Chế độ lương năm 2023

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khoá XV, ngày 27/10, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội họp phiên toàn thể hội trường, thảo luận về tình hình KT-XH và NSNN. Vấn đề điều chỉnh tiền lương và điều chỉnh phụ cấp, chế độ chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động được các đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm, bày tỏ mong muốn việc tăng lương cơ sở thực hiện càng sớm càng tốt.

TỔNG THUẬT CHIỀU NGÀY 27/10: QUỐC HỘI TIẾP TỤC THẢO LUẬN KẾT QUẢ PHÁT TRIỂN KT-XH NĂM 2022, DỰ KIẾN KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KT-XH NĂM 2023

TỔNG THUẬT SÁNG NGÀY 27/10: QUỐC HỘI THẢO LUẬN KẾT QUẢ PHÁT TRIỂN KT-XH NĂM 2022, DỰ KIẾN KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KT-XH NĂM 2023

Chế độ lương năm 2023

Toàn cảnh phiên thảo luận toàn thể tại hội trường

Tại hội trường, nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ tán thành việc điều chỉnh tăng phụ cấp nghề đối với cán bộ y tế dự phòng và y tế cơ sở, dự kiến thực hiện vào ngày 01/01/2023 và thực hiện điều hành tăng lương cơ sở dự kiến thực hiện từ ngày 01/7/2023. Các đại biểu mong muốn việc tăng lương, phụ cấp được triển khai càng sớm càng tốt. Đồng thời kiến nghị Chính phủ bảo đảm việc tăng lương phải gắn với sự thay đổi giá cả, sức lao động trên thị trường, tương ứng với tốc độ tăng trưởng kinh tế, tốc độ tăng năng suất lao động, đảm bảo nguyên tắc phân phối theo lao động, tạo động lực nâng cao năng suất và hiệu quả theo Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ 13.

“Chuyển dịch lao động vừa là thách thức, vừa là cơ hội để Chính phủ đánh giá và hoàn thiện hoạt động quản trị”

Ghi nhận những kết quả tích cực thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đại biểu Tô Văn Tám – Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum cho rằng có được kết quả tích cực như đã báo cáo có nhiều nguyên nhân và bài học kinh nghiệm. Trong đó có phát huy nhân tố con người trên tinh thần nâng cao ý thức trách nhiệm, tính chủ động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, vì lợi ích chung, tiên phong, gương mẫu, nói đi đôi với làm. Xây dựng một đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức là yếu tố có tính quyết định cho việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động trong khu vực công của nền hành chính nhà nước.

Tuy nhiên khi nhìn nhận các tồn tại, hạn chế báo cáo Chính phủ đã chỉ ra tình trạng bỏ việc, nghỉ việc trong khu vực công có xu hướng gia tăng. Từ năm 2020 đến tháng 6/2022 đã có gần 40.000 cán bộ, công chức, viên chức nghỉ việc, chuyển việc, nhất là trong lĩnh vực y tế, giáo dục. Đại biểu cho rằng đây là một vấn đề đặt ra trong quản trị của Chính phủ.

Chế độ lương năm 2023

Đại biểu Tô Văn Tám – Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum

Theo đại biểu Tô Văn Tám, xu hướng chuyển dịch nhân sự ra khỏi khu vực công không. Nguyên nhân được coi của hiện tượng này là tiền lương, thu nhập và môi trường làm việc. Tiền lương và thu nhập trong khu vực công thường thấp hơn nhiều so với khu vực ngoài, thường phản ứng chậm trước yêu cầu tăng thu nhập. Ngoài ra, nhiều cán bộ, công chức, viên chức xin nghỉ việc, chuyển việc không phải chỉ vì thu nhập thấp mà còn bởi áp lực của công việc quá lớn. Trong khu vực công ngoài trách nhiệm trong công việc còn là trách nhiệm trước Nhân dân - đối tượng mà cán bộ, công chức phải phụng sự. Với yêu cầu này thì sự hài hòa giữa thu nhập và việc thực hiện vai trò là công bộc của dân là hết sức cần thiết. Từ đó có thể thấy hiện tượng chuyển dịch này vừa là thách thức, vừa là cơ hội để Chính phủ đánh giá và hoàn thiện hoạt động quản trị của mình, đại biểu Tô Văn Tám nhấn mạnh.

Từ phân tích trên, đại biểu Tô Văn Tám đề nghị cần thực hiện mạnh mẽ cải cách lề lối làm việc theo hướng phân cấp mạch lạc cho các cấp trong thứ bậc hành chính. Đồng thời xử lý hợp lý các vấn đề về tổ chức bộ máy và biên chế để khắc phục áp lực công việc. Bổ sung và hoàn thiện cơ chế giải quyết công việc, cơ chế, chính sách trong môi trường cống hiến, cơ hội thăng tiến, công bằng và minh bạch. Hoàn thiện hệ thống thi tuyển công chức, viên chức và cơ chế tuyển chọn cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý. Đồng thời, quan tâm đúng mức đến thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức bằng một cơ chế lương thích hợp và linh hoạt, trên cơ sở giá trị lao động, giá trị tri thức, trách nhiệm và hiệu quả công việc.

