Chỉ số alpha fp là gì

AFP là một glycoprotein tìm thấy trong máu của phụ nữ mang thai. Glycoprotein này được sản xuất bởi các mô của thai nhi, đặc biệt là túi noãn hoàng và gan được mã hóa bởi nhiễm sắc thể số 4. AFP tồn tại dưới dạng monomer, dimers và trimers. Đây là protein huyết thanh phong phú nhất trong giai đoạn đầu phôi thai.

AFP đi từ tuần hoàn thai nhi vào thận để bài tiết vào nước ối. Dị tật hở ống thần kinh khiến cho một lượng lớn AFP từ máu thai nhi đi vào nước ối do thành cơ thể bị khiếm khuyết tại vị trí dị thường.

Mức AFP tăng từ cuối tam cá nguyệt đầu tiên (3 tháng đầu), nằm trong khoảng 10-150 ng/mL sau đó giảm sau tuần thứ 32 của thai kỳ. Nồng độ AFP trung bình có phần cao hơn ở người da đen, và thấp hơn ở người châu Á hay với mức độ ở người da trắng. mức độ này cũng thay đổi theo khối lượng cơ thể.

Xét nghiệm alpha-fetoprotein (AFP) để định lượng AFP có trong máu. Nó thường là một phần trong Triple test và Quadruple test trong giai đoạn tam cá nguyệt thứ 2 (3 tháng giữa) của thai kỳ. Tuy nhiên, xét nghiệm này còn được sử dụng với một số trường hợp không mang thai.

Ở người bình thường vẫn có một lượng nhỏ AFP trong máu. Mức bình thường ở người lớn không mang thai rơi vào khoảng từ 0 đến 40 ng/mL và mức trên 200 ng/mL ở những người có các bệnh lý về gan.

Tại sao cần xét nghiệm alpha-fetoprotein?

Xét nghiệm AFP là một xét nghiệm sàng lọc định kỳ được thực hiện cho các thai phụ từ tuần thứ 14 đến tuần thứ 22 của thai kỳ. Kết quả xét nghiệm thường chính xác nhất trong khoảng từ tuần thứ 16 đến 18, vì vậy cần biết chính xác tuổi thai để chủ động thực hiện xét nghiệm này.

Xét nghiệm AFP thường là một phần Quadruple test. Sàng lọc này cũng giúp kiểm tra nồng độ các chất:

  • HCG
  • Estriol - một loại hormone được sản xuất bởi bánh nhau và gan của thai nhi.
  • Inhibin A, hormone được sản xuất bởi bánh nhau.

Bác sĩ sẽ sử dụng kết quả Quadruple test kết hợp với tuổi, sắc tộc để giúp xác định nguy cơ thai nhi mắc các dị tật bẩm sinh. Các khiếm khuyết được phát hiện bởi loại sàng lọc này có thể bao gồm dị tật ống thần kinh như tật nứt đốt sống và các bất thường về nhiễm sắc thể như hội chứng Down. Kết quả AFP sẽ giúp bác sĩ xác định xem có cần thực hiện thêm các xét nghiệm chuyên sâu để chẩn đoán bệnh lí. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm dương tính không đồng nghĩa là thai nhi bị dị tật bẩm sinh.

Xét nghiệm AFP đặc biệt quan trọng đối với những phụ nữ có nguy cơ sinh con mang dị tật bẩm sinh cao như:

  • 35 tuổi trở lên;
  • Có tiền sử gia đình bị dị tật bẩm sinh;
  • Người đã sử dụng thuốc, ma túy hay chất kích thích có hại trong khi mang thai;
  • Mắc bệnh đái tháo đường.

Đối với các trường hợp không mang thai, xét nghiệm AFP có thể giúp chẩn đoán và theo dõi một số bệnh về gan, chẳng hạn như ung thư gan, xơ gan và viêm gan. Ngoài ra cũng có thể giúp phát hiện một số bệnh ung thư khác, bao gồm các bệnh ung thư như:

  • Tinh hoàn
  • Buồng trứng
  • Đường mật
  • Dạ dày
  • Tuyến tụy

Chỉ số alpha fp là gì

Kết quả xét nghiệm có ý nghĩa gì?

Đối với phụ nữ không mang thai cũng như nam giới, lượng AFP bình thường thường từ khoảng 0 đến 40 ng/mL. Nếu mức AFP cao bất thường nhưng không mang thai có thể cho thấy sự hiện diện của một số bệnh ung thư hoặc bệnh gan.

Nếu đang mang thai có mức AFP cao hơn bình thường, điều đó có thể cho thấy một khuyết tật ống thần kinh ở thai nhi. Tuy nhiên, nguyên nhân phổ biến nhất khiến nồng độ AFP tăng cao là do xác định ngày mang thai không chính xác. Mức AFP có sự thay đổi trong mỗi thời gian khác nhau trong thai kỳ. Xét nghiệm sẽ không chính xác nếu không xác định được chính xác tuổi thai.

Nếu đang mang thai và mức AFP của bạn thấp bất thường có thể cho thấy thai nhi có bất thường nhiễm sắc thể, chẳng hạn như hội chứng Down hoặc hội chứng Edwards.

Ngoài ra, chỉ số AFP bất thường cũng có thể do đa thai hay thai lưu.

Theo Hiệp hội Mang thai Hoa Kỳ, kết quả là 25-50 phụ nữ mang thai trong số 1.000 phụ nữ mang thai được xét nghiệm AFP. Tuy nhiên, chỉ từ 1/16 đến 1/3 số phụ nữ có kết quả bất thường sinh con bị dị tật bẩm sinh.

Nếu có kết quả xét nghiệm bất thường không phải có nghĩa là trẻ sinh ra sẽ bị dị tật bẩm sinh. Nó chỉ cho thấy rằng cần có thêm các xét nghiệm chuyên sâu hơn để chẩn đoán xác định tình trạng bệnh lí của thai.

Nếu các kết quả xét nghiệm AFP sau đó vẫn không thay đổi và kết quả siêu âm gợi ý bất thường, bác sĩ có thể yêu cầu một xét nghiệm chuyên sâu hơn như chọc dò nước ối (chọc ối). Trong phương pháp này sẽ cần rút một lượng nhỏ nước ối để phân tích. Tham khảo thủ thuật chọc dò nước ối tại đây.

Xem thêm: Xét nghiệm tầm soát lệch bội

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Bệnh viện Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

Chỉ số alpha fp là gì
  facebook.com/BVNTP

Chỉ số alpha fp là gì
  youtube.com/bvntp

Chỉ số alpha fp là gì

Tầm soát ung thư gan là một trong những tầm soát quan trọng để đánh giá nguy cơ ung thư gan, từ đó có biện pháp khống chế từ sớm. Đặc biệt đối với những người mắc bệnh viêm gan B mãn tính, viêm gan C mãn tính trong nhiều năm. Kể cả bệnh xơ gan, viêm gan do rượu thì việc tầm soát ung thư gan bằng xét nghiệm AFP là đều không thể thiếu. Cùng phòng khám Medic Sài Gòn tại Đà Nẵng tìm hiểu sâu hơn về xét nghiệm này nhé.

Xem thêm:  Xét nghiệm CA 19-9 tầm soát ung thư tuyến tụy, ung thư dạ dày.

Chức năng của protein Alpha -Fetoprotein (AFP)

Alpha – Fetoprotein được cơ thể sản xuất chủ yếu ở gan của thai nhi và các bộ phận khác của phôi thai trong quá trình phát triển. Nếu thai phát triển bình thường, nồng độ AFP được tìm thấy trong huyết thanh của mẹ sẽ tăng lên. Chỉ một lượng không đáng kể AFP vẫn còn lại trong dòng tuần hoàn sau sinh.

Ở trẻ em khỏe mạnh và người lớn, chỉ số AFP ở mức rất thấp. Nồng độ bình thường của AFP nằm trong khoảng 40 microgram/L. Nồng độ AFP tăng cao cảnh báo dấu hiệu bất thường đang diễn ra trong cơ thể. Đặc biệt là nguy cơ bị ung thư gan.

Xét nghiệm AFP đo nồng độ protein AFP có trong máu giúp cung cấp những thông tin quan trọng cho bác sĩ khi thực hiện các xét nghiệm tầm soát ung thư gan.

Ý nghĩa của kết quả xét nghiệm AFP trong máu:

Chỉ số alpha fp là gì

Trong điều kiện bệnh lý, AFP sẽ được tiết bởi tế bào ung thư gan, ung thư buồng trứng, ung thư tinh hoàn. Và tế bào gan tái sinh trong viêm gan mạn tính…

Nồng độ AFP bình thường trong máu là < 10ng/ml.

Nếu AFP <200ng/ml là tăng nhẹ: người bệnh có nguy cơ cao bị ung thư gan.

Nếu AFP <500 ng/ml: tình trạng tăng vừa, xuất hiện ở người ung thư gan hay có tình trạng viêm gan mãn tính.

Nếu AFP >500 ng/ml: tình trạng tăng rất cao, 99% là ung thư tế bào gan, ung thư buồng trứng hoặc ung thư tinh hoàn.

Xét nghiệm ung thư gan AFP có độ tin cậy rất cao chiếm đến 90%. Có nghĩa nếu kết quả xét nghiệm là dương tính thì 90% bệnh nhân đó sẽ mắc bệnh ung thư tế bào gan.

Tuy nhiên độ chính xác của xét nghiệm chỉ đạt từ 40%. Tức là trong số các bệnh nhân bị ung thư gan, chỉ 40% có kết quả dương tính. Nói theo cách khác ở người có kết quả xét nghiệm âm tính, không thể xác định là người đó không mắc bệnh.

Bên cạnh đó, những người được phát hiện có AFP trong máu cao đang ở trong giai đoạn sau của bệnh. Vì thế, AFP riêng lẻ không được xem là một công cụ tầm soát bệnh ung thư gan hữu hiệu.

Các phương pháp điều trị bệnh ung thư gan

Hiện nay, các phương pháp điều trị ung thư gan không phẫu thuật đóng vai trò quan trọng. Chúng được chứng minh là có hiệu quả trong điều trị ung thư gan. Chỉ định của các phương pháp này chiếm tỷ lệ khoảng 40-60% trong tất cả các phương pháp điều trị.

Các phương pháp điều trị không phẫu thuật gồm: hủy u tại chỗ, can thiệp nội mạch, truyền hóa chất qua động mạch gan, hóa trị trung đích, xạ trị.

Cắt gan:

Tuy phương pháp phẫu thuật cắt gan là phương pháp điều trị triệt để. Được áp dụng phổ biến, đem đến hiệu quả tốt nhất cho bệnh nhân ung thư gan. Nhưng hầu hết ung thư gan xuất hiện ở người bệnh viêm gan mạn tính hoặc xơ gan. Nên việc điều trị phẫu thuật luôn được cân nhắc, đánh giá thận trọng và kỹ lưỡng..

Thuyên tắc tĩnh mạch:

Nếu bệnh nhân nằm trong trường hợp không đảm bảo an toàn khi cần cắt một phần gan mang u. Hoặc gan không đủ lớn, thì thử thuật thuyên tắc tĩnh mạch cửa được xem là giải pháp tốt hơn. Phương pháp này giúp gan tăng sinh, nâng cao hiệu quả điều trị ung thư cũng như đảm bảo sự an toàn.

Đo độ thanh lọc ICG:

Việc điều trị áp dụng kỹ thuật đo độ thanh lọc ICG của gan là một trong những kỹ thuật đánh giá chức năng gan chính xác và đầy đủ. Theo đó, bác sỹ có thể xác định được trường hợp người bệnh nào có thể cắt gan, mức độ cắt gan cho phép thực hiện. Từ đó có thể tính độ an toàn của người bệnh khi phẫu thuật điều trị ung thư gan.

Phẫu thuật nội soi cắt gan được xem là phương pháp điều trị triệt để, ít xâm lấn. Ưu điểm giúp người bệnh ít đau, giảm biến chứng, phục hồi nhanh vơi sẹo mổ thẩm mỹ.

Được biết, từ trước đến nay tại các trung tâm y khoa về gan trên thế giới. Phẫu thuật cắt và ghép gan vẫn được xem là phương pháp điều trị mang lại hiệu quả cao…

“Có nhiều yếu tố cần xem xét thận trọng trong điều trị bệnh lý ung thư gan như vị trí khối u, kích thước khối u, số lượng u, phần thể tích mô gan còn lại sau phẫu thuật cắt gan, độ tuổi, các bệnh lý khác như tim mạch và mức độ xơ gan… Các yếu tố này ảnh hưởng đáng kể đến số lượng người bệnh được chỉ định phẫu thuật. Tỷ lệ người bệnh được chỉ định phẫu thuật cắt gan tại nhiều trung tâm trên thế giới chiếm khoảng 10 – 20%…”.

Xét nghiệm ung thư gan tại Đà Nẵng

Chỉ số alpha fp là gì

Phòng khám Medic Sài Gòn tại Đà Nẵng chuyên cung cấp các gói xét nghiệm cơ bản đến chuyên sâu: gói xét nghiệm tổng quát 1, gói xét nghiệm tổng quát 2, gói xét nghiệm tổng quát 3, gói xét nghiệm tổng quát 4, xét nghiệm ADN, sàng lọc trước sinh.

Xét nghiệm tầm soát ung thư gan  Alpha -Fetoprotein có giá chỉ 140.000vnd có kết quả trong vòng 1 tiếng.

Đến với phòng khám, bạn sẽ không mất thời gian chờ đợi. Mọi thủ tục được thực hiện đơn giản và nhanh nhất có thể. Kết quả có thể trả qua điện thoại. Bất kỳ thắc mắc nào của bạn cũng sẽ được giải đáp bởi bác sỹ có kinh nghiệm lâu năm.

Chỉ số alpha fp là gì

Phòng khám Medic Sài Gòn tại Đà Nẵng.

97 Hải Phòng, Hải Châu, Đà Nẵng

Hotline: 091.555.1519 – 0236.3616006