Ưu và nhược điểm của phương pháp dự báo chuyên gia

Các phương pháp này dựa trên cơ sở nhận xét của những nhân tố nhân quả, dựa theo doanh số của từng sản phẩm hay dịch vụ riêng biệt và dựa trên những ý kiến về các khả năng có liên hệ của những nhân tố nhân quả này trong tương lai. Những phương pháp này có liên quan đến mức độ phức tạp khác nhau, từ những khảo sát ý kiến được tiến hành một cách khoa học để nhận biết về các sự kiện tương lai. Dưới đây là các dự báo định tính thường dùng:

Nội dung chính Show

1. Lấy ý kiến của ban điều hành
2. Lấy ý kiến của người bán hàng
3 Phương pháp chuyên gia (Delphi)
4. Phương pháp điều tra người tiêu dùng
Những yêu cầu với phương pháp chuyên gia
Lập nhóm chuyên gia
Tổ chức lấy ý kiến
Các bước thực hiện

1. Lấy ý kiến của ban điều hành

Phương pháp này được sử dụng rộng rãi ở các doanh nghiệp. Khi tiến hành dự báo, họ lấy ý kiến của các nhà quản trị cấp cao, những người phụ trách các công việc, các bộ phận quan trọng của doanh nghiệp, và sử dụng các số liệu thống kê về những chỉ tiêu tổng hợp: doanh số, chi phí, lợi nhuận…Ngoài ra cần lấy thêm ý kiến của các chuyên gia về marketing, tài chính, sản xuất, kỹ thuật.

Nhược điểm lớn nhất của phương pháp này là có tính chủ quan của các thành viên và ý kiến của người có chức vụ cao nhất thường chi phối ý kiến của những người khác.

2. Lấy ý kiến của người bán hàng

Những người bán hàng tiếp xúc thường xuyên với khách hàng, do đó họ hiểu rõ nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng. Họ có thể dự đoán được lượng hàng tiêu thụ tại khu vực mình phụ trách.

Tập hợp ý kiến của nhiều người bán hàng tại nhiều khu vực khác nhau, ta có được lượng dự báo tổng hợp về nhu cầu đối với loại sản phẩm đang xét.

Nhược điểm của phương pháp này là phụ thuộc vào đánh giá chủ quan của người bán hàng. Một số có khuynh hướng lạc quan đánh giá cao lượng hàng bán ra của mình. Ngược lại, một số khác lại muốn giảm xuống để dễ đạt định mức.

3 Phương pháp chuyên gia (Delphi)

Phương pháp này thu thập ý kiến của các chuyên gia trong hoặc ngoài doanh nghiệp theo những mẫu câu hỏi được in sẵn và được thực hiện như sau:

Mỗi chuyên gia được phát một thư yêu cầu trả lời một số câu hỏi phục vụ cho việc dự báo.
Nhân viên dự báo tập hợp các câu trả lời, sắp xếp chọn lọc và tóm tắt lại các ý kiến của các chuyên gia.
Dựa vào bảng tóm tắt này nhân viên dự báo lại tiếp tục nêu ra các câu hỏi để các chuyên gia trả lời tiếp.
Tập hợp các ý kiến mới của các chuyên gia. Nếu chưa thỏa mãn thì tiếp tục quá trình nêu trên cho đến khi đạt yêu cầu dự báo.

Ưu điểm của phương pháp này là tránh được các liên hệ cá nhân với nhau, không xảy ra va chạm giữa các chuyên gia và họ không bị ảnh hưởng bởi ý kiến của một người nào đó có ưu thế trong số người được hỏi ý kiến.

4. Phương pháp điều tra người tiêu dùng

Phương pháp này sẽ thu thập nguồn thông tin từ đối tượng người tiêu dùng về nhu cầu hiện tại cũng như tương lai. Cuộc điều tra nhu cầu được thực hiện bởi những nhân viên bán hàng hoặc nhân viên nghiên cứu thị trường. Họ thu thập ý kiến khách hàng thông qua phiếu điều

tra, phỏng vấn trực tiếp hay điện thoại… Cách tiếp cận này không những giúp cho doanh nghiệp về dự báo nhu cầu mà cả trong việc cải tiến thiết kế sản phẩm. Phương pháp này mất nhiều thời gian, việc chuẩn bị phức tạp, khó khăn và tốn kém, có thể không chính xác trong các câu trả lời của người tiêu dùng.

Trong quá trình thu thập thông tin để tìm hiểu về thị trường, khách hàng có rất nhiều phương pháp được sử dụng. Trong đó, phương pháp chuyên gia là một phương pháp có độ tin cậy cao nhưng lại mất ít thời gian để thực hiện nhất.Vì vậy, phương pháp chuyên gia có thể được sử dụng để nhà nghiên cứu nắm bắt sơ lược những điểm ban đầu về thị trường và hiểu rõ thị trường, khách hàng hơn trước khi thực hiện những bước tiếp theo của dự án nghiên cứu.Bạn đang xem: Phương pháp chuyên gia là gì

Phương pháp chuyên gia là gì?

Bạn đang xem: Phương pháp chuyên gia là gì

Những yêu cầu với phương pháp chuyên gia

Đây là phương pháp hiệu quả mà tiết kiệm được nhiều thời gian và công sức cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, để có thể thực hiện phương pháp này, cần một số yêu cầu thiết yếu sau:

Có mục tiêu rõ ràng, xác định được các thông tin cần thiết khi thu thậpChọn đúng chuyên gia trong lĩnh vực nghiên cứu. Chuyên gia cần phải có hiểu biết thực sự về những thông tin cần thiết phục vụ cho nghiên cứu.Có thể xây dựng tiêu chuẩn đánh giá cho các tiêu chí cụ thể khác nhau.Hạn chế ảnh hưởng của các chuyên gia với nhau về mặt quan điểm.Các bước thực hiện phương pháp chuyên gia

Xem thêm: Nhắn Tin Nhắn Tiếng Anh Là Gì ? Bài 52: Bạn Có Nhận Được Tin Nhắn Của Tôi Không

Phương pháp chuyên gia thường được thực hiện sau cùng hoặc khi các phương pháp khác không đem lại kết quả. Có thể được thực hiện theo các bước sau:

Lập nhóm chuyên gia

Muốn thực hiện phương pháp chuyên gia, chắc chắn cần phải có một nhóm chuyên gia đáng tin cậy:

Trình độ cao, kinh nghiệm trong lĩnh vực cần nghiên cứu, đánh giá.Am hiểu sự thay đổi của vấn đề theo thời gian, sự biến động trong thực tiễnCó năng lực phân tích, đánh giá và tổng hợp

Tổ chức lấy ý kiến

Khi đã tập hợp được một nhóm chuyên gia phù hợp, quá trình tiếp theo cần thực hiện là tổ chức lấy ý kiến chuyên gia. Đây là hoạt động quan trọng cũng là hoạt động khó khăn nhất.Để có thể thu thập được các thông tin cần thiết, cần phải:

Xác định rõ ràng thông tin cần thu thậpCó người dẫn dắt cuộc thảo luận, phỏng vấn, lấy ý kiến có kỹ năng

Việc tổ chức lấy ý kiến có thể thực hiện qua nhiều phương pháp khác nhau:

Phương pháp phỏng vấn: có thể phỏng vấn trực tiếp hoặc qua điện thoại với từng chuyên gia.Phương pháp hội thảo: cho phép chuyên gia tụ hợp, tự do trình bày quan điểm.Phương pháp Delphi: Đây là phương pháp sử dụng để ra quyết định, có nguồn gốc từ Hy Lạp, được phát triển vào cuối những năm 50 của thế kỷ XX bởi công ty Rand. Với những doanh nghiệp, Delphi là một phương pháp nghiên cứu và dự báo những cơ hội phát triển công nghệ mới. Bắt đầu bằng việc gửi bảng câu hỏi cho các chuyên gia. Sau khi nhận được trả lời, sẽ tập trung các ý kiến và gửi lại các chuyên gia với lời đề nghị họ xem xét và điều chỉnh lại ý kiến của mình. Sau nhiều lần trao đổi, ý kiến các chuyên gia dần dần thống nhất. Do sử dụng trình tự phân tán — tập trung — phân tán, tranh thủ ý kiến theo hình thức nặc danh, kết luận thu được đáng tin cậy.Các phương pháp khác: Phương pháp cân não, Phương pháp Coturn

