Chứng đau tại vùng gót gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Tùy vào vị trí đau có thể chia đau gót chân thành hai nhóm chính: đau vùng dưới gót và đau phía sau gót. Đau gót chân khiến cho cuộc sống, sinh hoạt của bệnh nhân gặp nhiều khó khăn, do đó, cần phải biết nguyên nhân đau do đâu và điều trị sớm để giúp bệnh nhân tránh khỏi phiền toái do bệnh gây nên. Vì sao bị đau gót chân? Như thường lệ, chị Tr.T.H. chọn đôi giày cao 5cm để đi. Nhưng hôm ấy, chị xỏ chân vào giày xong, khi đứng lên thấy đau nhói ở vùng sau gót chân, không thể bước đi được. Chị vội bỏ giày ra, tập thử vài động tác mới thấy rõ gót chân mình bị đau nhiều hơn khi đưa bàn chân cao lên hoặc đưa mũi chân chúc xuống. Tình trạng đó tăng dần lên, sau vài ngày thì chị đi khám bệnh, bác sĩ chẩn đoán chị bị viêm bao hoạt dịch gân gót. Trường hợp viêm bao hoạt dịch gân gót chị H. mắc phải chỉ là một trong số rất nhiều bệnh liên quan đến đau gót chân mà nguyên nhân gây bệnh lại cũng rất nhiều. Thường gặp nhất của đau vùng sau gót chân bao gồm viêm gân gót (viêm gân Achille) và viêm bao hoạt dịch gân gót. Viêm cân gan chân là nguyên nhân hay gặp nhất của đau mặt dưới gan chân. Cân gan chân là dải cân chạy từ mặt dưới các ngón chân đến tận cùng phía dưới của gót chân. Khi hoạt động, các động tác dồn lực nhiều lên gan chân như chạy nhảy, leo trèo, thậm chí đứng nhiều sẽ tác động lên cân gan chân, ban đầu gây kích thích cơ học, về lâu dài sẽ dẫn đến tình trạng viêm. Ở những người có bề mặt gan chân bất thường, ví dụ quá phẳng hoặc quá lõm hoặc béo phì, làm nghề phải đi bộ lâu hay đứng lâu... là những yếu tố thuận lợi gây ra chứng đau gan chân.
Dấu hiệu nào cho biết bị bệnh? Khi bạn thấy đau ở vùng mặt dưới gót chân, đau tăng lên khi thay đổi động tác từ nằm hay ngồi lâu sang động tác đứng, đặc biệt đau nhiều vào buổi sáng khi mới ngủ dậy bước chân xuống giường, sau khi đi lại vận động một lúc thì triệu chứng đau sẽ giảm dần đi thì đó chính là dấu hiệu bị bệnh ở gót chân. Lúc này, bạn cần đi khám để biết được mình bị đau do nguyên nhân gì để được điều trị kịp thời. Điều trị bệnh như thế nào? Hiện nay có rất nhiều phương pháp để điều trị bệnh. Biện pháp đầu tiên bao giờ cũng phải nghĩ tới đó là nghỉ ngơi, nẹp bất động bàn chân ở tư thế trung gian vào buổi tối, chườm túi đá vào vùng gót chân, tránh đi chân đất, tập các bài tập duỗi cơ cẳng chân như kéo các ngón chân về phía mặt trước cẳng chân nhiều lần vào buổi sáng; đi giày dép có lót đế mềm hoặc giày dép chỉnh hình khi có bất thường xương bàn chân. Khi bị đau quá thì có thể dùng thuốc chống viêm giảm đau không steroid như aspirin, diclofenac, meloxicam hoặc tiêm corticoid tại chỗ theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp. Nếu đau gót chân thông thường mà không được điều trị kịp thời có thể có diễn biến xấu hơn, dưới đây xin nêu ra một số hậu quả của bệnh đau gót chân và phương pháp điều trị: Gai xương gót là hậu quả của tình trạng viêm cân gan chân kéo dài dẫn đến mọc xương tân tạo tại vùng gót chân. Gai xương gót thường không phải là nguyên nhân trực tiếp gây đau ở gót chân vì nhiều người đau gót mà không có gai xương, ngược lại nhiều người hiện tại có gai xương mà lại không đau gót. Chính vì vậy, điều trị gai xương gót cũng tương tự như điều trị viêm cân gan chân và hiếm khi cần phải mổ cắt bỏ gai. Hội chứng đường hầm cổ chân mắc phải do chèn ép dây thần kinh chầy sau dẫn đến đau hay rối loạn cảm giác như tê rát, tê cóng, căng chặt vùng bàn chân hay gót chân. Về điều trị phải tùy theo nguyên nhân, nhưng có thể dùng các loại thuốc bao gồm thuốc chống viêm giảm đau không steroid, tiêm corticoid tại chỗ hay các biện pháp phẫu thuật giải phóng chèn ép. Đau vùng mặt sau gót chân hay gặp nhất là viêm gân gót hoặc viêm bao hoạt dịch gân gót. Viêm gân gót hay gặp ở những người vận động với cường độ cao hoặc gặp ở lứa tuổi trung niên, đặc