Cùng quan điểm, trong phần tranh luận của mình đại biểu Nguyễn Trường Giang – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông cho rằng hiện tượng  trong 2,5 năm vừa qua với hơn 14.000 giáo viên, trong đó chủ yếu là giáo viên mầm non và giáo viên phổ thông rời khỏi khu vực công cần phải đánh giá thực chất thì mới có giải pháp một cách phù hợp. Đại biểu nêu rõ, qua tính toán sơ bộ với 14.427 người trên tổng số hơn 1,2 triệu giáo viên trong khu vực công là chiếm khoảng 1,2% trong 2,5 năm. Như vậy mỗi năm số lượng giáo viên rời khu vực công là khoảng 0,5%, tức là 200 giáo viên thì có 1 người sẽ rời khỏi khu vực công.

Chế độ lương năm 2023

Đại biểu Nguyễn Trường Giang – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông

Đại biểu Nguyễn Trường Giang cho rằng, trong bối cảnh nước ta đang thực hiện khuyến khích việc xã hội hóa, thì việc giáo viên rời khỏi khu vực công và chuyển sang khu vực tư đó là chuyện rất bình thường. Đại biểu nhấn mạnh rằng, điều quan trọng nhất là cần phải đánh giá là khi rời khỏi khu vực công người ta có tiếp tục làm giáo viên nữa hay không. Nếu như họ chuyển sang làm khu vực tư thì hoàn toàn phù hợp với chủ trương của Đảng, họ vẫn đều là phục vụ cho Nhân dân, phục vụ cho sự tăng trưởng và phát triển của đất nước. Do đó cần phải đánh giá một cách sát nhất, thực chất nhất để có một giải pháp phù hợp.

Tranh luận và làm rõ về vấn đề này, đạvề vấn đề này, đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp làm rõ số liệu thống kê hiện nay đều là số liệu về việc giáo viên chuyển ra khỏi ngành giáo dục và chưa có số liệu về khối công lập chuyển sang tư thục. Qua khảo sát, giám sát cho thấy tính đến nay giáo viên từ trường công chuyển sang trường tư là rất ít. Trong điều kiện đang triển khai đổi mới chương trình giáo dục phổ thông thì số lượng giáo việc nghỉ việc như hiện nay là quá lớn và chủ yếu đang tập trung vào một số các tỉnh, các địa bàn khu đô thị, khu công nghiệp. Phân tích nguyên nhân về hiện tượng này, đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa nhất trí với các đại biểu đồng thời bổ sung thêm nguyên nhân là do một bộ phận giáo viên không đủ điều kiện để đáp ứng những yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông mới.

Chế độ lương năm 2023

Đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp

Đồng tình với đại biểu Nguyễn Trường Giang về việc cần phải phân tích thật kỹ, song đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa đề nghị ngành giáo dục cần phải quan tâm thêm việc chuẩn bị triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, giáo viên thiếu rất nhiều cho nên cần phải tham mưu cho Chính phủ có ý kiến với Quốc hội để giải quyết ngay.

Mức tăng lương thấp hơn nhiều so với chỉ số trượt giá và tốc độ tăng trưởng

Cũng quan tâm về tình trạng nhiều cán bộ, công chức, viên chức nghỉ việc và có cùng nhận định nguyên nhân của tình trạng này là do áp lực công việc và chính sách đãi ngộ, hỗ trợ tương xứng đối với công sức bỏ ra, đại biểu Thái Thu Xương – Đoàn ĐBQH tỉnh Hậu Giang phản ánh thêm đối với lực lượng công nhân lao động nhập cư, làm việc trong các khu, cụm công nghiệp còn nhiều khó khăn trong việc tìm chỗ ở chỗ học cho con, nhà ở xã hội chưa đáp ứng đủ nhu cầu của công nhân lao động.

Trong khi đó, giá cả mặt hàng thiết yếu như lương thực, thực phẩm, thuốc điều trị bệnh, sách giáo khoa, xăng dầu, viện phí, học phí, v .v. tăng liên tục, trong khi tiền lương thực tế của cán bộ, công chức, viên chức từ năm 2019 đến nay chưa tăng. Lương tối thiểu vùng của người lao động tăng không cao chỉ 6%, thấp hơn nhiều so với chỉ số trượt giá và tốc độ tăng trưởng kinh tế GDP, đã ảnh hưởng rất lớn đến mọi mặt đời sống vật chất của cán bộ, công chức, viên chức và đặc biệt nhất là ảnh hưởng trực tiếp đến đối tượng yếu thế, người làm công ăn lương, gây tâm lý lo âu cho nhóm đối tượng này, đại biểu Thái Thu Xương nêu rõ.

