Một trận bóng rổ bao nhiêu điểm?

Tương tự luật bóng bàn hay luật bóng chuyền thì trong bóng rổ cũng có những điều luật quy định riêng biệt. Nếu không muốn gây ra những sai phạm không đáng có hoặc bị xử thua ngoài ý muốn, bạn cần nắm chắc các điều luật bóng rổ cơ bản nhất trong thi đấu. Cùng tìm hiểu điều này thông qua bài viết sau của Nam Việt Sport.

Mục lục

I. Nguồn gốc và lịch sử hình thành bộ môn bóng rổ

Bộ môn bóng rổ có lịch sử hình thành khá lâu đời, bắt đầu từ năm 1891, được tạo ra bởi Tiến sĩ James Naismith, giáo viên thể chất học viện Springfield thuộc Hoa Kỳ, xuất phát từ mong muốn tạo ra môn thể thao có thể thi đấu vào mùa đông dành cho sinh viên (vì thời điểm đó, tại Mỹ, các môn vận động chủ yếu diễn ra ngoài trời).

Môn thể thao này có mặt tại Việt Nam vào khoảng những năm 1992 và cho tới vài năm gần đây khi sự du nhập của văn hóa phương tây thì bộ môn bóng rổ ngày càng được phổ biến ở nước ta.

Cho tới thời điểm hiện tại, bộ môn này vẫn đang phát triển cực nhanh chóng, điển hình như có mặt ở rất nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới như: Trung Quốc, Philipin, Indonesia, Mỹ, Canada….

II. Các hình thức thi đấu bóng rổ hiện nay

Hiện nay, hình thức thi đấu bóng rổ được chia làm 2 loại chính:

• Thi đấu bóng rổ đường phố: áp dụng luật thi đấu 3×3, tức là mỗi đội sẽ có 3 người và luật của hình thức này cũng sẽ có chút khác biệt so với luật bóng rổ chuyên nghiệp NBA (National Basketball Association).
• Luật thi đấu bóng rổ NBA: hay còn gọi là luật chơi bóng rổ chuyên nghiệp, thì áp dụng luật thi đấu 5×5 – mỗi đội gồm 5 cầu thủ.

III. Tổng hợp luật chơi bóng rổ cơ bản mới nhất 2022

1. Luật bóng rổ quy định về sân thi đấu

• Sân bóng rổ phải cứng và không xuất hiện bất cứ chướng ngại vật nào.
• Kích thước của sân mặc định là 28.65 x 15.24m, trong đó 3 vòng tròn có đường kính 3.6m, vạch 3 điểm cách hình chiếu tâm rổ là 6.75m.

2. Luật bóng rổ quy định các yếu tố liên quan đến đội bóng

• Mỗi đội sẽ có 5 cầu thủ được thi đấu chính thức trong trận đấu.
• Không được có nhiều hơn 12 cầu thủ bao gồm cả đội trưởng và cầu thủ dự bị tham gia thi đấu.
• Một đội bóng có 1 trợ lý và 1 huấn luyện viên chính.
• Các cầu thủ dự bị sẽ được tham gia thi đấu khi trọng tài trong phép.

2.2. Quy định về trang phục của đội bóng trong luật bóng rổ

• Quần áo đồng phục phải có cùng một màu từ trước ra sau
• Áo phải được sơ vin trong quần. Ống tay áo cũng không được dài quá khuỷu tay (nếu có)
• Cầu thủ được mặc bộ quần áo liền nhau
• Số áo của mỗi cầu thủ là khác nhau. Còn các chi tiết hay biểu tượng trang trí trên áo cần cách số áo ít nhất 5cm

3. Luật quy định về thời gian thi đấu

3.1. Thời gian thi đấu quy định trong luật bóng rổ

• Một trận bóng rổ diễn ra trong 40 phút, trong đó chia làm 4 hiệp thi đấu, mỗi hiệp kéo dài 10 phút.
• Thời gian nghỉ giữa hiệp 1 và hiệp 4 là 2 phút, còn thời gian nghỉ giữa hiệp 2, hiệp 3 là 15 phút.
• Hiệp đấu phụ sẽ được diễn ra khi các đội hòa nhau. Mỗi hiệp thi đấu phụ sẽ kéo dài 5 phút.

3.2. Thời gian hội ý quy định trong luật bóng rổ

• Mỗi trận thi đấu có 3 hiệp đầu được hội ý 1 lần. Riêng hiệp cuối được hội ý 2 lần.
• Thời gian cho mỗi lần hội ý là 60 giây.

4. Luật bóng rổ quy định về nhảy tranh bóng

Việc tranh bóng diễn ra khi quả bóng được trọng tài tung lên cao theo hướng thẳng đứng giữa hai đội thi đấu. Khi bóng lên cao nhất, có thể được chạm bởi 1 hoặc 2 cầu thủ.

4.1. Các trường hợp nào thực hiện nhảy tranh bóng?

• Khi trọng tài bất đầu 1 hiệp thi đấu mới
• Khi bóng bị mắc kẹt tại bảng rổ
• Khi cả hai đội cùng phạm luật
• Khi trọng tài có quyết định không thống nhất
• Khi cả 2 đội cùng cướp được bóng: Có 1 hoặc nhiều hơn 1 cầu thủ trong 2 đội cùng giữ chặt bóng nhưng không có bên nào lấy được

4.2. Các tình huống tranh bóng được tính là phạm luật

• Bóng được chạm qua 2 lần.
• Nhảy tranh bóng nhưng lại giẫm chạm vạch.
• Khi thực hiện tranh bóng, 1 hoặc cả 2 đội có hành động thô bạo.
• Cầu thủ chạm tay vào bóng khi chưa đạt tới điểm tung cao nhất.

5. Luật bóng rổ quy định về thay người

• Hiệp đấu có thể dừng lại khi 1 trong 2 đội cần thay người. Trong mỗi lần thay người có thể thay thế 1 hoặc nhiều cầu thủ
• Quá trình thay người được diễn ra khi đồng hồ thi đấu dừng, trọng tài tuyên bố kết thúc hoặc bóng chết
• Cầu thủ được hưởng quả bóng ném phạt sẽ bị thay thế trong trường hợp vi phạm lỗi, bị chấn thương hay bị truất quyền tham gia thi đấu

6. Luật bóng rổ quy định về can thiệp bóng

• Trong luật bóng rổ có quy định rằng các cầu thủ chỉ được sử dụng tay trần để chơi bóng với các cách thức như dẫn bóng, ném bóng, cầm bóng, chuyền bóng,…
• Cầu thủ sẽ bị tính là phạm lỗi khi cố tình sử dụng các bộ phận khác trên cơ thể như đầu, chân, ngực, vai,… để chơi bóng. Nếu cơ thể vô tình chạm vào bóng thì cầu thủ sẽ không bị bắt lỗi.
• Cầu thủ tác động với bóng theo chiều từ dưới lên (giống với động tác phát bóng trong bóng chuyền) sẽ bị tính là phạm luật.
• Trong quá trình bóng đang bay vào rổ, các cầu thủ không được phép can thiệp vào đường bóng.
• Khi bóng đang trong rổ, người phòng thủ không được chạm vào vành rổ lẫn bóng.
• Nếu bóng chạm vào bảng rổ và vành rổ trong lúc ném bóng thì cả 2 đội đều không được tác động vào.

Các cầu thủ trong trường hợp phạm lỗi có thể bị trọng tài xử phạt theo các phương án như: cho thực hiện các cú ném biên, ghi điểm cho 1 hoặc 2 đội tranh bóng.

7. Luật bóng rổ quy định về xử thua đội bóng

Trọng tài có thể xử thua một đội bóng trong các trường hợp sau đây:

• Đội bóng vắng mặt hoặc không có đầy đủ 5 cầu thủ sau 15 phút trận đấu diễn ra
• Đội bóng có hành động gây cản trở trận đấu, phi thể thao.
• Lỗi phản ứng thái độ trước các quyết định của trọng tài.
• Đội không vào sân thi đấu sau khi trọng tài tuyên bố bắt đầu trận bóng.
• Đội bóng có ít hơn 2 cầu thủ so với đội đối thủ cũng sẽ bị xử thua.

IV. Luật bóng rổ quy định về tình trạng bóng

1. “Bóng sống” là gì?

Tiêu chuẩn về bóng sống trong luật bóng rổ là:

• Khi các cầu thủ trên sân chạm bóng và tranh bóng đúng luật
• Khi thực hiện các cú ném phạt
• Thực hiện ném bóng từ biên

2. “Bóng chết” là gì?

Tiêu chuẩn về bóng chết trong luật bóng rổ là:

• Bóng ném vào rổ đã được tính điểm hoặc sau khi thực hiện các quả phạt
• Xuất hiện tiếng còi báo dừng của trọng tài khi bóng sống
• Hết thời gian thi đấu của mỗi hiệp
• Đồng hồ 24s phát ra tín hiệu cảnh báo có đội đang kiểm soát bóng
• Cú ném phạt được thực hiện không vào rổ mà được tiếp tục bằng quả phát bóng hay một quả ném phạt khác

V. Cách tính điểm trong mỗi trận thi đấu bóng rổ

Bóng được tính điểm khi:

• Bóng sống từ phía trên lọt vào trong rổ
• Bóng nằm dưới hoặc trong vành rổ

Cách tính điểm khi bóng lọt rổ:

• Một điểm với các cú ném phạt trúng rổ
• Hai điểm khi ném trúng rổ từ khu vực 2 điểm
• Ba điểm khi cú ném rổ từ khu vực 3 điểm thành công
• Cầu thủ vô tình ném bóng trúng vào rổ của đội nhà thì đối phương được cộng 2 điểm

VI. Luật ném phạt quy định trong luật bóng rổ

Trong luật bóng rổ quy định về ném phạt, các cầu thủ bị đối phương phạm lỗi sẽ được hưởng một quả ném phạt. Trừ trường hợp cầu thủ bị chấn thương, tuyệt đối không được thay người thực hiện cú ném phạt, nếu không sẽ phải rời sân.

Các cú ném phạt được quy định trong bóng rổ như sau:

• Cầu thủ đứng giữa vòng tròn sau vạch ném phạt.
• Có thể sử dụng mọi kỹ thuật ném rổ tại vị trí ném phạt.
• Cú ném phạt cần được thực hiện trong vòng 5 giây tính từ khi trọng tài thổi còi.

VII. Bắt lỗi trong thi đấu bóng rổ

1. Luật 3 giây

Theo quy định của bóng rổ, một cầu thủ kiểm soát bóng không được xuất hiện liên tục quá 3s tại khu vực giới hạn của đối thủ trong khi đồng hồ đang chạy.

2. Luật 5 giây

Một cầu thủ cầm bóng nhưng bị đối phương kìm chặt với khoảng cách là 1m mà không nhồi bóng chuyền bóng hay ném rổ được thì trọng tài sẽ cho đối phương phát bóng biên ở gần với vị trí xảy ra lỗi nhất, không được thực hiện ném biên ở sau bảng rổ.

3. Luật 8 giây

Khi giành được bóng sống trong khu vực sân nhà, cầu thủ cần đưa bóng sang phần sân của đối thủ trong vòng 8 giây. Nếu quá thời gian này, sẽ bị tính là phạm luật.

4. Luật 24 giây

Bất cứ cầu thủ nào cũng phải thực hiện ném rổ trong vòng 24 giây kể từ khi giành được bóng. Quá thời gian đó, cầu thủ sẽ bị cho là phạm luật.

5. Cầu thủ ở ngoài biên

Khi một phần cơ thể nào đó của cầu thủ tiếp xúc với mặt ngoài đường biên hay va chạm với vật gì đó trên không hoặc nằm bên ngoài đường biên thì cầu thủ đó được tính là ở ngoài biên.

6. Bóng ở ngoài biên

Bóng được cho là ở ngoài đường biên khi bóng chạm phải giá đỡ bảng rổ hoặc bất cứ thứ gì ở phía trên cao của sân bóng hay bất cứ người nào đó ở đường biên.

VIII. Lỗi cá nhân quy định trong luật bóng rổ

1. Lỗi va chạm trong luật bóng rổ

Đây là lỗi va chạm sai luật của cầu thủ với đối phương cho dù họ có giữ bóng hay không giữ bóng, dù bóng chết hay bóng sống…Các va chạm trái luật phổ biến nhất như đánh tay, đẩy người, chặn người…

Trọng tài có thể xử phạt tùy thuộc vào người bị phạm lỗi và tình huống phạm lỗi như thế nào. Có thể xử lỗi như:

• Cho thực hiện các cú ném biên
• Cho thực hiện ném rổ phạt đền

2. Lỗi phản lại tinh thần thể thao

Đây là lỗi thuộc cá nhân của một vận động viên khi cố tình không tuân theo các nhận định của trọng tài và cố ý thực hiện hành vi phạm lỗi với đối phương. Trọng tài sẽ xử lý lỗi này như sau:

• Ghi một lỗi phản tinh thần thể thao dành cho cầu thủ mắc lỗi.
• Cho thực hiện một hoặc nhiều cú ném phạt, tiếp đó là thực hiện phát ném biên.

3. Lỗi do cả hai bên trong luật bóng rổ

Sau khi trọng tài thực hiện ghi lỗi cho cả hai bên, trận đấu sẽ được tiếp tục diễn ra..

4. Lỗi trục xuất trong luật bóng rổ

Bất cứ huấn luyện viên, cầu thủ chính thức hay dự bị nào có các hành vi phản tinh thần thể thao, có thể sẽ bị trọng tài truất quyền thi đấu. Và tất nhiên đội không phạm luật sẽ được thực hiện ném biên và ném phạt

5. Lỗi kỹ thuật trong luật bóng rổ

Đây là lỗi do cầu thủ cố tình không tuân thủ các quy định thi đấu như: có hành vi, lời nói thiếu chuẩn mực, cố tình trì hoãn trận đấu, thiếu tôn trọng trọng tài,…Lúc này, cầu thủ đó sẽ bị ghi lỗi và đội của họ phải nhận ném phạt.

IX. Nên mua dụng cụ chơi bóng rổ ở đâu chất lượng?

Ngoài việc nắm rõ các quy định, điều luật trong bóng rổ thì để thực hiện được tốt các kỹ thuật trong bộ môn này, bạn cần chuẩn bị các trụ nhảy cao, dụng cụ bóng rổ chất lượng, phù hợp để hỗ trợ tập luyện đạt hiệu quả cao nhất.

Nam Việt Sport là đơn vị chuyên cung cấp các dụng cụ bóng rổ uy tín đến từ nhiều thương hiệu lớn trên thế giới hiện nay. Tại đây khách hàng sẽ nhận được sự tư vấn, hỗ trợ nhiệt tình cùng nhiều ưu đãi giá cả, chính sách bảo hành hấp dẫn và miễn phí vận chuyển, giúp bạn yên tâm lựa chọn sản phẩm phù hợp nhất.

Xin vui lòng liên hệ hotline 0914 225 798 hoặc website thethaonamviet.vn để được Nam Việt Sport tư vấn lựa chọn dụng cụ phù hợp nhất với mục đích và nhu cầu sử dụng của bạn.

Gia Huy

Đã có nhiều kinh nghiệm trong ngành PT. Chuyên hướng dẫn mọi người tập luyện, tư vấn chế độ dinh dưỡng để luôn có vóc dáng cân đối và săn chắc