Hiệu suất hoạt động của từng bộ phận cấu thành nên máy tính có thể được đo bằng gigahertz và gigabyte, thế nhưng nhiều khi hiệu suất tổng thể của hệ thống không nhất thiết bằng chính xác tổng hiệu xuất của các bộ phận cấu thành. Việc tính toán tốc độ của máy tính xem nó nhanh hay chậm không phải là một nhiệm vụ đơn giản vì tốc độ của chung phần cứng bị chi phối khá nhiều bởi mức độ tương tác giữa các bộ phận cũng như cái cách mà bạn sử dụng máy tính. Nếu muốn cải thiện tốc độ của hệ thống máy tính, điều đầu tiên bạn cần phải chú ý đó chính là việc sắp xếp và lựa chọn các bộ phận cấu thành sao cho hợp lý để chúng có thể tương tác với nhau một cách hiệu quả nhất Show
Tất nhiên là mọi thứ đều có những ngoại lệ. Các ý kiến, nhận định dưới đây đều dựa trên các đặc điểm trong thực tế sử dụng khác nhau của những người dùng bình thường. Bộ xử lý trung tâm (CPU)Đây không những là "bộ não" của hệ thống máy tính mà còn đóng vai trò quan trọng trong cả 2 yếu tố: Máy tính có thể chạy được những chương trình phức tạp hơn và đa nhiệm hiệu quả hơn hay không. Tuy nhiên, đừng quá chú trọng vào những thông số về tốc độ xử lý theo thông báo của nhà sản xuất (được đo bằng GHz/giây). Có nhiều thứ đáng quan tâm hơn nếu bạn muốn CPU hoạt động hiệu quả hơn.
Giả sử ta có ở đây 2 bộ xử lý: Một bộ xử lý 2,7 GHz (tốc độ 2,7 tỷ chu kỳ xoay mỗi giây) so với bộ xử lý 3,1GHz (3,1 tỷ chu kỳ xoay mỗi giây). Về lý thuyết, bộ xử lý 3,1 GHz có số vòng xoay mỗi giây lớn hơn, nhưng CPU 2,7 GHz thực sự vẫn có thể đạt được hiệu năng sử dụng bằng hoặc nhiều hơn trong mỗi chu kỳ nếu nó có nhiều lõi hơn, nhiều bóng bán dẫn hơn hoặc có thêm các tính năng bổ sung khác làm cho tốc độ của nó nhanh hơn. Một bộ xử lý Intel i3 và bộ vi xử lý Intel i5 cùng có tốc độ 2,9GHz, nhưng chắc chắn chip i3 rẻ hơn và chậm hơn bởi vì có hiệu suất hoạt động kém hơn trong mỗi chu kỳ xoay. Một thông số khác cũng cần phải xem xét đến ở đây là bộ nhớ cache của CPU, thường được liệt kê là L2, L3 hoặc L4. Đây là bộ nhớ siêu nhanh cho phép CPU xử lý các tác vụ phức tạp hơn. Dung lượng bộ nhớ cache lớn là cần thiết cho việc cải thiện tốc độ của máy tính, nhưng nó chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi máy được sử dụng ở hiệu suất cao (high performance). Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên (RAM)Dung lượng RAM lớn hơn về cơ bản sẽ giúp không gian bộ nhớ ngắn hạn của máy tính bớt chật chội hơn, cho phép nhiều tác vụ được thực hiện cùng một lúc hơn.
Không giống như bộ xử lý, chất lượng RAM là yếu tố quyết định chứ không phải là số lượng RAM. Nghĩa là một thanh RAM với tốc độ xử lý cao hơn và độ trễ thấp hơn có thể ăn đứt một thanh RAM có dung lượng lớn hơn. Đó cũng là lý do vì sao những thanh RAM đời mới hơn luôn cho hiệu năng sử dụng tốt hơn: DDR4 tốt hơn DDR3, v.v. Nhồi nhét thêm RAM chắc chắn sẽ làm cho máy tính nhanh hơn, và sự thật thì đây chính là một cách nâng cấp tốc độ máy tính dễ nhất và phổ biến nhất. Tuy nhiên bạn cũng nên lưu ý rằng tốc tốc của máy tính có được cải thiện nhiều hay ít còn tùy thuộc vào độ tương thích giữa CPU và RAM. Ổ đĩa cứng (HDD) và ổ đĩa thể rắn (SSD)Đơn giản thôi, SSD luôn luôn cho tốc độ xử lý nhanh hơn và hiệu năng tốt hơn so với HDD. Tất nhiên giá của SSD cũng “chát” hơn một chút. Tuy nhiên ngay cả SSD ở level “lởm” nhất cũng vẫn có thể giúp cải thiện kha khá tốc độ của máy tính. Chúng chạy êm hơn, mát hơn, đáng tin cậy hơn, tiết kiệm năng lượng hơn và quan trọng là dễ dàng nâng cấp hơn.
