Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BSCKI Lê Hữu Đồng - Trưởng khoa Khám bệnh & Nội khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.
Khi mắc phải các vấn đề về đường ruột, hệ tiêu hóa nói chung, chúng ta cần điều chỉnh chế độ ăn uống của mình. Hay cụ thể hơn là chọn lọc kỹ các loại thực phẩm hàng ngày trong khi bệnh. Một trong những câu hỏi thường gặp nhất là “ Người bị tiêu chảy nên ăn gì ?”. Hãy cùng bác sĩ Lê Hữu Đồng - Trưởng khoa Nội, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang điểm qua một số thực phẩm được khuyên dùng và chế độ dinh dưỡng hợp lý dành cho người bị tiêu chảy.
1. Người bị tiêu chảy nên ăn gì?
Khi tiêu chảy mà ăn phải các thực phẩm khó tiêu sẽ làm hệ tiêu hóa khó hấp thụ chất dinh dưỡng, càng làm tình trạng tiêu chảy thêm trầm trọng. Vậy bị tiêu chảy nên ăn gì? Những thực phẩm sau được khuyên là phù hợp và có lợi cho những người bị tiêu chảy. Các loại thực phẩm nên dùng là gạo, bột gạo, khoai tây, cà rốt. Với nhóm thực phẩm bổ sung đạm, người bệnh tiêu chảy nên chọn thịt gà, lợn nạc, dầu thực vật. Ngoài ra, nên ăn các loại trái cây như chuối, hồng xiêm, ổi chín, táo...
- Chuối có đặc tính mềm, dễ tiêu hóa nên làm dịu bao tử ngay lập tức. Ngoài ra chuối còn có lượng kali lớn, giúp cơ thể bổ sung các chất điện giải cơ thể đang cần.
- Táo: Lượng chất xơ trong táo là chất xơ hòa tan pectin rất dễ tiêu hóa. Hơn nữa, táo còn giúp cơ thể bổ sung đường tự nhiên ngay lập tức. Dùng 2-3 quả táo mỗi ngày sẽ làm giảm tình trạng tiêu chảy.
- Những thực phẩm giàu tinh bột như gạo trắng có hàm lượng chất xơ thấp vì vậy hệ tiêu hóa không phải hoạt động quá nhiều. Vì thế khi bị tiêu chảy nên ăn nhiều tinh bột để điều hòa lại cơ chế hoạt động của hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, gạo nâu lại là loại gạo có nhiều chất xơ. Bạn cần đặt biệt lưu ý tránh dùng loại gạo này cho người bị tiêu chảy.
Dùng 2-3 quả táo mỗi ngày sẽ làm giảm tình trạng tiêu chảy
- Bên cạnh đó, bánh mì nướng cũng có tác dụng ngăn triệu chứng tiêu chảy. Tinh bột trong bánh mì nướng đủ bổ sung năng lượng cho cơ thể, đồng thời làm chậm quá trình tiêu hóa của dạ dày.
- Sữa chua cũng được nhắc đến như là một thực phẩm chữa tiêu chảy hiệu quả. Trong sữa chua thường có các lợi khuẩn probiotic nên giúp bao tử dễ chịu, tiêu diệt vi khuẩn xấu. Tuy nhiên, những người bệnh tiêu chảy nặng cần lưu ý về việc sử dụng sữa chua theo chỉ định bác sĩ.
- Bên cạnh việc tìm hiểu tiêu chảy nên ăn gì thì bổ sung nước là điều thiết yếu. Người bị tiêu chảy ít nhiều sẽ gặp tình trạng mất nước. Nếu mất nước kéo dài có thể khiến cơ thể mệt mỏi, suy kiệt. Bạn cũng cần chú ý sử dụng nước lọc để hợp vệ sinh. Ngoài ra người bệnh cũng có thể dùng thêm nước chanh và nước trái cây pha loãng – những loại nước có chứa natri và kali bổ sung khoáng chất và chất điện giải cho cơ thể người bị tiêu chảy.
