Những lưu ý khi tỉa chân nhang ngày ông Công ông Táo
Gia chủ cần lưu ý tắm rửa sạch sẽ, ăn mặc gọn gàng.
Sắp xếp mâm hoa quả đặt lên trước khi dọn ban thờ và đồ thờ cúng.
Sau đó thắp 3 nén hương kính cáo Thần linh và tổ tiên cho gia chủ chuẩn bị bao sái ban thờ, tỉa chân nhang cho sạch sẽ... chuẩn bị đón Tết. Mong thần linh và tổ tiên tạm lánh để con cháu bao sái, lau dọn được sạch sẽ.
Văn khấn tùy thầy, tùy nhà mà có bài văn khấn phù hợp, nhưng có thể đọc theo cuốn Văn khấn nôm Việt Nam (một số người cẩn thận còn gieo đài âm dương, nếu được 1 âm 1 dương thì mới tiến hành bao sái), còn phần lớn chờ tuần hương cháy hết thì bắt đầu bao sái ban thờ.
Về nguyên tắc chỉ được di chuyển bình hoa, chén nước, đỉnh đồng, đèn... trên ban thờ. Riêng bát nhang, bài vị đã ổn định thì không nên xê dịch.
Nếu buộc phải dịch chuyển bát nhang thì tiến hành khấn xê dịch, sau khi tỉa xong phải lau chùi bát nhang và xin an vị lại bát nhang.
Trước khi tỉa chân nhang, gia chủ thắp 3 nén nhang, đọc bài văn khấn sau:
Bài văn khấn 1:
Tín chủ tên là: ...
Cư ngụ tại địa chỉ: ...
Hôm nay ngày ... tháng ... năm ..., tín chủ con tự xét thấy bản thân mình chưa chu toàn nên để hương án có chút bụi bẩn, có chút chưa được tịnh tịnh, xanh yên.
Tín chủ xin kính cáo với các chư Vị (tùy theo bàn thờ đó thờ thần linh, hộ pháp, hay gia tiên…), hôm nay xin cho phép tín chủ con được sái tịnh để cho bàn thờ được trang nghiêm thanh tịnh, kính mong các chư vị chứng minh và gia hộ.
Mong các vị tạm ẩn tạm lánh, độ cho cho con lau dọn được khang trang mỹ hảo, cho hương án được an chính vị, cho âm phần được an yên, cho gia cư được lạc thổ.
Chúng con người trần mắt thịt, tội lỗi đầy thân, chỉ biết kính cẩn tâm thành nếu có gì si mê lầm lỡ kính xin được tha thứ bỏ quá đại xá cho.
Bài văn khấn 2:
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con xin tấu lạy 9 phương Trời, 10 phương chư Phật, chư Phật 10 phương.
Con xin tấu lạy vua cha Ngọc Hoàng thượng đế, Hoàng thiên hậu thổ, ngũ phương ngũ thổ long mạch thổ thần đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Tín chủ con là: ... Ngụ tại:...
Con xin tấu lạy vong linh các cụ gia tiên cửu huyền thất tổ, bà tổ cô và các bà cô các đời, ông mãnh, cô bé đỏ, cậu bé đó dòng họ ... tại ... (địa chỉ nhà cụ thể).
Hôm nay là ngày..., con xin phép được bao sái lại bàn thờ gia tiên (để cho sạch sẽ để tiễn năm cũ, đón năm mới tới (trường hợp dọn dẹp ban thờ cuối năm) - để sạch sẽ ban thờ cho việc thờ cúng được trang trọng khang trang (trường hợp dọn dẹp ban thờ vào cuối tháng), mong chư vị Phật Thánh, các cụ gia tiên tiền tổ, bà tổ cô, ông mãnh, cô bé đỏ, cậu bé đỏ của họ ..., chấp thuận.
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Sau khi 3 nén nhang cháy hết, bạn mới được rút tỉa chân nhang và lau dọn bàn thờ.
Lưu ý quan trọng khi thực hiện tỉa chân nhang ngày 23 tháng Chạp là nếu trong nhà có 2 bàn thờ (bàn thờ gia tiên và bàn thờ Táo quân) thì đều phải tỉa chân nhang.
- Người thực hiện việc dọn dẹp ban thờ, tỉa chân hương phải là người cẩn thận, có tâm trong việc thờ cúng. Khi tiến hành bao sái cũng phải tắm rửa sạch sẽ, làm việc thành tâm.
- Chổi quét hoặc khăn lau bàn thờ thường được dùng riêng, và rất hạn chế sự chung đụng.
- Nước lau bàn thờ là nước sạch, sau đó tiếp tục dùng rượu trắng pha với gừng giã giập (hoặc nước vang – nước ngũ vị hương) để lau sạch bàn thờ.
Khi lau bát nhang, bài vị cần dùng khăn sạch lau 1 lần, sau đó phun rượu pha gừng giã nhỏ, (hoặc nước hoa, ngũ vị hương…) lau lần nữa. Người biết thì vừa lau và đọc chú làm sạch pháp giới, người không biết thì đeo khẩu trang bao sái (vừa không thở làm vấy bẩn đồ thờ cúng, vừa không hít tàn hương vào hệ hô hấp).
Sau khi bao sái xong, chọn 5 chân nhang đẹp (nhiều người chọn chân nhang còn cuốn tàn) để lại trong bát hương. Tro hương nếu đầy có thể dùng thìa sạch múc bớt đi. Chân hương đã tỉa đem hóa, thả tro vào sông suối, gốc cây... nơi không ô uế, hoặc bị nhiều người đi lại giẫm lên.
Sau khi bao sái, dọn dẹp sạch sẽ thì thắp tuần hương mới kính cáo thần linh, gia tiên là đã hoàn thành công việc. Có thể biện một lễ nhỏ (hoa quả, rượu trầu cau... nhưng không có cũng không sao vì thần linh và gia tiên luôn chứng giám tấm lòng thành tâm của con cháu chứ không đòi hỏi), rồi tụng Chú Đại bi 3 lần, hoặc đọc kinh Dược Sư cầu an cho cả nhà.
Cách tỉa chân nhang, dọn dẹp bàn thờ ngày 23 tháng Chạp
Văn hóa 24/01/2022 09:04
Theo phong tục truyền thống, nhiều gia đình Việt thường tỉa chân nhang, dọn dẹp ban thờ (còn gọi là bao sái) phong quang, sạch sẽ để đón chào năm mới. Các hoạt động dọn dẹp thường diễn ra vào ngày 23 tháng Chạp, sau khi tiễn ông Công ông Táo, để không mạo phạm đến thần linh.
Sau nghi thức tiễn ông Công ông Táo về chầu trời, đây là ngày đẹp nhất trong tháng Chạp để bao sái ban thờ, rút tỉa chân nhang giúp mang lại may mắn, an lành.
- Văn khấn xin tỉa chân nhang chuẩn nhất năm Nhâm Dần 2022
- Tỉa chân nhang trước hay sau khi cúng ông Công ông Táo?
Việc tỉa chân nhang (hương) trong ngày cúng ông Công ông Táo cũng là vấn đề được nhiều gia đình quan tâm.
- 5 kiêng kỵ cần tránh khi cúng ông Công ông Táo nhất định phải biết
- Cúng ông Công ông Táo năm Tân Sửu 2021 vào ngày giờ nào tốt lành và may mắn nhất cho gia chủ?
- Văn khấn ông Công ông Táo chuẩn nhất năm 2022
Tỉa chân nhang trước hay saucúng ông Công ông Táolà câu hỏi được nhiều người quan tâm. Có người quan niệm rằng, nên tỉa chân nhang sau lễ cúng ông Công ông Táo về chầu trời. Bởi vì thời gian này, ông Công ông Táo đi vắng nên có thể tranh thủ dọn dẹp bàn thờ, rút chân hương. Ngược lại, cũng có người cho rằng, nên bao sái bàn thờ sạch sẽ, thơm tho, rút tỉa chân nhang gọn gàng xong mới cúng ông Công ông Táo thì hợp lý hơn.
Tuy nhiên, khu vực thờ cúng là nơi thờ cúng thần linh, gia tiên, bà cô ông mãnh trong nhà. Việc Táo quân "tạm thời" vắng nhà cũng không liên quan đến việc bao sái ban thờ.