biệt những người trước kia là vận động viên. Khi đó gân gót bị kéo căng quá mức do vận động quá tải, cộng với những chấn thương lặp đi lặp lại mà không được xử trí đúng cách làm gân gót mất tính mềm dẻo, trở nên thoái hóa, có những tổn thương rách nhỏ do đó dễ bị viêm, thậm chí đứt gân. Những yếu tố thuận lợi khác dễ gây viêm gân gót như thay đổi giày đi, thay đổi chế độ luyện tập, ví dụ tăng lượng vận động. Về điều trị: ngưng những hoạt động gây đau, chườm đá tại chỗ, tập bài kéo giãn cơ bắp chân và mắt cá, đi giày dép có tác dụng nâng gót ở cả hai chân và có phần cứng bảo vệ gót chân, vật lý trị liệu như nhiệt nóng bằng paraffin, túi chườm, hồng ngoại, sóng ngắn. Một trong những nguyên nhân khác gây đau gót chân là do chấn thương trực tiếp tại vùng gan chân do đi trên nền cứng không bằng phẳng, dẫm phải sỏi đá... làm tổn thương trực tiếp lên mô mỡ đệm ở gan chân. Thường chỉ cần nghỉ ngơi vài ngày là hết, thuốc giảm đau thông thường hay chống viêm giảm đau cũng có tác dụng tốt. Tóm lại, đau gót chân là triệu chứng rất thường gặp và có nhiều nguyên nhân gây nên. Do đó, khi bị đau, bạn nên đi khám ở cơ sở y tế chuyên khoa để tìm ra nguyên nhân gây bệnh và điều trị kịp thời. Đau gót chân là bệnh gì, có nguy hiểm không là vấn đề được nhiều người quan tâm. Hãy cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Hoàng Khánh Toàn – nguyên Chủ nhiệm khoa Y học cổ truyền, BV TƯ Quân đội 108 đi tìm lời giải ngay trong bài viết dưới đây. Ở mỗi trường hợp cụ thể, biểu hiện đau gót chân lại có sự khác biệt. Dưới đây là một số triệu chứng mà người đau gót chân có thể gặp phải:
 Các trường hợp béo phì, thường xuyên đi giày cao gót, vận động viên hoặc người bị dị tật bẩm sinh ở chân có nguy cơ gặp phải tình trạng này nhiều hơn so với những đối tượng khác. Đau nhức gót chân không được xem là bệnh mà là triệu chứng lâm sàng. Có rất nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng này. Việc tìm ra nguyên nhân chính xác sẽ giúp người bệnh có hướng điều trị hiệu quả. Dưới đây là các nguyên nhân thường gặp nhất:
Cân gan bàn chân có tác dụng giảm nhẹ lực dồn xuống bàn chân khi di chuyển, vận động. Nếu vùng này bị viêm sẽ gây tổn thương trực tiếp đến phần xương cân bám vào gót chân, gây nên bệnh gai xương gót chân. Từ đó sinh ra đau nhức gót. Gân gót chân hay còn gọi là gân Achilles nằm ở mặt sau cẳng chân, bám vào xương gót. Nếu đang vận động mà nghe thấy tiếng “phựt” ở mặt sau cẳng chân thì khả năng cao là gân Achilles của bạn đã bị đứt. Đứt hoặc viêm gân Achilles thường có biểu hiện là cơn đau nhẹ ở phần gót chân. Cơn đau sẽ trở nên dữ dội hơn khi bạn chạy đường dài, leo cầu thang… Tuy nhiên, những cơn đau này sẽ được cải thiện nhanh chóng khi hoạt động nhẹ nhàng kết hợp những bài tập massage cho gan bàn chân. Viêm gân Achilles là một trong những nguyên nhân gây đau gót bàn chân Thoái hóa gót chân chủ yếu xảy ra do quá trình lão hóa dẫn đến bào mòn, tổn thương các mô sụn, hình thành các gai xương nhô ra, gây đau đớn trong quá trình di chuyển, vận động. Bên cạnh nguyên nhân do tuổi tác, thoái hóa gót chân còn còn có thể do thói quen thường xuyên đi giày cao gót, do chấn thương, do trọng lượng cơ thể quá lớn gây áp lực xuống gót chân… Chấn thương gan bàn chân có thể xảy ra khi di chuyển trên bề mặt lồi lõm, không bằng phẳng hoặc dẫm phải sỏi, đá khiến các mô mỡ đệm ở gan chân bị tổn thương. Từ đó, gây ra hiện tượng đau gót hoặc đau gan bàn chân. Chấn thương gan bàn chân không quá nguy hiểm. Thông thường triệu chứng đau sẽ hết ngay sau vài ngày mà không cần dùng thuốc. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài hơn 1 tuần mà cơn đau không có dấu hiệu đỡ thì cần phải được thăm khám. Bệnh gout là một trong những tình trạng phổ biến nhất khiến các khớp xương và gót chân bị đau. Muốn khắc phục tình trạng đau nhức, người bệnh cần sớm phát hiện bệnh và có phác đồ điều trị hợp lý để bệnh không tái phát. Nhiều trường hợp đau gót chân là biểu hiện của bệnh lupus ban đỏ. Trong trường hợp này, người bệnh sẽ thấy xuất hiện các cơn đau tập trung nhiều vào buổi sáng sớm, giảm dần khi đi lại nhẹ nhàng trong ngày. Nhiều trường hợp xuất hiện đau do bệnh lupus ban đỏ Tĩnh mạch ở xương gót chân bị viêm, dòng máu bị tắc, ứ nghẽn, không lưu thông tới được gót chân, dẫn tới bị sưng, đau. Rất khó có thể để biết được vấn đề nào gây ra tình trạng đau gót chân của bạn. Do vậy, nếu cơn đau tại gót chân kéo dài dai dẳng, cần phải đến cơ sở y tế thăm khám mới có thể xác định chính xác được nguyên nhân. >> Tìm hiểu thêm: Chân tay buồn bực là bệnh gì? Nếu đau gót trong các trường hợp sau bạn cần đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp:
Đối với các trường hợp này, bạn không nên tự ý phán đoán tình trạng bệnh của mình mà cần tới cơ sở y tế để được thăm khám lâm sàng, chụp Xquang hoặc chụp cộng hưởng từ MRI. Khi đó mới có thể đánh giá chính xác nguyên nhân, mức độ của bệnh và có đủ cơ sở để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Chụp X-quang giúp bác sĩ xác định được tình trạng gót chân của bạn Tuỳ thuộc vào nguyên nhân gây đau mà bạn sẽ được chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Các trường hợp nhẹ chỉ cần nghỉ ngơi, dùng thuốc để khắc phục cơn đau. Trường hợp nặng có thể phải can thiệp bằng phẫu thuật nếu có chỉ định. Đối với những chấn thương nhẹ, không xuất hiện viêm nhiễm, bạn có thể sử dụng thuốc để khắc phục tình trạng đau gót chân, cụ thể là:
Ngoài ra, cần thay đổi thói quen sinh hoạt, nghỉ ngơi nhiều hơn và hạn chế đi lại. Bên cạnh đó, có thể áp dụng một số cách chữa đau gót chân dân gian tại nhà như: Chườm đá lạnh, ngâm muối, massage,… để giảm bớt các triệu trứng sưng, đau. Đối với các trường hợp đau gót chân do gãy xương hoặc trật khớp, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng nẹp để cố định phần xương và khớp. Việc dùng nẹp giúp hỗ trợ xương, khớp liền lại nhanh hơn. Tuy nhiên, khi dùng nẹp, cần tránh tác động lực lên phần gót. Khi di chuyển, phải dùng nạng hoặc xe hỗ trợ. Ngoài ra, có thể dùng đế chỉnh hình hoặc băng dán cố định rocktape. Một trong những phương pháp giúp giảm đau gót chân được áp dụng hiện nay là điều trị bằng vật lý trị liệu. Phương pháp này giúp khô phục chức năng của cơ thể, giúp người bệnh giảm đau đớn mà không cần dùng thuốc hay can thiệp ngoại khoa. Ngoài các bài tập kéo dãn gót chân, bàn chân, quá trình trị liệu còn có thể được hỗ trợ bởi các thiết bị máy móc hiện đại như: máy tạo sóng xung kích Shockwave, máy tạo tia Laser… Cần tiến hành phẫu thuật cắt bỏ gai xương, cắt bỏ các mô viêm đã bị xơ chai khi các biện pháp kể trên không đem lại hiệu quả điều trị. Tuy nhiên, gai xương chỉ là một trong các nguyên nhân gây đau gót chân. Do vậy, không phải trường hợp nào cũng có thể áp dụng được phương pháp này. Để phòng ngừa hiện tượng đau gót chân, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt, vận động, các bạn có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản sau đây:
Trên đây là những thông tin giúp bạn trả lời câu hỏi đau gót chân là gì, cũng như nắm được một số phương pháp chăm sóc, bảo vệ xương gót chân để tình trạng đau nhức sớm kết thúc. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào khác, hãy gọi cho chúng tôi theo số hotline 0343 44 66 99 ngay nhé. XEM THÊM:
Luôn tâm niệm “Y học cổ truyền là niềm đam mê của tôi”, TTƯT Nguyễn Thị Hằng hiện là cố vấn y khoa tại Dược Phẩm Tâm Bình. Bà là tác giả của nhiều đề tài nghiên cứu có tính ứng dụng cao trong điều trị các bệnh lý về xương khớp (thoái hóa khớp, thoát vị đĩa đệm, đau thần kinh tọa,...) và các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa (viêm đại tràng, tiêu chảy, táo bón,…)
(**) Thời gian phát huy hiệu quả khi sử dụng sản phẩm tùy thuộc vào tình trạng bệnh và cơ địa mỗi người |
