Xem toàn bộ tài liệu Lớp 6: tại đâyGiải vở bài tập công nghệ 6 – Bài 17: Bảo quản chất dinh dưỡng trong chế biến món ăn giúp HS giải bài tập, lĩnh hội các kiến thức, kĩ năng kĩ thuật và vận dụng được vào thực tế cần khơi dậy và phát huy triệt để tính chủ động, sáng tạo của học sinh trong học tập: Show
– Tại sao phải quan tâm bảo quản chất dinh dưỡng của thực phẩm? Lời giải: Do chất dinh dưỡng của thực phẩm thường bị mất đi trong quá trình chế biến (khi chuẩn bị và cả trong chế biến). – Bảo quản chất dinh dưỡng phải tiến hành trong những trường hợp nào? Lời giải: Trong trường hợp trước khi chế biến và trong khi chế biến. I – BẢO QUẢN CHẤT DINH DƯỠNG KHI CHUẨN BỊ CHẾ BIẾN (Trang 58 – vbt Công nghệ 6)Em hãy quan sát các hình 3.17 – 3.18 và 3.19 (tr.81, 82 – SGK) và ghi vào bảng dưới đây các chất dinh dưỡng của thực phẩm cần được bảo quản và biện pháp bảo quản thích hợp. Lời giải:
II – BẢO QUẢN CHẤT DINH DƯỠNG TRONG KHI CHẾ BIẾN (Trang 59 – vbt Công nghệ 6)1. Tại sao phải quan tâm bảo quản chất dinh dưỡng trong khí chế biến món ăn? Em hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống (…) các câu sau đây: Lời giải: – Trong khi chế biến món ăn, chất dinh dưỡng sẽ bị hao hụt. – Đun nấu lâu sẽ mất nhiều sinh tố, nhất là các sinh tố tan trong nước như sinh tố C, sinh tố nhóm B và PP – Rán lâu sẽ mất nhiều sinh tố, nhất là các sinh tố tan trong chất béo như sinh tố A, D, E, K. Cần phải quan tâm bảo quản chất dinh dưỡng như thế nào cho phù hợp? Em hãy điền dấu (x) vào cột Đ (đúng) hoặc S (sai) và giải thích tại sao? Lời giải:
2. Nhiệt độ có ảnh hưởng như thế nào đối với các thành phần dinh dưỡng Em hãy điền vào chỗ trống (…) nội dung thích hợp theo bảng dưới đây: Lời giải:
Trả lời câu hỏiCâu 1 (Trang 60 – vbt Công nghệ 6): Những chất dinh dưỡng có trong thực phẩm dễ bị hao tổn nhiều trong quá trình chế biến là Lời giải: Các chất dinh dưỡng trong thực phẩm dễ bị hao tổn nhiều trong quá trình chế biến: – Đun lâu mất nhiều sinh tố, nhất là sinh tố tan trong nước như sinh tố C, sinh tố B và PP. – Rán lâu mất nhiều sinh tố, nhất là sinh tố tan trong chất béo như sinh tố A, D, E, K. – Sinh tố B1 có trong nước cơm. Câu 2 (Trang 61 – vbt Công nghệ 6): Hãy điền vào chỗ trống (…) nội dung thích hợp theo bảng dưới đây: Lời giải:
Câu 3 (Trang 61 – vbt Công nghệ 6): Em hãy ghi các biện pháp bảo quản các thực phẩm trong bảng dưới đây để chất dinh dưỡng không bị mất đi trong quá trình chế biến vả sử dụng Lời giải:
Câu 4 (Trang 61 – vbt Công nghệ 6): Em hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống (…) các câu sau đây để nêu cách bảo quản lượng sinh tố C có trong thực phẩm: Lời giải: – Sinh tố C tan trong nước, cần quan tâm thực phẩm thật chu đáo trong khi chế biến cũng như trong khi bảo quản; không khuấy thực phẩm trong nước và không đun nấu quá lâu.
