Bắp cải có tên khoa học là Brassica oleraceae var. Capitata lizg, thuộc loại cây 2 năm, năm thứ nhất sinh trưởng thân lá, năm thứ hai ra hoa kết quả . Show
 Cải bắp thuộc loại cây chịu lạnh, cần qua giai đoạn xuân hóa ở nhiệt độ 1-10oc, vì vậy khi gieo trồng, nếu cây gặp nhiệt độ này sẽ ra hoa kết quả mà không cần phải qua năm sau. Cải bắp có bộ lá rất phát triển, có hệ số sử dụng nước rất lớn nhưng lại có bộ rễ chùm khá dày, do đó chịu hạn và chịu nước tốt hơn so với su hào và su lơ. 1. Thời vụ. Vụ sớm: gieo cuối tháng tháng 7 đến đầu tháng 8; Vụ chính: gieo cuối tháng 9 đến đầu tháng 10; – Vụ muộn: gieo tháng 11 đến giữa tháng 12. Giống dùng cho vụ sớm thường là các giống địa phương: Phù Đổng, Lạng Sơn và giống KK Cross; Giống dùng cho vụ muộn và vụ chính là NS Cross và KY Cross. 2. Vườn ươm. Làm đất kỹ, bón lót 300-500kg phân chuồng mục + 5,6kg supephôtphat + 2-3kg phân kali sulphat cho 1 sào Bắc Bộ. Luống rộng 80-100cm, cao 25-30cm. Rải phân đều trên mặt luống, đảo đều đất và phân, vét đất ở rãnh phủ lên mặt luống dày 1,5-2cm. Hạt giống nên ngâm vào nước ấm 50oC trong 20 phút. Sau đó, ngâm nước lạnh từ 8-10 giờ trước khi gieo. Lượng hạt gieo 1,5-2,0g/m2. Gieo xong, phủ lên một lớp rạ dày 1-2cm, sau đó dùng ô doa tưới đẫm nước. Trong 3-5 ngày sau gieo tưới 1-2 lần/1 ngày, khi hạt nảy mầm nhô lên khỏi mặt đất ngừng tưới 1-2 ngày, sau đó cứ 2 ngày tưới 1 lần. Nhổ tỉa cây bệnh, cây không đúng giống, để mật độ 3-4cm. Sau mỗi lần nhổ tỉa kết hợp tưới thúc bằng phân chuồng ngâm ngấu pha loãng. Không tưới phân đạm. Tiêu chuẩn cây giống tốt: Phiến lá tròn, đốt sít, mập, lùn. Cây có 5-6 lá thật thì nhổ trồng. 3. Làm đất, bón lót, trồng. – Nên trồng ở đất phù sa (sông Hồng), độ pH khoảng 6-6,5, đất giàu mùn (hàm lượng hữu cơ khoảng 1,5%). Nơi trồng rau sạch phải xa nguồn nước thải, các khu công nghiệp; cách đường quốc lộ ít nhất 100m. Đất trồng phải đảm bảo tưới tiêu chủ động. – Làm đất kỹ, lên luống rộng 100-120cm, rãnh luống 20-30cm, cao 20-25cm. – Mật độ trồng: KK Cross, KY Cross: 35.000 cây/ha (cây cách cây 40cm, hàng cách hàng 50cm); NS Cross: 30.000 cây/ha (cây cách cây 50cm, hàng cách hàng 50cm). 4. Bón phân. Chỉ sử dụng phân chuồng ủ mục, tuyệt đối không dùng phân tươi. Lượng phân chuồng cho 1ha là 25-30 tấn phân chuồng mục (800kg-1000kg/sào Bắc Bộ) dùng bón lót. – Có thể dùng nitrat amôn, sulfat amôn thay cho urê, cloruakali thay cho kali sunphat hoặc các dạng phân hỗn hợp, phức hợp NPK để bón với liều nguyên chất tương ứng. Ngoài biện pháp bón vào đất, có thể phun qua lá các dung dịch dinh dưỡng đa lượng, trung lượng, vi lượng theo hướng dẫn sử dụng của hãng sản xuất. 5. Tưới nước. Tuyệt đối không được dùng nguồn nước thải, nước ao tù chưa được xử lý để tưới. Có thể dùng nước giếng khoan đã được xử lý, nước phù sa sông lớn (sông Hồng, sông Đuống…). – Sau khi trồng phải tưới nước ngay, ngày tưới 2 lần vào sáng sớm và chiều mát cho đến khi cây hồi xanh, sau đó 3-5 ngày tưới 1 lần; – Các đợt bón thúc đều phải kết hợp làm cỏ, xới xáo, vun gốc, tưới nước; – Khi cây trải lá bàng có thể tưới ngập rãnh, sau đó phải tháo nước ngay tránh ngập úng. 6. Phòng trừ sâu bệnh. 6.1. Sâu hại: Bao gồm tất cả các loại sâu hại có trên rau họ thập tự, trong đó có các loại sâu hại chính: + Sâu tơ (Plutella xylostella) là sâu gây hại nguy hiểm nhất. Chúng phát sinh và gây hại liên tục từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau, đặc biệt từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau. Sâu rất nhanh quen thuốc nên phải áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp: – Phải xử lý cây giống trước khi trồng ra ruộng bằng cách nhúng từng bó cây con vào dung dịch thuốc Sherpa 20EC nồng độ 0,1% hoặc Regent 800 WG pha nồng độ 1g/10 lít nước, trong 5-10 giây rồi vớt ra để khô nước mới đem trồng; – Khi cây lớn phải sử dụng luân phiên giữa các nhóm thuốc: Thuốc sinh học (BT, Delfin WP (32 BIU), Dipel 3,2WP, Aztron 700 DMBU, Xentary 35 WDG…), thuốc hóa học (Sherpa 20EC, Atabron 5 EC, Regent 800WG, Pegasus 500 SC…) và thảo mộc (HCĐ 95 BTN, Rotenone, Neembon A-EC Nimbecidin 0,03EC…). Nồng độ và lượng nước phải pha theo hướng dẫn trên nhãn bao bì của từng loại thuốc. Phải kết thúc phun thuốc trước thu hoạch ít nhất 10 ngày. Trong thời gian này, nếu sâu còn gây hại nặng, thì chỉ dùng nhóm thuốc sinh học hoặc thảo mộc. + Trồng luân canh giữa rau cải bắp với lúa nước hoặc các nhóm rau khác họ (đậu, cà). Trên cùng ruộng, có thể trồng xen canh rau họ thập tự với cà chua để hạn chế gây hại của sâu tơ. + Các loại sâu khác như: Sâu xanh bướm trắng (Pieris rapae), sâu khoang (Spodoptera liture), rệp (Aphis sp.) thường phòng trừ kết hợp với sâu tơ. Nếu chỉ riêng có rệp hại nặng, thì dùng thuốc Sherpa 20EC, Sumicidin 10EC, Trebon 10EC, Suprathion và Pegasus. 6.2. Bệnh hại: Trên rau cải bắp thường có các bệnh: thối nhũn do vi khuẩn (Erwinia carotovora sp.), bệnh thối do nấm (Sclerotinia sclerotium), bệnh đốm lá (Cereospora sp.). Để phòng trừ, cần tránh ruộng quá ẩm, úng kéo dài, thường xuyên làm vệ sinh, làm cỏ, thu gom các lá già… làm cho ruộng sạch, thông thoáng. Khi cần có thể dùng các thuốc: – Trừ bệnh thối nhũn: Zineb Bul 80WP, Macozeb 80WP, Ridomil MZ 72 WP, Anvil 5SC, Aliette 80WP, Curzate MB 72WP; – Trừ bệnh đốm lá: Score 250EC, Anvil 5SC, Rovral 50WP, Antracol 70WP. Khi sử dụng phải theo đúng hướng dẫn bao bì của từng loại thuốc, thời gian cách ly không dưới 10 ngày. 7. Thu hoạch. Thu hoạch khi bắp cải cuộn chặt, loại bỏ lá gốc, lá bị bệnh, không ngâm nước, không làm giập nát. Nguồn: Kỹ thuật trồng rau sạch, NXB Nông nghiệp, 2001, tr.51-58 Cải bắp xanh rất được lòng nhiều người vì vừa thanh mát lại có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon khác nhau. Không những thế đây còn là loại cây nhanh thu hoạch và cho năng suất ổn định. Chuyên mục cây cối của #wikiohana sẽ hướng dẫn bà con kỹ thuật trồng cải bắp xanh cho năng suất cao nhất mà hạn chế được sâu bệnh nhé! 1. Trồng bắp cải cần chuẩn bị những gì?1.1 Cây bắp cải có đặc tính gì? Đặc điểm của cây bắp cải.– Cải bắp là loại cây quan trọng trồng nhiều nhất ở miền Bắc, miền Trung và các tỉnh Tây nguyên vào vụ đông xuân. Nó cũng là loại cây chủ lực trong họ cây Thập tự. Loại cây này là loại cây 2 năm. Nghĩa là năm đầu chúng sẽ sinh tưởng lá và thân, sang năm thứ 2 mới bắt đầu ra hoa và đậu quả. – Cải bắp thuộc giống rau có nguồn gốc ôn đới, ưa mát mẻ nên nhiệt độ để có thể phân hóa mầm hoa của chứng là từ 1 đến 10 độ C. Thời gian sẽ tùy theo giống mà kéo dài từ 10 đến 30 ngày. Nếu ngay trong năm đầu, cây gặp được điều kiện thích hợp như này thì đã có thể ra hoa và tạo quả luôn. – Cây cải bắp khác với su hào và súp lơ khi khả năng chịu úng ngập, chịu hán tốt hơn do có bộ rễ chùm. Tuy vậy chúng lại là loại cây sử dụng diện tích và nước rất lớn. Một số đặc tính của bắp cải– Không những thế, cải bắp thuộc giống cây có khả năng phục hồi bộ lá tương đối cao. Theo thí nghiệm của các chuyên gia, trước khi lá bắt đầu cuốn mà cắt đi 25% diện tích là thì năng suất của cây vẫn đạt tới 97-98% so với ban đầu khi chưa cắt. Do đó trong 1 số trường hợp việc phun thuốc trừ sâu tơ là không cần thiết. – Hạt cải sẽ nảy mầm ở nhiệt độ 18 đến 20 độ C. Cây phát triển tối đa trong điều kiện khí hậu từ 15 đến 18 độ. – Do nguồn gốc của chúng xuất phát ở Địa Trung Hải nên đây là loại cây ưa ánh sáng nhiều với cường độ yếu. Do đó, vào mùa đông, với điều kiện thời tiết ở miền Bắc cây sẽ rút ngắn thời gian sinh trưởng. Hướng dẫn trồng bắp cải 1.2 Nên trồng bắp cải vào tháng mấy trong năm?Thông thường miền Bắc trồng cải bắp sẽ chia làm 3 vụ: – Vụ sớm: Khi trời bắt đầu mát mẻ thì bắt đầu gieo hạt (tháng 7, 8) đến cuối tháng 8 hoặc đầu tháng 9 sẽ đem đi trồng. Vụ này thu hoạch được vào tháng 11,12. – Vụ chính: Hạt được gieo vào khoảng tháng 9,10 và trồng tầm giữa tháng 10 cho đến hết tháng 11 và đến tháng 1,2 năm sau sẽ thu hoạch. – Vụ muộn: Đến tháng 11 mới đem hạt gieo và giữa tháng 12 mới đem trồng. Như vậy tháng 2,3 năm sau mới thu hoạch được. Ở Tây Nguyên chỉ có thể gieo vào tháng 9-10 hoặc 11 do điều kiện thời tiết. Phụ thuộc vào thời gian gieo trồng của từng vụ mà tính được tuổi của cây con. Nhưng khi cây đủ 4 đến 6 lá thì mang đi trồng là vừa. Thông thời tuổi cây bắp con từ 20 đến 30 ngày. 1.3 Chuẩn bị đất trồng, phân bón– Trồng cải bắp cần làm luống rộng từ 1 đến 1,2m cao hơn mặt đất 15 đến 20cm. Tùy vào từng vụ mà làm luống khác nhau. Vụ sớm nên làm luống mai rùa để tránh ứ đọng nước. 2 vụ còn lại làm luống phẳng là được. – Phân chuồng bạn cần phơi ải trước ít nhất 3 tháng mới mang đi rắc cho ruộng. Mỗi ha trồng cần 20 đến 25 tấn phân chuồng như vậy. Chú ý mỗi tấn phân tươi khi ủ cần rắc thêm 20 cân vôi bột để khử trùng và 25 cân supe lân để tăng độ màu. Nhưng