Giải Vở bài tập Ngữ Văn 8 bài Tôi đi học

Để học tốt Ngữ Văn lớp 8, loạt bài Giải vở bài tập Ngữ Văn lớp 8 (VBT Ngữ Văn 8) được biên soạn bám sát nội dung VBT Ngữ Văn 8 giúp bạn học tốt môn Ngữ Văn lớp 8 hơn.

  • Hai chữ nước nhà
  • Làm thơ bảy chữ
  • Kiểm tra tổng hợp cuối học kì 1

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn 8 hay khác:

Giới thiệu kênh Youtube hoconline

1. Tóm tắt trình tự diễn biến tâm trạng của nhân vật “tôi” trong truyện ngắn Tôi đi học. Từ đó, nhận xét về bố cục của tác phẩm.

Trả lời:

   Dựa vào văn bản đoạn trích, có thể tóm tắt trình tự diễn biến tâm trạng nhân vật “tôi” theo trình tự :

   - Từ hiện tại mà nhớ về dĩ vãng : biến chuyển của trời đất cuối thu (thời gian mở đầu một năm học) và hình ảnh mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên tới trường gợi cho nhân vật “tôi” nhớ lại mình ngày ây cùng những kỉ niệm trong sáng. 

   - Trên con đường cùng mẹ tới trường.

   - Khi nhìn ngôi trường ngày khai giảng, nhìn mọi người, các bạn, lúc nghe "ông đốc" gọi tên mình và phải rời tay mẹ để vào lớp.

   - Lúc ngồi vào chỗ của mình và đón nhận giờ học đầu tiên.

   Khi làm bài tập này, cần dựa vào trình tự trên để phân tích tâm trạng nhân vật.

   Bố cục này làm nên sự kết hợp hài hoà giữa tự sự với trữ tình của truyện ngắn Tôi đi học. Toàn bộ tác phẩm là “những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường” qua hồi tưởng của nhân vật “tôi”. Tôi đi học mang tính chất tự truyện, một sáng tác đặc sắc của ngòi bút văn xuôi giàu chất trữ tình Thanh Tịnh.

2. Phân tích và so sánh tâm trạng của nhân vật “tôi” ở hai đoạn văn sau :

   - Nhưng lần này lại khác. Trước mắt tôi trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hoà Áp. Sân nó rộng, mừừi nó cao hơn trong những buổi trưa hè đầy vắng lặng. Lòng tôi đâm ra lo sự vẩn vơ.

   - Một mùi hương lạ xông lên trong lớp. Trông hình gì treo trên tường tôi cũng thấy lạ và hay hay. Tôi nhìn bàn ghế chỗ tôi ngồi rất cẩn thận rồi tự nhiên lạm nhận là vật riêng của mình. Tôi nhìn người bạn tí hon ngồi bên tôi, một người bạn tôi chưa hề quen biết, nhưng lòng tôi vẫn không cảm thấy sự xa lạ chút nào. Sự quyến luyến tự nhiên và bất ngờ quá đến tôi cũng không dám tin có thật

Trả lời:

   Để phân tích, so sánh hai đoạn văn này, cần đặt chúng trong dòng cốt truyện của tác phẩm. Đây là hai đoạn văn diễn tả tâm trạng nhân vật “tôi” ở hai thời điểm khác nhau.

   Đoạn văn thứ nhât diễn tả tâm trạng “tôi” khi đứng trước ngôi trường ở lần đi học đầu tiên. Đó là tâm trạng ngỡ ngàng, mới lạ dù không phải mình thấy ngôi trường này lần đầu. Hôm nay, nhân vật “tôi” cảm thấy ngôi trường oai nghiêm, cao rộng còn mình thật bé nhỏ nên lo sợ vẩn vơ.

   Đoạn văn thứ hai diễn tả tâm trạng “tôi” khi đã rời bàn tay mẹ, được ông đốc khuyên nhủ, được thầy giáo trẻ tươi cười đón nhận rồi ngồi vào chỗ của mình trong lớp. Đó là tâm trạng tuy vẫn còn ngỡ ngàng nhưng đã bắt đầu cảm thấy âm áp, quyến luyến thật tự nhiên. Hãy giải thích xem tại sao “tôi” khổng còn cảm giác sợ hãi nữa (chú ý hình ảnh ông đốc, thầy giáo)... Từ đây với “tôi”, người bạn ngồi bên và mọi vật chung quanh bỗng trở nên thân thuộc. Tình cảm quyến luyến nảy nở bất ngờ mà tự nhiên trong lòng chú bé.

   Ở đoạn văn thứ nhất, nhân vật “tôi” bỗng cảm thấy lạ ước những điều tưởng chừng đã quen, ở đoạn văn thứ hai, nhân vật “tôi” từ lo sợ vấn vơ bỗng tự nhiên có cảm giác gần gũi, tin cậy. Qua hai đoạn văn này, chúng ta thấy niềm vui trong trẻo, ấm áp của nhân vật “tôi” trong ngày tựu trường đầu tiên được Thanh Tịnh ghi lại rất chân thực.

3. Cảm nhận của em về nghệ thuật so sánh của Thanh Tịnh qua ba trường hợp sau :

   - Tôi quên thê nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mây cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.

   - Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi.

   - Họ như con chim non đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ. Họ thèm vụng và ước ao thầm được như nhữrìg người học trò cũ, biết lớp, biết thầy để khỏi phải rụt rè trong cảnh lạ.

Trả lời:

   Chú ý từng nội dung so sánh và hình ảnh so sánh được đưa ra. Phân tích xem những hình ảnh ây được tác giả lấy ở đâu, có sức gợi cảm như thế nào. Suy nghĩ xem những hình ảnh so sánh ấy có hiệu quả nghệ thuật ra sao khi diễn tả tâm trạng, cảm xúc của con người.

4. Suy nghĩ, cảm xúc của em sau khi đọc truyện ngắn Tôi đi học.

   Để trình bày suy nghĩ, cảm xúc của mình sau khi đọc truyện ngắn này, cần thâm nhập không khí của câu chuyện mà rung cảm cùng nhân vật “tôi”. Có thể trình bày theo các hướng sau :

   - Buổi tựu trường đầu tiên có ý nghĩa như thế nào trong cuộc đời mỗi con người ? Những kỉ niệm trong dòng hồi tưởng của nhân vật “tôi” gợi lại cho ta điều gì ? Nội đung của truyện ngắn là những kỉ niệm rất riêng nhưng gần gũi, thân quen với mỗi chúng ta như thế nào ?

   - Về chất trữ tình nhẹ nhàng, thắm đượm của truyện ngắn ; về sự kết hợp hài hoà giữa miêu tả với biểu cảm của ngòi bút văn xuôi Thanh Tịnh.

   - Về sức lay động, giá trị lâu bền của truyện ngắn Tôi đi học.

5. Em hãy kể lại (bằng một bài viết ngắn) một kỉ niệm sâu sắc của mình về ngày tựu trường.

   Bài tập này có tính chất luyện tập kĩ năng viết một bài văn với nội dung hoàn chỉnh. Muốn thực hiện có kết quả, cần viết bằng những suy nghĩ, cảm xúc chân thành. Khi viết, chú ý tái hiện cho sinh động bối cảnh không gian, thời gian, môi trường thiên nhiên,... Chú ý thể hiện tình cảm bạn bè, tinh cảm thầy trò trong buổi tựu trường.

Sách giải văn 8 bài tôi đi học (Cực Ngắn), giúp bạn soạn bài và học tốt ngữ văn 8, sách giải ngữ văn lớp 8 bài tôi đi học sẽ có tác động tích cực đến kết quả học tập văn lớp 8 của bạn, bạn sẽ có những lời giải hay, những bài giải sách giáo khoa ngữ văn lớp 8, giải bài tập sgk văn 8 đạt được điểm tốt:

Chia làm 4 phần:

Phần 1: Từ đầu đến “… rộn rã”: Những hình ảnh gợi cho nhân vật “tôi” nhớ về kỉ niệm ngày tựu trường.

Phần 2: tiếp theo “….trên ngọn núi”: Cảm nhận của “tôi” trên con đường cùng mẹ tới trường.

Phần 3: Từ “Trước sân trường ….” đến “…chút nào hết.”: Tâm trạng cảm xúc của nhân vật khi đứng trước sân trường.

Phần 4: Đoạn còn lại: Dòng tâm trạng, cảm xúc của nhân vật tôi khi bước vào lớp học và bắt đầu tiết học mới.

Hằng năm, cứ vào cuối thu, lòng tôi lại nao nức nhớ về kỉ niệm ngày tựu trường. Tôi không thể quên buổi sáng hôm ấy, tiết trời đầy sương thu và gió lạnh. Mẹ tôi dẫn tôi đi trên con đường làng quen thuộc, nhưng lần này tôi cảm thấy lạ, bởi: Hôm nay tôi đi học. Dọc đường, nhìn các cậu bạn cùng tuổi cầm sách vở bút thước gọn gàng mà tôi thèm muốn được như thế. Trong bộ quần áo mới tôi thấy mình trang trọng và đứng đắn hơn. Trước sân trường dày đặc người, trường Mỹ Lý của tôi xinh xắn, oai nghiêm. Những cậu học trò mới như tôi bỡ ngỡ, rụt rè và cả lo sợ, bất giác chúng tôi còn òa khóc . Được sự khuyến khích, an ủi của ông Đốc và sự động viên, cổ vũ của mẹ, chúng tôi đã vào lớp. Bước vào lớp, tôi bỗng cảm thấy mọi thứ thật thân quen, từ bàn ghế đến người bạn chưa từng gặp. Tôi vòng tay lên bàn, ngoan ngoãn đánh vần dòng chữ thầy giáo viết: Tôi đi học!

– Những điều gợi lên trong lòng nhân vật “tôi” kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên:

    + Tiết trời cuối thu: Lá ngoài đường rụng nhiều, những đám mây bàng bạc…

    + Hình ảnh “mấy em nhỏ rụt rè núp dưới bóng mẹ lần đầu tiên đến trường”

– Những kỉ niệm này được nhà văn diễn tả theo trình tự thời gian,không gian và trình tự tâm lí:

    + Trình tự thời gian: Từ hiện tại nhớ về quá khứ

    + Trình tự không gian: Trên đường đến trường, trước và trên sân trường, trong lớp học

    + Trình tự tâm lí: Khi cậu bé đi cùng mẹ trên con đường làng, khi đứng trước sân trường, khi nghe tiếng trống vào lớp, lúc thấy các anh chị lớp cũ và các bạn mới như mình, lúc chờ ông Đốc gọi tên, lúc giờ học bắt đầu

Những hình ảnh, chi tiết chứng tỏ tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ cuả nhân vật “tôi” :

– Khi cùng mẹ đi trên đường tới trường:

    + Con đường, cảnh vật xung quanh vốn rất quen thuộc, nhưng hôm nay cậu cảm thấy lạ, nhận thấy cảnh vật thay đổi vì trong lòng đang có sự thay đổi.

    + Cảm thấy “trang trọng và đứng đắn” trong bộ cánh mới

    + Hai quyển vở nhỏ bỗng nặng và cậu muốn cầm chúng thật chặt, cầm cả bút thước

    + Bỗng thấy ngôi trường xinh xắn, oai nghiêm khác thường

    + Cảm thấy mình nhỏ bé, lo sợ vẩn vơ

→ Khi nghe gọi tên và phải rời bàn tay mẹ cùng các bạn đi vào lớp.

    + Chờ gọi tên mà cảm thấy như “tim ngừng đập”, khi nghe gọi đến tên mình thì “giật mình và lúng túng”

    + Cảm thấy “nặng nề” khi sắp phải bước vào lớp

    + Nức nở òa khóc khi thấy các bạn khóc lúc sắp bước vào lớp học

    + Có cảm giác như bước vào thế giới khác“Chưa bao giờ xa mẹ tôi như lần này”

→ Khi ngồi trong lớp đón giờ học đầu tiên:

    + Cảm thấy mới mẻ và thích thú, xốn xang: mọi thứ như vừa lạ vừa quen từ bàn ghế, lớp học đến bạn bè “Tôi nhìn bàn ghế,,,chút nào”

    + Hình ảnh cácnh chim gợi nhớ kỉ niệm tuổi thơ rong chơi và tiếng phấn thầy gạch trên bảng đã đánh dấu sự sng trang trong cuộc đời và tâm tưởng của “tôi”

Cảm nhận về thái độ, cử chỉ của những người lớn

→ Phụ huynh: Chu đáo. ân cần, dịu dàng hết mực, luôn quan tâm động viên những đứa con của mình, họ cũng hồi hộp, lo lắng cùng các con.

→ Ông Đốc: Hiền hậu, kiên nhẫn, yêu thương lũ trẻ

→ Thầy giáo: Người thầy vui tính, quan tâm yêu thương học sinh

→ Những thái độ cử chỉ của người lớn đã cho ta thấy được tấm lòng yêu thương, sự quan tâm và trách nhiệm của gia đình, nhà trường đối với thế hệ tương lai.

Tìm và phân tích các hình ảnh so sánh:

– “Tôi quên thế nào được…bầu trời quang đãng”

Ý nghĩa: Đây là hình ảnh so sánh thể hiện tình cảm trong sáng, đẹp đẽ của tác giả về ngày tựu trường.

– “Ý nghĩ ấy…trên ngọn núi”

Ý nghĩa: Thể hiện ý nghĩ ấy chỉ thoáng qua, không làm cậu bận tâ, hay lo lắng, đồng thời cũng cho ta thấy được tâm hồn thơ mộng của câu.

– “Cũng như tôi…ngập ngừng e sợ”

Ý nghĩa: Thể hiện tâm trạng của những cậu học trò mới, háo hức muốn bước vào trường học-một thế giới mới nhưng còn lo lắng, rụt rè

– “Nói các cậu…tưởng tượng”

Ý nghĩa: Tiếng trống có tác động mãnh liệt đến các cậu học sinh mới, như thôi thúc, giục giã những tâm hồn non nớt muốn bước vào thế giới rộng lớn nhưng còn rụt rè, e sợ.

Nhận xét về đăch sắc nghệ thuật của truyện:

→ Đặc sắc nghệ thuật:

    + Bố cục theo dòng hồi tường,

    + Sự đan xen các phương thức biểu đạt: Tự sự, miêu tả, biểu cảm

    + Nghệ thuật khắc họa tâm lí nhân vật tinh tế, đặc sắc.

→ Sức cuốn hút của tác phẩm:

    + Tình huốn truyện theo dòng hồi tưởng

    + Hình ảnh tươi đẹp, trong sáng, nhẹ nhàng

    + Tình cảm ấm áp, trìu mến của người lớn và những tâm lí của các em học sinh

    + Sự gợi nhớ chop người đọc: Những hình ảnh trong bài, diễn biến tâm lí của các em dường như đều có bóng dáng của mỗi chúng ta trong ngày đầu tiên tựu trường.

Trong truyện ngắn “Tôi đi học” của nhà văn Thanh Tịnh, dòng cảm chúng của nhân vật “tôi” đã để lại cho chúng ta nhiều ấn tượng sâu sắc. Những cảm xúc ấy thật trong sáng, thiêng liêng. Đó là sự bồi hồi, bỡ ngỡ khi sắp bước vào một thế giới đầy mới lạ. Ai chẳng một lần lo sợ đến òa khóc như cậu trong ngày đầu tiên đến trường. Rời xa vòng tay gia đình, như chú chim non đang bắt đầu tập bay. Những cảm xúc ấy thật tự nhiên, thật đáng quý trong cuộc đời mỗi con người.

Viết bài văn ngắn ghi lại ấn tượng của em trong ngày khai trường đầu tiên:

       Gợi ý: Học sinh có thể kể lại ấn tượng về ngày khia trường đầu tiên của mình theo trình tự thời gian, trình tự không gian hoặc kết hợp 2 trình tự. Học sinh cần kể được những kỉ niệm đáng nhớ trong ngày khai giảng đầu tiên, cần phải trình bày được tâm trạng, cảm xúc của mình gắn với từng hình ảnh, kỉ niệm.

Mở bài: Giới thiệu khái quát về ấn tượng của ngày đầu tiên đi học.

Thân bài:

– Kể về sự chuẩn bị và tâm trạng trước ngày đầu tiên đến trường

    + Sự chuẩn bị của bản thân ( sách vở, quần áo, cặp…).

    + Sự chăm chút, chu đáo của mẹ, của gia đình

    + Tâm trạng trước đêm đi học đầu tiên: háo hức, hồi hộp, trằn trọc…

– Kể về khung cảnh, cảm xúc của bản thân trên đường đến trường

       + Thời tiết, cảnh các bạn học sinh khác trên đường đến trường như mình như nào?…

       + Cảm xúc của bản thân trước khung cảnh khác thường ấy

– Kể về những kỉ niệm khi bước vào ngôi trường, lớp học

       + Kỉ niệm về ấn tượng với ngôi trường, bạn bè, thầy cô, lớp học những tình huống em gặp trong ngày đầu tiên đi học ấy

       + Tập trung kể chi tiết một kỉ niệm nào đó để lại cho em nhiều ấn tượng nhất.

Kết bài: Khái quát lại những ấn tượng sâu sắc nhất về ngày đầu tiên tới trường. Cảm xúc của em mỗi khi nhớ về ngày đó như thế nào?