 tháng liên tục. Tuy nhiên các mẹ bỉm cần lưu ý nếu sau 3 tháng không tiến hành đi tiêm lại thì hiệu quả của thuốc sẽ không còn. Theo các bác sĩ sản khoa, tỷ lệ ngừa thai thành công của phương pháp này có thể lên đến 97%.

Thuốc dạng tiêm cũng đang là sự lựa chọn của khá nhiều chị em

Ngoài ra, trước khi cân nhắc có nên sử dụng thuốc tiêm Depo-Provera, các mẹ bỉm sữa hãy tham khảo một số thông tin dưới đây:

• Thuốc dạng tiêm Depo-Provera có thể đi kèm các tác dụng phụ như đau đầu hoặc tăng cân nhẹ. Ngoài ra Depo-Provera cũng bị coi như một trong những nguyên nhân gây loãng xương ở nữ giới, đặc biệt là đối với các trường hợp đang nuôi con bằng sữa mẹ.

• Sau khi chính thức ngừng sử dụng thuốc tiêm Depo-Provera, phải mất tối thiểu 10 tháng để khả năng sinh sản của chị em phụ nữ trở lại bình thường.

Trên đây là các loại thuốc tránh thai dành cho con bú phổ biến, an toàn và hiệu quả dành cho các mẹ bỉm sữa. Tuy nhiên MEDLATEC khuyến cáo các chị em nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để xin tư vấn hoặc chỉ định, kê đơn trước khi chính thức lựa chọn thuốc và sử dụng lâu dài. Hiện nay đường 1900 56 56 56 của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC tiếp nhận tư vấn và đặt lịch thăm khám cho tất cả các trường hợp cần chăm sóc sức khỏe sinh sản. Hãy để chúng tôi được đồng hành cùng bạn!