nếu có phân hữu cơ vi sinh thì mỗi ha chỉ cần 250 đến 300kg là vừa đủ. Do vậy theo tỷ lệ bạn có thể rút lượng phân chuồng xuống còn 15 đến 20 tấn cho mỗi ha. – Muốn đạt năng suất cao và giữ hàm lượng nitrat luôn ổ định ở mức 500mg.kg thì với mỗi vụ cần điều chỉnh lượng phân bón trên mỗi ha. Vụ sớm bón từ 120 đến 150kg N tương đương 260 đến 325kg ure. Còn trong vụ chính và cụ muộn bón từ 150 đến 180kgN tương đương 26 đến 390kg ure. – Nếu bạn sử dụng phân hữu cơ vi sinh thay vì phân chuồng thì nhớ bón thêm 60kg P2O5 tương đương với 300kg supe lân. Ngược lại nếu dùng phân chuồng thì bón 90kg P2O5 tương đương 180kg supe lân. – Kali bón cho ruộng rau nên là dạng sunfat để đạt hiệu quả tốt nhất. Mỗi ha cần 120kg K2O5. Lưu ý trong quá trình bón phânKhi bón lót bạn cần lưu ý dùng toàn bộ phân chuồng cùng với lân hữu cơ vi sinh. Ngoài ra thêm 1/2 lượng Kali và ¼ lượng đạm là được. Có 2 cách bón lót. Cách hay được dùng nhất là trải đều mặt ruộng trước khi đánh luống. Cách khác là bón vào từng hốc khi đã lên luống rồi. Cách thứ hai tốn nhiều thời gian hơn khi phải trộn và lấp khi bón. Bón thúc cho cây được chia làm 3 thời kỳ:
Xem thêm:
2. Bí quyết trồng và chăm sóc bắp cải đúng cách2.1 Kỹ thuật trồng cải bắpBạn chọn cây giống khỏe mạnh và cứng cáp, không sâu bệnh. Các cây giống có kích thước đều nhau sau đó trồng vào buổi chiều khi trời mát mẻ. Trước khi đem trồng thì nhúng rễ cây qua dung dịch Sherpa loãng 0,1 -0,15%. Còn nếu bạn dùng Polietylen để phủ đất rồi thì lưu ý khi bón lót xong nhớ phủ kín mặt luốn và chèn đất kỹ ở mép luống đồng thời tạo lỗ trồng. Khi trồng sẽ trồng thành 2 hàng nanh sấu ở trên luống. Kích thước trồng phụ thuộc vào lượng cải bắp và thời vụ gieo trồng. Cụ thể: – Đối với vụ sớm và muộn kích thước nên là 50x40cm – Đối với vụ chính thì để 50x50cm. Sau khi trồng xong chú ý tưới đẫm nước luôn, sau đó đều đặn mỗi ngày tưới nước cho cây vào lúc trời mát đến khi cây hồi xanh. Tiếp đó, sau khi vun và đã bón lót cho cây đợt 1 rồi thì tiến hành tưới rãnh cho cây 1 lượt. Lưu ý, khi tưới nước ngấm được ⅔ luống rồi phải lập tức tháo hết nước. Thời điểm trước và sau mua thì không nên tưới rãnh. Nước đem tưới cho cây là nước sách, không nhiễm từ nguồn bẩn và nhất là không tưới phân tươi cho cây. Lưu ý khi trồngKhi cải bắp còn nhỏ bạn có thể xen vào xà lách hoặc cải xanh hay những cây ngắn dưới 30 ngày để tiết kiệm diện tích. Nếu là vụ chính thì trồng xen cùng cà chua theo công thứ cứ 2 luống cải bắp thì trồng thêm 1 luống cà chua. Việc này sẽ làm giảm thiểu sâu tơ rõ rệt cho cây. Bắp cải khi còn non thường rất hay bị nhiễm bệnh sâu tơ hay sâu xanh bướm trắng, sâu xám, bọ nhảy sọc cong, rệp,…. Nhất là rệp và bọ nhảy thì cần thường xuyên kiểm tra và phòng trừ triệt để để tránh lây lan cũng như bùng nổ ở đợt sau. 2.2 Kỹ thuật chăm sócTưới nướcNguồn nước đem tưới cho cây không được là nước ao tù hay lấy từ nguồn nhiễm bẩn. Bạn có thể dùng nước giếng khoan đã được xử lý hoặc lấy nước phù sa ở ven sông để tưới cho cây là tốt nhất. – Sau khi trồng phải tưới đẫm nước cho cây ngay. Và cứ liên tục ngày 2 lần sáng sớm và chiều mát tưới cho cây tới khi cây hồi xanh. Sau đó cứ 3 đến 5 ngày tưới 1 lượt là được. – Khi bón thúc cần kết hợp tưới nước, xới gốc, làm cỏ để cây phát triển tối đa. – Trong thời kỳ cây trải lá bàng thì có thể tưới rãnh nhưng phải tháo nước ngay để tránh gây ngập úng hỏng rễ cây. Phòng trừ sâu bệnh– Để phòng trừ sâu bệnh hại cần thực hiện ở những bước đầu tiên như chọn đất trồng, dùng các biện pháp thủ công hay sinh học. Đất trồng cây nên là đất luân canh với giống cây thuộc họ thập tự. Các vùng không chuyên muốn trồng thì dùng trên đất trồng lúa để tránh sâu bệnh. Vào các buổi chiều tối bạn nên tưới phun mưa nhằm mục đích rửa trôi bớt trứng sâu hay sâu non đồng thời không cho bướm đẻ trứng. – Với các loại sâu xám, sâu khoang, sâu xanh bướm trắng thì khi mật độ còn thấp bạn có thể ngắt bỏ ổ trứng hoặc giết sâu non. Đối với những cây bị bệnh nặng liền nhổ bỏ và mang đi tiêu hủy để tránh lây lan. Ngoài ra dùng biện pháp pheromone để tiến hành bắt giết sâu tơ tưởng thành cho cây hoặc cả vụ. – Nếu dùng thuốc BVTV thì cần dùng thuốc sinh học vì đây là loại cây ăn lá. Còn khi mật độ sâu cao tới mức thuốc sinh học không có tác dụng thì dùng thuốc hóa học ít độc để phun. Những loại thuốc này còn cần phải nhanh tiêu độc và cần đảm bảo thời gian cách ly đúng như trên bao bì sản phẩm. Bạn cũng nên tìm hiểu kỹ các loại thuốc trước khi dùng. Những loại thuốc nên dùng là các loại thuốc nằm trong danh mục khuyến cáo của các chuyên gia nông nghiệp. Thu hoạch cải bắp Lưu ý trong quá trình trồng và chăm sóc– Không nên bón phân ure cho cây quá muộn và cũng không được lạm dụng đám tưới cho cây quá nhiều. Như vậy vừa khiến sâu bệnh nhiều hơn, cây không phát triển hết được mà còn ảnh hưởng tới sức khỏe của người tiêu dùng. Chú ý, trong vụ trồng nếu có mưa thì giảm lượng đạm bón cho cây xuống đồng thời lượng Kali và vi lượng tăng lên. – Nếu vào thời vụ thích hợp có thể trồng xen cà chua, súp lơ hay hành tỏi cùng cải bắp để tiết kiệm diện tích cũng như hạn chế sâu tơ. – Nếu trồng vào mùa mưa cần chú ý tưới nấm đối kháng 1 tuần 1 lần vào gốc cây để tránh cho cây chết. Xem thêm:
Thu hoạchCải bắp cuốn lá chắc cũng như đủ kích thước sinh trưởng thì tiến hành thu hoạch. Khi thu hoạch dùng dao sắc chặt sát vào thân bắp. Vừa để dễ thu hoạch vừa có thể dễ dàng dọn gốc. Lớp lá xanh già bên ngoài bạn nên loại bỏ cho gà, lợn. Sau đó đem rửa qua bằng nước sạch rồi để ráo và mang ngay tới nơi tiêu thụ. 4. Kết bàiThực ra, trồng cải bắp không hề khó. Kỹ thuật trồng cải bắp cũng rất đơn giản. Điều quan trọng là bạn điều chỉnh được lượng phân bón cũng như nắm chắc được cách xử lý sâu bệnh là có được những cây rau xanh sạch cho cả nhà cùng thưởng thức rồi. Xem thêm:
Cập nhật 30/06/2020 |