Các loại SSD chính trên thị trường hiện nay (tính đến tháng 8 năm 2018) bao gồm: Single Layer Cell (SLC), Multiple Layer Cell (MLC), và Triple Layer Cell (TLC). Quy tắc chung ở đây là nhiều layer/cell hơn = rẻ hơn, tuổi thọ ngắn hơn và chậm hơn. "Chậm" ở đây là một thuật ngữ tương đối, loại SSD này có thể chậm hơn loại SSD kia nhưng tất cả chúng đều nhanh hơn so với HDD. Bộ xử lý đồ họa (GPU)Nói chung, card đồ họa là những món “đồ chơi” xa xỉ trong thế giới máy tính. Nếu bạn đang có nhu cầu nâng cấp máy để chiến những game mới nhất, làm việc với nhiều ứng dụng đồ họa nặng hoặc đào tiền tiền điện tử… GPU tốt là một thành phần không thể thiếu.
Về cơ bản thì GPU là một CPU được thiết kế riêng để xử lý các tác vụ liên quan đến đồ họa. Chi tiết đáng lưu tâm ở đây nằm ở băng thông hoặc bộ nhớ được tích hợp vào GPU. Đối với GPU thì các thông số cao hơn luôn luôn tốt hơn: GDDR4 đỉnh hơn DDR4, trong GDDR5 ăn đứt GDDR4. Nếu bạn quan tâm đến những GPU thuộc phân khúc cao cấp, hãy chú ý hơn đến thông số của các lõi CUDA, shaders, các loại quạt tản nhiệt cũng như thiết kế của bộ tản nhiệt (TDP) để tối đa hóa hiệu suất sử dụng của GPU. Bo mạch chủ/tốc độ bus (FSB)
Bo mạch chủ là nơi hầu hết các thành phần chính của máy tính được kết nối với nhau, bo mạch chủ không đóng vai trò quá quan trọng trong việc quyết định tốc độ của hệ thống. Những bộ phận cấu thành trên bo mạch chủ hoàn toàn có thể tự quyết định tốc độ xử lý khi cần thiết. Đối với những hệ thống cao cấp (đặc biệt là các hệ thống custom), tốc độ Front Side Bus (FSB) nhanh hơn sẽ giúp hệ thống tận dụng được tốt hơn hiệu năng của CPU hoạt động ở hiệu năng cao. Nói chung, người dùng phổ thông không cần phải lo lắng về điều này. Phần mềmKhi nói đến phần mềm, có một vài điều cần phải lưu ý như sau: Hệ điều hành: Chạy Windows 10 trên một máy tính có độ cấu hình thấp kiến bạn cảm thấy máy chậm chạp hơn, nhưng nếu cũng máy đó mà bạn cài một bản Linux nhỏ thì chắc chắn tốc độ của máy sẽ nhanh hơn kha khá. Chương trình: Nếu bạn thường chỉ sử dụng Notepad và Firefox thì không cần phải bàn nhiều. Tuy nhiên, chỉ cần cho phát một video thôi, lúc đó hệ thống nào mạnh yếu ra sao sẽ dễ dàng được xác định rõ. Các chương trình nền: Ngay cả các máy tính có hiệu năng cao cũng có thể bị sa lầy với các chương trình chạy nền. Do đó việc gỡ bỏ các chương trình này có thể giúp ích rất nhiều trong việc cải thiện tốc độ cho máy tính. Các phần mềm mới: Máy tính cũ + phần mềm mới = tốc độ giảm đi một chút. Các phần mềm rác: Bạn càng sử dụng máy tính lâu thì càng có nhiều dữ liệu rác cần phải được gỡ bỏ. Việc xóa và cài đặt lại có thể khiến máy tính vận hành như mới. Tóm lại, nếu bạn muốn làm cho máy tính của mình nhanh hơn, điều quan trọng nhất cần xem xét kĩ đó là bạn sẽ sử dụng máy tính như thế nào. Người dùng phổ thông tất nhiên sẽ không cần đến những thông số kỹ thuật khủng và ngược lại. Một CPU tốt, dung lượng RAM lớn và SSD sẽ đáp ứng đủ tốc độ mà người dùng trung bình cần, nhưng nếu bạn có nhu cầu về một hệ thống mạnh hơn nữa, bạn sẽ phải nghiên cứu thật kỹ lưỡng với nhiều phương diện. Xem thêm:
Tốc độ máy tính là vấn đề được người dùng quan tâm hàng đầu. Mà tốc độ của máy tính lại bị chi phối khá nhiều bởi sự tương tác giữa các bộ phận bên trong máy tính và cách thức sử dụng của người dùng.  Tốc độ máy tính phụ thuộc vào bộ phận nào? Do đó, bạn cần tham khảo thông tin về các bộ phận có tác động đến tốc độ máy tính dưới đây và từ đó đưa ra lựa chọn phù hợp để các bộ phận có thể tương tác lẫn nhau hiệu quả nhất. Bạn đang xem: Hiệu năng của máy tính phụ thuộc vào yếu tố nào Bộ xử lý trung tâm (CPU)Đây là bộ phận quan trọng nhất quyết định đến tốc độ của máy tính cũng như khả năng xử lý đa nhiệm. Không ngoa khi nói rằng CPU chính là “bộ não” của máy tính bởi tầm quan trọng của nó. Tuy vậy nếu chỉ dựa vào các thông số CPU mà các nhà sản xuất cung cấp thì vẫn chưa thể đánh giá được chính xác khả năng hoạt động hiệu quả của CPU đó. CPU Ví dụ như bộ xử lý Intel i3 và bộ xử lý Intel i5 đều có cùng thông số tốc độ là 2,9 GHz, thế nhưng hiệu suất hoạt động của Intel i3 lại kém hơn Intel i5. Một ví dụ nữa, có hai CPU sử dụng bộ nhớ cache lần lượt là L2 và L3. Tuy rằng chúng ta có thể khẳng định dung lượng bộ nhớ cache càng lớn thì việc cải thiện tốc độ của máy tính càng tốt, thế nhưng đó là trong trường hợp bạn sử dụng được toàn bộ dung lượng bộ nhớ cache. Vậy nên trong trường hợp bạn không sử dụng hết dung lượng cache của L3 thì gần như hiệu quả hoạt động hai CPU đó không khác gì nhau. Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên (RAM)RAM là nơi lưu trữ các thông tin thay đổi đang sử dụng đồng thời truy xuất dữ liệu từ ổ cứng. Cách để chúng ta đánh giá sức mạnh của một chiếc RAM đó chính là dung lượng bộ nhớ của nó. RAM Thế nhưng bạn đừng hiểu lầm rằng tăng dung lượng bộ nhớ RAM bằng cách tăng số lượng RAM lên sẽ giúp tốc độ máy tính nhanh hơn đáng kể. Điều này chỉ giúp máy tính của bạn mở rộng không gian lưu trữ các dữ liệu ngắn hạn nên cho phép nâng cao khả năng đa nhiệm. Do đó, nếu muốn gia tăng tốc độ của máy tính, bạn cần quan tâm đến chất lượng của RAM chứ không phải số lượng. Đây cũng là lý do mà các thanh RAM đời mới luôn thu hút được nhiều sự chú ý từ phía người dùng. Mặc dù vậy, cortua.com cũng không phủ định rằng việc tăng thêm số lượng RAM không làm thay đổi đến tốc độ máy tính mà ngược lại đằng khác. Số lượng RAM tăng lên cũng giúp máy tính cải thiện được ít nhiều tốc độ nhờ không gian lưu trữ lớn hơn. Thêm nữa, nếu độ tương thích giữa CPU và RAM càng cao thì tốc độ máy tính cũng tăng lên tương ứng. Xem thêm: Giáo Án Thể Dục Bò Bằng Bàn Tay Bàn Chân ", Thể Dục: Bò Bằng Bàn Tay, Bàn Chân 3 Ổ đĩa cứng (HDD và SSD)Bộ phận này thì dễ hiểu hơn hẳn các bộ phận còn lại. Bạn chỉ cần hiểu rằng SSD có tốc độ xử lý dữ liệu và hiệu năng cao hơn hẳn HDD. Thậm chí chỉ với một SSD có mức dung lượng thấp đã đủ để “đánh bại” hoàn toàn HDD. Chà, thật đơn giản đúng không! HDD và SSD Nói tóm lại, nếu muốn tăng tốc độ máy tính thì việc lắp ổ cứng SSD sẽ là sự lựa chọn tuyệt vời. Sau khi nâng cấp lên SSD, ngay lập tức bạn sẽ cảm nhận được sự khác biệt như máy chạy êm, mượt hơn, tiết kiệm năng lượng, khả năng đa nhiệm tốt hơn… Bộ xử lý đồ họa (GPU)Người dùng thông thường có lẽ sẽ không quan tâm nhiều đến bộ phận này mà chỉ tập trung đến ba bộ phận bên trên. Thế nhưng với dân iT mà nói, nhất là đối với các game thủ hay những designer thì có lẽ bộ phận này rất quan trọng và không thể thiếu. Các thế hệ GPU mới ra đều có những nâng cấp và cải tiến hơn các thế hệ đời cũ. Ví dụ như GDDR5 đỉnh hơn nhiều GDDR4 và GDDR4 lại tốt hơn DDR4. Phần mềm của máy tínhKhông chỉ các bộ phận bên ngoài quyết định đến tốc độ của máy tính, phần mềm cũng là yếu tố quy định không nhỏ. Trong đó, bạn cần chú ý đến các vấn đề sau: Hệ điều hành: Microsoft liên tục cải tiến cho hệ điều hành Windows, điều đó cũng có nghĩa Windows sẽ trở lên nặng hơn theo mỗi thế hệ. Vì vậy, nếu bạn sử dụng hệ điều hành Windows 10 trên một máy tính có cấu hình thấp thì tốc độ máy tính sẽ giảm xuống đáng kể, thậm chí là xuất hiện tình trạng đơ, lag.Chương trình chạy trên nền máy tính: Hầu như tất cả máy tính đều “dính” phải vấn đề này dù là nặng hay nhẹ. Do đó, bằng một vài thao tác gỡ bỏ các chương trình chạy dưới nền có thể giúp máy tính cải thiện phần nào tốc độ.Phần mềm rác: Thời gian sử dụng máy tính càng lâu thì các phần mềm rác xuất hiện càng nhiều. Vậy nên bạn cần dọn dẹp “rác” thường xuyên.Bo mạch chủ/tốc độ bus (FSB)Chắc hẳn thuật ngữ bo mạch chủ đã không còn xa lạ với dân công nghệ bởi đây là bộ phận quan trọng nhất của máy tính và được nhắc đến nhiều nhất. Mỗi một linh kiện trên Mainboard không chỉ quyết định đến tốc độ của máy tính mà còn là toàn bộ hệ thống của máy tính. MainBoard Trên đây là câu trả lời của cortua.com về câu hỏi: “Tốc độ máy tính phụ thuộc vào bộ phận nào?”. Hi vọng những thông tin trên giúp ích cho bạn. Ngoài ra, nếu có bất cứ thắc mắc nào về các kiến thức liên quan đến máy tính thì bạn có thể để lại bình luận bên dưới bài viết này. Và đừng quên đón đọc các bài viết mới nhất của cortua.com nhé. Đăng ký kênh Youtube để theo dõi các bài học của Huấn luyện viên tốt nhất: http://bit.ly/Youtube_cortua.com Tham gia cộng đồng Học viện IT.vn tại: https://www.facebook.com/groups/www.cortua.com/ Trụ sở Hà Nội: Số 8 ngõ 117 Thái Hà, Đống Đa, Hà Nội Hồ Chí Minh: Số 283/45 Cách Mạng Tháng Tám, Phường 12, Quận 10, TP.HCMHải Phòng: Số 94 Quán Nam, Lê Chân, Hải Phòng Thái Nguyên: Số 297 Lương Ngọc Quyến, TP. Thái NguyênHọc viện IT.vn – Truyền nghề thực tế cùng bạn đến thành công! |
