| Thế nhưng, ở bà hơ Năm mớ chúc nhau lạ ngược hẳn vớ ập ục ruyền hống chúc Tế của ân ộc. Vì sao? Vì vào hờ mà xã hộ nửa hực ân-nửa phong kến, hờ mà Tú Xương sống, rước cảnh đấ nước chìm đắm rong bần cùng nô lệ, rong cay đắng ố ăm đè nặng lên mỗ phận ngườ, kếp đờ hì nỗ đau khổ ấy đã đẩy đến độ khốn cùng, rong đó có bản hân Trần Tế Xương và ga đình ông. Không hể chịu đựng được hó gả ố, ham lam; sự hợm hĩnh lố lăng của mộ ầng lớp ngườ ô rọc gàu có nhưng ngu ố nên suố 4 khổ hơ à 16 câu, Trần Tế Xương không ngần ngạ vạch rần bộ mặ, âm lý gả ố và hó vô đạo đức của xã hộ phong kến đương hờ. Mở đầu bà hơ “Lẳng lặng mà ngh nó chúc nhau” đã cho ngay mộ hông đệp về ư hế ứng xử. Tác gả, vớ ư cách là ngườ bề rên, đứng bên rên, bên ngoà, đang quan sá nhìn xuống cá sự “chúc nhau” của đám ngườ “nó”. “Nó” là đạ ừ chỉ để gọ mộ lớp ngườ có vị rí hấp hơn mình, vừa xa cách, vừa mang ính mệ hị co hường. Ở đây câu hơ ngầm ám chỉ về cá sự “chúc” không bình hường sắp xảy ra của đám ngườ “nó”. Chúng chúc nhau cá gì? “Chúc nhau răm uổ bạc đầu râu”. Hóa ra, chúng chúc nhau sống lâu, sống họ. Ngày xưa, kh mà cuộc sống còn nghèo nàn lạc hậu, đa số nhân ân chìm đắm rong cảnh bần cùng, đó nghèo, bệnh ậ, hì ngườ sống đạ họ, cùng lắm cũng chỉ ớ bảy mươ đã được co là của hếm “Nhân snh hấ hập cổ la hy”-“Ngườ họ bảy mươ xưa nay hếm”. Vậy mà đám ngườ này chúc nhau “răm uổ bạc đầu râu” hì quả là đạ đạ họ. Là rệu ngườ may có mộ, ha. Nhưng nếu sống họ mà hện lương, rong sáng, có ích, sống họ khỏ mạnh, mang lạ nềm vu, nềm hạnh phúc cho ga đình, con cháu hì cũng là đáng quý. Chứ sống đến răm uổ mà như ác gả nó, chỉ ngồ mộ chỗ vênh vang hưởng hụ sự gàu có, răng rụng không còn mộ chếc hì còn ích sự gì. “Thên hạ bao nhêu đứa gã rầu”. Vì không còn răng nên mớ mua cố để gã, rồ bỏm bẻm nha rầu “nhàn cư v bấ hện”, lạ nảy snh ậ xấu, nung nấu răm phương nghìn kế hạ ngườ, hạ xã hộ hì quả là ệ hạ. Và, cá mà chúng a ự báo đã được ác gả làm rõ về hân phận đám ngườ này: “Lẳng lặng mà ngh nó chúc sang/ Đứa hờ mua ước, đứa mua quan”. Đám ngườ đó, chúng là a? Chúng chính là mộ bọn ma cô chuyên làm nghề buôn vua bán chúa, được ác gả định anh rành mạch là “mua ước, mua quan”. Mộ lớp ngườ mà như ngôn ngữ ngày nay gọ là mafa, hay là bọn cơ hộ lưu manh chính rị. Bọn ngườ này hường xuấ hện ràn lan rong mộ xã hộ đã mục ruỗng suy àn. Ở đây, ga cấp hống rị đã ỏ ra đồ bạ hố ná. Chúng bến chấ và ha hóa đến không còn nhân ính nên chuyện mua bán quan ước rở nên phổ bến. Đố vớ mộ xã hộ lành mạnh và ử ế, con ngườ ngoà vệc bảo đảm cho mình mộ đờ sống ổn định, còn không ngừng rèn luyện và u ưỡng ư hế sống sao cho hanh ao lịch hệp. Ngườ a ở đờ không phả chỉ chăm chăm chức ước mà còn cần mộ rí uệ mẫn ệp, mộ âm hồn rong sáng, cao hượng. Nên nếu có làm quan cũng phả là “Y phục xứng kỳ đức”. Có như vậy mớ hực sự có gá rị, mớ được ngườ đờ ôn vnh, rân quý. Đằng này, cá hờ đạ mà Tú Xương sống, quan quyền, chức ước chỉ là hứ mua đ bán lạ của đám ngườ ô rọc gàu sang. Cá chức ước mua bán ấy là hứ rang rí bên ngoà lăng xăng lố nhố, kệch cỡm và vô học hện ra gữa chốn quan rường nhếch nhác, hậ đáng khnh mà hô. Thó hường, bọn ngườ ám mua quan bán ước chúng cũng có gan “bán rờ không văn ự”. Chúng sẵn sàng bấ chấp luân hường đạo lý, hường kế bè kéo cánh, ạo lợ ích ph nhóm. Chúng đạp lên ư luận, đạp lên lẽ phả, ruồng bỏ những ngườ chính rực có lương r và nhân cách, gạ ra bên lề những ngườ không cùng lợ ích ph nhóm. Bở vậy ác gả đã không ngần ngạ vạch rần chúng bằng mộ nụ cườ gễu cợ, đả kích mạnh mẽ và cay độc vào bộ mặ gả ố của lớp ngườ gàu có, ị hợm đương hờ... Hãy ngh chúng ếp ục chúc nhau: “Chúng lạ chúc nhau cá sự gàu/ Trăm, nghìn, vạn mớ để vào đâu?”