 Ngày nay, chúng ta không những đã chú ý đến chuyện ăn ngon mà còn rất quan tâm đến cân bằng dinh dưỡng. Nào là rau xanh, thực phẩm hữu cơ, các thực phẩm bảo vệ sức khỏe... đều được chúng ta sử dụng triệt để. Nhưng chúng ta lại không nghĩ được rằng, những thói quen hàng ngày như nấu nướng, khẩu vị, thậm chí là thuốc uống, cà phê đều sẽ làm mất hết chất dinh dưỡng trong thức ăn nên có ăn cũng coi như không. THỰC PHẨM LUÔN ĐỂ ĐÔNG LẠNH CẢ CỤCNhiều bà nội trợ thường mua nhiều thịt rồi cho cả cục vào tủ lạnh để dùng dần, khi rã đông thì cho nước sôi vào. Làm như vậy là hoàn toàn sai lầm. Bạn để đông lạnh lâu sẽ làm cho kết cấu của tế bào trong thực phẩm bị phá hủy, chất dinh dưỡng sẽ mất đi. Tốt nhất là mua về rửa sạch, cắt miếng theo lượng dùng mỗi lần, gói chặt và rồi cho vào trong tủ lạnh. Muốn ăn thì bỏ ra thật sớm để tự rã đông hoặc cho vào lò vi sóng, không nên ngâm nước nóng. THƯỜNG XUYÊN ĂN CƠM CANH THỪAKhi các chuyên gia dinh dưỡng mời bạn ăn cơm họ sẽ không bao giờ mời bạn ra hàng mà toàn đích thân vào bếp nấu nướng. Vì họ biết rằng cơm canh thừa không nên ăn, đồ ngoài hàng thì chẳng biết thế nào mà nói. Mặt khác, đồ nấu sẵn sẽ bị mất nhiều chất dinh dưỡng, lại không đảm bảo vệ sinh. Vì vậy, không nên ra hàng ăn, cũng không nên mua về nhà. Làm như vậy là bạn không hiểu gì về dinh dưỡng. THÍCH BẢO QUẢN BẰNG TỦ LẠNHThực phẩm có thể bảo quản tươi bằng tủ lạnh nhưng phải có thời hạn nhất định của nó. Vì vậy, tốt nhất vẫn là mua đồ tươi về ăn, ăn bao nhiêu mua bấy nhiêu. Như rau chân vịt, nếu để 4 ngày ở 200 độ C thì acid folic sẽ giảm đi 50% kể cả bạn để ở trong nhiệt độ 40 độ C thì 8 ngày sau, nồng độ acid folic cũng sẽ giảm đi 50%. Vì vậy, nên rút ngắn thời gian cất đồ trong tủ lạnh. Cho kiềm vào khi ninh cháo: mọi người cho rằng khi ninh cháo cho kiềm vào thì vừa nhanh và vừa sánh. Nhưng họ đâu có biết rằng làm như vậy thì sẽ hủy hoại mất lượng vitamin có trong gạo. Vì vậy khi nấu cháo không nên cho kiềm vào, khi luộc ngô có thể cho một ít kiềm vào cũng được. Vì trong ngô có chứa nicotinic acid dạng kết hợp, cho kiềm vào sẽ làm cho nicotinic dạng kết hợp trở thành nicotinic dạng tự do được cơ thể hấp thụ. Ngoài ra, nếu vo gạo kỹ quá thì sẽ làm mất đi các hợp chất của vỏ ngoài hạt gạo, khiến cho các chất dinh dưỡng mất đi rất nhanh. NẤU NƯỚNG KHÔNG ĐẬY NẮP VUNGNhiều người khi xào rau đều quên không đậy nắp vung. Như vậy là tự bạn đã để mất đi lớp bảo vệ các chất dinh dưỡng của rau. Không chỉ xào, mà khi luộc, ninh... các loại vitamin dạng hòa tan sẽ bị bốc hơi theo hơi nước. Vì vậy, bạn cần chú ý đậy vung để bảo vệ các chất dinh dưỡng có trong thực phẩm nấu nướng. ĐUN LỬA TONhiều người có thói quen đun lửa thật to thì thức ăn bỏ ra sẽ nóng hôi hổi. Làm như vậy món ăn sẽ ngon nhưng còn các chất dinh dưỡng thì không biết còn lại được bao nhiêu. Các loại vitamin B, C và amino acid có nhược điểm chung là sợ lửa to. Nếu đun ở nhiệt độ 800 độ C trở lên thì các chất dinh dưỡng này sẽ mất hết nên đừng cho rằng đun lửa càng to và càng lâu là càng tốt. THÁI NHỎ RỒI NGÂM NƯỚCLàm như vậy thì sẽ mất hết các chất dinh dưỡng có trong thực phẩm. Ví dụ rau xanh, nếu bạn rửa sạch rồi thái thì hàm lượng vitamin C sẽ mất đi 1%; nếu như thái xong cho vào ngâm nước 10 phút thì hàm lượng vitamin C sẽ mất đi từ 16 đến 18,5%. Hơn nữa, thời gian ngâm càng lâu thì hàm lượng vitamin mất đi càng nhiều. Vì vậy, bạn nên rửa sạch rồi mới thái rau, như vậy mới giữ được các chất dinh dưỡng có trong rau. THÍCH ĂN ĐỒ CHIÊN XÀOChiên xào ở nhiệt độ cao sẽ làm biến chất các chất dinh dưỡng, nhất là rau xanh tươi thì không nên xào. Chiên xào không chỉ làm thay đổi mùi vị của thực phẩm mà còn làm mất chất. Dầu rán ở nhiệt độ cao không những làm mất đi chất dinh dưỡng của thực phẩm và còn tạo các chất có hại cho sức khỏe. Vì vậy, không nên tái sử dụng dầu rán mà nên ít chiên xào thực phẩm. THÍCH DÙNG LÒ VI SÓNGLò vi sóng rất tiện lợi nhưng không thể biết được là trong quá trình hâm nóng thực phẩm sẽ ảnh hưởng ra sao. Lò vi sóng luôn sử dụng ở nhiệt độ cao, vậy thì các loại giấy gói bọc liệu có đảm bảo an toàn không, có tạo ra các chất có hại cho thực phẩm hay không? Điều đó chưa nói tới nhưng chắc chắn là nhiệt độ của lò vi sóng sẽ làm mất đi các chất dinh dưỡng có trong thực phẩm. KHÔNG ĐẬY KÍN MUỐI IỐTMuối iốt đúng là sẽ bổ sung được iốt cho cơ thể nhưng điều quan trọng là chúng ta bảo quản chúng ra sao. Khi bị nóng thì iốt sẽ bốc hơi, hoặc là muối iốt để lâu quá thì hàm lượng iốt cũng giảm đi rất nhiều. Do đó, bạn cần phải đậy nắp thật kín lọ muối, khi xào nấu nên cho muối iốt vào lúc sắp sửa tắt bếp. Không được sử dụng muối iốt đã quá hạn sử dụng. THƯỜNG XUYÊN UỐNG TRÀ VÀ CÀ PHÊLàm như vậy cũng có hại cho sức khỏe. Vì các chất có trong trà và cà phê sẽ kiểm soát đường ruột hấp thụ các loại chất khoáng, hơn nữa, còn làm cho các vitamin và các nguyên tố điện giải bị thải ra theo đường tiểu tiện, thậm chí còn ảnh hưởng tới độ lắng của canxi trong xương. Do đó, không nên lạm dụng trà và cà phê. KHÔNG ĂN TRÁI CÂY MÀ CHỈ UỐNG NƯỚC ÉP TRÁI CÂYLạ thật, rõ ràng là có thể ăn vậy mà cứ thích uống nước ép trái cây; rõ ràng có thể rửa sạch vậy mà cứ bắt gọt vỏ; ăn tươi tốt hơn thế mà cứ thích để tủ lạnh cho nó hỏng rồi mới bỏ ra ăn... Những thói quen xấu này là nguyên nhân chính làm mất hết các chất dinh dưỡng có trong trái cây, thực phẩm. UỐNG RƯỢU VÀ HÚT THUỐCNgười uống rượu nhiều thường có biểu hiện rụng tóc, gan nhiễm mỡ, da thô ráp... Nếu như hay uống rượu thì nên ăn nhiều trái cây, hải sản, rau xanh và ngũ cốc. Hút thuốc hoặc ngửi khói thuốc cũng làm mất nhiều chất dinh dưỡng. Để bảo vệ các chất dinh dưỡng thì nên bổ sung nhiều rau xanh, trái cây có chứa vitamin C. Các chuyên gia khuyên rằng, nước đậu nành, bánh mì, cá nước lợ, thịt bò, thịt lợn nạc, nội tạng động vật, lòng trắng trứng gà, vừng... đều chứa caseous làm giảm bớt độc