Nguyệt thực đầu tiên trong năm 2023 và mưa sao băng sắp cùng lúc diễn ra trên bầu trời Việt Nam khiến những người yêu thiên văn háo hức. Show
Nguyệt thực đầu tiên trong năm 2023 sắp diễn ra. Ảnh minh họa Theo Hội Thiên văn và Vũ trụ Việt Nam (VACA), đêm 5 rạng sáng 6/5, người yêu thiên văn tại Việt Nam sẽ được chứng kiến hiện tượng nguyệt thực đầu tiên trong năm 2023, đó là nguyệt thực nửa tối. Nguyệt thực nửa tối là hiện tượng Mặt Trăng đi vào vùng bóng nửa tối của Trái Đất. Khi đó, ba thiên thể Mặt Trăng, Trái Đất và Mặt Trời gần như thẳng hàng. Tuy nhiên, khác với nguyệt thực toàn phần hoặc một phần, với nguyệt thực nửa tối là Mặt Trăng chỉ đi vào vùng nửa tối của Trái Đất. Do đó, nó vẫn nhận được một lượng lớn ánh sáng từ Mặt Trời. Phần Mặt Trăng được bao phủ bởi bóng nửa tối có sự tối đi một chút và chuyển sang sắc đỏ nhạt. Đêm 5/5 này tức 18/3 Âm lịch, Mặt Trăng sẽ đi vào vùng bóng nửa tối của Trái Đất và chỉ nhận được một phần ánh sáng từ Mặt Trời so với mọi khi. Do đó, hầu như toàn bộ khu vực châu Á, châu Âu, châu Phi và châu Đại Dương sẽ theo dõi được hiện tượng này. Tại Việt Nam, theo giờ Hà Nội, nguyệt thực nửa tối sẽ bắt đầu lúc 22h14 tối 05/05/2023, đạt cực đại với tỷ lệ đi vào vùng nửa tối là 98,4% lúc 00h23 ngày 06/05 và kết thúc lúc 02h31 rạng sáng cùng ngày. Các địa điểm khác ở Việt Nam có thời gian tương tự với độ chênh không đáng kể. Thời điểm diễn ra nguyệt thực nửa tối là vào gần nửa đêm, lúc Mặt Trăng ở rất cao trên bầu trời, khiến cho việc quan sát rất thuận lợi nếu thời tiết cho phép. Chỉ cần đủ ít mây thì người xem sẽ nhìn thấy rõ Mặt Trăng chuyển sang màu đỏ nhạt. Thế nhưng VACA cũng lưu ý, ngay cả vào lúc cực đại, sắc đỏ của Mặt Trăng cũng không hề rõ nét như với nguyệt thực toàn phần hoặc một phần, thậm chí có thể khó nhận ra nếu có ô nhiễm ánh sáng hoặc bụi ở nơi quan sát. Để quan sát nguyệt thực, người xem không cần bất cứ dụng cụ nào để bảo vệ mắt mà chỉ cần một bầu trời quang mây và một vị trí ít ô nhiễm ánh sáng. Tất nhiên, một chiếc kính thiên văn, ống nhòm hay đơn giản là một máy ảnh có zoom quang học lớn sẽ giúp người xem có được cái nhìn hấp dẫn hơn. Lần nguyệt thực tiếp theo trong năm 2023 sẽ diễn ra vào rạng sáng 29/10. Đây sẽ là lần nguyệt thực một phần. VACA cho biết thêm, một ngày sau khi xảy ra nguyệt thực nửa tối, đến đêm 6 rạng sáng 7/5 sẽ là cực điểm của mưa sao băng Eta Aquarids - một trận mưa sao băng loại trung bình. Nếu người xem may mắn có thể nhìn thấy được mưa sao băng ngay cả khi đang quan sát nguyệt thực. Tuy nhiên, ánh trăng thường che khuất hầu hết sao băng ở gần khu vực của nó. Nguồn: [Link nguồn] Mưa sao băng, nhật thực một phần hay siêu trăng là những sự kiện thiên văn đáng chú ý của năm 2023 có thể quan sát được trên lãnh thổ Việt Nam. (VOH) – Trong năm 2023, người Việt Nam và thế giới sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng nhiều hiện tượng thiên văn kỳ thú bùng nổ trên bầu trời như mưa sao băng, siêu trăng, nhật thực,… Với những ai yêu thích Thiên văn học, năm 2023 sẽ là một năm rất đáng mong đợi, bởi xuyên suốt cả năm là sự xuất hiện rất nhiều sự kiện thiên văn đáng chú ý. Theo Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam (VACA) một số hiện tượng thiên văn có thể xuất hiện tại Việt Nam gồm: 1. Mưa sao băng Quadrantids (ngày 4/1)Mưa sao băng Quadrantids là trận mưa sao băng đầu tiên trong năm 2023, xếp loại trên trung bình, bởi mỗi giờ sẽ có khoảng 80 vệt sao băng trên bầu trời, đỉnh điểm có thể lên tới 200 vệt sao băng mỗi giờ. Mưa sao băng Quadrantids được tạo ra bởi những mảnh vụn còn lại của sao chổi 2003 EH1. Nó được đặt theo tên của của chòm sao cổ Quadrans Muralis. Thời điểm lý tưởng nhất để quan sát hiện tượng này là vào rạng sáng 4/1. Năm nay, mặt trăng sẽ cản trở đáng kể việc quan sát mưa sao băng. Chỉ những nơi có điều kiện quan sát tốt mới có nhiều cơ hội quan sát hiện tượng này. 2. Nhật thực một phần (ngày 20/4)Các nhà thiên văn học dự đoán, sáng và trưa 20/4 theo giờ Việt Nam sẽ xuất hiện nhật thực toàn phần. Tuy nhiên, chỉ những tỉnh/thành phố thuộc khu vực phía Nam mới có thể theo dõi được dưới dạng nhật thực một phần. Các tỉnh miền Bắc và Bắc Trung bộ không thể quan sát hiện tượng này. 3. Mưa sao băng Lyrids (ngày 22 - 23/4)Mưa sao băng Lyrids được tạo ra từ những mảnh vụn của sao chổi C/1861 Thatcher. Ở giai đoạn cực điểm, bạn có thể quan sát trên 20 vệt sao băng mỗi giờ. Mặt trăng sẽ không gây cản trở cho lần quan sát sao băng này, do đó, nếu thời tiết lý tưởng thì đây là dịp tuyệt vời để bạn quan sao băng. Trận mưa sao băng Lyrids sẽ xuất hiện với tần suất lớn nhất vào đêm 22, rạng sáng 23/4, ở khu vực của chòm sao Lyra. 4. Mưa sao băng Eta Aquarids (ngày 6 - 7/5)Đây là mưa sao băng loại trung bình, diễn ra ở khu vực chòm sao Aquarius. Trong năm 2023, cơn mưa sao băng này sẽ xuất hiện đỉnh điểm và đêm 6, rạng sáng 7/5. Vì gần trùng với thời điểm trăng tròn, nên việc ngắm mưa sao băng có thể bị ảnh hưởng. 5. Mưa sao băng Delta Aquarids (ngày 28 - 29/7)Trong tháng 7, người yêu thiên văn Việt Nam và trên thế giới sẽ tiếp tục được chiêm ngưỡng trận mưa sao băng loại trung bình (hoặc nhỏ) có tên Delta Aquarids. Trận mưa sao băng này thường diễn ra từ giữa tháng 7 cho tới tận giữa tháng 8 hàng năm. Tuy nhiên, giai đoạn đạt cực đại của nó là vào tối 28, rạng sáng 29/7. Bạn có thể quan sát mưa sao băng Delta Aquarids từ chòm sao Aquarius. 6. Mưa sao băng Perseids (ngày 12 - 13/8)Perseids là một trong những trận mưa sao băng đáng chú ý nhất hàng năm, chúng tạo ra bởi tàn dư của sao chổi Swift – Tuttle. Thời điểm diễn ra mưa sao băng này từ giữa tháng 7 đến cuối tháng 8, và thời điểm cực đại sẽ rơi vào vào đêm 12, rạng sáng 13/8 với tần suất từ 60 – 100 vệt sao mỗi giờ. Mặt trăng không gây ảnh nhiều trong đêm cực điểm, do đó, nếu thời tiết thuận lợi thì đây sẽ là trận mưa sao băng tuyệt vời mà bạn có thể quan sát rõ từ mặt đất. Xem thêm: Giải thích hiện tượng cầu vồng là gì? Cầu vồng có mấy màu trong thực tế? Nguồn gốc của hiện tượng sấm sét do đâu mà có? Sự tàn phá của hiện tượng vòi rồng và cách đối phó khi nhìn thấy vòi rồng 7. Siêu trăng (ngày 31/8)Siêu trăng diễn ra trong đêm 31/8 là một trong những siêu trăng lớn mà bạn có thể quan sát bằng mắt thường. Bởi đây là thời điểm mặt trăng sẽ tới gần cận địa (điểm gần trái đất nhất trên quỹ đạo của của bó) và lúc này mặt trăng cũng bước vào giai đoạn trăng tròn. Hơn nữa, siêu trăng 31/8 là lần trăng tròn thứ 2 trong cùng một tháng, nên nó còn có tên gọi là “trăng xanh”. Tuy nhiên, cần lưu ý đây là một tên gọi mang ý nghĩa văn hóa, mặt trăng không bao giờ có màu xanh. 8. Mưa sao băng Draconids (ngày 7/10)Mưa sao băng Draconids là trận mưa sao băng nhỏ trong năm với mật độ khoảng 10 vệt mỗi giờ. Nó tỏa ra từ trung tâm của chòm sao Draco. Khác với những cơn mưa sao băng khác, Draconids không đạt cực điểm vào lúc rạng sáng mà là vào buổi tối. Năm nay, thời điểm đạt cực đại được dự đoán là đêm 7/10. Mặt trăng sẽ không gây cản trở nào, do đó, nếu thời tiết thuận lợi, bạn có thể sẽ nhìn thấy một số băng nhỏ vụt qua bầu trời. 9. Mưa sao băng Orionids (ngày 21 - 22/10)Orionids luôn là một trận mưa sao băng đáng chú ý hàng năm. Nó khởi phát từ chòm sao Orion – một chòm sao rất dễ nhận ra và bất cứ ai cũng có thể tìm được nó khi trời quang nhờ 3 ngôi sao thẳng hàng và cách đều nhau. Do không bị cản trở bởi ánh sáng mặt trăng, trong đêm 21, rạng sáng 22/10 nếu thời tiết thuận lợi bạn sẽ cơ hội được nhìn thấy nhiều sao băng của Orionids. 10. Nguyệt thực toàn phần (29/10)Rạng sáng 29/10, người quan sát ở Việt Nam sẽ được chiêm ngưỡng nguyệt thực một phần với độ che phủ thấp (chỉ hơn 12%). 11. Mưa sao băng Leonids (ngày 17 - 18/11)Mưa sao băng Leonids xuất hiện quanh khu vực chòm sao Leo, với tần suất trung bình khoảng 30 vệt sao băng mỗi giờ vào cực điểm. Vào đêm 17, rạng sáng 18/11 gần với với thời điểm trăng tròn nên việc quan sát ít nhiều sẽ bị ảnh hưởng. 12. Mưa sao băng Geminids (ngày 13 - 14/12)Tháng cuối cùng của năm 2023, người yêu thiên văn sẽ được ngắm nhìn trận mưa sao băng lớn nhất năm, với cực điểm có thể đạt từ 100 đến 120 vệt sao mỗi giờ nếu thời tiết quang đãng, không mây. Hiện tượng này thường sẽ diễn ra suốt tháng 12, nhưng thời điểm thuận lợi nhất để quan sát mưa sao băng Geminids là vào đêm 13, rạng sáng 14/12. Mặt trăng sẽ không xuất hiện vào thời điểm nên 2023 sẽ là năm lý tưởng để chiêm ngưỡng những ngôi sao băng Geminids. Lịch mưa sao băng 2023 ở Việt Nam vào mấy giờ?Dẫn nguồn từ IMO (International Meteor Organization), Tổ chức mưa sao băng quốc tế, đại diện HAAC cho biết năm nay, dự báo thời gian cực điểm của Geminids rơi vào khoảng 19 giờ (giờ UTC) ngày 14.12, khoảng 2 giờ sáng ngày 15.12 (giờ Việt Nam). Siêu trăng 2023 xuất hiện lúc mấy giờ?Trăng xanh (Blue Moon) xuất hiện vào tối 30-8 giờ Mỹ (sáng 31-8 giờ VN) sẽ là trăng tròn lớn nhất và sáng nhất trong năm 2023, còn gọi là siêu trăng. Theo trang the Sky, trăng xanh xuất hiện lúc 19h10 ngày 30-8 giờ EDT, tức 6h10 sáng 31-8 giờ Việt Nam. Siêu trăng tháng 8 mấy giờ?Theo Hội Thiên văn Hà Nội (HAS), hiện tượng Trăng Xanh (Siêu Trăng) tới đây sẽ xuất hiện chính xác vào lúc 8 giờ 35 ngày 31/8 (theo giờ Việt Nam). Mặt Trăng sẽ nằm ở phía đối diện của Trái Đất so với Mặt Trời và được chiếu sáng hoàn toàn. Mưa sao băng 2024 vào ngày nào?Mưa sao băng Quadrantids (3 - 4.1) 2024 là bữa tiệc của những trận mưa sao băng trên bầu trời Việt Nam. Thời điểm lý tưởng nhất để quan sát hiện tượng này là rạng sáng ngày mùng 4.1 (dương lịch). Năm nay, mặt trăng sẽ gây cản trở đáng kể cho việc quan sát của bạn. |