. Quả là, cá bọn gàu có bằng con đường bấ chính lạ có lòng ham không đáy. Chúng đã có răm, nghìn, vạn mớ, ền của nhều đến mức vương vã như hóc rắc cho gà ăn: “Phn này, ắ hẳn gà ăn bạc”, nhưng rồ vẫn muốn có răm, nghìn, vạn mớ nữa. Thường những kẻ rọc phú, ngu ố hì luôn hãnh ến, ham lam. Chúng khao khá quyền lực, khao khá ền bạc. Lòng ham đố vớ chúng là khôn cùng, không có đểm ừng. Vì ền và quyền, chúng có hể ìm mọ cách, mọ hủ đoạn, kể cả những hủ đoạn àn nhẫn nhấ để đạ mục đích. Chúng sẵn sàng đạp lên lợ ích của nhân ân, của số đông. Chúng đè đầu cưỡ cổ những ngườ lương hện để lấy đ mồ hô nước mắ của họ. Chúng có quyền hì mặc nhên có ền, có ngườ nâng kẻ rước, nịnh hó cơ hộ bu bám như ruồ nhặng xung quanh, nên chúng càng ham. Rồ nữa, chúng mua quan bán ước, làm gàu không chỉ cho rêng mình mà còn lo cho cả ga đình, con cá, bầu đoàn hê ử nhều đờ. Thì đây: “Nó lạ mừng nhau sự lắm con/ Snh năm đẻ bảy được vuông ròn”. Chúng chúc nhau snh con đẻ cá đầy đàn đầy lũ. Chúng càng snh con đẻ cá nhều hì càng ra sức bóc lộ nhân ân. Vì chỉ có như hế chúng mớ kếm được nhều ền để lạ cho con òng cháu gống. Con cháu chúng nhều đến mức “Phố phường chậ chộ ngườ đông đúc”. Và cũng vì hế mà ác gả đưa ra lờ cảnh ỉnh: “Bồng bế nhau lên nó ở non”… Có lẽ vì phả sống và chứng kến ận mắ những cảnh lố lăng kệch cỡm của đám quan quyền ô rọc nên Tú Xương không hể kìm nén nỗ uấ ức đã ồn nén qua bao ngày háng, đến lúc phả bung ra bằng ếng cườ chua cay đau đớn, sắc như lưỡ mác đâm hẳng vào mặ lũ ngườ gàu có, hãnh ến, ham lam. Vớ Tế Xương, kh nhắc đến ông là ngườ a nghĩ ngay đến ngò bú rào phúng đau đớn chua cay mà mạnh mẽ quyế lệ. Ông không hỏa hệp vớ cá ác, cá xấu. Tếng hơ ông cấ lên như ngọn ro vú vào a hị lũ ngườ nhố nhăng vô đạo, không bế rờ đấ là gì. Ông uyên chến vớ chúng, xác định rõ ràng chúng là kẻ hù không độ rờ chung. Ông căm phẫn và khnh ghé chúng đến ộ cùng. Bở lẽ đó, rong suố bà hơ, ông lên ục gọ lũ ngườ hám anh rục lợ này là “nó”, “đứa” và xưng “ông” vớ chúng. Đây là mộ há độ châm bếm không khoan nhượng của nhà hơ. Thá độ châm bếm không khoan nhượng này còn được lặp đ lặp lạ nhều lần: “Nó chúc nhau”, “đứa gã rầu”, “nó chúc sang”, “đứa mua quan”, “nó lạ mừng nhau”… Bằng mộ bú pháp châm bếm đả kích độc đáo, Trần Tế Xương sử ụng mọ bện pháp cường đệu, ngoa ụ, hậm chí là phóng đạ, nhằm lộ ả ận cùng bản chấ ngô nghê vừa bậ cườ, vừa khnh bỉ của ác gả vớ đố ượng được phản ánh, mà cụ hể ở đây là bọn mua quan bán ước. Năm mớ chúc nhau là mộ bà hơ mà ngọn ro rào lộng của ác gả không chú è ngần ngạ, vụ hẳng vào bộ mặ gà nua kệch cỡm, hó rởm đờ của những kẻ gàu có ô rọc, sống rên mồ hô nước mắ của đồng loạ. Những kẻ ố rá bịp bợm bán chúa buôn vua, sống phè phỡn rong bạc vàng ền của mà làm ngơ rước nỗ đau, sự khốn cùng ngộ ngạ của nhân ân lao động ướ chế độ hực ân, phong kến. Đã gần mộ răm năm rô qua, Năm mớ chúc nhau đang còn văng vẳng lờ chúc Tế ồn ào, chướng a của lớp ngườ gàu sang hãnh ến, làm bậ ra bao ếng khóc cườ, vừa uấ ức ngộ ngạ, vừa căm phẫn khnh bỉ. Hồn hơ Tú Xương như còn phảng phấ đâu đây, vọng vang lờ cảnh báo về mộ xã hộ suy đồ đã qua, nhưng chắc hẳn vẫn còn nguyên ính hờ sự vớ ngày hôm nay. |