tính của nicotin. BẢO QUẢN THỰC PHẨM Ở NƠI KHÔNG THOÁNG GIÓThực phẩm sẽ bị phá hỏng bởi những vi sinh vật nhỏ bé mà chúng ta không nhìn thấy được ở trong môi trường. Chúng sẽ ăn hết các chất dinh dưỡng của thực phẩm nếu chúng ta để không cẩn thận. Vì vậy, nên có giá để thực phẩm thật cẩn thận, và đặt ở nơi khô ráo, thoáng gió. Như vậy thì khi ăn vào, sức khỏe của chúng ta mới không bị đe dọa. UỐNG THUỐC KHÔNG ĐỂ Ý TỚI THỜI GIANBạn nên biết rằng, có một số loại thuốc sẽ làm mất đi các chất dinh dưỡng của cơ thể. Như là các thuốc lợi tiểu sẽ làm thải ra rất nhiều kali, natri; aspirin thì sẽ thải vitamin C qua đường nước tiểu; thuốc kháng sinh thì làm giảm đi gốc tạo thành vitamin K... Vì vậy, trước khi uống thuốc cần phải đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, xem nên uống vào thời gian nào để tránh làm mất đi những chất dinh dưỡng có trong cơ thể. KHÔNG ĐỂ Ý ĐẾN VIỆC LỢI BỊ CHẢY MÁUChảy máu sẽ làm mất đi trực tiếp chất dinh dưỡng. Mất máu do phẫu thuật thì khỏi phải nói nhưng mất máu do kinh nguyệt, chảy máu lợi... thì cần phải để ý. Vì mất máu ít càng là nguyên nhân chính của việc thiếu máu do thiếu dinh dưỡng. Nếu bị chảy máu hoặc kinh nguyệt nhiều thì cần phải ăn nhiều các thực phẩm có chứa sắt và protein như: thịt nạc, nội tạng động vật, các thuốc bổ máu, rau xanh. THƯỜNG XUYÊN BỊ BỨC XẠTia điện từ có ở nhiều như: tivi, máy tính, điện thoại di động... Đây cũng là một trong những nguyên nhân làm mất đi các chất dinh dưỡng có trong cơ thể. Vì vậy, cần phải chú ý đến việc phòng ngừa các tia điện từ này. Trà xanh, ớt đỏ, hải đới, cá biển, gan động vật có chứa nhiều chất chống oxy hóa, có thể bảo vệ được cơ thể chống lại sự tổn hại của các tia điện từ. HOẠT ĐỘNG MẠNH NHƯNG KHÔNG BỔ SUNG CHẤT DINH DƯỠNGTrong quá trình vận động sẽ làm mất đi nhiều chất dinh dưỡng, đơn giản nhất là muối và nước sẽ bị mất nhiều theo đường mồ hôi, ngoài ra còn có nhiều loại vitamin, đường, protein cũng mất theo nên đòi hỏi phải bổ sung kịp thời. Vì vậy, trước khi vận động mạnh nên ăn những thực phẩm năng lượng cao có chứa đường, còn trong quá trình vận động thì nên uống các loại nước có chứa kali, natri, flo. THƯỜNG XUYÊN BỊ “TÀO THÁO ĐUỔI”Bị “tào tháo đuổi” vài lần trong một ngày là sẽ bị mất rất nhiều chất dinh dưỡng. Khi bị ỉa chảy thì cần phải bổ sung thêm nước, muối, đường và các vitamin hòa tan được trong nước cho cơ thể. Đừng cho rằng đã hết ỉa chảy thì cơ thể đã mạnh khỏe mà vẫn phải tiếp tục chăm sóc cơ thể chu đáo, vẫn phải bổ sung các chất cần thiết như trên. Tránh uống sữa hoặc các thực phẩm nhiều mỡ. ĂN CÀ RỐT SỐNGĂn như vậy không đảm bảo dinh dưỡng. Thành phần chủ yếu của cà rốt là carotene, chỉ hòa tan trong mỡ chứ không hòa tan trong nước. Nếu ăn cà rốt sống mà không có mỡ làm chất dẫn thì cơ thể hấp thụ sẽ kém đi nhiều. Vì vậy, nếu cho thêm một lượng dầu thực vật nho nhỏ, hoặc xào cùng với thịt lợn thì sẽ giúp cơ thể hấp thụ tốt hơn. |