- Một vài loại trà cũng được các bác sĩ khuyên dùng cho bệnh nhân tiêu chảy như trà vỏ cam, trà hoa cúc. Với trà hoa cúc, hàm lượng ta - nanh có trong trà sẽ làm giảm co thắt ruột, điều trị tốt tiêu chảy, viêm đường ruột. Trà vỏ cam cũng được cho là có tác dụng làm sạch khuẩn trong dạ dày, thích hợp cho người bị tiêu chảy
Những thực phẩm cần tránh có thể kể đến như các loại thịt bò, thịt tươi sống, hải sản..., các loại rau nhiều chất xơ. Đây là những thực phẩm có thể khiến đường ruột gặp rối loạn thêm trầm trọng.
Trà hoa cúc, hàm lượng ta - nanh có trong trà sẽ làm giảm co thắt ruột, điều trị tốt tiêu chảy, viêm đường ruột
Nhiều người mặc dù đã sử dụng các loại thực phẩm phù hợp với bệnh trạng nhưng vẫn không thể dứt bệnh tiêu chảy. Nguyên nhân rất có thể là chưa có một chế độ ăn uống khoa học. Nguyên tắc xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người bị tiêu chảy phải bảo đảm:
- Thực phẩm bù nước và điện giải cho cơ thể: Để bù nước và chất điện giải, người bệnh tiêu chảy nên bổ sung nước khoáng, nước gạo rang, nước cơm và nước rau quả.
- Chế độ ăn nâng dần khối lượng thực phẩm: Chuyển thức ăn lỏng dần sang thức ăn đặc. Cụ thể, thời gian đầu có thể chọn cháo lỏng, súp. Sau đó chuyển sang ngũ cốc, bột khoai, khoai lang nghiền, thịt nạc băm...
- Tránh các loại thức ăn dễ lên men, sinh hơi trong ruột và khó hấp thu như trứng, sữa, phô mai, thịt mỡ hoặc rau có nhiều xơ.
- Giờ ăn cũng rất quan trọng trong chế độ ăn uống. Tùy thuộc theo tình trạng bệnh mà bác sĩ và người nhà bệnh nhân để sắp xếp giờ ăn hợp lí, bổ sung đủ chất cho bệnh nhân. Hạn chế việc bệnh nhân bỏ bữa vì sẽ khiến tình hình bệnh càng trầm trọng.
Để bù nước và chất điện giải, người bệnh tiêu chảy nên bổ sung rau quả
Không khó để trả lời câu hỏi người bị tiêu chảy nên ăn gì. Tuy nhiên nếu không lưu ý, những thực phẩm mà bạn cho là rất bình thường cũng có thể làm bệnh trạng của bạn kéo dài hơn. Chia sẻ những lưu ý trong thực phẩm khi điều trị bệnh tiêu chảy cho bạn bè và người thân bạn nhé!
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp dịch vụ tiêm chủng với nhiều loại vắc-xin đa dạng cho các đối tượng khác nhau, từ trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn, phụ nữ trước và trong khi mang thai. Trong đó có 2 loại vắc-xin phòng tiêu chảy do virus Rota là: Rotarix sản xuất bởi GSK tại Bỉ và Rotateq sản xuất bởi công ty MSD tại Mỹ.
Những ưu điểm khi tiêm vắc-xin tại Vinmec bao gồm:
- Bệnh nhân sẽ được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn về vắc-xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt nhất và an toàn nhất cho trẻ.
- Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng nhi giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, hiểu tâm lý trẻ và áp dụng cách giảm đau hiệu quả cho trẻ trong quá trình tiêm chủng.
- 100% bệnh nhân được tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.
- Được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp – ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
- Vắc-xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt nhất để đảm bảo chất lượng.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
Các loại vắc-xin cho trẻ đang có mặt ở Vinmec
XEM THÊM:
Bệnh tiêu chảy cấp tính xuất hiện cả bốn mùa trong năm, biểu hiện là đi tiêu phân có nhiều nước từ 3 lần trở lên trong ngày. Bệnh nhân thường kèm theo ói mửa, đau bụng và đau hậu môn. Nguyên nhân của tiêu chảy cấp tính có thể do ngộ độc thực phẩm và nhiễm các vi khuẩn, vi-rút, ký sinh trùng gây bệnh (Campylobacter, E. Coli, V.Chorela, Shigella, Samonella, nấm Giardia Lamblia, Rotavirus, adeno virus)... gây ra.
Khi bị tiêu chảy, cơ thể mất nhiều nước, ở mức độ nặng sẽ gây nguy hiểm, thậm chí tử vong. Cần bù nước điện giải để lấy lại lượng dịch đã mất qua đường tiêu hóa. Có thể sử dụng oresol, pha theo hướng dẫn trên bao bì. Uống dung dịch này từng ngụm và thường xuyên, càng nhiều càng tốt. Đây là việc quan trọng nhất trong thời gian này.
Cơ thể cần được bù đắp lại lượng nước đã mất. Nếu không đủ lượng nước cần thiết, cơ thể có thể bị khô đi và dẫn đến những triệu chứng khác. Ngoài ra, nước có tác dụng như một chất súc rửa chất độc ra khỏi cơ thể. Việc uống nước nhiều có thể sẽ làm tiêu chảy nhiều hơn nhưng bệnh sẽ mau khỏi hơn.
Chứng tiêu chảy cũng làm mất đi một số đường và muối khoáng trong cơ thể. Song song với nước, nên bồi bổ những chất này bằng cách pha một thìa cà phê đường cùng một chút xíu muối trong một lít nước lọc. Có thể pha thêm nước cam hay nước chanh nếu cần hương vị thơm ngon. Nếu không uống được thì có thể truyền nước muối để bù đắp lại cho cơ thể. Các loại nước ngọt có hơi không nên uống nhiều.
Tiêu chảy có thể dẫn đến suy dinh dưỡng do thức ăn qua ruột quá nhanh, cơ thể không sử dụng chúng làm năng lượng và do người bệnh ăn ít vì giảm cảm giác ngon miệng. Mặc dù trong thời gian tiêu chảy quá trình hấp thu thức ăn có giảm hơn bình thường nhưng vẫn hấp thu qua ruột nhiều. Khi bị bệnh tiêu chảy không nên ăn nhiều các thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, thức ăn chiên xào bằng bơ hoặc mỡ heo, xúc xích, cà phê, nước giải khát có gaz.
Những thực phẩm sinh hơi như bắp cải, bông cải xanh, các loại đậu, đậu Hà Lan, hành... có thể gây kích ứng cho ruột và làm cho các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn. Do đó, cần tránh sử dụng những loại thực phẩm này. Ngoài ra, cũng không nên dùng những thực phẩm và những loại đồ uống có chất cafein cho đến khi bệnh tiêu chảy giảm hẳn.
Tránh một số thức ăn làm tiêu chảy nhiều hơn như các loại đậu, bắp cải, giá... ngay cả cơm cũng không nên ăn nhiều quá. Trường hợp sợ đuối sức vì không có chất bổ, có thể ăn những loại canh, súp có màu trong như súp gà, nước phở, tránh những loại súp màu đục như súp đậu hay khoai tây.
Thức ăn có nhiệt lượng cao, giàu protein và vitamin, ít lipit, là những món ít bã dễ tiêu hóa, không gây kích thích. Do đó, người bệnh nên chọn ăn cháo gạo, mì nước, thịt nạc, thịt gà, đậu phụ, lá rau non. Phương thức chế biến chủ yếu là: hầm, luộc, om, nhúng, hấp. Thực phẩm cần được băm, thái nhỏ, nấu nhừ để bổ sung đủ năng lượng, protein, vitamin, lại giảm được kích thích cơ học và hóa học đối với đường ruột, giúp phục hồi sức khỏe. Người bệnh cũng nên ăn ít một, thành nhiều bữa.
XEM THÊM:
XEM THÊM: