Chỉ số ALT là gì? Đây là chỉ số men gan được sử dụng nhằm đánh giá tình trạng tổn thương gan và các vấn đề liên quan. Để hiểu hơn về chỉ số ALT, mức độ bình thường, cao là bao nhiêu, mời bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây. Show Chỉ số ALT (Alanine aminotransferase) hay còn gọi là SGPT, loại enzyme đặc trưng được tìm thấy trong các tế bào gan. Ngoài ra, enzyme này còn xuất hiện trong thận, tim và cơ xương, tuy nhiên gan là cơ quan tập trung ALT nhiều nhất. Theo nghiên cứu, một lượng lớn nồng độ ALT được phóng thích vào máu khi tế bào gan có dấu hiệu tổn thương. Vì vậy, việc xét nghiệm máu, phân tích ALT nhằm đánh giá sức khỏe và tình trạng tổn thương gan.  Xét nghiệm chỉ số ALT Như đã nói ở trên, chỉ số ALT được dùng để đánh giá tình trạng men gan và mức độ tổn thương gan. Thông thường, trong máu mỗi người chỉ chứa lượng nhỏ ALT, tuy nhiên nếu tế bào gan bị tổn thương, ALT sẽ giải phóng vào máu và được nhận biết qua xét nghiệm máu. Ở người trưởng thành bình thường, chỉ số ALT sẽ ở mức từ 20 – 40UI/L. Khi chỉ số ALT tăng nhẹ và tăng trung bình nằm trong mức 40 – 80 UI/L cho đến 100 – 150UI/L, bác sĩ sẽ xem xét thêm một vài chỉ số nữa và dấu hiệu lâm sàng để chẩn đoán bệnh. Theo chuyên gia gan mật, chỉ số ALT ở mức trên 200 UI/L được coi là men gan tăng cao và khá trầm trọng. Nếu lúc này các chỉ số AST, ALP và GGT đều tăng thì có thể khẳng định tế bào gan đã tổn thương nặng cần được điều trị. Xét nghiệm ALT được bác sĩ chuyên khoa chỉ định tương tự như một phần quan trọng khi thăm khám sức khỏe định kỳ. Ngoài ra, bác sĩ cũng yêu cầu bạn xác định nồng độ này trong máu khi gặp vấn đề về gan như:
Một số trường hợp có nguy cơ mắc bệnh gan, xét nghiệm ALT sẽ được bác sĩ chỉ định cùng với một hoặc vài xét nghiệm đi kèm. Khi tế bào gan tổn thương, kết quả xét nghiệm ALT sẽ tăng lên. Xét nghiệm ALT để chẩn đoán tình trạng gan Theo các chuyên gia y tế, nồng độ men gan này có thể tăng cao do những nguyên nhân sau: ALT tăng nhẹ do:
ALT tăng vừa do tác động của:
ALT tăng mạnh trong các trường hợp:
Thông thường, chỉ số ALT trong máu thấp, không ảnh hưởng đến sức khỏe. Tuy nhiên, khi nồng độ ALT > 200 UI/L, bạn nên cẩn trọng vì có thể đó là cảnh báo các bệnh lý nguy hiểm như: Viêm gan siêu virus A, B, C là nguyên nhân khiến men gan tăng đột biến. Vì thế, men gan cao có thể là dấu hiệu cảnh báo bạn đã bị nhiễm virus viêm gan. Các loại virus này khi xâm nhập vào cơ thể sẽ phá hủy tế bào gan, làm tổn thương gan.
Chỉ số ALT tăng cao cũng có thể là dấu hiệu bệnh lý về đường mật như sỏi đường mật, nhiễm trùng đường mật, khối u đường mật, viêm túi mật… Một số bệnh lý như: sốt rét, suy tim, tiểu đường, viêm tụy… cũng có thể làm quá trình chuyển hóa chất trong gan bị gián đoạn khiến men gan tăng cao. Khi một chỉ số men gan như ALT tăng cao, bác sĩ cũng có thể nghi ngờ bệnh nhân bị bệnh lý trên. Có thể nói, chỉ số ALT tăng cao đột biến là dấu hiệu tiềm ẩn các bệnh lý nguy hiểm. Vì vậy, lúc này người bệnh nên áp dụng các biện pháp sau giúp hạ chỉ số ALT và điều chỉnh men gan.
Hạn chế sử dụng rượu bia khi chỉ số ALT tăng cao Việc xác định chỉ số ALT trong máu giúp bạn theo dõi chính xác tình trạng sức khỏe lá gan. Vì vậy, mỗi người cần hiểu rõ chỉ số ALT là gì? Chỉ số ALT cao nguy hiểm như thế nào? Từ đó, có cách phòng ngừa và điều trị kịp thời. Xem thêm:
Tốt nghiệp đại học dược Hà Nội, dược sĩ Hoàng Mạnh Cường hiện đang phụ trách chuyên môn R&D của Dược Phẩm Tâm Bình. Với nhiều kinh nghiệm trong ngành dược lâm sàng, pháp chế dược và đặc biệt là Dược cổ truyền, dược sĩ Cường sẽ đưa đến cho quý độc giả những kiến thức Y dược được cập nhật mới nhất một cách nhanh chóng và đáng tin cậy - Góp phần nâng cao nhận thức và thông tin sức khoẻ cho cộng đồng.
Trong các xét nghiệm để kiểm tra chức năng gan, chỉ số SGPT là một trong những dấu hiệu cận lâm sàng quan trọng hỗ trợ đánh giá chức năng gan. SGPT tăng hay giảm cũng đều gợi ý có một bất thường đang diễn tiến bên trong cơ thể và chúng ta không được lơ là cảnh giác. ALT hay còn gọi là SGPT là một enzym đặc trưng được tìm thấy nhiều trong các tế bào gan và một số lượng ít tại các cơ quan khác như: Thận, tim, cơ, xương, hồng cầu… SGPT là tên viết tắt của Serum Glutamic Pyruvic Transaminase, đặc trưng cho tổn thương ở tế bào gan. Xét nghiệm SGPT nhằm kiểm tra hoạt độ enzym này trong huyết tương, đây là chỉ số dùng để gợi ý đánh giá tình trạng tổn thương gan. Xét nghiệm gợi ý đánh giá tình trạng tổn thương gan. Ở người khỏe mạnh, nồng độ SGPT trong máu rất thấp. Khi gan bị tổn thương như bị viêm hoặc hoại tử trong viêm gan siêu vi, men gan SGPT được phóng thích vào trong máu nhiều hơn. Do đó khi làm xét nghiệm sinh hóa máu để kiểm tra chức năng gan, chỉ số SGPT tăng cao. Bác sĩ còn sử dụng chỉ số xét nghiệm SGPT để theo dõi mức độ diễn tiến của bệnh để kịp thời đưa ra biện pháp can thiệp thích hợp. 2. Đọc kết quả xét nghiệm SGPTa. Chỉ số SGPT bình thườngGiới hạn bình thường chỉ số SGPT khi làm xét nghiệm sinh hóa máu là < 35 UI/L ở nữ và < 50 UI/L ở nam. Khi men gan tăng gấp 2 lần bình thường hoặc hơn, điều đó chứng tỏ có bất thường đang âm thầm diễn tiến trong cơ thể. b. Chỉ số SGPT tăng caoSGPT có thể tăng gấp 4 lần so với bình thường (trong giai đoạn sớm) và có thể tăng gấp 30-50 lần so với giá trị trung bình nếu gan bị tổn thương nặng. Sự tăng của SGPT tỉ lệ thuận với mức độ hủy hoại tế bào gan tuy nhiên chưa phản ánh hết mức độ bệnh nặng trên lâm sàng. Chỉ số SGPT được xem là tăng cao hoặc rất cao nếu nồng độ trong máu gấp 100 lần so với giá trị bình thường. Đây là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý về gan nghiêm trọng như viêm gan virus cấp hoặc mạn tính, tổn thương do thuốc, hóa chất, hoại tử tế bào gan, trụy mạch kéo dài. Đặc biệt chỉ số SGPT tăng đến 5.000 UI/L trong trường hợp người bệnh bị suy gan cấp hay sốc gan. Khi bị viêm gan cấp tính, chỉ số SGPT có thể tăng cao trong khoảng từ 1 đến 2 tháng, sau khi được điều trị, trong khoảng từ 3 đến 6 tháng, chỉ số này sẽ giảm dần và trở về mức bình thường. Sự tăng của SGPT tỉ lệ thuận với mức độ hủy hoại tế bào gan, chưa phản ánh hết mức độ bệnh nặng trên lâm sàng. Tuy nhiên, có nhiều hơn một yếu tố có thể làm tăng nồng độ SGPT trong máu. Chính vì vậy, chỉ khi chỉ số SGPT tăng cao trùng khớp với các biểu hiện của người bệnh trên lâm sàng mới cho kết quả đáng tin cậy nhất. Chính bác sĩ chuyên khoa mới có đủ kiến thức chuyên môn để cung cấp cho người bệnh những thông tin chính xác nhất. 3. Khi nào cần làm xét nghiệm men gan SGPT?Xét nghiệm men gan SGPT thường được bác sĩ chỉ định để kiểm tra chức năng của gan sau khi bác sĩ thăm khám, hỏi bệnh và các triệu chứng nghi ngờ có tổn thương các tế bào gan. Một số biểu hiện về suy giảm chức năng gan thường thấy là: Chán ăn, buồn nôn, ăn không ngon miệng – Mệt mỏi, sốt, suy nhược cơ thể – Đau bụng, đặc biệt là hạ vùng hạ sườn phải – Vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu, phân nhạt màu hơn bình thường – Ngứa, nổi mề đay, mụn nhọt… Chán ăn, buồn nôn, ăn không ngon miệng Kiểm tra chỉ số SGPT cũng được chỉ định định kỳ trong các trường hợp điều trị bệnh về gan cấp tính và mãn tính nhằm: - Theo dõi diễn tiến của các bệnh lý về gan (viêm gan, gan nhiễm mỡ, xơ gan…) – Đánh giá và đưa ra các phương pháp điều trị bệnh thích hợp cho từng giai đoạn cụ thể. – Đánh giá hiệu quả điều trị trong quá trình hoặc liều trình điều trị đang được áp dụng cho người bệnh. Men gan giảm về bình thường chứng tỏ bệnh được cải thiện đáng kể. Xét nghiệm men gan SGPT có ý nghĩa đặc biệt trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý do tổn thương tế bào gan gây ra. Để “đọc vị” chính xác ý nghĩa đằng sau mỗi chỉ số, người bệnh cần có sự giúp đỡ và hỗ trợ từ các bác sĩ có chuyên môn. IVIE cùng với đội ngũ y bác sĩ chuyên khoa về tiêu hóa ở đây- vì bạn. |