Tùy thuộc vào văn hóa dân gian từng vùng miền trên đất nước việc dọn dẹp, giữ sạch sẽ khu vực bàn thờ cũng có nhiều quan điểm khác nhau. Cũng có những địa phương cho rằng hương cháy sẽ để lại tàn rơi xuống chân nhang nên nhà nào mà cóbát hươngvòng to "khủng", bề thế, đẹp là có “lộc hương”. Do đó, chắc chắn nhà có bát hương như này là gia chủ có phước lớn, nhiều tài lộc, điềm báo của một sự may mắn, đầy đủ mà bề trên trao tặng.
Tuy nhiên, việc dọn dẹp, giữ sạch sẽ khu vực thờ cúng nên được diễn ra thường xuyên chứ không nhất thiết phải đến ngày lễ. Riêng đối với dịp cuối năm, rút tỉa chân nhang nên được thực hiện sau nghi thức cúng ông Công ông Táo.
Thời gian trong năm định kỳ mỗi tháng vào mùng 1 và ngày Rằm có cúng thần linh, gia tiên thì bàn thờ đã được lau dọn trang nghiêm thanh tịnh rồi. Tỉa chân nhang là việc cần có thời gian, làm nhẹ nhàng chu đáo nên có thể thực hiện sau khi cúng ông Công ông Táo.
Rút chân nhang vào thời gian nào mới đúng?
Sau một thời gian thắp hương, bát hương có xu hướng đầy lên, dân gian quan niệm rằng bát hương càng đầy thì càng có phúc, tuy nhiên thực tế thì chưa có bất cứ công trình nghiên cứu nào chỉ ra điều đó mà chỉ là sự suy đoán. Khi bát hương đầy thì nguy cơ gây hỏa hoạn là hoàn toàn có thể xảy ra bất cứ lúc nào, do đó mà có tục rút chân nhang vào thời điểm cuối năm.
Thời gian rút chân nhang vào sau ngày 23 sau khi cúng ông Công, ông Táo là khoảng thời gian đẹp nhất để tiến hành công việc trọng đại này. Bên cạnh việc rút tỉa chân nhang thì đây cũng là thời điểm lí tưởng để bao sái, lau dọn đồ thờ cúng để ban thờ sạch sẽ, gọn gàng và nghiêm trang đón chào một năm mới.
Rút tỉa chânnhang là tục lệ không thể thiếu của người Việtdịp Tết Nguyên đán
Rút tỉa chân hương để lại mấy cây mới chuẩn phong tục Việt Nam?
Theo quan niệm của người xưa, để bắt đầu rút tỉa chân nhang thì gia chủ cần chuẩn bị lễ vật và thắp hương báo cáo, xin phép các vị thần linh, gia tiên, tiền tổ để bắt đầu lai dọn. Sau khi tuần hương kết thúc gia chủ sẽ tiến hành rút tỉa chân hương cho đến khi còn lại một số lẻ nhất định.
Thường, rút tỉa chân hương sẽ để lại khoảng 3,5,7 hoặc 9 chân hương trong bát hương, phần còn lại sẽ đem hóa thành tro rồi đổ xuống sống hoặc vùi vào gốc cây. Một lưu ý cần quan tâm khi rút tỉa, hóa chân hương đó là không được vứt chân nhang xuống thùng rác hay những nơi ô uế.
Để tránh phạm khi khấn xong gia chủ mới được lau dọn. Quá trình lau dọn nên chọn khăn mới, sạch sẽ, chổi mới chuyên dùng và chuẩn bị nước sạch, khăn sạch...
Một số lưu ý khi tiến hành rút, tỉa chân hươngTrong quá trình bao sái bàn thờ, rút tỉa chân nhang gia chủ cần đặt bát hương tại nơi sạch sẽ không uế tạp. Đặc biệt, khi sắp xếp lại ban thờ thì gia chủ phải tiến hành khấn vái, xin phép và chỉ được di chuyển các đồ thờ cúng cơ bản, tuyệt đối không để bát nhang, bài vị xê dịch.
Quá trình lau dọn, dùng tay giữ để bát hương không bị xoay rồi sử dụng nước thơm để lai bát hương. Lưu ý, quan điểm này chỉ đúng với một số vùng bởi vẫn có một số nơi di chuyển bát hương để lau chùi bình thường.
Xem thêm: