Hướng dẫn giải bài toán nghịch trắc địa năm 2024

Định hướng một đường nào đó là xác định góc hợp bởi đường đó với một đường khác đã được chọn làm gốc.

Trong trắc địa, hướng gốc được chọn có thể là kinh tuyến thực, kinh tuyến trục của múi , kinh tuyến từ.

Nếu chọn hướng gốc là hướng Bắc của kinh tuyến thực ta có khái niệm góc phương vị thực A. Hướng kinh tuyến thực được xác định bằng phương pháp đo đạc thiên văn.

Nếu chọn hướng gốc là hướng Bắc của kinh tuyến trục ta có khái niệm góc định hướng α (góc phương vị tọa độ)

Nếu chọn hướng gốc là hướng Bắc của kinh tuyến từ ta có khái niệm góc phương vị từ Aτ, hướng kinh tuyến từ được xác định bằng địa bàn.

Giữa các góc A, α, Aτ có mối quan hệ với nhau. Ở phía nam mỗi tờ bản đồ người ta cho biết những số liệu cần thiết, liên quan ấy .

Góc hội tụ kinh tuyến: Các kinh tuyến không song song với nhau mà gặp nhau tại 2 cực. Góc giữa 2 kinh tuyến được gọi là độ hội tụ kinh tuyến của 2 kinh tuyến đó (hình 1-11). Ký hiệu γ và được tính theo công thức:

γ = Δλ . Sin ϕ

Δλ : Hiệu số độ kinh giữa kinh tuyến đi qua 2 điểm đang xét

ϕ : Vĩ độ điểm giữa trên đường cho trước

Nhận xét:

Nếu Δλ không đổi, ở xích đạo ϕ = 0 → Sin ϕ = 0 → λ = 0. Ngược lại ở 2 cực có ϕ = 900, nên λ = Δλ. Nghĩa là đi từ xích đạo về phía 2 cực thì độ hội tụ kinh tuyến γ càng tăng.

Nếu ϕ không đổi → γ tỷ lệ thuận với Δλ nghĩa là các kinh tuyến càng nằm cách xa nhau thì độ hội tụ kinh tuyến γ càng lớn .

1.4.2. Góc định hướng α

Nếu chọn hướng gốc là kinh tuyến trục (giữa) của mỗi múi ta có góc định hướng α, góc định hướng α của một đường thẳng là góc bằng tính từ hướng Bắc của kinh tuyến trục theo chiều thuận kim đồng hồ đến đường thẳng đó (α có giá trị từ 0 – 3600).

Khác với góc phương vị (A, Aτ) góc định hướng của một đường thẳng tại các điểm khác nhau có giá trị như nhau (hình 1-12). Đặc điểm này làm cho việc sử dụng α trở nên thuận tiện trong tính toán tọa độ.

Kinh tuyến trục chính là một kinh tuyến thực ở giữa múi chiếu (chình do vậy tại một điểm trên đường thẳng nói chung góc định hướng và góc phương vị thực khác nhau một lượng bằng độ hội tụ kinh tuyến giữa kinh tuyến thực đi qua điểm đó và kinh tuyến trục, nghĩa là:

α = A-γ.

Góc định hướng đảo (nghịch) của đọan thẳng 1-2 được ký hiệu là

α2-1 = α1-2 ± 1800. Dấu (+) hay (-) được chọn sao cho giá trị của α1,2 nằm trong khoảng (0 -3600). Mối quan hệ giữa góc định hướng α và góc bằng β.

Giả sử có 1 đường đo 1,2,3,4 ta có được góc định hướng cạnh đầu là α1-2 và đo được các góc bằng bên phải đường đo là β2, β3 (hình 1-14) thì ta sẽ tính được góc định hướng của các cạnh sau là α2-3, α3-4

α2-3 \= α1-2 + 1800 - βp2

α3-4 \= α2-3 + 1800 - βp3

α i-(i+1) \= α(i-1)-i + 1800- βiP

αi-(i+1) \= α(i-1)-i –1800 + βiT

1.4.3. Góc 2 phương r.

Góc 2 phương (r) là góc bằng hợp bởi hướng Bắc hoặc hướng Nam của trục tung x tới đường thẳng đó có giá trị từ 0-900

Đối với sinh viên ngành đo đạc “bài toán cơ bản trong trắc địa ” chắc hẳn sẽ không còn xa lạ nhưng không phải bạn nào cũng có thể nhớ rõ nó gồm những nội dung gì và cách để giải những bài toán đó. Dovenhanh .com sẽ tổng hợp qua bài viết này. Bài viết gồm các nội dung sau: Góc định hướng, bài toán thuận nghịch trong trắc địa và bài toán định độ cao trong trắc địa. Đây đều là những thông tin có ý nghĩa đối với sinh viên ngành trắc địa. Nếu bạn đang có nhu cầu tìm hiểu về ngành này hay là sinh viên trắc địa, đọc ngay những thông tin dưới đây để được tư vấn và hỗ trợ nhé.

Mục lục nội dung

Góc định hướng trong trắc địa

Bài toán về góc định hướng

Áp dụng bài toán góc định hướng – 1 bài toán cơ bản trong trắc địa

Trong thực tế, thông thường ta không thể đo được góc định hướng mà chỉ đo được góc bằng

Tính góc định hướng thực của góc

trái

Theo chiều từ A, B, C, D thì các góc

Tính góc định hướng thực của góc

phải

Theo chiều từ A, B, C, D thì các góc

Dạng toán thuận nghịch vốn rất nổi bật, chúng có thể được bắt gặp trong mọi ngành nghề liên quan đến toán học. Trong bài viết này hãy cùng tìm hiểu về bài toán này cũng như những ảnh hưởng của nó trong ngành trắc địa như thế nào nhé.

Bài toán thuận trong trắc địa – bài toán cơ bản trong trắc địa

Bài toán thuận trong trắc địa là bài toán tính tọa độ vuông góc từ chiều dài và góc định hướng của cạnh.

Giả sử, biết tọa độ điểm A là XA và YB , Chiều dài cạnh giữa hai điểm A, B là SAB và góc định hướng của nó là

Từ hình trên ta có:

Do đó:

Ví dụ: Cho XA = 2325456,789 (m); YA = 18803234,725 (m); SAB = 1255,463 (m) và góc định hướng của cạnh SAB là 45020’32”2.

Ta tính được: XB = 2325456,789 + 1255,463cos45020’32”2 = 2326339,216 (m)

YB = 18803234,725 + 1255,463sin45020’32”2 = 18804127,759 (m)

Bài toán nghịch – 1 bài toán cơ bản trong trắc địa

Từ hình vẽ trên, nếu biết tọa độ của hai điểm A và B là XA, YA, XB, YB ta có thể tính được chiều dài cạnh SAB và góc định hướng của nó

Nội dung của Bài toán thuận nghịch trong trắc địa được trình bày ở trên được sử dụng khi xử lý số liệu trong trắc địa.

Tìm hiểu một số dịch vụ liên quan:

• Đo đạc, xác định vị trí/ hiện trạng của nhà đất.
• Dịch vụ định vị và chôn trụ góc ranh đất.

Bài toán định độ cao

Để chuyển độ cao tuyệt đối (H) của các điểm ta phải biết chênh cao (h) giữa các điểm đó. Có nhiều phương pháp xác định chênh cao nhưng thông dụng nhất là phương pháp đo cao hình học.

Trong phương pháp này để xác định hAB, tại điểm A và B đặt hai cái thước có khắc thành các vạch cm hoặc mm từ 0 đến 3 mét và gọi là mia.

Còn ở giữa đặt một thiết bị đo gọi là máy thủy chuẩn, máy này có khả năng đưa tia ngắm về vị trí nằm ngang (song song với mặt thủy chuẩn tại A) và đọc được chiều cao trên mia trước và mia sau là lT và ls. Từ hình trên ta có:

Trong đó: hAB là chênh cao giữa hai điểm A và B. Nếu ls = 1253mm, lT = 1042mm, ta có h = 211mm

Bằng phương pháp đo chênh cao giữa các điểm i, ta sẽ tính được độ cao Hi các điểm đó bằng cách tính chuyển độ cao tuyệt đối của điểm gốc (H0) đến các điểm đó.

Xem thêm clip hướng dẫn giải bài toán thuận nghịch trong trắc địa sau đây

Có thể bạn quan tâm:

• Tìm hiểu đất trồng cây lâu năm là gì và những thông tin liên quan.
• Đo đạc để chia tách thửa đất và những công tác liên quan.

Lời kết

Như vậy, chúng tôi đã giúp bạn tìm hiểu những thông tin cơ bản nhất về 3 dạng toàn cơ bản, thường gặp trong ngành trắc địa. Với những dạng toán này, bạn hoàn toàn có thể làm quen với cách giải toán trong ngành trắc địa cũng như ứng dụng chúng trong quá trình học tập, làm bài tập khi học trắc địa.

Hy vọng với thông tin trên, các bạn đã hiểu rõ bài toán thuận trong trắc địa, bài toán nghịch trong trắc địa và cách giải của nó.

Bài viết bài toán cơ bản trong trắc địa? Cách giải? được tài trợ bởi:

CÔNG TY TNHH HỢP NHẤT BÁCH VIỆT

• Trụ sở chính: 369 Lò Lu, Phường Trường Thạnh, Tp. Thủ Đức, TPHCM
• Hotline: 028 3535.6895 hoặc 0963951375
• Email: [email protected]

Xem thêm: Bản đồ chuyên đề là gì? Bản đồ địa chính có phải là bản đồ chuyên đề?

Tôi là Phan Nguyên Việt. Kỹ sư trắc địa bản đồ Đại Học Bách Khoa TPHCM. Tôi là sáng lập viên của Dovenhanh.com và là kỹ sư chính của Công ty TNHH Hợp Nhất Bách Việt.