Tham khảo các phương pháp thu thập thông tin phục vụ nghiên cứu thị trường khác:

Nếu như doanh nghiệp của bạn đang muốn phát triển sản phẩm mới, ra mắt sản phẩm mới, thay đổi định vị thương hiệu,… Hãy tham khảo dịch vụ nghiên cứu thị trường cho doanh nghiệp vừa và nhỏ của DTM Consulting để có thể đưa ra các quyết định marketing tốt nhất.

Phương pháp chuyên gia (tiếng Anh: Professional solution) sử dụng trong quá trình quyết định là phương pháp dựa trên các ý kiến chuyên gia để thực hiện các bước của quá trình quyết định.

Hình minh hoạ (Nguồn: elegantthemes)

Khái niệm

Phương pháp chuyên gia trong tiếng Anh được gọi là Professional solution.

Phương pháp chuyên gia sử dụng trong quá trình quyết định là phương pháp dựa trên các ý kiến chuyên gia để thực hiện các bước của quá trình quyết định.

Chuyên gia là người đưa ra các kiến nghị hay lời khuyên cho người khác. Phương pháp chuyên gia dựa trên hoạt động sáng tạo của các chuyên gia hay của các nhà phân tích.

Phương pháp này tập hợp được các học giả, các chuyên gia giỏi, các nhà phân tích chuyên nghiệp, sử dụng được thành quả khoa học và kinh nghiệm thực tiễn để ra quyết định.

Các bước thực hiện

Phương pháp chuyên gia được sử dụng trong quá trình quyết định quản lí được thống nhất theo các bước cơ bản sau:

- Thành lập các nhóm chuyên gia

Muốn thu được lời khuyên có giá trị cần thu hút các chuyên gia giỏi. Các chuyên gia tham gia vào quá trình quyết định cần đáp ứng các tiêu chuẩn:

+ Có trình độ chuyên môn sâu, có kinh nghiệm rộng trên lĩnh vực cần ra quyết định

+ Cố định hướng tâm lí hướng về tương lai

+ Am hiểu sự vận động và phát triển của vấn đề cần giải quyết trên mọi phương diện và góc độ

+ Có ý thức độc lập suy nghĩ và có ý thức tiếp thu ý kiến của người khác

+ Có năng lực phân tích và tổng hợp

Tổ chức lấy ý kiến của của các chuyên gia

Đây là công việc quan trọng nhất của phương pháp chuyên gia và cũng là hoạt động khó khăn nhất. Để lấy ý kiến chuyên gia, nhóm chuyên gia tổng hợp cần tiến hành các hoạt động sau:

Xây dựng nội dung xin ý kiến.

- Tổ chức lấy ý kiến của các chuyên gia

Phụ thuộc vào hình thức tổ chức lấy ý kiến, có thể phân loại các phương pháp chuyên gia thành các phương pháp sau:

+ Phương pháp phỏng vấn: Là phương pháp nhanh nhất, đơn giản nhất để nhận được ý kiến của các chuyên gia (những người được phỏng vấn) về các xu thế khác nhau trong sự tồn tại, vận động của các vấn đề kinh tế - xã hội.

Những cuộc phỏng vấn trực tiếp (hay thông qua điện thoại, mạng internet...) được tiến hành nhanh, dựa vào một sườn câu hỏi mang tính năng động cao, trong không khí thoải mái... có thể cho ta những ý kiến rất bổ ích tuy mang nhiều yếu tố cảm giác.

+ Phương pháp hội thảo: Là phương pháp phổ biến để tìm ý kiến các giải pháp giải quyết một vấn đề quan trọng nào đó. Các cuộc hội thảo cho phép các nhà khoa học tự do trình bầy những suy nghĩ khác nhau của mình, do đó qua hội thảo có thể nhận được rất nhiều thông tin theo những góc độ khác nhau.

Hội thảo là phương pháp vận dụng trí tuệ tập thể để giải quyết những vấn đề quan trọng, vì thế một không khí gợi mở, có dẫn dắt, có tổng kết, có suy nghĩ của những người tham gia sẽ đem lai hiệu quả cao nhất cho hội thảo.

+ Phương pháp tấn công cân não: Là hình thức tọa đàm thẳng thắn giữa các chuyên gia nhằm góp ý cho các phương án quyết định. Số người tham gia khoảng 5-12 người là thích hợp.

Người chủ trì tọa đàm không nêu rõ mục đích cuộc tọa đàm, chỉ nêu một mặt nào đó của vấn đề chung để các chuyên gia phát biểu ý kiến của mình; trong cuộc tọa đàm không bình luận ý kiến người khác.

Người chủ trì (đặc biệt là lãnh đạo cao cấp) không phát biểu ý kiến để tránh ảnh hưởng đến không khí của buổi tọa đàm, chỉ lắng nghe một cách khách quan, thu nhận có mục đích những điều bổ ích đối với việc đưa ra quyết định.

Ưu điểm của phương pháp này là có thể trao đổi trực tiếp thông tin, phát huy đầy đủ tư duy sáng tạo. Theo thống kê, vận dụng phương pháp tấn công não so với phương pháp hội thảo nói chung hiệu quả có thể đạt tới 70%.

+ Phương pháp Coturn do người Mỹ phát minh năm 1964, cũng có điểm giống phương pháp tấn công cân não. Người chủ trì bắt đầu hội nghị để mọi người có thể bàn bạc về vấn đề và phương án giải quyết. Đến thời điểm chín muồi người quyết định sẽ nêu rõ vấn đề để hội nghị thảo luận sâu hơn.

+ Phương pháp đối chiếu cũng là một ki thuật tham mưu quan trọng. Người đưa ra quyết định đưa ra các phương án khác nhau cho những nhóm khác nhau soạn thảo, sau đó triển khai tranh luận, chỉ ra những khiếm khuyết của phương án của các nhóm nhằm bộc lộ đầy đủ các mâu thuẫn.

Hoặc trước một phương án cố ý dựng lên mặt đối lập để phê phán, bác bỏ, chủ yếu tìm những tình huống có thể xẩy ra, cân nhắc nghiêm túc điều kiện có lợi và bất lợi, làm cho phương án ngày càng hoàn thiện hơn.

+ Phương pháp Delphi: có nguồn gốc từ Hy Lạp, là một trong những phương pháp sử dụng chuyên gia cho quá trình ra quyết định, được công ty Rand của Mỹ phát triển vào cuối những năm 1950. Với các doanh nghiệp, Delphi là phương pháp nghiên cứu và dự báo những cơ hội về phát minh công nghệ mới.

Quá trình dự đoán bắt đầu khi cơ quan dự báo gửi những dữ liệu cần thiết về vấn đề cần nghiên cứu và bảng câu hỏi cho một nhóm chuyên gia được lựa chọn.

Sau khi nhận được trả lời, cơ quan dự báo sẽ tập trung các ý kiến và gửi lại các chuyên gia với lời đề nghị họ xem xét và điều chỉnh lại ý kiến của mình.

Sau nhiều lần trao đổi, ý kiến các chuyên gia dần dần thống nhất. Do sử dụng trình tự phân tán - tập trung - phân tán, tranh thủ ý kiến theo hình thức nặc danh, kết luận thu được đáng tin cậy.

(Tài liệu tham khảo: Tổ chức và quản lí tổ chức, Trung tâm đào tạo từ xa, ĐH Kinh tế Quốc dân)

Diệu Nhi