Các khối u ở mũi hoặc xoang, kể cả ác tính và lành tính, đều có thể dẫn đến tình trạng chảy máu cam. Nguyên nhân này phổ biến hơn ở người lớn tuổi và người hay hút thuốc lá.
Sử dụng thuốc
Thường xuyên chảy máu cam có thể do dùng thuốc. Nếu bạn hít cocaine hoặc các loại thuốc khác bằng mũi, nó có thể khiến các mạch máu trong mũi bị vỡ, dẫn đến chảy máu mũi thường xuyên.
Bị chảy máu cam thường xuyên do đâu? Chất kích thích hóa học
Nếu bạn tiếp xúc với các chất kích thích hóa học như khói thuốc lá, axit sulfuric, amoniac, xăng tại nơi làm việc hoặc nơi khác, chúng có thể khiến bạn bị chảy máu cam.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Chảy máu cam thường xuyên khi nào cần đi khám? Đa số các trường hợp bị chảy máu cam đều không quá nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu bạn gặp phải các trường hợp sau đây, bạn cần đến bệnh viện ngay lập tức:
- Máu mũi không ngừng chảy sau 20 phút
- Chảy máu mũi do chấn thương vùng đầu
- Bị biến dạng mũi hoặc gãy mũi sau chấn thương
Ngoài ra, bạn cũng cần đi khám nếu tình trạng chảy máu cam diễn ra thường xuyên, lặp đi lặp lại. Chảy máu cam nhiều lần có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng hơn, cần được bác sĩ đánh giá.
Phòng ngừa chảy máu cam thường xuyên
Bạn có thể giảm tần suất chảy máu cam thường xuyên và ngăn chặn tình trạng này bằng một số biện pháp sau:
- Tránh ngoáy mũi
- Phòng ngừa chảy máu cam thường xuyên: Xì mũi nhẹ nhàng
- Nếu bạn có hút thuốc, hãy bỏ hút thuốc lá và hạn chế đến những khu vực có khói thuốc
- Dùng thuốc xịt mũi bằng nước muối không kê toa để giữ ẩm bên trong mũi
- Dùng máy tạo độ ẩm không khí trong những ngày trời lạnh
- Bôi thuốc mỡ, chẳng hạn như bacitracin, eucerin, polysporin hoặc vaseline, vào bên trong mũi trước khi ngủ
- Đeo dây an toàn, đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông để bảo vệ mặt khỏi chấn thương trong trường hợp bị tai nạn
- Đội mũ bảo hiểm khi chơi các môn thể thao có khả năng gây chấn thương mặt, chẳng hạn như karate
- Đeo mặt nạ hoặc thiết bị bảo vệ chuyên dụng khi phải tiếp xúc với hóa chất.
Bất kỳ ai cũng có thể đã từng bị chảy máu mũi (chảy máu cam) ít nhất một lần trong đời. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết tình trạng này đang cảnh báo điều gì cũng như bị chảy máu cam phải làm sao để cầm máu.
Tìm hiểu chung
Chảy máu mũi là gì?
Chảy máu mũi hay còn gọi là chảy máu cam hoặc tỵ nục. Đây là hiện tượng thường gặp khi các mao mạch bên trong mũi bị tổn thương.
Thông thường, máu chỉ chảy từ một bên mũi. Hầu hết mọi người đều có ít nhất một lần bị chảy máu cam trong đời. Đa số các trường hợp, máu sẽ ngưng chảy khi bạn đè lên mũi, nhưng một số người có thể phải cần đến sự chăm sóc y tế.
Những ai thường bị chảy máu cam?
Hiện tượng chảy máu mũi tương đối phổ biến. Theo thống kê, chảy máu cam ở trẻ em nhiều gấp hai lần so với người lớn. Trong đó, tình trạng bà bầu bị chảy máu mũi cũng thường xảy ra. Trẻ có thể chảy máu cam trong khi ngủ. Bạn có thể hạn chế khả năng mắc bệnh bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để biết thêm thông tin.
Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết
Những dấu hiệu và triệu chứng chảy máu cam là gì?
Các triệu chứng bao gồm chảy máu từ một hoặc hai bên mũi, máu cũng có thể chảy xuống thành sau họng gây khạc, ho hoặc nôn ra máu. Sau khi bị chảy một lượng khá nhiếu máu từ mũi, khi đi ngoài bạn có thể thấy phân màu đen hoặc màu hắc ín, điều đó có nghĩa là bạn đã nuốt vào một lượng lớn máu.
Theo một nghiên cứu năm 2005 cho biết, trường hợp người lớn bị chảy máu cam chiếm 1/200 trường hợp thăm khám tại các phòng cấp cứu ở Hoa Kỳ. Ngoài trẻ nhỏ, thì người lớn hoặc người trên 65 tuổi là những đối tượng rất dễ bị chảy máu cam. Chảy máu cam ở người lớn là tình trạng máu mũi chảy ra với số lượng lớn từ vị trí vách ngăn mũi do nhiều nguyên nhân tiềm ẩn khác nhau.
Chảy máu cam là tình trạng cấp tính có ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe của người lớn tuổi. Không những thế, đây còn có thể là dấu hiệu của sự tổn thương tại mũi hoặc là triệu chứng của một bệnh lý nào đó hoặc thậm chí nhiều bệnh kết hợp.
Bị chảy máu cam ở người lớn và những điều chúng ta cần biết
Chảy máu cam là tình trạng xảy ra khi những mạch máu nhỏ bên trong mũi bị vỡ do có tổn thương nào đó gây ra. Tình trạng chảy máu cam ở người lớn được chia thành hai loại:
- Chảy máu mũi trước: Trường hợp này máu chảy từ niêm mạc mũi ra mũi trước do màng nhầy ở mũi quá khô hoặc có tác động lực trực tiếp lên mũi. Tình trạng bị chảy máu cam mũi trước rất hiếm khi nguy hiểm.
- Chảy máu mũi sau: Trường hợp này được đánh giá nghiêm trọng hơn. Máu thường xuất phát ở phía sau của khoang mũi rồi chảy xuống miệng và họng, làm cho người bệnh ho, nuốt phải máu thậm chí nguy hiểm hơn là nôn ra máu.
Nguyên nhân chảy máu cam ở người lớn
Căng thẳng, stress và lo lắng
Đa số tình trạng bị chảy máu cam ở người lớn là do sự căng thẳng và lo âu mãn tính gây ra. Theo hiệp hội lo âu và trầm cảm của Hoa Kỳ (ADAA) ước tính rằng, có hơn 40 triệu người trưởng thành tại Mỹ bị mắc chứng rối loạn lo âu.
Đây cũng là đối tượng có nguy cơ bị chảy máu mũi mãn tính, chảy máu tái phát và chảy máu đột ngột. Có rất nhiều bằng chứng đã chỉ ra rằng căng thẳng, lo âu kéo dài là một trong những nguyên nhân gây ra chảy máu cam ở người lớn. Không những thế, các yếu tố sau đâu cũng kích thích và trực tiếp gây ra tình trạng chảy máu cam như: Người lớn tuổi mang thai và lo lắng, người sợ độ cao, những cạnh tranh trong thể thao… cũng đều những nguy cơ gây ra chảy máu cam. Trong những trường hợp này, cảm giác căng thẳng tuy không trực tiếp gây ra chảy máu mũi, nhưng nguyên nhân chính là do tình huống cụ thể làm cho họ phải lo lắng và kèm theo đó là chảy máu mũi.
Chứng đau nhức đầu
Một số trường hợp người lớn tuổi bị đau đầu do căng thẳng cũng có thể dẫn đến chảy máu mũi.
Ngoáy mũi hoặc xì mũi quá mạnh
Khi người lớn có thói quen ngoáy mũi hoặc xì mũi thường xuyên khi cảm thấy có vấn đề căng thẳng hoặc lo lắng… cũng có thể gây chảy máu mũi.
Cao huyết áp
Phần lớn người lớn có bệnh cao huyết áp không chỉ bị chảy máu cam mà lượng máu chảy còn nhiều hơn so với những người bình thường. Bên cạnh đó, một số loại thuốc điều trị cao huyết áp cũng có chứa những thành phần làm loãng máu khiến tình trạng máu khó đông hơn, chảy máu cam càng trở nên nặng nề hơn và khó kiểm soát hơn.
Chế độ ăn uống kém khoa học
Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, chế độ ăn uống cũng có ảnh hưởng đến vấn đề chảy máu mũi, chẳng hạn như thức ăn quá cay nóng, sử dụng bia rượu vô độ... Hoặc do sự thiếu hụt chất dinh dưỡng như vitamin K, vitamin C, sắt và kali… cũng gây ra tình trạng chảy máu cam ở người lớn.
Do khí hậu thời tiết
Chảy máu cam ở người lớn cũng thường xuất hiện ở những người phải chịu ảnh hưởng bởi sự thay đổi thời tiết đột ngột, khi quá nóng hoặc quá lạnh, thời tiết quá hanh khô cũng khiến cho họ bị chảy máu mũi.
Điều trị khi bị chảy máu cam ở người lớn
Các bước sơ cứu đúng cách
Mặc dù không phải là trường hợp quá nguy hiểm, tình trạng chảy máu mũi ở người lớn cũng sẽ khiến bản thân bệnh nhân và những người xung quanh cảm thấy lo sợ và hoang mang. Khi người lớn bị chảy máu cam, hãy tự tin áp dụng các bước sơ cứu ban đầu dưới đây có thể giúp giảm họ bớt sự lo lắng của họ:
- Bước 1: Cho người bệnh ngồi thẳng lưng và đầu hơi nghiêng về phía trước.
- Bước 2: Đừng lo lắng, hãy dùng ngón cái và ngón trỏ bóp nhẹ cánh mũi và thở từ từ bằng miệng trong khoảng 15 phút cho đến khi máu ngừng hẳn.
- Bước 3: Dùng khăn giấy sạch lau đi lượng máu đã chảy. Khi máu có dấu hiệu chảy chậm lại, hãy động viên người lớn và cần cho họ uống một ít nước để tránh nguy cơ bị mất nước.
- Bước 4: Trong trường hợp máu vẫn chảy sau 15 – 20 phút, hãy đưa họ đến bệnh viện để được xử lý đúng cách và tìm ra nguyên nhân chảy máu cam.
Lưu ý khi người lớn bị chảy máu cam do căng thẳng
Người lớn tuổi có nguy cơ bị cao huyết áp, căng thẳng và lo âu. Khi bị chảy máu cam không rõ nguyên nhân, hãy lưu ý những vấn đề sau đây:
- Cố gắng động viên họ thư giãn và thở đều.
- Trong thời gian chờ cho máu ngưng chảy, nên lưu ý đến độ sâu của nhịp thở cũng như chuyển động lên xuống của lồng ngực khi họ hô hấp.
- Hạn chế những tình huống gây căng thẳng trong cuộc sống khi điều trị chảy máu cam.
- Đa số mọi người thường có xu hướng phản ứng mạnh mẽ khi nhìn thấy máu chảy. Khi ở một mình hoặc khi chỉ ở cùng một vài người thân thiết, việc trấn an tinh thần và lấy lại bình tĩnh về mặt cảm xúc cũng như suy nghĩ cũng sẽ khiến cho việc sơ cứu thuận lợi hơn.
Phòng ngừa bị chảy máu cam ở người lớn
Tập luyện Yoga
Bộ môn yoga đã được chứng minh là liệu pháp điều trị huyết áp cao và giảm căng thẳng, lo lắng hiệu quả. Khi sức khỏe được nâng cao, tình trạng chảy máu cam cũng được cải thiện đáng kể.
Tập thở đúng cách
Người lớn là đối tượng cần được tập những bài tập thở đúng cách nhằm cải thiện những vấn đề sức khỏe trong cuộc sống, giúp họ bình tĩnh hơn trong việc xử lý tình huống, đặc biệt là chảy máu cam.
Xây dựng những thói quen tốt
Để ngăn ngừa tình trạng chảy máu cam ở người lớn, cần làm cho đời sống nội tâm trở nên cân bằng hơn bằng cách xây dựng những thói quen lành mạnh như sau:
- Uống nhiều nước mỗi ngày.
- Giảm tiêu thụ caffeine trong ngày.
- Thường xuyên tập thể dục nhằm cải thiện sức khỏe tim mạch.
- Dành thời gian gần gũi với thiên nhiên.
- Ăn nhiều rau củ quả và trái cây tươi.
Chảy máu cam ở người lớn do rất nhiều nguyên nhân gây ra. Do đó, mỗi chúng ta cần thay đổi những thói quen ảnh hưởng đến mũi có nguy cơ gây chảy máu cam. Đồng thời, hãy vận động người thân xây dựng những thói quen tốt, lối sống lành mạnh nhằm xây dựng, duy trì một sức khỏe tốt và có một cuộc sống đầy ý nghĩa.
Hoàng Yến
Nguồn tham khảo: Tổng hợp