Chế độ lương năm 2023

Đại biểu Thái Thu Xương – Đoàn ĐBQH tỉnh Hậu Giang

Từ ý chí, nguyện vọng của cử tri và cán bộ, công chức, viên chức, đại biểu Thái Thu Xương kiến nghị  phải nhanh chóng có giải pháp căn cơ trong việc giải bài toán thiếu hụt nhân lực trong lĩnh vực y tế và giáo dục.

Đại biểu cũng cho biết, cử tri và cán bộ, công chức, viên chức vui mừng khi Chính phủ quyết định trình Quốc hội tăng lương cơ sở. Tuy nhiên đề xuất Quốc hội và Chính phủ cần nghiên cứu về thời gian tăng lương càng sớm càng tốt. Theo ý kiến của đại đa số cán bộ, công chức, viên chức đề xuất Chính phủ tăng lương từ ngày 1/1/2023, vì theo phương án trình của Chính phủ là ngày 1/ 7/2023. Bên cạnh đó là kiềm chế lạm phát tránh tình trạng lương chưa tăng thì giá đã tăng, lương tăng 1 đồng giá tăng 2 đồng, đại biểu nhấn mạnh.

Đại biểu cũng đề nghị Chính phủ nghiên cứu, xem xét sửa đổi quy định chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với công chức, viên chức công tác tại cơ sở y tế công lập. Trong đó, nâng mức lương phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với viên chức làm chuyên môn y tế dự phòng và y tế cơ sở; xem xét nâng lương khởi điểm đối với đối tượng là bác sĩ mới ra trường nhằm thu hút nguồn nhân lực ngành y tế công tác trong lĩnh vực y tế dự phòng và y tế cơ sở.

Chế độ lương năm 2023

Đại biểu Nguyễn Huy Thái – Đoàn ĐBQH  tỉnh Bạc Liêu

Đại biểu Nguyễn Huy Thái – Đoàn ĐBQH  tỉnh Bạc Liêu cho rằng trong bối cảnh vừa tạm yên đại dịch, việc điều chỉnh tăng mức lương cơ sở là thấu tình, đạt lý trong sức chống chịu của nền kinh tế và sức chịu đựng của ngân sách. Đây là điều rất đáng trân trọng, đại biểu nhấn mạnh. Tuy nhiên, để cho niềm vui của người làm công ăn lương trọn vẹn hơn và cũng là để nhanh chóng bù đắp những trượt giá trầm trọng của đồng lương eo hẹp bấy lâu nay, đại biểu Nguyễn Huy Thái cũng có chung kiến nghị về thực hiện tăng lương cơ sở sớm hơn dự định là 6 tháng, thay vì thực hiện từ 1/7/2023 thì thực hiện ngay từ đầu năm, tức là từ 1/1/2023.

Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Huy Thái cho rằng lương tăng là tín hiệu đáng mừng nhưng không phải là giải pháp dài hơi để công chức, viên chức gắn bó với nghề ở khu vực công. Theo đại biểu, đẩy nhanh tiến độ cải cách chính sách tiền lương mới thực sự là giải pháp căn cơ. Đại biểu làm rõ, lương cơ sở tăng lên 1,8 triệu đồng/tháng thì tiền lương, thu nhập của công chức, viên chức và người lao động sẽ được cải thiện đáng kể và  vẫn chưa thể đáp ứng đời sống của người làm công ăn lương. Mức lương thấp sẽ không phản ánh đúng giá trị sức lao động, không đủ bù đắp cho quá trình tái sản xuất giản đơn. Đó là còn chưa nói đến tái sản xuất mở rộng và cũng chưa thể bù đắp được quá trình đào tạo và tự đào tạo của cán bộ, công chức, viên chức để toàn tâm, toàn ý với công việc được giao. Do đó, đại biểu kiến nghị nếu năm 2023 đất nước phát triển kinh tế - xã hội tốt, tăng trưởng kinh tế vĩ mô ổn định thì có thể triển khai chính sách cải cách tiền lương.

Đặc biệt quan tâm đến cải thiện chế độ, chính sách đối với nhân viên ngành y phù hợp với đặc thù công việc, đại biểu Nguyễn Thị Thủy – Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn kiến nghị Chính phủ phải có những giải pháp để cải thiện môi trường làm việc của ngành y đồng thời phải có những giải pháp cụ thể đẩy mạnh nền công nghiệp dược và sản xuất vaccine, để chủ động nguồn lực ngay từ trong nước.

Ngoài ra, đại biểu Nguyễn Hữu Thông – Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận đề nghị Quốc hội, Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương một mặt thường xuyên rà soát các cơ chế, chính sách nhằm điều chỉnh cho đồng bộ, phù hợp với cho đồng bộ phù hợp với thực tế. Mặt khác, sớm cụ thể hóa các chủ trương của Đảng bằng các văn bản quy phạm pháp luật để áp dụng vào thực tiễn cuộc sống trong đó cụ thể hóa chủ trương của Đảng về cơ chế bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung.